Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (Κ) με τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη κατά τη διάρκεια τριμερούς συνάντησής τους για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, στο Ζάππειο Μέγαρο, Πέμπτη 02 Ιανουαρίου 2020. ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ, ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΜΗΤΣΟΣ
Οι σχέσεις Ελλάδος και Κύπρου διαχρονικά χαρακτηρίζονται από ταμπού. Κυρίως από πλευράς της Λευκωσίας. Δεν εκφράζονται δημοσίως διαφωνίες για να μην επηρεαστεί το «κοινό μέτωπο», «να μην εκτεθεί η Αθήνα».
Είναι προφανές πως υπάρχουν διαφορετικές προτεραιότητες, ενίοτε και διαφορετικά συμφέροντα. Είναι, όμως, ξεκάθαρο (αν και δεν γίνεται πάντα αντιληπτό) ότι η τουρκική επιθετικότητα και επεκτατικότητα σε βάρος του Ελληνισμού πρέπει να αντιμετωπιστεί από κοινού.
Στη σύσκεψη των Αθηνών 30ής Νοεμβρίου 1974 (που συνεχίστηκε και την 1η Δεκεμβρίου), οι ηγεσίες Ελλάδος και Κύπρου συζητούσαν για πρώτη φορά τα δεδομένα μετά την εισβολή. Τα πρακτικά δημοσιεύθηκαν το 1991 στη Λευκωσία από τις εκδόσεις «Μώλλυ». Στον πρόλογο ο Σάββας Παύλου έγραψε πως «είναι η πρώτη φορά μετά την τουρκική εισβολή που συναντώνται οι ηγεσίες Κύπρου και Ελλάδας για να χαράξουν κοινή γραμμή (…) τα πρακτικά είναι αποκαλυπτικά. Οι στάσεις και οι γραμμές που θα εκφραστούν αργότερα πιο ολοκληρωμένες και οι αντιθέσεις που θα εκφραστούν καταγράφονται ήδη εν σπέρματι…»
Ο Μακάριος, ο οποίος επέστρεψε στην Κύπρο στις 7 Δεκεμβρίου, μπροστά στην πίεση που δεχόταν για υποχωρήσεις, είχε προειδοποιήσει για παραίτηση:
Σημειώνεται πως, πριν το πραξικόπημα της χούντας και της ΕΟΚΑ Β΄, ο Μακάριος είχε στείλει την επιστολή προς τον Γκιζίκη, με την οποία κατήγγελλε τη υπονομευτική δράση των Ελλαδιτών αξιωματικών. Επιστολή που είχε δημοσιοποιηθεί τότε.
Δημόσια διαφωνία υπήρξε και μεταξύ Ανδρέα Παπανδρέου και Σπύρου Κυπριανού, η οποία έπεσε στη συνέχεια στα μαλακά (αντίδραση Αθήνας στο Μίνιμουμ πρόγραμμα Κυπριανού – ΑΚΕΛ).
Σημειώνεται πως είναι η Αθήνα που είχε «ψήσει» τη Λευκωσία να επιλέξει το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα!
Στην Αθήνα ασφαλώς και σκέφτονται το πολιτικό κόστος μιας δημόσιας διαφωνίας με τη Λευκωσία. Γι’ αυτό και επιστρατεύονται αναλυτές να πλασάρουν το αφήγημα. Για παράδειγμα, ότι οι Κύπριοι κάνουν απερισκεψίες και θα μπλέξουν και την Ελλάδα. Ότι βλέπουν μπροστά τους μόνο χρήματα και κέρδος και δεν σκέφτονται το κόστος από τυχόν αντίδραση της Τουρκίας.
Για όσους επιμένουν πως η Τουρκία δεν έχει σχεδιασμό και απλά αντιδρά στις διάφορες πολιτικές τής εκάστοτε ηγεσίας της Λευκωσίας, δεν μπορούν να ειπωθούν πολλά. Άλλωστε στην ίδια λογική θα μπορούσε κανείς να γράψει τόμους για το 1974. Αλλά προτεραιότητα σήμερα είναι η αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας. Από τον Ελληνισμό συνολικά, γιατί διαφορετικά θα χάσουμε όλοι.
Μια πανηγυρική τελετή στην Αθήνα, μια πολεμική απόφαση στην Άγκυρα, ο δουλοπρεπής Ακιντζί