Η πανδημία αναδεικνύει τους καλούς ηγέτες: Ύμνος στον Μητσοτάκη από το Harvard Business Review

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Υπερπροσοντούχοι οι έλληνες αλλά δουλειά δεν βρίσκουν: Η χώρα κατέχει το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απασχόλησης στην ΕΕ- Στοιχεία Eurostat

Το πρόβλημα του τουρκικού αναθεωρητισμού και οι υπαρξιακά αναγκαίες στρατηγικές επιλογές της Ελλάδας: Η τουρκική ρητορική προφανώς απάδει από τις έωλες υποσχέσεις της…

Η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα σταθερότητας, με αναβαθμισμένο ρόλο: Εξωστρεφής και ενεργητική εξωτερική πολιτική με σύμμαχο τον Απόδημο Ελληνισμό

Το δημοσίευμα του Harvard Business Review, (κείμενο του Michael G. Jacobides), επισημαίνει ότι αν και η πανδημία του Covid-19 είναι σαφώς μια καταστροφή, “προσφέρει αυτό που λατρεύει κάθε κοινωνικός επιστήμονας:

Ένα «φυσικό πείραμα» που μας επιτρέπει να συγκρίνουμε διαφορετικές απαντήσεις σε παρόμοια σοκ. Έχουμε ήδη μάθει πολλά για το τι αποδίδει και τί όχι στην αντιμετώπιση του ίδιου του ιού. Μπορούμε επίσης να αποκομίσουμε σημαντικά μαθήματα σχετικά με το ρόλο των ηγετών”.

Ο συντάκτης λαμβάνει ως παράδειγμα τη διαφορετική σφοδρότητα με την οποία έπληξε ο ιός τη Λομβαρδία και το Βένετο, δύο περιοχές ευημερούσες με στέρεες υποδομές. Ωστόσο, ο ιός είχε δραματικά διαφορετικό αντίκτυπο με τα καταγεγραμμένα κρούσματα στη Λομβαρδία να φθάνουν τα 6,75 ανά χίλιους κατοίκους και τους 1,24 θανάτους ανά χιλιους κατοίκους επίσης. Οι αντίστοιχοι αριθμοί στο Βένετο ήταν αντιστοίχως 3.59 και 0.27.

Η μεγάλη αυτή διαφορά, όπως συμβαίνει συχνά σε περιπτώσεις κρίσεων, οφείλεται στην ταχύτητα και τη φύση της απάντησης. Οι αξιωματούχοι του Βένετο κατέστησαν την κρίση του κορωνοϊού κορυφαία προτεραιότητά τους, επιστράτευσαν ακόμα και ακριβά τεστ, ζητώντας παράλληλα από τους ασθενείς να απομονώνονται, εκτός κι αν πράγματι έχρηζαν νοσηλείας. Στη Λομβαρδία τα τεστ ήταν λίγα και  οι ασθενείς νοσηλεύονταν χωρίς διακρίσεις, γεγονός που μετέτρεψε τις ιατρικές εγκαταστάσεις σε χώρους εκτεταμένης διασποράς του ιού.

Ο συντάκτης επισημαίνει ότι οι ενέργειες των δύο περιφερειακών επικεφαλής ήταν αυτές που καθόρισαν και τις απαντήσεις. Οι διαφορές μάλιστα δεν μπορούν να αποδοθούν σε διαφορετικές κομματικές πολιτικές, καθώς και οι δύο ηγέτες ανήκαν στη συντηρητική Λέγκα του Βορρά και ήταν και οι δύο επαγγελματίες της πολιτικής. Οι διαφορές είχαν να κάνουν με τη στρατηγική και τις ηγετικές ικανότητες.

«Η ιδέα ότι η ηγεσία έχει σημασία δεν είναι κάτι καινούργιο, φυσικά και έχουμε ήδη αντλήσει πολύτιμα μαθήματα σχετικά με την ηγεσία κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Οι καλοί ηγέτες πρέπει να είναι άμεσοι και τολμηροί (αλλά όχι απάνθρωποι), ειδικά σε μια κρίση. Πρέπει να είναι αποφασιστικοί και να ενώνουν παρά να διχάζουν. Το κρίσιμο δίδαγμα της πανδημίας είναι πόσο μεγάλη διαφορά μπορεί να κάνει η καλή ηγεσία».

Ο συντάκτης συνεχίζει επισημαίνοντας ότι στις συνηθισμένες, προβλέψιμες εποχές, η ηγεσία δεν έχει τόσο κρίσιμη σημασία, καθώς η ποιότητα των θεσμών και των άλλων υποδομών είναι μακράν πολύ σημαντικότερες. Οι ηγέτες σε αυτές τις περιπτώσεις είναι περισσότερο σύμβολα που εμπνέουν, παρά αυτοί που κάνουν τα περισσότερα.

«Οποιεσδήποτε αρετές κι αν έχουν οι ηγέτες, όποια όρεξη, δεξιότητες και ταλέντα επικοινωνίας κι αν θέτουν στο τραπέζι, μπορεί να μην είναι σε θέση να ξεπεράσουν την βαθιά οργανωτική αδράνεια, όσο κι αν προσπαθούν για το μετασχηματισμό. Αλλά σε μια κρίση, ακόμη και οι ισχυρότερες οργανωτικές συνήθειες, δομές και πόροι μπορεί να είναι ανεπαρκείς για την αντιμετώπιση προκλήσεων που είναι τρομερές και μερικές φορές εντελώς νέες. Υπό αυτές τις συνθήκες, η ισχυρή ηγεσία είναι ζωτικής σημασίας. Οι δύσκολες θάλασσες απαιτούν έναν ικανό καπετάνιο».

Σε μικρές και μεγάλες χώρες ο Covid-19 κατέδειξε ποιοί είναι οι πραγματικοί ηγέτες. Προς το παρόν, η αγαπημένη όλων είναι η Jacinda Ardern της Νέας Ζηλανδίας, η προσέγγιση της οποίας φαίνεται ότι έχει αποδώσει καλά. Αλλά ένα ακόμα καλύτερο παράδειγμα μπορεί να είναι ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, επισημαίνει ο συντάκτης.

«Σε αντίθεση με τη Νέα Ζηλανδία, η Ελλάδα μαστίζεται από διαρθρωτικά προβλήματα: ο πληθυσμός της γερνά, οι θεσμοί της είναι αδύναμοι, η δημόσια διοίκηση είναι αναποτελεσματική και το Εθνικό Σύστημα Υγείας της δεν διαθέτει επαρκείς πόρους. Επιπλέον, η χώρα μόλις είχε αρχίσει να βγαίνει από τη μεγαλύτερη και βαθύτερη ύφεση στην ιστορία της όταν επλήγη από την  πανδημία. Ωστόσο, έδωσε μια από τις πιο αποτελεσματικές απαντήσεις στον κόσμο:

Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, μόλις 148 θάνατοι από τον Covid-19 σε μια χώρα σχεδόν 11 εκατομμυρίων. Ο Μητσοτάκης κράτησε τον πληθυσμό σε εγρήγορση, αλλά όχι σε πανικό, παρακινώντας τους περιβόητους ανεξάρτητους Έλληνες σε ένα εκπληκτικά υψηλό επίπεδο συμμόρφωσης με κοινωνικές αποστάσεις, κλείσιμο καταστημάτων και άλλα μέτρα για τον περιορισμό του ιού. 

Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι επέβλεψε μια καλά οργανωμένη κρατική προσπάθεια που κέρδισε την εμπιστοσύνη του κοινού και αξιοποίησε την κρίση για να ψηφιοποιήσει και να εξορθολογήσει μια σπηλαιώδη γραφειοκρατία σε χρόνο ρεκόρ. Παίρνοντας ως δεδομένο ότι σοβαρές δυσκολίες βρίσκονται ακόμα μπροστά για μια χώρα που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό, επρόκειτο για αξιοσημείωτο επίτευγμα».

«Καθώς αρχίζουμε να βγαίνουμε από την κρίση, θα υπάρχει μικρότερο περιθώριο για την έναρξη μεταρρυθμίσεων, καθώς ο επείγον χαρακτήρας της κατάστασης και η συγκυρία δε θα είναι αρκετά πλέον για να ξεπεραστεί η αδράνεια. Οι ηγέτες θα βρεθούν πάλι σε δεύτερη θέση σε σχέση με τις πολιτικές υποδομές των οποίων προϊστανται. Αυτό το γεγονός δίνει μια ιδέα για το ποιοί θα έχουν διαχειριστεί πραγματικά καλά την πανδημία. Θα είναι αυτοί που όχι μόνο πέρασαν τις χώρες τους από αυτό, αλλά και εκμεταλλεύτηκαν την ευκαιρία για να μεταρρυθμίσουν το κράτος, δίνοντας στα έθνη τους  ισχυρότερη υποδομή μετά τον Covid-19 σε σχέση με αυτή που είχαν πριν.

Οι χώρες – και οι εταιρείες – πρέπει να ελπίζουν ότι οι ηγέτες τους δεν τους βοηθούν μόνο να επιβιώσουν από την πανδημία, αλλά χρησιμοποιούν την κρίση για να κάνουν μια διαρκή διαφορά», υποστηρίζει εν κατακλείδι ο συντάκτης. 

ΠΗΓΗ: Good Leaders Can Overcome Institutional Inertia in a Crisis

Νέμεση για τoν Ερντογάν: Η Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα και το παίγνιο «μηδενικού αθροίσματος»