Εκτίμηση κινδύνου: Η κρίση αξιών ως παράγοντας αυτοδιάλυσής της Ευρωπαϊκής Ένωσης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Σωτήρη Καμενόπουλου
Το 2006 δημοσιεύθηκε σε επαρχιακές εφημερίδες των Χανίων και των Ιωαννίνων μία εκτίμηση μεγάλου κινδύνου σχετική με την πιθανή αύξηση των άκρων.
Σε εκείνη την εκτίμηση κινδύνου είχαν αναφερθεί τα εξής:
«…Η πολιτική σκηνή της χώρας καθημερινά παίρνει τον κατήφορο. Η κοινωνία έχει παραδοθεί έρμαιη στα χέρια κάποιων πολιτικών, δεξιών και αριστερών, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από φεουδαρχικό, συντηρητικό και παλαιοκομματικό τρόπο σκέψης. Ο κίνδυνος να στραφεί η ελληνική κοινωνία μαζικά σε ακραίες δεξιές και αριστερές θέσεις είναι μεγάλος. Οι επόμενες βουλευτικές εκλογές (ΣΣ. εννοούνταν οι εκλογές του 2007) θα είναι οι πιο κρίσιμες μετά τη μεταπολίτευση…»
Τότε, στα 2006, εκείνη η εκτίμηση κινδύνου είχε αντιμετωπισθεί με χλεύη και ειρωνία τόσο απο δεξιούς όσο και από αριστερούς.
Πρόσφατα, δέκα χρόνια μετά, ο κ. Πρωθυπουργός αναφέρθηκε σε αυτούς τους κινδύνους από το βήμα του ΟΗΕ. Ο κ. Πρωθυπουργός συνέδεσε τον κίνδυνο ανόδου των άκρων με το προσφυγικό. Αν θέλει όμως κάποιος να εκτιμήσει ολιστικά τον κίνδυνο των άκρων θα πρέπει να εξετάσει και άλλους παράγοντες. Το προσφυγικό ίσως ΔΕΝ είναι η γεννεσιουργός αιτία της ανόδου των άκρων. Η προσφυγική κρίση είναι ίσως έμμεσος παράγοντας επιδείνωσης του φαινομένου της ανόδου των άκρων. Προϋπήρξαν ίσως άλλοι άμεσοι παράγοντες που έδρασαν ως γεννεσιουργές αιτίες του πιθανού «ατυχήματος» της ανόδου των άκρων: η οικονομική κρίση και η κρίση αξιών (ηθική κρίση).
Όσο αφορά την οικονομική κρίση έχουν γραφεί πολλά. Ας προστεθεί μόνο τούτο: για κάθε 1% αύξηση της ύφεσης, αυξάνουν κατά 1% τα ακραία κόμματα (υπάρχει σχετική επιστημονική μελέτη ξένων οικονομολόγων).
Όσο αφορά την ηθική κρίση, αυτή είχε αρχίσει να γίνεται εμφανής στην Ελλάδα της δεκαετίας του 2000: νεοπλουτισμός, διαφθορά, απληστία, υποκουλτούρα και offshores.
Ωστόσο, όσο αφορά την Ευρώπη, από τούτο δω το άρθρο κρούεται ο κώδωνας του κινδύνου όσο αφορά την ίδια της τη συνοχή. Τα παραδείγματα του πρώην επικεφαλή της Ευρωπαϊκή Επιτροπής ο οποίος μετά τη λήξη της θητείας του προσλήφθηκε από μεγάλο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα (https://www.theguardian.com/business/2016/sep/15/jean-claude-juncker-jose-manuel-barroso-decision-to-join-goldman-sachs) και η πρόσφατη αποκάλυψη πως μία πρώην Επίτροπος της ΕΕ υπήρξε διευθύντρια σε εταιρεία offshore (https://www.icij.org/offshore/former-eu-official-among-politicians-named-new-leak-offshore-files-bahamas) δεν αφήνουν περιθώρια στους Ευρωπαίους πολίτες παρά να προβληματισθούν όσο αφορά την Ευρωπαϊκή κρίση αξιών.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη συνοχή της ΕΕ είναι τα υψηλόβαθμα στελέχη της.
Η κρίση αξιών ορισμένων υψηλόβαθμων στελεχών της ΕΕ, οι οποίοι/ες αμοίβονται αδρά, θα συμβάλλει περαιτέρω στην αυτοδιάλυση της ΕΕ…
Οι Ευρωπαίοι πολίτες, οι οποίοι αρκετές φορές είναι τελείως ξεκομένοι από τα πολύπλοκα κέντρα λήψης αποφάσεων των Βρυξελλών, όταν μαστίζονται από ανεργία και φτώχεια θα στραφούν μέσω κοινωνικά αυτοματοποιημένων μηχανισμών προς τα άκρα όταν «αντιλαμβάνονται» τέτοιες συμπεριφορές…
Η κρίση αξιών και η απληστία είναι οι δύο προσθεταίοι της μαθηματικής εξίσωσης για την αυτοδιάλυση της ΕΕ. Ως συνεπακόλουθο, είναι προσθεταίοι και στο οξύ γεωπολιτικό πρόβλημα που θα ακολουθήσει…