Εδώ παπάς… Εκεί παπάς… Εδώ Ιράν… Εκεί Ιράν… Και οι άλλοι ποιοι είναι και πού είναι;

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας πάει στους Έλληνες της Γερμανίας: Το ΚΚΕ επιτίθεται στο “κράτος-δολοφόνος” του Ισραήλ, ομιλεί για Γενοκτονία των Παλαιστινίων

“Ασανσέρ” το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης: Μικτές τάσεις επικράτησαν στο κλείσιμο της Γουόλ Στριτ, δεν δείχνουν να ανησυχούν οι επενδυτές για την Disney

Υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ; «Όλες οι πλευρές συμφωνούν να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για εκεχειρία στη Γάζα» μεταδίδουν τα αιγυπτιακά ΜΜΕ

Του ΚΡΕΣΕΝΤΣΙΟ ΣΑΝΤΖΙΛΙΟ (*)

Όπως ξέρουμε, όλες οι δράσεις ή οι διαδραστικές ενέργειες, στον ιδιωτικό όπως και στον δημόσιο τομέα, σε εθνική ή διεθνή κλίμακα έχουν έναν και μόνο κοινό παρανομαστή που απαντά πάλι σε μια μόνο ερώτηση, βασική και καθοριστική: ποιον ωφελούν; ή ποιον συμφέρουν; ή ποιον ευνοούν;

Είναι λοιπόν η ερώτηση που αντικειμενικά τίθεται, και βασανιστικά πρέπει να τίθεται, σε και για οτιδήποτε «συμβαίνει» ειδικά στο μεγάλο «παιχνίδι» της διεθνούς πολιτικής σκακιέρας.

Από αρχαιοτάτων χρόνων είναι απόλυτα σίγουρο και αποδεδειγμένο πως δεν υπάρχουν πολιτικά συμφέροντα που να μην οδηγούνται από προηγούμενα αλλά και στην ουσία επικρατέστερα οικονομικο-γεωστρατηγικά συμφέροντα: και όλοι οι όροι συμβίωσης μεταξύ των κρατών ή έντασης μεταξύ αυτών προέρχονται και υπακούουν στα εκατέρωθεν οικονομικο-γεωστρατηγικά συμφέροντα η ισχύς των οποίων είναι τέτοια που επεκτείνεται και στις σχέσεις με τρίτες χώρες λίγο-πολύ κοντινές ή μακρινές.

• Για τα μεγάλα, δεσπόζοντα κράτη, υπήρξαν πάντα και υπάρχουν μικρότερα που «ενοχλούν» ή «αντιστέκονται» και αντιπροσωπεύουν έναν μόνιμα δυνητικό «εχθρό» ή «κίνδυνο», έστω κι αν οι χιλιομετρικές αποστάσεις που τους χωρίζουν είναι τεράστιες, τόσο που εύλογα κάποιος να διερωτάται: μα τί στο καλό μπορεί να συνδέει εχθρικά δυο χώρες τόσο μακρινές η μία από την άλλη;!

Η αλήθεια είναι ότι ναι, γεωγραφικά τίποτα δεν τις συνδέει, όντως, αλλά «συμφεροντολογικά», δυστυχώς, τα πάντα τις συνδέουν και, πριν από οτιδήποτε άλλο, η απαίτηση του μεγαλύτερου να «μπει στα εσωτερικά» του μικρότερου, να το «ελέγχει» και να του καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την πορεία μέσα στη κοινωνία των εθνών!

• Τις περισσότερες φορές προστίθεται και η μη ομολογούμενη, αλλά βαθιά ενδόμυχη προοπτική του μεγάλου να οικειοποιηθεί ως ένα βαθμό και τα πλούτη του μικρού, κυρίως όταν αυτά τα πλούτη αποτελούν πλούτο ενέργειας για τον οποίο όλοι οι «μεγάλοι», όπως γνωρίζουμε, έχουν πάντα μια ακόρεστη πείνα.

Από τότε που, εκείνο το μακρινό 1979 οι Ιρανοί, μετά απ’ την κατάληψη της πρεσβείας ΗΠΑ στη Τεχεράνη και την άδοξα αποτυχημένη αμερικανική απόπειρα απελευθέρωσης των ομήρων (Operation Eagle Claw), έδιωξαν από τη χώρα τους τους Αμερικανούς που στη χρυσή και μακροχρόνια εποχή του Σάχη Ρεζά Παχλεβί αλώνιζαν ελεύθερα και ανενόχλητα, μαζί με τους συμμάχους Άγγλους στην περιοχή των πετρελαίων με το τεράστιο αζημίωτο (για το οποίο άλλωστε το 1953 την είχε πληρώσει ο μεταρρυθμιστής Μοσαντέκ: βλ. Operation Ajax, πρώτη επιχείρηση της CIA ανατροπής ξένης κυβέρνησης), οι ΗΠΑ πρέπει να έζησαν με ένα αχαλίνωτο βάρος στο «στομάχι» και στο μυαλό, ένα βάρος κατά πολύ μεγαλύτερο και ντροπιαστικό απ’ εκείνο που τους είχε πλακώσει μετά τη συντριβή τους στο Βιετνάμ, όπου σχεδόν τους πέταξαν στη θάλασσα και έφυγαν σαν κυνηγημένοι, και πράγματι ήταν κυνηγημένοι Αλλά, βλέπετε, εκείνο «ξεχάστηκε» γιατί το Βιετνάμ δεν είχε πετρέλαια και φυσικό αέριο, ενώ η κατά πολύ μικρότερη νίλα στο Ιράν δεν μπορεί να κοπάσει εύκολα αφού το κρατούν ζωντανό τα ενεργειακά πλούτη της χώρας.

• Έτσι, είναι τώρα 40 χρόνια που ό, τι και να συμβαίνει το «ανώμαλο» στη περιοχή γύρω από τον Περσικό Κόλπο και τα Στενά του Ορμούζ, για τους Αμερικανούς ο υποκινητής και ο εκτελεστής γίνεται εξ ορισμού πάντα το Ιράν: για όλα φταίει το Ιράν, παντού είναι το Ιράν (αλλά παντού είναι και οι ΗΠΑ, οπότε;!), όπως για όλα έφταιγε ο Σαντάμ και το Ιράκ τα έτη ’90 και πήγαν εκεί οι Αμερικανοί για να «νοικοκυρέψουν» τα πετρέλαιά του και να τιμωρήσουν τους «φταίχτες» μ’ όλο που καλά ήξεραν πως δεν ήταν φταίχτες.

Τα δυο τελευταία «κρούσματα» – τα δυο «κτυπημένα» τάνκερ ιαπωνικών συμφερόντων και ο βομβαρδισμός της σαουδαραβικής Aramco – είναι ενδεικτικά.

• Για το «κρούσμα» της 13ης Ιουνίου μολονότι η ίδια η Ιαπωνία αναγνώρισε την ανεπάρκεια ενοχοποιητικών στοιχείων εις βάρος του Ιράν, οι ΗΠΑ συνέχισαν απτόητοι το «αφήγημά» τους περί ιρανικής ενοχής χωρίς να μπορούν να αποδείξουν τίποτα το συγκεκριμένο.
• Όσο για το δεύτερο «κρούσμα» της 14ης Σεπτεμβρίου, οι «συμπτώσεις» (που ο Γιώργος Σκαφίδας στο εξαιρετικό άρθρο του Ποιοι δεν θέλουν προσέγγιση ΗΠΑ-Ιράν; Οι ύποπτες «συμπτώσεις» των επιθέσεων στον Περσικό) με απόλυτη σαφήνεια και παραστατικότητα παραθέτει και «εξηγεί», φωτογραφίζουν άνευ αμφιβολιών τα υποκείμενα στα οποία μπορεί να αναφερθεί η ερώτησή μας: «ποιον συμφέρουν»;

Εμφανώς τότε εκείνοι που «ωφελούνται» από τις κατηγορίες εναντίον του Ιράν είναι το Ισραήλ και η Σαουδαραβία, πρωτίστως, αλλά και τα «γεράκια» μέσα στην αμερικανική κυβέρνηση.

Δεν θα έλεγα όμως πως όφελος μπορεί να έχει και το Ιράν, διότι απλά ένα κράτος που τόσα χρόνια βρίσκεται στο στόχαστρο όχι μόνο των «παραδοσιακών» εχθρών του ΗΠΑ, αλλά και, έστω και πιο ήπια, της ΕΕ, κολλητήρι των ΗΠΑ, δεν διαθέτει την πολυτέλεια (καμία από τις ενδεχόμενες «συνιστώσες» του) να υλοποιεί καταστάσεις που σίγουρα επιβαρύνουν ασύγκριτα τη θέση και αξιοπιστία του παγκοσμίως , όπως και υπονομεύουν σοβαρά την ίδια του την ασφάλεια τόσο από γεωγραφική άποψη όσο και από οικονομική.

Είναι αναμφισβήτητο πως το ισραηλινό και σαουδαραβικό λόμπυ στην Ουάσιγκτον είναι πολύ ισχυρά και η επιρροή τους μεγάλη στα υψηλά κυβερνητικά και βουλευτικά αμερικανικά αξιώματα, τόσο που να μπορούν να ανταγωνίζονται επιτυχώς την εξουσία του Προέδρου των ΗΠΑ.

• Κατά τα άλλα Ισραήλ και ΗΠΑ πολύ θα ήθελαν να ανοίξουν μέτωπο πολέμου με το Ιράν, βαλλόμενο έτσι από βόρειο-ανατολικά και από νότιο-δυτικά πλευρά. Και πολύ θα ήθελαν, αύριο κιόλας, να μπορούν να το «σιγήσουν» για πάντα οδηγώντας το πίσω στην εποχή των Σάχηδων με τους φιλοαμερικανικούς τεμενάδες.

Αυτό βέβαια, χωρίς καμία αιτία είναι κάπως δύσκολο: ο κόσμος βλέπει, Ρωσία και Κίνα μάλλον δεν το ανέχονται, και τώρα είναι στη μέση και η Τουρκία, μέγας βραχνάς για τους δυο, ΗΠΑ και Ισραήλ.

Απ’ την άλλη μεριά ένας αλλοπρόσαλλος Αμερικανός Πρόεδρος που λέει και ξελέει και είναι ικανός να κάνει και με τους Ιρανούς εκείνο που έκανε (ή πάει να κάνει ή ίσως να ήθελε να κάνει) με τους Βορειοκορεάτες, μοιάζει στα μάτια των Ισραηλινών και Σαουδάραβων με απασφαλισμένη χειροβομβίδα που μπορεί ανά πάσα στιγμή να τινάξει στον αέρα όλα τα σχέδιά τους.

• Επομένως – όπως πολύ σωστά το επισημαίνει ο Γ. Σκαφίδας – κάτι πρέπει να γίνει ώστε το Ιράν «να μπει για τα καλά στο μάτι» των ΗΠΑ, να τον κάνει τον Τραμπ «τούρκο» και να τον ωθήσει σε πολεμικές ενέργειες κατά του «επικίνδυνου παρείσακτου» που θέλει να γίνει «πυρηνικός» και να ανταγωνιστεί το ακράδαντο μονοπώλιο του Ισραήλ σε όλη τη περιοχή.

Και ασφαλώς μια τέλεια ευκαιρία για το Ισραήλ να χτυπήσει, en passant, εκ του ασφαλούς, με τη σειρά του, όσο μακριά κι αν βρίσκεται, τον ζόρικο ανταγωνιστή του για την περιφερειακή ηγεμονία.

