Ο Ερντογάν προσφεύγει στη «διέξοδο» των εκλογών, επειδή φοβάται οικονομία, Συρία κ.α.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Εξήντα χρόνια από το πογκρόμ της Πόλης, καταπατώντας κάθε συνθήκη: Οι απελάσεις των Ρωμιών από τους Τούρκους, μια ανοιχτή πληγή στο σώμα του Ελληνισμού [βίντεο]

«Η έλευση του τουρκικού στολίσκου στη Γάζα θα αποτελέσει πρόκληση», επιμένει ο αρχηγός των Ε.Δ. του Ισραήλ: Παρασκηνιακές συνεννοήσεις Ισραήλ-Τουρκίας μέσω της Αιγύπτου

Ο σχεδιασμός της Άγκυρας για την Κύπρο και το μετέωρο βήμα των πολιτικών εργαλείων: Ο στρατηγικός έλεγχος (και της περιοχής) περνά από την τουρκοποίηση του νησιού…

ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΚΑΦΙΔΑ

Η συνταγή: γνωστή, δοκιμασμένη και λίαν επικίνδυνη για τις ισορροπίες διεθνώς, ειδικά σε περιοχές γκρίζων (τουρκικών) αμφισβητήσεων όπως είναι το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος.

Λαοπλάνοι ηγέτες προκαλούν εντάσεις στο εξωτερικό, με απώτερο στόχο να ενισχυθούν οι ίδιοι εντός των συνόρων, συσπειρώνοντας το εθνικιστικό – συντηρητικό εκλογικό τους ακροατήριο. Μιλούν για εξωτερικές απειλές, προκειμένου να εμφανιστούν ως προστάτες και εθνοσωτήρες στα μάτια των ψηφοφόρων. Όταν, δε, πλησιάζουν οι εκλογές, η προπαγάνδα της έντασης κλιμακώνεται προς τους «έξω» για να τα ακούν οι «μέσα» και… να ψηφίζουν ανάλογα.

• Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έσπευσε να «στήσει» πρόωρες κάλπες στην Τουρκία, 16 μήνες νωρίτερα από το προγραμματισμένο. Μιλώντας από την Άγκυρα, έπειτα από κατ’ ιδίαν συνάντηση μόλις μισής ώρας που είχε με τον ηγέτη των εθνικιστών Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο 64χρονος Ερντογάν ανακοίνωσε ότι οι επόμενες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές πρόκειται να διεξαχθούν στις 24 Ιουνίου, ενώ η χώρα παραμένει υπό καθεστώς έκτακτης ανάγκης, και όχι το Νοέμβριο του 2019 όπως ήταν αρχικά προγραμματισμένο.

Διόλου τυχαία, μόλις λίγες ώρες νωρίτερα, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών είχε εκδώσει εμπρηστική ανακοίνωση στην οποία χαρακτήριζε τα Ίμια τουρκικά, εξαπολύοντας παράλληλα ολομέτωπη επίθεση κατά της Ελλάδας αλλά και της ΕΕ που τολμάει να υπερασπίζεται την Ελλάδα απέναντι στην κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα.

Διόλου τυχαία, λίγες ώρες αργότερα, τουρκικά φιλοκυβερνητικά μίντια (Daily Sabah) υποστήριζαν ότι πίσω από τις «ελληνικές προκλήσεις» στο Αιγαίο… βρίσκεται το Βερολίνο, με τα εν λόγω δημοσιεύματα να ξυπνούν μνήμες από εκείνη την περίοδο στις αρχές του 2017, πριν το τουρκικό προεδρικό δημοψήφισμα, οπότε ο Ερντογάν εξαπέλυε καθημερινά μύδρους κατά της Γερμανίας και της Ολλανδίας.

