Με τον θάνατο του Κομαντάντε η Κούβα αποχαιρετά τον …20ό αιώνα: Τελευταίο ίχνος Ψυχρού Πολέμου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Ο Λαβρόφ έφτασε στην Αβάνα… πυροβολώντας εναντίον των Αμερικανών: Καταφέρθηκε εναντίον της «ηγεμονίας» των ΗΠΑ, Κουβανοί στο ρωσικό πόλεμο με την Ουκρανία;
Με $2.000 το μήνα ο Πούτιν έχει στρατολογήσει 3.000 Κουβανούς μισθοφόρους στην Ουκρανία: Τους δίνει 100 φορές περισσότερα από το μέσο μισθό στην Κούβα
Tου Pablo de llano*
Ο Φιντέλ Κάστρο, ο άνθρωπος που άλλαξε την ιστορία της Κούβας με μία σοσιαλιστική επανάσταση που έφερε αντιμέτωπη την χώρα με τις Ηνωμένες Πολιτείες για μισό αιώνα, πέθανε την νύκτα της Παρασκευής στην Αβάνα.
Ο θάνατός του σε ηλικία 90 ετών σημαίνει την εξαφάνιση της ισχυρότερης πολιτικής προσωπικότητας του 20ού αιώνα στη Λατινική Αμερική, ενός άνδρα που υμνήθηκε όσο και δαιμονοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της μακράς και ταραχώδους ζωής του. Εχοντας εγκαταλείψει την εξουσία το 2006 εξαιτίας ασθένειας, διατήρησε μία συμβολική παρουσία στο πλαίσιο του καθεστώτος που εγκαθίδρυσε το 1959, παρά την ηλικία και την αδυναμία του.
Αλλά τώρα ο Φιντέλ, όπως ήταν γνωστός σε εκατομμύρια ανά τον κόσμο, έφυγε. Η Κούβα θα προχωρήσει μπροστά χωρίς αυτόν για πρώτη φορά σε έξι δεκαετίες. Το μέλλον που έχει μπροστά της –ένα υβριδικό μονοκομματικό μοντέλο καπιταλισμού, πλουραλισμός υπό ένα ηγεμονικό κόμμα ή μετάβαση προς τον δημοκρατία– είναι δύσκολο να προβλεφθεί.
Από όταν αποτραβήχτηκε από την εξουσία, ο Ραούλ Κάστρο, 85 ετών, ηγήθηκε της χώρας. Ο πρόεδρος και αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων ανακοίνωσε τον θάνατο του Φιντέλ σε τηλεοπτικό διάγγελμα, που ξεκίνησε με τρεμάμενη φωνή. «Με βαριά καρδιά απευθύνομαι σε εσάς για να πληροφορήσω τον λαό μας, τους φίλους της Αμερικής μας και του κόσμου ότι σήμερα, 25 Νοεμβρίου και ώρα 10.29 μμ, ο αρχηγός της Κουβανικής Επανάστασης πέθανε».
Καθώς η είδηση διαδιδόταν, μπαρ και νάιτκλαμπ έκλειναν και ακόμη και η θρυλική λεωφόρος Μαλεκόν ερήμωσε , καθώς οι άνθρωποι επέστρεφαν στα σπίτια τους. Οι λίγοι που έμειναν έξω και ήταν έτοιμοι να σχολιάσουν το γεγονός μιλούσαν για τον Κάστρο ως αξιοσέβαστη προσωπικότητα. Ηταν θλιμμένοι, αλλά χαμηλότονοι: «Χάνοντας τον Φιντέλ είναι σαν να χάνουμε τον πατέρα μας, τον φάρο της επανάστασής μας», δήλωσε ο Μιγκέλ Ροντρίγκες, 42χρονος φούρναρης μιλώντας στο France Presse.
«Το περιμέναμε, αλλά παραμένει έκπληξη», δήλωσε ο καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου τη Αβάνας Eνρίκε Λόπες Ολίβα, 80 ετών. «Σημαίνει το τέλος μίας εποχής και την αρχή μίας άλλης, μίας εποχής που για τους απλούς ανθρώπους θα επιταχύνει τη διαδικασία της αλλαγής», πρόσθεσε…
…Με τον θάνατο του Φιντέλ Κάστρο σβήνεται και το τελευταίο ίχνος του Ψυχρού Πολέμου. Ο κάποτε σύμμαχος της Σοβιετικής Ενωσης που επέτρεψε στη Μόσχα να εγκαταστήσει πυρηνικούς πυραύλους με στόχο τις Ηνωμένες Πολιτείες, έφυγε. Εφυγε ο ηγέτης που απώθησε την οργανωμένη από τη CIA απόβαση του Κόλπου των Χοίρων και ο κήρυκας επαναστάσεων ανά τον κόσμο, που επιβίωσε 11 ενοίκων του Λευκού Οίκου.
Η Κούβα πρέπει τώρα να αποχαιρετήσει τον ηγέτη που την ταξίδεψε στα άκρα της ανθρώπινης εμπειρίας, από τον θρίαμβο της Επανάστασης και τη μιζέρια της Ειδικής Περιόδου στα χρόνια της πείνας μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης.
Ο Ραούλ Κάστρο, το δεξί χέρι του Φιντέλ από τις ημέρες του αγώνα του βουνού κατά των δυνάμεων του δικτάτορα Φουλγκένσιο Μπατίστα, θα συνεχίσει ως πρόεδρος μέχρι το 2018, οπότε και δεσμεύτηκε να αποχωρήσει. Θα συνεχίσει ωστόσο να είναι γενικός γραμματέας του Κουβανικού Κομμουνιστικού Κόμματος μέχρι το 2021. Εάν το επιτρέψει η υγεία του, θα καθοδηγήσει τη διαδικασία μέσω της οποίας το νησί θα ανοιχθεί στον υπόλοιπο κόσμο. Μετά, ο αντιπρόεδρος Μιγκέλ Ντίας-Κανέλ αναμένεται να αναλάβει. Ενας πρώην υπουργός Παιδείας, που θεωρείται μετριοπαθής.
Δεν είναι ξεκάθαρο πώς οι σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα προχωρήσουν όταν ο Ντόναλντ Τραμπ θα αναλάβει την προεδρία τον Ιανουάριο. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος έχει ήδη εκφράσει την πρόθεσή του να ανατρέψει την πολιτική του απερχόμενου προέδρου, ζητώντας από την Αβάνα να παραχωρήσει πολιτική ελευθερία πριν από την αποκατάσταση των διμερών σχέσεων. Αλλά το μομέντουμ που δημιουργήθηκε από τον Ομπαμα, υπό το κράτος, σε μεγάλο βαθμό, των αμερικανικών επιχειρηματικών συμφερόντων και της ευρείας υποστήριξης της κοινής γνώμης για τη βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, μπορεί να εμποδίσει το σχέδιο διάλυσης του Τραμπ.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας του εμφάνισης στο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος τον Απρίλιο, ο ηγέτης της Κουβανικής Επανάστασης αποχαιρέτησε τον λαό που γαλούχησε με τον δικό του τρόπο. «Σύντομα θα είμαι σαν τον καθένα, ο καθένας με τη σειρά του. Αλλά, οι ιδέες των κουβανών κομμουνιστών θα παραμείνουν».
Ο Φιντέλ Κάστρο αφήνει βαθύ αποτύπωμα στην Κούβα και θα είναι αντικείμενο ζωντανής συζήτησης για τις δεκαετίες που ακολουθούν. Αλλά ο Κομαντάντε πέθανε και η Κούβα βρίσκεται τώρα οριστικά αντιμέτωπη με τις πραγματικότητες του 21ου αιώνα.
Πηγή: El Pais
- Ο Πάμπλο ντε Γιάνο είναι δημοσιογράφος της El Pais