Χριστουγεννιάτικα στην πολυμερή: Συζητούνται οι ημερομηνίες από 26 μέχρι 29 Δεκεμβρίου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Κώστα Βενιζέλου
Η πολυμερής διάσκεψη, που θεωρείται η τελική φάση της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων, θα συγκληθεί με βάση τις μέχρι τώρα συνεννοήσεις αμέσως μετά τα Χριστούγεννα, για να ολοκληρωθούν οι συζητήσεις εντός του 2016.
Το σενάριο αυτό φαίνεται να επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι θα ανταλλαχθούν τελικά χάρτες και στη βάση αυτή θα προσέλθουν οι εμπλεκόμενοι στην πολυμερή διάσκεψη. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η πολυμερής θα πραγματοποιηθεί την περίοδο 26-29 Δεκεμβρίου καθώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιθυμεί να ενημερώσει για την πορεία των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 15-16 του ίδιου μήνα.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης παρουσιάζεται αποφασισμένος να περάσει στην τελική φάση της διαδικασίας του Κυπριακού ανεξάρτητα εάν θα υπάρξει ή όχι συμφωνία στο Εδαφικό, όπως είχε εξαρχής εξαγγελθεί. Παράλληλα, μετά την τοποθέτηση του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατά τα διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, ότι δεν επιθυμεί συναντήσεις πριν την πολυμερή καθώς «ότι έχουμε να τα πούμε, θα τα πούμε εκεί», η διάσκεψη θα πραγματοποιηθεί σε δυο φάσεις.
Θα πραγματοποιηθούν συνομιλίες των δυο κοινοτήτων προφανώς για τις εκκρεμότητες που παραμένουν και σε αυτή τη φάση είναι αρκετές και παράλληλα θα συνομιλούν για τα θέματα της Ασφάλειας, Ελλάδος και Τουρκίας. Αυτό παραπέμπει σε ένα μοντέλο διάσκεψης τύπου Μπούργκερνστοκ. Υπενθυμίζεται συναφώς πως ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, την περασμένη Τετάρτη, μετά τις συνομιλίες με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στην Αθήνα, είχε δηλώσει πως θα προσέλθει σε πολυμερή διάσκεψη μόνο για να συζητήσει κατάργηση εγγυήσεων και πλήρη αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων. Εάν δεν προηγηθούν συναντήσεις Ελλάδος και Τουρκίας, το θέμα θα ξεκαθαρίσει στην πολυμερή. Μια τέτοια εξέλιξη, εάν επισυμβεί, θα ανατρέψει τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού. Στη Λευκωσία φαίνεται να θεωρούν τούτα «λεπτομέρειες».
Σημειώνεται συναφώς ότι η τουρκική θέση εστιάζεται στη θέση πως θα πρέπει μετά τν επίτευξη συμφωνίας, να δημιουργηθεί στρατιωτική βάση με 2000 στρατιώτες. Το απόσπασμα των Τούρκων στρατιωτών θα εγγυάται εν πολλοίς το τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο. Θα παρεμβαίνει, δηλαδή, όταν αποφασίζει ο Πρωθυπουργός του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κρατιδίου ότι κινδυνεύουν οι Τουρκοκύπριοι και θα καλεί τον τουρκικό στρατό να τους προστατεύσει. Σημειώνεται, επίσης, ότι η τουρκική πλευρά υποστηρίζει ότι η βάση που θα δημιουργηθεί για να σταθμεύει το στρατιωτικό της απόσπασμα θα πρέπει να είναι κυρίαρχη.
Η θέση που έχει καταθέσει η ελληνοκυπριακή πλευρά κατά τις συζητήσεις είναι όπως παραμείνει μετά την επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό ένας μικρός αριθμός Τούρκων στρατιωτών ( γίνεται λόγος για 650). Στο τέλος της πενταετίας, μετά την επίτευξη συμφωνίας, ή σε δυο πενταετίες το απόσπασμα αυτό, με βάση την ελληνοκυπριακή πλευρά, θα τεθεί υπό τον έλεγχο της πολυεθνικής δύναμης, η οποία θα είναι κάτω από τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών. Με βάση την πρόταση της ελληνοκυπριακής πλευράς στο απόσπασμα της πολυεθνικής θα συμμετέχει και η Ελλάδα. Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι στην πρόταση περιλαμβάνεται η διάλυση της Εθνικής Φρουράς. Η Τουρκία, πάντως, δεν αποδέχεται, όπως πληροφορούμαστε, το πλαίσιο που εισηγείται η ε/κ πλευρά για το θέμα της Ασφάλειας.
Πάντως, πέραν από το θέμα της Ασφάλειας, όπως διαμορφώνεται το σκηνικό, στην πολυμερή θα συζητηθούν κι άλλα θέματα. Θα αφεθούν εν πολλοίς οι εκκρεμότητες και αυτό θα δημιουργήσει σε μια άλλη βάση πάρε-δώσε. Για παράδειγμα, στο κεφάλαιο της Διακυβέρνησης, η τουρκοκυπριακή πλευρά επιμένει είτε στο 50-50% είτε και σε έλεγχο των αποφάσεων με τουλάχιστον μια τ/κ θετική ψήφο για όλες τις αποφάσεις. Δεν έχει ξεκαθαρίσει κατά πόσο αυτή η θέση αφορά όλους ανεξαίρετα τους θεσμούς ή σε μερικούς που κρίνει η τουρκική πλευρά ότι είναι σημαντικοί. Στο κεφάλαιο της Διακυβέρνησης υπάρχουν κι άλλα ανοικτά θέματα, όπως είναι ως γνωστό η εκ περιτροπής προεδρία.
Συνεχείς αναιρέσεις προϋποθέσεων
Όταν αναιρούνται συνεχώς προϋποθέσεις που έχουν τεθεί, ο δρόμος στη συνέχεια θα είναι ολισθηρός και η κατάληξη προβλεπτή. Οι προϋποθέσεις για να μεταφερθεί στην εξορία η διαδικασία, εγκαταλείφθηκαν και πραγματοποιήθηκε ο πρώτος γύρος και σήμερα αναμένεται να ολοκληρωθεί ο δεύτερος. Στον πρώτο γύρο συζητήθηκαν κι άλλα θέματα, αν και οι αρχικές εξαγγελίες αφορούσαν μόνο το Εδαφικό. Η άλλη προϋπόθεση ήταν πως θα έπρεπε να φθάσουν οι συζητήσεις στα άλλα κεφάλαια σε ακτίνα συμφωνίας. Ούτε αυτό ίσχυσε. Τώρα, προετοιμάζονται για την πολυμερή διάσκεψη με ανοικτά πολλά ζητήματα. Ακόμη και το Εδαφικό ανοικτό φαίνεται ότι θα είναι. Με δυο χάρτες θα προσέλθουν στη σύνοδο και με πολλές εκκρεμότητες.
Κ.ΒΕΝ.