Η αρμενικής καταγωγής ηθοποιός Χριστίνα Αλεξανιάν διασκεύασε και σκηνοθέτησε το έργο «Τα τετράδια της Ανζέλ Κουρτιάν», που είναι βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο μιας επιζήσασας της Γενοκτονίας των Αρμενίων και της Μικρασιατικής Καταστροφής, της Ανζέλ Κουρτιάν. (Pαραχώρηση φωτογραφίας: Generation Y Productions.
Η ταξιδεμένη θλίψη των Αρμενίων παραμένει ακλόνητη πίστη για δικαίωση μέσα στο πέρασμα των χρόνων. Η μνήμη για το ενάμισι εκατομμύριο μαρτύρων και οι ζωές των ξεριζωμένων συναποτελούν τον διαχρονικό πόνο ενός λαού που επιμένει να αντιστέκεται στη λήθη.
Ένας θεατρικός μονόλογος με τη Χριστίνα Αλεξανιάν, η οποία με ευαισθησία, πάθος και αυθεντική ερμηνεία αποτύπωσε με μοναδικό τρόπο μια αληθινή ιστορία, μια συγκλονιστική διαδρομή από την Προύσα, το Αφιόν Καραχισάρ, τη Μαγνησία, την Κρήτη, τον Πειραιά και την Κοκκινιά, μέσα από τη διαρκή μάχη με τον χρόνο και τη συνείδηση.
Η αρμενικής καταγωγής καταξιωμένη ηθοποιός διασκεύασε και σκηνοθέτησε το έργο, που είναι βασισμένο στο ομότιτλο βιβλίο μιας επιζήσασας της Γενοκτονίας των Αρμενίων και της Μικρασιατικής Καταστροφής, της Ανζέλ Κουρτιάν, καταγράφοντας βιώματα και θύμησες.
Μια ζωή με πολέμους, μια δραματική προσφυγική πορεία, ένα κείμενο γεμάτο με συναισθηματικές εναλλαγές, μια παράσταση-σύμβολο αλήθειας για την ανθρωπότητα.
Ανάμεσα στους θεατές, εκτός από ομογενείς, ήταν αρκετά άτομα αρμενικής καταγωγής, ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος, διπλωμάτες από Ελλάδα και Κύπρο, καθώς και στελέχη ελληνοαμερικανικών και αρμενοαμερικανικών οργανώσεων.
Σε ένα από τα δυνατά και αντιπροσωπευτικά σημεία του μονολόγου αναφέρεται: «Έκανα κρυφά-κρυφά τον σταυρό μου. “Παναγιά μου, σε τι φταίξαμε; Σώσον Κύριε τον λαό σου”, έλεγα από μέσα μου. Όσοι ήμασταν στις άμαξες, νιώθαμε άσχημα γι’ αυτούς που περπατούσαν, γιατί δεν αντέχανε απ’ τις καμιτσιές κι έπεφταν στα χαντάκια. Αν ήταν δυνατόν να αναφτούν καντήλια για όσους πέθαναν στον δρόμο, θα είχε φωτίσει η νύχτα και θα ‘χε γίνει μέρα».
Αναφερόμενη στο έργο, η Χριστίνα Αλεξανιάν (σ.σ. γνωστή στο ευρύτερο κοινό από κινηματογραφικές ταινίες και κυρίως από τηλεοπτικές σειρές. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, είχε εμφανιστεί στην παράσταση «Ιφιγένεια εν Ταύροις», σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά, στο φημισμένο θέατρο «La MaMa» του Μανχάταν) είπε ότι η θυγατέρα της Κουρτιάν, η Νέλλη Χανικιάν, την ενθάρρυνε να παρουσιάσει στη σκηνή την ιστορία της μητέρας της.
Το έργο παρουσιάστηκε ήδη σε ογδόντα και πλέον παραστάσεις στην Ελλάδα, την Κύπρο και τη Γαλλία, αποσπώντας πολύ καλές κριτικές. Στις κατάμεστες αίθουσες σε Νέα Υόρκη και Βοστώνη, οι θεατές παρακολούθησαν την εκπληκτική ερμηνεία της Χριστίνας Αλεξανιάν, συνοδευόμενη κατά διαστήματα από προβολή αρχειακού υλικού και φωτογραφιών.
Μέσα από την αφήγηση της Ανζέλ Κουρτιάν, η πρωταγωνίστρια ζωντάνεψε το οδοιπορικό του διωγμού μιας οικογένειας και ενός ολόκληρου έθνους. Η μάνα-μοδίστρα, οι δυο αδελφές της, ο χωρισμός τους, η επανασύνδεση στην Ελλάδα, τα τουρκικά εγκλήματα σε βάρος των Αρμενίων και των Ελλήνων σκιαγράφησαν με σπαραγμό ψυχής μια από τις χειρότερες τραγωδίες, μια μαύρη περίοδο της Ιστορίας, ένα οδοιπορικό θανάτου, γενναιότητας και ελπίδας.
Η Τουρκία δεν σταμάτησε τελικά στην Κύπρο και είμαστε μόνο στην αρχή της επιθετικότητας της