Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο προεδρικό αεροπλάνο. Πηγή Τουρκική Προεδρία
Ο «πόλεμος» με την Τουρκία δεν αποτελεί πια σενάριο. Συμβαίνει τώρα, αλλά υπό μορφή υβριδική, με «όπλο» γεωτρύπανα, fake news, προσφυγικές ροές, μειονοτικά ζητήματα, χάρτες και drones, αναδιαμορφώνοντας τα ανοιχτά μέτωπα στα Ελληνοτουρκικά.
Κρίνοντας από όσα έχει δηλώσει μόνο τα τελευταία 24ωρα, ο 65χρονος Τούρκος πρόεδρος εμφανίζεται πια να θέλει να αποκτήσει… πυρηνικά όπλα ενάντια στο Ισραήλ και να στείλει ένα… τρίτο πλωτό γεωτρύπανο στην Ανατολική Μεσόγειο (ποιο τρίτο; Αφού δεν έχει), ενώ παράλληλα απειλεί να «πλημμυρίσει» και την Ελλάδα με πρόσφυγες.
Οι τουρκικές απειλές με «όπλο» το Προσφυγικό δεν είναι καινοφανείς. Τα ίδια έλεγε η τουρκική ηγεσία και το 2015, ότι δηλαδή θα ανοίξει τις «πύλες» για να περάσουν εκατομμύρια πρόσφυγες προς την Ευρώπη, διεκδικώντας τότε σειρά από ανταλλάγματα:
Τέσσερα χρόνια μετά, οι απειλές πλέον επανέρχονται δριμείες από την πλευρά της Άγκυρας, συνοδεία μάλιστα και αναγεννημένων πυρηνικών φιλοδοξιών, μέσα σε ένα διεθνές πλαίσιο όμως πολύ πιο «εκρηκτικό» από εκείνο του 2015. Οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας έχουν εν τω μεταξύ επιδεινωθεί δραματικά (S-400, F-35), δημιουργώντας εσωτερικούς τριγμούς και στο ΝΑΤΟ, ενώ οι δυνάμεις του υποστηριζόμενου από τη Ρωσία Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ προελαύνουν ενάντια στους υποστηριζόμενους από την Τουρκία τζιχαντιστές στη Βορειοδυτική Συρία, προς μεγάλη απογοήτευση φυσικά του ίδιου του Ερντογάν, ο οποίος όμως καλείται παράλληλα να διαχειριστεί και μια σειρά από άλλες διόλου ευκαταφρόνητες πολιτικές ήττες στο εσωτερικό.
Το κυβερνών ισλαμοσυντηρητικό Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) έχει πια απολέσει τη δημαρχία σε Κωνσταντινούπολη και Αγκυρα, για πρώτη φορά έπειτα από 25 χρόνια. Επιδεινώνοντας το κλίμα για τον Ερντογάν, άλλοτε κορυφαίοι υπουργοί του AKP (οι Μπαμπατζάν, Νταβούτογλου, Γκιουλ κ.ά.) παρουσιάζονται πια να ετοιμάζουν νέα αντιπολιτευόμενα κόμματα, στη σκιά δημοσιευμάτων σύμφωνα με τα οποία συνολικά εκατοντάδες χιλιάδες μέλη έχουν παραιτηθεί από το AKP μέσα στο 2019 αλλά και δυσοίωνων δημοσκοπήσεων (Metropoll) που εμφανίζουν τη στήριξη στον Ερντογάν να υποχωρεί κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε διάστημα ενός έτους (από το 53,1% στο 44%).
Και όλα αυτά στη σκιά ενός αφηγήματος όπως είναι εκείνο της καλούμενης «γαλάζιας πατρίδας», που έχει πια γίνει και επισήμως κάδρο στους τοίχους τουρκικών κρατικών ιδρυμάτων και υπουργείων, αποκτώντας έτσι χαρακτήρα στρατηγικού στόχου εγκεκριμένου από την κεντρική εξουσία της γείτονος. Ο λόγος για ένα αφήγημα που θέλει τα τουρκικά θαλάσσια σύνορα να φτάνουν έως και τη Λιβύη, καλύπτοντας παράλληλα το μισό Αιγαίο.