Εκείνο όμως που είναι ακαταλαβίστικο είναι η συμπεριφορά της ΕΕ που παθητικά σέρνεται πίσω από τις ΗΠΑ σαν να μη καταλαβαίνει (ή να μη θέλει να καταλάβει) πού είναι η αλήθεια και πού η πολιτική απάτη. Μια ΕΕ που δέχεται να συμπορευτεί με κατασκευασμένα ψεύδη για την (δήθεν) ενοχή του Ιράν έχοντας μολοντούτο, και μη μπορώντας σίγουρα να μην έχει υπόψη της το τι «παίζεται» στον Περσικό Κόλπο και στα Στενά του Ορμούζ και γνωρίζοντας επαρκώς ποιος παίζει και πώς παίζει στη πραγματικότητα, δεν αντιλαμβάνομαι σε ποια και τόσο μεγάλα κέρδη για την ίδια αποβλέπει εχθρευόμενη το Ιράν για να ευχαριστήσει τις ΗΠΑ.

Στην όλη υπόθεση, και ανεξάρτητα από την γενικότητα των τεταμένων σχέσεων ανταγωνισμού ισχύος και εχθρότητας μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, αναφερόμενοι στο Ισραήλ ας μη ξεχάσουμε κάτι που του συνέβη ανάλογο (τηρουμένων των «συστατικών» διαφορών) με εκείνο που έλαχε στους Αμερικανούς στο Ιράν το 1979:

δηλαδή: δεν είναι απίθανο το Ισραήλ να θυμάται ακόμα, να «το έδεσε κόμπο», εκείνο που του έκαναν, με την ενεργό βοήθεια του Ιράν, οι Χεζμπολλάχ στον Λίβανο, αλλά και στο ίδιο έδαφος του Ισραήλ, έως το 2000, όταν αναγκάστηκε να αποχωρήσει από το λιβανικό έδαφος χωρίς να έχει πετύχει κανένα ευνοϊκό αποτέλεσμα εκτός από τις υπερπτήσεις των αεροπλάνων της που ακόμη και τώρα συνεχίζουν να παραβιάζουν την λιβανέζικη κυριαρχία.

Υπάρχουν γεγονότα στην ιστορία ενός κράτους και λαού τα οποία αφήνουν ανεξίτηλα στίγματα, και υποσυνειδησιακά, μίσους και αντεκδίκησης.

Παράδειγμα τρανό, πηγαίνοντας λίγο πιο πίσω: η ύπουλη και υποχθόνια αίσθηση εχθρότητας (καμουφλαρισμένη με ψεύτικη φιλία) των Γερμανών για τους Έλληνες από το 1945 και μετά, μια εχθρότητα «μοναδική», κάτι που δεν παρατηρείται μεταξύ Γερμανίας και άλλως χωρών που κι αυτές υπήρξαν εχθροί της στον πόλεμο.

Στα πρόθυρα πολεμικής σύρραξης βρέθηκε η υφήλιος: Ποιος θα τραβήξει την σκανδάλη;

• Και ποιος μας λέει σήμερα πως αυτή η υποβόσκουσα γερμανική εχθρότητα δεν προέρχεται από τη μνήμη (που έγινε κάπως «γονιδιακή», μετά από 70 χρόνια γενεών) της σθεναρής αντίστασης των Ελλήνων, με τεράστιες απώλειες για τους Γερμανούς, το 1941 – οι μόνοι εχθροί τους που τους χτύπησαν αλύπητα και τους «τρόμαξαν» πραγματικά;

Και «ειδικά» όλη αυτή η εχθρότητα δεν είχε τότε μετατραπεί σε αβυσσαλέα εναντίωση του γερμανικού στρατού όχι μόνο προς οικονομική ύπαρξη των Ελλήνων, αλλά με ιδιαίτερο μένος προς τον ελληνικό πληθυσμό, φυσική πηγή των ανθρώπων εκείνων που επέφεραν αλησμόνητα βαριά πλήγματα στην αλαζονεία και δύναμη ολόκληρης Γερμανίας;!

