Αν είναι σχεδόν αδύνατον να αναγνωριστούν τα σύνορα που από τη μια διαιρούν την επαρχία του Ολστερ και από την άλλη χωρίζουν τη Βόρεια Ιρλανδία από τη γείτονά της, τα σύνορα αυτά είναι πιο ορατά στο Ντέρι και στο Μπέλφαστ. Τα υγρά σύνορα μετατρέπονται σε μια γραμμή κόκκινη σαν το αίμα.
Να το παράδοξο μιας ειρήνης χωρίς συμφιλίωση: στο όνομα της ειρήνης, κατασκευάζονται, ανακαινίζονται και ενισχύονται τείχη. Ενώ από το τείχος του Βερολίνου δεν μένουν παρά κομμάτια που πωλούνται στους τουρίστες, 48 «interfaces» (peace lines και peace walls) έχουν κατασκευαστεί και άλλα 31 έχουν ανακαινιστεί στο Μπέλφαστ από το 2000 ως το 2017. Κι εκεί που λείπουν τα τείχη, σημαίες, ζωγραφιές ή τοιχογραφίες καθιστούν σαφές σε τι έδαφος βρίσκεσαι: καθολικό (άρα εθνικιστικό και ρεπουμπλικανικό) ή προτεσταντικό (άρα ενωσιακό και φιλοαγγλικό).
Στο μεταξύ, η μάχη έχει μετατοπιστεί στο δημογραφικό πεδίο. Η Βόρεια Ιρλανδία έχει παραδοσιακά προτεσταντική πλειοψηφία, αλλά η αναλογία μεταξύ καθολικών και προτεσταντών αλλάζει ταχύτατα υπέρ των πρώτων. Σε λίγο καιρό θα τεθεί υπό αμφισβήτηση η ίδια η επισφαλής ισορροπία της χώρας. Και οι συνέπειες θα είναι τόσο οικονομικές όσο και πολιτικές. Εξ ου και η επιστροφή των πολιτικών εντάσεων στο Δημοκρατικό Ενωσιακό Κόμμα (DUP), που εμφανίζεται όλο και πιο αδιάλλακτο απέναντι στο Brexit.
Για όποιον αμφισβητεί τον ειρηνευτικό χαρακτήρα της ΕΕ, η διαπίστωση είναι αδιαμφισβήτητη: η ΕΕ έχει παίξει ειρηνευτικό ρόλο από τότε που εντάχθηκαν σε αυτήν το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιρλανδική Δημοκρατία, το 1973. Σήμερα, με τη διαφαινόμενη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ, οι πολιτικοί και ταυτοτικοί στόχοι των διαφόρων στρατοπέδων έρχονται ξανά στην επιφάνεια.
Κι άλλο τραγικό παράδοξο: η ΜακΚι έγραψε το 2017 μια έρευνα για τα «παιδιά της ειρήνης» και τα αυξημένα ποσοστά αυτοκτονίας τους. Τα παιδιά αυτά μπορεί να μην έζησαν την καταπίεση και τη βία, υφίστανται όμως βίαια το τραυματικό σοκ. Σε αυτό προστίθενται η ανεργία και το υψηλό χρέος, γεγονός που κάνει αυτά τα παιδιά εύκολο στόχο των παραστρατιωτικών και/ή μαφιόζικων οργανώσεων.
Τα αόρατα σύνορα χωρίζουν έτσι μια νεολαία με μέλλον από μια νεολαία που είναι χαμένη ανάμεσα στον πόλεμο και την ειρήνη. Η Λάιρα ΜακΚι προσπαθούσε να δώσει μήνυμα σε όλα αυτά, δραστηριοποιούμενη την ίδια στιγμή και στο κίνημα ΛΟΑΤΚΙ. Αλλά το νήμα της ζωής της κόπηκε στα 29 της χρόνια.
(*) Ο Κριστόφ Σολιόζ είναι γάλλος ερευνητής και συγγραφέας
Τι σχεδιάζουν οι “γαμπροί” στο τετράγωνο Ουάσιγκτον, Μόσχας, Άγκυρας και Ιερουσαλήμ