File Photo: Οικοδομή έχει ισοπεδωθεί στη Συρία, μετά από επίθεση. EPA, SANA HANDOUT HANDOUT EDITORIAL USE ONLY/NO SALES
Ο πόλεμος στη Συρία κατά πολλούς έχει επί της ουσίας τελειώσει. Κατά άλλους, συνεχίζεται μεν αλλά με μειωμένη ένταση, σε πολύ περιορισμένη γεωγραφική έκταση και με προδιαγεγραμμένη πια τελική έκβαση.
Η Ρωσία του Βλάντιμιρ Πούτιν εμφανίζεται να βρίσκεται σε προνομιακή θέση ως «νικήτρια» του πολέμου στο πλευρό του Σύριου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
Διατηρεί ήδη δύο βάσεις στη Συρία: μια αεροπορική βάση στη Λαττάκεια (Χμεϊμίμ) και μια ναυτική βάση στην Ταρτούς. Το λιμάνι της Ταρτούς, που είναι και το μεγαλύτερο της Συρίας, έχει μάλιστα παραχωρηθεί για τα επόμενα… 49 χρόνια στη ρωσική «Stroytransgaz», στα χέρια της οποίας περνάει έτσι το management και η λειτουργία του λιμανιού όπου οι Ρώσοι έχουν δεσμευθεί να πραγματοποιήσουν παράλληλα και έργα επέκτασης.
Στην «Stroytransgaz» έχουν όμως παραχωρηθεί, αρχής γενομένης από το 2018 και για τα επόμενα 50 χρόνια, και περιοχές της κεντρικής/κεντροδυτικής Συρίας με την προοπτική η ρωσική εταιρεία να επενδύσει εκεί σε εγκαταστάσεις εξόρυξης, επεξεργασίας και εξαγωγής φωσφορίτη (που χρησιμοποιείται στα λιπάσματα). Παράλληλα, από τον Ιανουάριο του 2018, το συριακό καθεστώς του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ εμφανίζεται να έχει παραχωρήσει στη Ρωσία και το αποκλειστικό δικαίωμα του εκσυγχρονισμού και της αποκατάστασης όλων των ενεργειακών υποδομών της χώρας.
Σε προνομιακή θέση φέρεται να βρίσκεται, όμως, και το Ιράν, το οποίο λέγεται πως είναι πίσω και από την ετήσια εμπορική/οικονομική/επενδυτική έκθεση «Rebuild SYRIA» («Ανοικοδομήστε τη Συρία» στα ελληνικά) που πραγματοποιήθηκε κοντά στη Δαμασκό στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου (17-21 Σεπτεμβρίου) με τη συμμετοχή… 390 εταιρειών από 31 διαφορετικές χώρες. Συγκριτικά, πέρυσι, στην ίδια εκδήλωση είχαν πάρει μέρος 270 επιχειρήσεις από 29 κράτη.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, ανακύπτουν πλέον τρία βασικά ερωτήματα γύρω από τα οποία αναμένεται να εκτυλιχθούν και οι όποιες επερχόμενες «μάχες»:
-Ποιοι θα ελέγξουν/επιβλέψουν/διαχειριστούν τη διαδικασία την ανοικοδόμησης στη Συρία. Ποιος θα έχει, για παράδειγμα, τον πρώτο λόγο; Το καθεστώς του Άσαντ εάν παραμείνει στην εξουσία ή μήπως η Ρωσία και ποια θα είναι η εμπλοκή του Ιράν;
-Ποιοι θα αναλάβουν την επίμαχη ανοικοδόμηση; Από ποιες χώρες θα προέρχονται, κοινώς, οι εταιρείες που θα εξασφαλίσουν τα συμβόλαια;
-Και ποιοι θα πληρώσουν τον λογαριασμό; Θα είναι, άραγε, η δύση, και υπό ποίες προϋποθέσεις;
Κάπου εδώ όμως είναι που αρχίζουν τα δεδομένα να περιπλέκονται και οι ανταγωνιστικές τάσεις να οξύνονται μέσα σε μια κούρσα πολυεπίπεδη, όχι μόνο οικονομική, εμπορική ή ενεργειακή διάσταση αλλά και γεωπολιτική.
Η Μόσχα επίσης θα ήθελε ευρωπαϊκά κεφάλαια να επενδύσουν στην ανοικοδόμηση της Συρίας.
Κάτι τέτοιο θα την ωφελούσε πολλαπλώς: Θα της επέτρεπε μεν να διατηρήσει τα κεκτημένα της επιρροής της σε μια χώρα όπου η σταθερότητα πλέον αποκαθίσταται, μετακυλίοντας όμως παράλληλα μέρος του κόστους της εμπλοκής σε άλλους. Θα νομιμοποιούσε το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ στα μάτια της διεθνούς κοινότητας. Και θα οδηγούσε σε άρση των κυρώσεων που έχουν επιβάλει οι δυτικοί στη Συρία, όπερ σημαίνει μπίζνες για όλους, με πρώτους και καλύτερους φυσικά τους Ρώσους που έχουν φροντίσει ήδη να εξασφαλίσουν το management του ενεργειακού πλούτου της χώρας για τις επόμενες… δεκαετίες.
Στην προσπάθειά της να πείσει τους Ευρωπαίους, η Μόσχα μάλιστα υποστήριξε ότι μια τέτοια κίνηση θα λειτουργούσε και ως λύση στο θέμα του προσφυγικού, ενθαρρύνοντας την επιστροφή εκατομμυρίων Σύριων πίσω σε μια… ανοικοδομημένη πατρίδα.
Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία έχουν, όμως, διαφορετική άποψη.
«Η ΕΕ επαναλαμβάνει ότι θα είναι έτοιμη να βοηθήσει στην ανασυγκρότηση της Συρίας μόνον εφόσον δρομολογηθεί οριστικά μια συνολική, γνήσια και χωρίς αποκλεισμούς πολιτική μετάβαση, την οποία θα διαπραγματευθούν οι αντιμαχόμενοι στη Συρία…», σημειώνεται στο πλαίσιο της «στρατηγικής της ΕΕ για τη Συρία» την οποία ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Απρίλιο του 2017. Οι Ευρωπαίοι, με άλλα λόγια, συνδέουν τη ανοικοδόμηση της Συρίας με την «πολιτική μετάβαση» σε μια νέα εποχή στην οποία δεν θα έχει ρόλο ο Άσαντ, κάτι το οποίο όμως ευλόγως δεν γίνεται αποδεκτό ούτε από τον ίδιο τον Άσαντ, ούτε από τους Ρώσους που συνεχίζουν να τον στηρίζουν.
Δεν έχουν, όμως, όλοι οι Ευρωπαίοι ακριβώς την ίδια άποψη.
Η «Rebuild Syria» δεν είναι όμως η μοναδική έκθεση που διεξάγεται στη Συρία. Τον περασμένο Σεπτέμβριο πραγματοποιήθηκε εκεί και η ετήσια «Damascus International Fair» στην οποία μάλιστα φέτος πήραν μέρος και αντιπροσωπείες από το Ομάν και από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, που αμφότερα έχουν προχωρήσει στην αποκατάσταση των διπλωματικών τους δεσμών με το καθεστώς του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, όπως έχει κάνει άλλωστε και το Μπαχρέιν.
Ιορδανία και Λίβανος είναι, επίσης, δύο χώρες που εμφανίζονται να προσεγγίζουν με μεγάλο ενδιαφέρον την προοπτική της μεγαλύτερης εμπλοκής τους στην ανοικοδόμηση της Συρίας, προς μεγάλη απογοήτευση των ΗΠΑ που επιμένουν να συνδέουν την ανοικοδόμηση με την προηγούμενη αποχώρηση του Ιράν και των φιλοϊρανικών δυνάμεων από τη Συρία.
Εν τω μεταξύ πάντως, πίσω στη Συρία κάποιοι έχουν ήδη ξεκινήσει να χτίζουν λουσάτες γειτονιές με… πολυτελείς κατοικίες στο πλαίσιο μεγαλεπήβολων (αλλά και αμφιλεγόμενων) πρότζεκτ όπως είναι «Marota City» και «Grand Town».
ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Μας κυβερνούν πολιτικοί με …ασθενή μνήμη: Με αφορμή μία ομιλία του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη