Οι ισορροπίες είναι απαραίτητες για την εμπέδωση της διεθνούς ασφάλειας
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Χριστόδουλου Κ. Γιαλλουρίδη*
Ανάγκη συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ σε ένα από τα κρισιμότερα ζητήματα της διεθνούς πολιτικής οικονομίας, που αφορά στην ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης και της υφηλίου, και που έχει ταυτόχρονα σοβαρότατο οικονομικό σκέλος επ’ ωφελεία των τριών χωρών.
Η Κύπρος, από την άλλη, έχει μια ευκαιρία αξιοποίησης του πλαισίου στο οποίο βρίσκεται σήμερα και το οποίο έθεσε πρώτος ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος, να αναδείξει την ενεργειακή πολιτική ασφάλειας σε όφελος της Κύπρου και των Κυπρίων, στηρίζοντας πολιτικές του κυπριακού κράτους οι οποίες μπορούν να αποβούν επ’ ωφελεία του συνόλου του λαού
Η τριμερής συνάντηση της Λευκωσίας, που έλαβε χώραν την περασμένη εβδομάδα στην κυπριακή πρωτεύουσα και που αποσκοπεί στην ενδυνάμωση της συνεργασίας των τριών χωρών Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας, αποτυπώνει την ανάγκη συνεργασίας σε ένα από τα κρισιμότερα ζητήματα της διεθνούς πολιτικής οικονομίας, που αφορά στην ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης και της υφηλίου, και που έχει ταυτόχρονα σοβαρότατο οικονομικό σκέλος επ’ ωφελεία των τριών χωρών. Αποτελεί σαφώς το πρώτο σημαντικό βήμα στην περαιτέρω συνεργασία των τριών χωρών της Μεσογείου, που αφορά στην εμπέδωση μιας αμυντικής στρατιωτικής συμμαχίας, η οποία είναι αναγκαία για να μπορέσει η τριμερής να προστατεύσει και τα δικαιώματα και τα οφέλη από τα ενεργειακά κοιτάσματα και τους δρόμους της ενέργειας.
Αφετέρου, η τριμερής συνεργασία είναι υποχρεωμένη να υπερασπιστεί τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των τριών χωρών στον θαλάσσιο χώρο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, συμπήσσοντας πολιτικές κοινής άμυνας, που σημαίνει στρατηγικές ειρήνης και σταθερότητας σε μιαν από τις κρισιμότερες περιοχές της υφηλίου, όπου οι ισορροπίες ισχύος είναι απαραίτητες για την εμπέδωση της διεθνούς ασφάλειας.
Η τριμερής συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ αναπτύσσεται παράλληλα με την τριμερή συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου στον τομέα της ενεργειακής ασφάλειας, που σημαίνει αφενός μια γεωπολιτική αναβάθμιση της Ελλάδας και της Κύπρου στην περιοχή της Μεσογείου, ενώ παράλληλα η Ελλάδα αποδεικνύει, σε μιαν από τις ελάχιστες φορές που μπόρεσε να επιτύχει κάτι τέτοιο, ότι μπορεί και έχει συνέχεια στις πολιτικές στρατηγικής προβολής των ελληνικών συμφερόντων στην περιοχή της Μεσογείου και όχι μόνο.
Ο στόχος θα πρέπει να είναι οι δύο τριμερείς, που τρέχουν παράλληλα, αφενός μεν να ενισχυθούν στον τομέα της κοινής άμυνας, έτσι ώστε να καταστεί αξιόπιστη η στρατηγική υπεράσπισης κοινών συμφερόντων και κοινών στόχων, και αφετέρου να μπορέσουν οι τέσσερεις χώρες της Μεσογείου να συμβάλουν σε μιαν από κοινού ανάπτυξη πολιτικών ειρήνης και ασφάλειας, όχι μόνο στη Μεσόγειο, αλλά και στη Μέση Ανατολή, που τούτη την ώρα κυριολεκτικά φλέγεται.
Το εγχείρημα είναι όντως δύσκολο, κυρίως γιατί η Αίγυπτος είναι η μήτρα του αραβικού κόσμου και δύσκολα θα μπορούσε να προχωρήσει σε επίσημη συμμαχία με το Ισραήλ, παρά τις καλές σχέσεις που διατηρεί με το Τελ Αβίβ. Εντούτοις, η σταδιακή ανάπτυξη κοινών συμφερόντων και κυρίως η ανάδειξή τους σε κοινό όφελος για όλους μπορεί να επιτρέπει την αισιοδοξία της δημιουργίας εντέλει ενός κουαρτέτου, το οποίο θα οικοδομούσε μια νέα διάσταση παρουσίας της Ελλάδας και της Κύπρου στη Μεσόγειο, και κυρίως δημιουργίας προϋποθέσεων ενδυνάμωσης της κρατικής οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας, της οποίας η υπόσταση τίθεται κατ’ επανάληψη σε αμφισβήτηση.
Από την άλλη, είναι γνωστό πως η Ελλάδα στον τομέα της άμυνας έχει αναπτύξει, πέραν της Κύπρου που ούτως ή άλλως είναι στρατιωτικά και αμυντικά ενεργά παρούσα, τα τελευταία χρόνια και με το Ισραήλ και με την Αίγυπτο, κυρίως όμως με το Ισραήλ μια σειρά στρατιωτικών συνεργασιών και ασκήσεων, οι οποίες εμπεδώνουν ένα εξαιρετικό κλίμα αμυντικής διμερούς συνεργασίας, τόσο με το Ισραήλ όσο και με την Αίγυπτο. Η Αθήνα, μετά από πολύ καιρό, καταφέρνει να βγει από το περιχαρακωμένο πλαίσιο της εσωστρέφειας και της άδικης για την εικόνα και την ιστορία της χώρας παράστασης της απώλειας εθνικής κυριαρχίας, και δημιουργεί τις προϋποθέσεις διεθνούς ανάκαμψης, πεδίο το οποίο θα συμβάλει και στην εσωτερική ανάκαμψη, εφόσον η διεθνής παρουσία και ο διεθνής ρόλος μιας χώρας επηρεάζει σαφώς και τους τρίτους, είτε αυτοί είναι επενδυτές, είτε αυτοί είναι κράτη που αρχίζουν να εμπιστεύονται μια χώρα, όπως η Ελλάδα, που επιχειρεί να παίξει ρόλο σημαντικό στη Μεσόγειο.
Πρόκειται για μιαν ανατροφοδότηση της εξωτερικής πολιτικής και της εσωτερικής, η οποία μόνο θετικά μπορεί να συμβάλει στην πορεία της χώρας.
Η Κύπρος, από την άλλη, έχει μια ευκαιρία αξιοποίησης του πλαισίου στο οποίο βρίσκεται σήμερα και το οποίο έθεσε πρώτος ο αείμνηστος Τάσσος Παπαδόπουλος, να αναδείξει την ενεργειακή πολιτική ασφάλειας σε όφελος της Κύπρου και των Κυπρίων, στηρίζοντας πολιτικές του κυπριακού κράτους, οι οποίες μπορούν να αποβούν επ’ ωφελεία του συνόλου του λαού. Αυτό σημαίνει πως τούτη την ώρα, που η Κυπριακή Δημοκρατία στηρίζεται από συνεργασίες και συμμαχικές πρωτοβουλίες ως κρατική οντότητα, είμαστε υποχρεωμένοι να αξιοποιήσουμε την ευκαιρία και να διεκδικήσουμε, όχι μόνο την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας ως διεθνούς πολιτικής για την ενδυνάμωση της κρατικής οντότητας της Κύπρου, αλλά και για τη δυνατότητα που έχει το εβραϊκό λόμπι στην Ουάσιγκτον και διεθνώς να επηρεάζει τις εξελίξεις στον κόσμο.
Αυτό που μπορεί να γίνει είναι η επίλυση του Κυπριακού, όταν και όποτε συμβεί, να λάβει υπ’ όψιν της ότι δεν θα προϋποθέτει τη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά θα αναφέρεται σε ένα δημοκρατικό κράτος, το οποίο θα είναι κράτος δικαίου και το οποίο θα είναι σε θέση να προστατεύει τους πολίτες του ως πολίτες ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής, και θα τους δίνει τις δυνατότητες ανάπτυξης και αυτοεκπλήρωσης ως ατόμων και ως ομάδων, σύμφωνα με τον πολιτισμό, την ιστορία και τη θέλησή τους ως συλλογικών υποκειμένων.
- Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής, Κοσμήτορας Σχολής Διεθνών Σπουδών, Επικοινωνίας και Πολιτισμού Παντείου Πανεπιστημίου