Εκλογές και προκλητικότητα πηγαίνουν, ωστόσο, «πακέτο» στο μυαλό του Τούρκου προέδρου. Οι οιωνοί δείχνουν, μάλιστα, προς την κατεύθυνση της περαιτέρω κλιμάκωσης της έντασης έναντι των γειτόνων, καθώς ο Ερντογάν απευθύνεται σε μια εθνικιστική-συντηρητική-ισλαμική δεξαμενή ψηφοφόρων, ενώ για τις αρχές Μαΐου έχουν προγραμματιστεί στο Αιγαίο και μεγάλα τουρκικά στρατιωτικά γυμνάσια (άσκηση «Εφές»).

Όπως προκύπτει, πάντως, μέσα από πληροφορίες στον Τύπο, ο Τούρκος ηγέτης μάλλον το «ήξερε» ότι επρόκειτο να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες κάλπες. Κυκλοφορούσαν εδώ και καιρό φήμες για εκλογές τον ερχόμενο Ιούλιο (στην επέτειο των δύο ετών από το αποτυχημένο πραξικόπημα), τον Αύγουστο ή το Νοέμβριο.

• Όταν ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης των Γκρίζων Λύκων (MHP) που πλέον κατεβαίνουν σε κοινό μέτωπο με τον Ερντογάν στις εκλογές, πρότεινε δημοσίως οι κάλπες πρέπει να στηθούν τον Αύγουστο, πολλοί υποστήριξαν ότι απλώς ακολουθούσε διαταγές του Ερντογάν. Η σύντομη διάρκεια της μόλις μισάωρης συνάντησης που είχαν οι δύο άνδρες (Μπαχτσελί και Ερντογάν), προτού ο Ερντογάν ανακοινώσει τελικώς εκλογές, φανερώνει ότι η απόφαση για τις πρόωρες ήταν ουσιαστικά ήδη ειλημμένη.

Ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος υποστήριξε με νόημα ότι το διεθνές περιβάλλον, «οι εξελίξεις στη Συρία και αλλού» όπως είπε, καθιστούν πιο επιτακτική για την Τουρκία την ανάγκη μετάβασης σε ένα νέο σύστημα εκτελεστικής προεδρίας. Στο ίδιο πνεύμα, ο Μπαχτσελί είχε υποστηρίξει νωρίτερα ότι «υπό τις παρούσες συνθήκες, θα είναι πολύ δύσκολο να φτάσουμε με σταθερότητα ως το Νοέμβριο του 2019 (σ.σ. την κανονική ημερομηνία των εκλογών)». Λίγες ώρες αργότερα, περίπου τα ίδια θα έλεγε και ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, επικαλούμενος γεωπολιτικούς κινδύνους που οδηγούν τη χώρα πρόωρα στις κάλπες.

Ο Ερντογάν προσφεύγει στη «διέξοδο» των εκλογών, επειδή φοβάται ότι όσο περνάει ο καιρός, η φθορά και οι απώλειες θα είναι μεγαλύτερες για τον ίδιο και το κόμμα του. Θέλει να πάει στις κάλπες έγκαιρα, προτού αρχίσει να γνωρίζει «ήττες» στα μέτωπα της τουρκικής οικονομίας, της Συρίας, των σχέσεων με την Ευρώπη κ.α.. Θέλει να προλάβει τυχόν αρνητικές εξελίξεις, παίζοντας το χαρτί του καλού μουσουλμάνου-Οθωμανού που στέκεται μόνος ενάντια στους κακούς «σταυροφόρους» της Δύσης.

Οι Ευρωπαίοι τον πιέζουν (δηλώσεις Μακρόν και Γιούνκερ, ψήφισμα ευρωκοινοβουλίου για του δύο Έλληνες, έκθεση προόδου της Κομισιόν), χωρίς να του δίνουν όσα ζητάει (άρση βίζας κ.α.). Ειδικά η Γαλλία, «κοντράρει» πλέον ανοιχτά την Άγκυρα στη βόρεια Συρία αλλά και στα Βαλκάνια.

Οι Αμερικανοί επίσης τον πιέζουν… να ακυρώσει τη συμφωνία για την αγορά των S400 από τη Ρωσία, ενώ παράλληλα προγραμματίζουν στρατιωτική βοήθεια πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για τους Κούρδους της Συρίας και απειλούν με κυρώσεις εάν δεν απελευθερωθεί ο προφυλακισμένος στην Τουρκία Αμερικανός πάστορας Άντριου Μπράνσον.

