Οι νέοι με τα τιρκουάζ που νίκησαν στις εκλογές: Ένα νέο δεξιό κίνημα γεννήθηκε στην Αυστρία
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
της Emily Schultheis (*)
Τρεις ημέρες πριν οι Αυστριακοί πάνε στις κάλπες γα να εκλέξουν νέο κοινοβούλιο και νέο καγκελάριο, εκατοντάδες μέλη και εθελοντές του Λαϊκού Κόμματος συγκεντρώθηκαν στην πολιτική ακαδημία του κόμματος, όπου εκπαιδεύονται τα νεαρά μέλη και οι πιθανοί μελλοντικοί υποψήφιοι, για να παρακολουθήσουν το τελευταίο ντιμπέιτ της εκστρατείας.
Ανάμεσα στα σκούρα κοστούμια έβλεπε κανείς και πολλούς νέους ντυμένους στα τιρκουάζ, το νέο χρώμα που διάλεξε το παραδοσιακά κεντροδεξιό κόμμα για τον νεαρό ηγέτη του και επόμενο καγκελάριο, τον ηλικίας 31 ετών Σεμπάστιαν Κουρτς. Φορούσαν τιρκουάζ ζακέτες που έγραφαν «Team Kurz» και έπιναν μπύρα από πλαστικά ποτήρια που έγραφαν «Kurz 2017».
Ο Κουρτς και το μήνυμα της αλλαγής που ενσαρκώνει νίκησαν στις εκλογές της Κυριακής και η χώρα αναμένεται να κινηθεί προς τα δεξιά με έναν κυβερνητικό συνασπισμό του Λαϊκού Κόμματος (OVP) και του ακροδεξιού Κόμματος της Ελευθερίας (FPO). «Χτίσαμε ένα κίνημα», είπε ο Κουρτς την Κυριακή το βράδυ στους οπαδούς του. «Κάναμε το αδύνατο δυνατό… Αυτή είναι η ευκαιρία μας για πραγματική αλλαγή στη χώρα».
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Κουρτς, που θα γίνει ο νεότερος πρωθυπουργός στην Ευρώπη, δίνει έμφαση στη λέξη «κίνημα» για να περιγράψει τη νέα μορφή του κόμματός του. Αν οι εκλογές που έγιναν φέτος στην Ευρώπη έδειξαν κάτι, είναι ότι τα συμβατικά πολιτικά κόμματα φεύγουν και τα κινήματα έρχονται: αρκεί κανείς να δει τον Εμανουέλ Μακρόν στη Γαλλία, που έκτισε το κίνημα «Μπροστά» από το μηδέν και κατάφερε να κερδίσει τόσο την προεδρία όσο και τις εκλογές, κεφαλαιοποιώντας τη δυσφορία των ψηφοφόρων για τα υπάρχοντα κυβερνητικά συστήματα.
Ο Κουρτς και το κόμμα του εκμεταλλεύτηκαν την ίδια δυσφορία για να καλλιεργήσουν μια νέα εικόνα. Τόσο από την άποψη των συμβόλων, με την υιοθέτηση του τιρκουάζ και συνθημάτων όπως «Η τώρα ή ποτέ!», όσο και πολιτικά, με τη στροφή του κόμματος προς τα δεξιά στο θέμα της μετανάστευσης ώστε να διεκδικήσει ένα χώρο που ως τώρα μονοπωλούσε το Κόμμα της Ελευθερίας.
Την ώρα που τα παραδοσιακά κεντρώα πολιτικά κόμματα της Ευρώπης προσπαθούν να συνέλθουν από ιστορικές ήττες, η στρατηγική του Κουρτς δείχνει να αποδίδει. Η νίκη του αναμένεται να αποτελέσει πρότυπο και για άλλους νέους κεντροδεξιούς ηγέτες που έχουν να αντιμετωπίσουν δεξιούς λαϊκιστές αντιπάλους.
Ως υπουργός Εξωτερικών, ο Κουρτς υποστήριξε το κλείσιμο της Βαλκανικής οδού, του δρόμου δηλαδή που έπαιρναν οι πρόσφυγες για να κατευθυνθούν στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας και άλλων χωρών της Βαλκανικής, και τον περιορισμό του αριθμού των προσφύγων στην Αυστρία. Στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας έδωσε έμφαση σε αυτά τα θέματα, τασσόμενος υπέρ της απαγόρευσης της μπούρκας και υπέρ της παροχής μικρότερης κρατικής βοήθειας στα παιδιά των μεταναστών από τα παιδιά των Αυστριακών. Αντέγραψε μάλιστα τόσο πολύ τις ιδέες των ακροδεξιών, ώστε ο πρόεδρος του Κόμματος της Ελευθερίας τον κατηγόρησε για κλοπή…
Ο Κουρτς έχει σοβαρούς λόγους να προβάλλει τις απόψεις του για τη μετανάστευση. Όπως έδειξαν οι εκλογές της Κυριακής, τα αισθήματα κατά των μεταναστών στη χώρα αυτή έχουν συμβάλει σημαντικά στην άνοδο του Κόμματος της Ελευθερίας τα τελευταία χρόνια. Προτού ο Κουρτς αναλάβει την ηγεσία του κόμματός του, το κόμμα του Χανε-Κρίστιαν Στράχε ερχόταν πρώτο στις δημοσκοπήσεις με 34%. Και αντίθετα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπου η συμμετοχή ενός ακροδεξιού λαϊκιστικού κόμματος στην κυβέρνηση είναι ακόμη ταμπού, το FPO έλαβε μέρος σε κυβερνητικό συνασπισμό με το Λαϊκό Κόμμα από το 2000 ως το 2005.
Τις τελευταίες ημέρες πριν από τις εκλογές, το πρόσωπο του Κουρτς υπήρχε παντού. Και η επιλογή αυτή αποδείχθηκε επιτυχημένη: το 42% όσων ψήφισαν το Λαϊκό Κόμμα δήλωσαν ότι το έκαναν χάρις στον Κουρτς, έναντι μόλις 7% που ψήφισαν το Κόμμα της Ελευθερίας λόγω του Στράχε και 20% που ψήφισαν τους Σοσιαλδημοκράτες λόγω του καγκελάριου Κρίστιαν Κερν.
Για χρόνια ενεργός στη νεολαία του OVP, ο Κουρτς μπήκε στην κυβέρνηση σε ηλικία 24 ετών και έγινε ο νεότερος υπουργός Εξωτερικών του κόσμου σε ηλικία 27 ετών. “Τον παίρνουμε πλέον πολύ στα σοβαρά”, λέει ο Κρίστιαν Ράινερ, αρχισυντάκτης του περιοδικού Profil. «Όταν αναμίχθηκε για πρώτη φορά στην πολιτική, σε ηλικία 24 ετών, όλοι κάναμε πλάκα μαζί του για τρεις μήνες. Κι ύστερα καταλάβαμε το λάθος μας».
Παρά το new look, πάντως, το OVP εξακολουθεί να είναι το ίδιο κόμμα. Αντίθετα με τον Μακρόν, που διέρρηξε τους δεσμούς του με τους σοσιαλιστές για να ιδρύσει κάτι τελείως διαφορετικό, ο Κουρτς και το επιτελείο του συνέχισαν να στηρίζονται στην κομματική δομή – και στα χρήματα που λαμβάνει το κόμμα από το κράτος.
Το κατά πόσον η στρατηγική του Κουρτς θα τον ωφελήσει μακροπρόθεσμα μένει να φανεί. «Μια τέτοια στρατηγική μπορεί να φέρει αποτελέσματα, αλλά μόνο βραχυπρόθεσμα», λέει ο Κας Μούντε, καθηγητής στη Σχολή Δημοσίων και Διεθνών Θεμάτων του Πανεπιστημίου της Τζόρτζια. “Ενώ απελευθερώνει τον υποψήφιο από μια συγκεκριμένη δομή και κληρονομιά, καθιστά τη βάση της υποστήριξής του χαλαρότερη και την εξαρτά περισσότερο από την προσωπικότητα και την επιτυχία και λιγότερο από την κοινή ταυτότητα και το κοινό συμφέρον».
(*) Η Εμιλι Σούλτβαϊς είναι δημοσιογράφος με έδρα το Βερολίνο
(Πηγή: Τhe Atlantic)
MMH , AΠΕ-ΜΠΕ