• Ορισμένες συμπεριφορές κρατών φαίνονται εκ πρώτης όψεως δύσκολα κατανοητές και εξηγήσιμες. Υπάρχει ωστόσο, στο βάθος των σχέσεων, μια «εξήγηση» συνδεδεμένη με «παλιά τραύματα» που καθόλου απίθανο να έχουν από γενιά σε γενιά υποσυνείδητα «μεταφερθεί» στο παρόν εμφανίζοντας φαινόμενα απόλυτης «ανεπικοινωνίας», μη ανοχής. έχθρας και κρυμμένης επιθυμίας τιμωρίας.

¨Όσο κι αν μοιάζει να είναι παράλογο, κάτι τέτοιο πρέπει να συμβαίνει μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, Ισραήλ και Ιράν: παλιοί «λογαριασμοί» έμειναν ανοιχτοί, σέρνονται μέσα στα χρόνια, ιδέες ρεβανσισμού κυκλοφορούν εδώ κι εκεί και κάθε τόσο μεταφράζονται σε ολόκληρες σκευωρίες εναντίον των «παλιών εχθρών που μας ντρόπιασαν», άσχετο κι αν άλλος κόσμος ήταν τότε και άλλος σήμερα.

• Τώρα, ίσως όντως ο Τραμπ και να θέλει να ξεχαστεί το παρελθόν και να ξεκινήσει μια νέα εποχή λιγότερο εχθρικών σχέσεων που έτσι κι αλλιώς δεν οδηγούν πουθενά. Ίσως. Η εκπαραθύρωση του Μπόλτον, γέρικο αμετανόητο υπεργεράκι, ίσως αυτό να δείχνει. Ίσως. Άλλοι όμως υπάρχουν που δεν το θέλουν, θέλουν ακόμη να «τιμωρηθούν» οι παλιοί εχθροί που «είχαν το θράσος να μας αντισταθούν, οι ανόητοι!».

Αυτή είναι μάλλον η σημερινή «όψη» των πραγμάτων, αν θέλουμε να είμαστε αντικειμενικοί και λογικοί.

Και βέβαια ό, τι ειπώθηκε ως εδώ είναι συνειρμοί που οποιοσδήποτε θα μπορούσε να κάνει, δεν χρειάζεται να είσαι Άϊνστάιν γι’ αυτό.

Οι «νεφελώδους προέλευσης επιθέσεις» (Γ. Σκαφίδας) είναι μια πραγματικότητα που δεν μπορούμε, λογικά, να μην την υπολογίσουμε. Εξάλλου μόνο με «νεφελώδεις ενέργειες» γίνονται διεθνώς ανακατωσούρες και χτυπήματα «κάτω απ’ τη μέση».

Η ευχή είναι κάποια στιγμή να γίνει αντιληπτή η «τρέλα» που αυτές οι «επιθέσεις» εγκυμονούν, μια τρέλα οι επιπτώσεις της οποίας μπορούν να «μπλέξουν» ανεπανόρθωτα τους πάντες και τα πάντα μην αφήνοντας τίποτα όρθιο, και στους μεν και στους δε.

Η απάντηση, πάντως, στην ερώτηση «ποιον ωφελεί» παραμένει ακέραιη. Και είναι πάντα διαφωτιστική για όποιον έχει τα μάτια ανοιχτά.

(*) Κρεσέντσιο Σαντζίλιο, Ελληνιστής, συγγραφέας

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες των συνεργατών της.

Τα μηνύματα του πολέμου στην Υεμένη και ο “μαύρος χρυσός”: Φθηνή η ζωή στη Μέση Ανατολή