Μιλώντας την περασμένη Πέμπτη ενώπιον κομματικών στελεχών στην Άγκυρα, ο Ερντογάν ξεκαθάρισε ότι εάν η Τουρκία δεν λάβει την απαιτούμενη στήριξη ώστε να διαμορφώσει μια «ζώνη ασφαλείας» όπως ακριβώς την οραματίζεται στη Βορειοανατολική Συρία, τότε εκείνος θα ανοίξει τις πύλες για την είσοδο εκατομμυρίων προσφύγων στην Ευρώπη. Ο ίδιος έθεσε, μάλιστα, ως σχετική προθεσμία τα τέλη Σεπτεμβρίου. Αυτό που ζητά πλέον το καθεστώς Ερντογάν είναι να διαμορφώσει, με τις ευλογίες της διεθνούς κοινότητας, μια ζώνη βάθους περίπου 30 χλμ. εντός των μήκους 450 χλμ. συνόρων της Βόρειας Συρίας που θα τελεί υπό τουρκικό έλεγχο, μια ζώνη στην οποία οι Τούρκοι θέλουν μάλιστα να οικοδομήσουν και πόλεις με ξένη/ ευρωπαϊκή οικονομική βοήθεια, για να επαναπροωθήσουν εκεί συνολικά περισσότερους από 1 εκατομμύριο Σύρους πρόσφυγες.
Το πρόβλημα, ωστόσο, με τις τουρκικές μεθοδεύσεις είναι ότι τους ενοχλούν όλους, αλλά για διαφορετικούς λόγους τον καθένα: και την πλευρά της Ρωσίας (που επιμένει να στηρίζει τον Ασαντ δυτικά του ποταμού Ευφράτη), και την πλευρά των ΗΠΑ (που επιμένουν να στηρίζουν τους Κούρδους ανατολικά του Ευφράτη), και τους γείτονες (Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ, Αίγυπτο), αλλά και την ΕΕ (που έχει πολιτικά «φθαρεί» από τους εκβιασμούς του Ερντογάν).
Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος, ωστόσο, δεν πτοείται.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει όμως ήδη ουκ ολίγα «όπλα» στη διάθεσή του, «όπλα» που δεν είναι μόνο στρατιωτικά αλλά ποικίλλουν.
Και όποτε ο Ερντογάν εγκαλείται στην τάξη, εκείνος βρίσκει καταφύγιο πίσω από αδυναμίες απόδοσης ευθυνών και μισές αλήθειες. «Δεν γίνεται η Τουρκία να σηκώνει μόνη της το βάρος του Προσφυγικού» λέει, όχι όμως για να ζητήσει βοήθεια αλλά για να εκβιάσει.
«Σε μια εποχή που η “διπλωματία των κανονιοφόρων” και ο πόλεμος υποχωρούν δραματικά, τα κράτη υιοθετούν νέες έμμεσες μεθόδους για να επιβάλλουν την θέλησή τους» γράφει ο Σπύρος Πλακούδας, επίκουρος καθηγητής Εθνικής Ασφάλειας στο Rabdan Academy (του Αμπου Ντάμπι) και αντιπρόεδρος του Κέντρου Διεθνών Στρατηγικών Αναλύσεων (ΚΕΔΙΣΑ), σε κείμενό του με τον τίτλο «Νέες απειλές ασφάλειας – Υβριδικός πόλεμος».
Όποιος τα θέλει όλα, ωστόσο, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να χάσει τα πάντα. «Το να διακινδυνεύεις πολλά για να κερδίσεις πολλά είναι περισσότερο πλεονεξία παρά σοφία», όπως είχε πει άλλοτε και ένας Άγγλος αποικιοκράτης ονόματι Ουίλιαμ Πεν.
ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ
Ο Ερντογάν εκβιάζει με τους πρόσφυγες την Ευρώπη: Θα μπορούσε να μας στείλει χιλιάδες…