Ρώσοι και Ιρανοί επιμένουν να στηρίζουν τον Άσαντ στη Συρία, με τη Δύση να δείχνει επίσης θετική σε μια πολιτική διευθέτηση του Συριακού που θα αφήνει όμως απέξω την Άγκυρα.

Αλλά και εντός της Τουρκίας, τα προβλήματα εντείνονται. Η λίρα καταρρέει σε πρωτοφανή «βάθη» έναντι ευρώ και δολαρίου (κατά σχεδόν 10% έναντι του δολαρίου μόνο μέσα στο 2018). Ο πληθωρισμός καλπάζει σε διψήφια νούμερα (πάνω από 10%). Η αγορά των ακινήτων βουλιάζει μέσα σε ένα οικονομικά ασύμφορο περιβάλλον, ειδικά σε μεγάλες πόλεις όπως είναι η Άγκυρα. Μεγάλοι τουρκικοί όμιλοι (Ülker, Doğuş) αναγκάζονται να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις χρεών, ενώ γενικώς τα χρέη διογκώνονται, όπως άλλωστε και ελλείμματα, και το Προσφυγικό γεννάει δυσφορία μεταξύ των ψηφοφόρων σε πόλεις όπως η Κων/πολη και η Σμύρνη.

• Ο Ερντογάν κινδυνεύει, με άλλα λόγια, να χάσει σε όλα τα μέτωπα (οικονομία, Ευρώπη, Συρία, Προσφυγικό)… και τρέχει να προλάβει οδηγώντας την Τουρκία στην έκτη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων τεσσάρων ετών. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, ότι στο δημοψήφισμα του Απριλίου του 2017 είχε χάσει σε όλες τις μεγάλες πόλεις.

Είναι αμφίβολο, ωστόσο, εάν και κατά πόσο οι επερχόμενες εκλογές θα μπορέσουν να διεξαχθούν μέσα σε κλίμα δημοκρατικής διαφάνειας.

Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που έχει επιβληθεί στην Τουρκία από το καλοκαίρι του 2016, παρατάθηκε για άλλους τρεις μήνες, έως και τον ερχόμενο… Ιούλιο. Δείχνοντας τις διαθέσεις του, το καθεστώς διαμηνύει ότι πρόκειται να απαγορεύσει και τις εκδηλώσεις για την Εργατική Πρωτομαγιά σε μεγάλες πόλεις, της Άγκυρας συμπεριλαμβανομένης.

Η 24η Ιουνίου, ωστόσο, δεν επελέγη τυχαία ως ημερομηνία εκλογών. Ακολουθεί μετά τον ιερό μήνα του Ραμαζανιού, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στον Ερντογάν να κάνει προεκλογική εκστρατεία… θρησκευτικού χαρακτήρα, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται κάτι τέτοιο και για το ενδεχόμενο νέων προκλήσεων στην Αγιά Σοφιά.

Οι ψηφοφόροι στις αγροτικές περιοχές θα έχουν να περιμένουν παροχές-επιδόματα που αναμένεται να τους χορηγηθούν μετά το καλοκαίρι.

Όσο για το νέο κεντροδεξιό «Καλό Κόμμα» (İYİ Party) της εθνικίστριας Μεράλ Ακσενέρ που λέγεται ότι θα μπορούσε να στερήσει ψήφους από τα δεξιά του Ερντογάν, αυτό τελικά ίσως να μην μπορέσει καν να λάβει μέρος στις εκλογές, καθώς δεν έχει παρέλθει το απαιτούμενο διάστημα-εξάμηνο από το ιδρυτικό του συνέδριο. Η ίδια η Ακσενέρ, πάντως, έχει ξεκινήσει ήδη να συγκεντρώνει υπογραφές (χρειάζεται συνολικά 100.000) προκειμένου να μπορέσει να κατέβει υποψήφια για την προεδρία ενάντια στον Ερντογάν.

ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς.