Το προσφυγικό στο επίκεντρο της συζήτησης στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
«Εναλλασσόμενες πατρίδες: η δημοκρατία τον 21ο αιώνα απέναντι στην πρόκληση των μεταναστευτικών ροών»: αυτό είναι το θέμα της συζήτησης με την οποία κορυφώνεται σήμερα το απόγευμα στις 17:00, στην 70η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης το τριπλό αφιέρωμα για τη μετανάστευση και το προσφυγικό που διοργανώνει το Ελληνικό Περίπτερο.
Το αφιέρωμα εναρμονίζεται με την κεντρική εκστρατεία της έκθεσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Ένωση Γερμανών Εκδοτών και Βιβλιοπωλών με αφορμή την εβδομηκοστή επέτειο από την Οικουμενική Διακήρυξη του ΟΗΕ. Ειδικότερα, η ελληνική παρέμβαση περιλαμβάνει, εκτός από την απογευματινή συζήτηση, θεματική βιβλιοθήκη στο Ελληνικό Περίπτερο με επιλεγμένα βιβλία για το προσφυγικό και τη μετανάστευση, αλλά και φωτογραφική έκθεση, υπό τον τίτλο «Δρόμοι επιβίωσης», σε κεντρικούς χώρους που παραχωρεί η Φρανκφούρτη. Η έκθεση οργανώνεται από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία σε συνεργασία με την Ένωση Φωτορεπόρτερ Ελλάδας και αποτυπώνει στιγμές από τη μακρά πορεία την οποία ακολούθησαν οι πρόσφυγες από τις εμπόλεμες ζώνες της Μέσης Ανατολής προς την Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Οι περισσότερες φωτογραφίες προέρχονται από το ελληνικό τμήμα της διαδρομής την περίοδο 2015-2016, όταν η συχνότητα και οι αριθμοί των προσφυγικών ροών στην περιοχή είχαν κορυφωθεί (η έκθεση παρουσιάστηκε το καλοκαίρι του 2016 στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής).
Για τη συζήτηση που θα γίνει απόψε στη Φρανκφούρτη μιλάει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Κωστής Παπαϊωάννου ο οποίος θα λάβει μέρος στο πάνελ. Ο Κ. Παπαϊωάννου χρημάτισε γενικός γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο υπουργείο Δικαιοσύνης από τον Μάρτιο του 2015 μέχρι και τον Νοέμβριο 2016 ενώ από το 2006 ως το 2015 εκλεγόταν πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. «Η απόφαση να διοργανώσει η Ελλάδα στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης ένα αφιέρωμα για τη μετανάστευση και το προσφυγικό», παρατηρεί ο Κ. Παπαϊωάννου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «έγινε ευμενώς αποδεκτή από τις διοικητικές αρχές της έκθεσης. Έτσι η Ελλάδα ανοίγει τη συζήτηση για τη μετανάστευση σε γερμανικό έδαφος. Κι ας μην ξεχνάμε ότι ως προς το μεταναστευτικό καμιά από τις δύο χώρες δεν είναι από τις χειρότερες στην Ευρώπη. Γι’ αυτό τόσο η μια όσο και η άλλη προσπαθούν σε ένα τέτοιο πλαίσιο να μετακινήσουν τον άξονα του θέματος προς μια πιο ανοιχτή προοπτική. Κι ας σκεφτούμε εν προκειμένω τις διαθέσεις που έχουν σήμερα απέναντι στους μετανάστες η κυβέρνηση της Ιταλίας ή οι χώρες του Βίσενγκραντ (Τσεχία, Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία) οι οποίες με τις αντιδράσεις και τη στάση τους επηρεάζουν ιδιαιτέρως αρνητικά το κοινωνικοπολιτικό τοπίο της Ευρώπης».
Συζητώντας γενικότερα για το ζήτημα της μετανάστευσης και των προσφυγικών ροών, ο Κ. Παπαϊωάννου σημειώνει: «Η έμφαση πέφτει καταρχάς στην αίσθηση προσβολής που συνεπάγεται η ίδια η έννοια της προσφυγιάς με τη μετακίνηση των ανθρώπων από τις χώρες προέλευσης στις χώρες προορισμού. Κι όπως όλοι πολύ καλά ξέρουμε, οι χώρες προορισμού έχουν εν πολλοίς μετατραπεί σε ξενοφοβικά φρούρια, σε καγκελόφραχτες εργασιακές ζούγκλες. Πολύ περισσότερο, όταν η εχθρότητα και η επιθετικότητα μεγεθύνονται καθημερινά, αποκτώντας όλο και συχνότερα συντεταγμένη μορφή. Αυτό είναι κάτι το οποίο έχουμε κιόλας δει στην Ελλάδα με τα νεοναζιστικά τάγματα εφόδου και τις εμπρηστικές και δολοφονικές τους επιδρομές. Θα πρέπει να ομολογήσουμε πως όλα αυτά ρίχνουν βαριά τη σκιά τους πάνω στη δημοκρατία. Και ενώ η προσφυγιά αποτελεί φαινόμενο του Νότου (από τον Νότο ξεκινάει και στον Νότο καταλήγει), εντούτοις το μεγαλύτερο και το πιο σημαντικό πρόβλημα βαραίνει τον Βορρά, όπου η Ακροδεξιά διεκδικεί όλο και καθοριστικότερο ρόλο, απειλώντας ανοιχτά τις ευρωπαϊκές δημοκρατίες».
Στη συζήτηση συμμετέχουν η συγγραφέας Μάρω Δούκα, ο Θοδωρής Καραγιαννίδης, εκπαιδευτικός δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, πρώην συντονιστής εκπαίδευσης προσφύγων στο κέντρο φιλοξενίας της Softex (Bόρεια Ελλάδα), ο Κωστής Παπαϊωάννου και η δεκαεπτάχρονη πρόσφυγας από τη Συρία Ola Alhaj. Χαιρετισμό θα απευθύνει η Νίκη Μαρωνίτη, γενική γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Συντονιστής θα είναι ο Μανώλης Πιμπλής, διευθυντής της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου Θεσσαλονίκης.
13/10/2018 08:30
ΑΠΕ-ΜΠΕ, του Β. Χατζηβασιλείου
Αθήνα, Ελλάδα