Στην …”οδό της απωλείας” βλέπει ήδη την Ελλάδα η γερμανική Welt

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Πακέτο 1 δισ. ευρώ στον Λίβανο για το μεταναστευτικό: Κοινές δηλώσεις φον ντερ Λάιεν, Χριστοδουλίδη και Μικάτι στη Βηρυτό

Μα πόσο καλά τα λέει η Ούρσουλα; Αλλά όταν οι Βρυξέλλες πρέπει να βοηθήσουν κοιτάνε στην …Άγκυρα: Η Κύπρος ήταν πάντα στην καρδιά της ευρωπαϊκής ιστορίας και κουλτούρας, λέει…

Απόψε το πρώτο debate των υποψηφίων για την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: Αδύναμοι οι αντίπαλοι της φον ντερ Λάιεν-Συναίνεση η σημαία της

Οι Έλληνες οδεύουν ολοταχώς στην καταστροφή [Griechen schlittern mit Karacho ins Desaster, WELT], καθώς δεν υπάρχουν πλέον χρήματα αλλά ούτε και μεγάλη διάθεση για μεταρρυθμίσεις. Όταν θα συναντηθεί σήμερα το Eurogroup (σ.σ. χθες πλέον), θα πρόκειται για πολλά πράγματα για την Ελλάδα. Στην πραγματικότητα θα πρέπει η χώρα να παρουσιάσει σήμερα ένα συνολικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, που αποτελεί την προϋπόθεση για περαιτέρω δανειακή βοήθεια από τους ευρωπαίους εταίρους  και το ΔΝΤ.

Την επόμενη μέρα, την Τρίτη (σ.σ. σήμερα πλέον), η χώρα θα πρέπει  να καταβάλει 750 εκατ. ευρώ  στο ΔΝΤ.  Δεν είναι πλέον μεγάλες οι προσδοκίες στο μεταξύ για τις ελληνικές προτάσεις. Μέχρι και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αυτή τη στιγμή δεν προετοιμάζονται θετικές εκτιμήσεις για συνέχιση των συνομιλιών με την Ελλάδα. «Ναι, οι νέοι διαπραγματευτές από την Αθήνα είναι πιο ανθρώπινα ευχάριστοι από τη στρατιά γύρω από τον Υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, όπως δήλωσε ένας εκ των διαπραγματευτών στη WELT.

«Κυριολεκτικά όμως τίποτα δεν προχωρά». Το κλίμα μπορεί μεν να έγινε καλύτερο, όμως, αντίθετα, δεν μπόρεσαν να διαπιστωθούν καθόλου πρόοδοι σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στις συντάξεις, την αγορά εργασίας και το φορολογικό. «Το αντίθετο», όπως δηλώνει ο διαπραγματευτής. «Οι Έλληνες ψήφισαν μόλις έναν νόμο με το όνομα ‘Εκδημοκρατισμός του Δημόσιου Τομέα’, ο οποίος αποφασίζει την επαναπρόσληψη 13.000 δημοσίων υπαλλήλων».

Αυτό αντίκειται σαφώς με το πνεύμα των μεταρρυθμιστικών συμφωνιών της Τρόικα, όπως ο ίδιος επισημαίνει. Παρατηρητές πιστοποιούν την αισιοδοξία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με μια ξερή παρατήρηση: «Η Επιτροπή θα είναι μαλακή για ακόμα μια φορά», καθώς επιθυμεί με κάθε τίμημα μια συμφωνία, σε περίπτωση ανάγκης ακόμα και με λίγες μόνο πραγματικές μεταρρυθμίσεις. Για πολλές κυβερνήσεις στις χώρες της Ευρωζώνης όμως αυτό δεν αποτελεί καμία εναλλακτική λύση. Και το ΔΝΤ ζητά ούτως ή άλλως εδώ και εβδομάδες ένα συνολικό πακέτο, το οποίο δεν θα περιορίζεται σε μόνο λίγες και άνετες για τους Έλληνες μεταρρυθμίσεις.

Με δεδομένη αυτή την θολή έκβαση της κατάστασης οι τρεις θεσμοί σχεδιάζουν στο μεταξύ ένα θετικό και τρία αρνητικά σενάρια, όπως πληροφορήθηκε η ε/φ σε διαπραγματευτικούς κύκλους. Μόνο το θετικό προβλέπει ότι η Ελλάδα θα αντεπεξέλθει στις υποσχέσεις της, θα υποβάλει μεταρρυθμίσεις και θα καταβάλει χρήματα και μέχρι τα τέλη Ιουνίου θα εφαρμόσει στην πράξη τις πρώτες μεταρρυθμίσεις. Όλα αυτά θα αποτελούσαν τις προϋποθέσεις, ώστε η Αθήνα μέχρι το τέλος του τρέχοντος δεύτερου προγράμματος να λάβει χρήματα.

Τα άλλα τρία σενάρια που συζητούνται αυτή τη στιγμή είναι από πλευράς όλων των εταίρων της διαπραγματεύσεις κλιμακωτά αρνητικά. Το πρώτο σενάριο θεωρεί ότι μια κυβέρνηση πρόθυμη για μεταρρυθμίσεις παρουσιάζει στην πραγματικότητα ουσιαστικές προτάσεις. Το πρόβλημα με αυτό το σενάριο: Οι Έλληνες έχουν υπερεκτιμήσει τα δημοσιονομικά τους αποθέματα.

Χρειάζονται χρήματα προκειμένου να υπερκαλύψουν τις δημοσιονομικές ‘τρύπες’ μέχρι την αποπληρωμή της δανειακής βοήθειας των Ευρωπαίων. Για την περίπτωση συνολικών μεταρρυθμιστικών προτάσεων η ΕΚΤ θα ήταν τότε έτοιμη να γεφυρώσει οικονομικά το χρονικό διάστημα μέσω της αύξησης κάλυψης των εντόκων γραμματίων, σύμφωνα μ’ αυτή τη σκέψη. Είναι το καλύτερο από τα άσχημα σενάρια.

Δυσκολότερη γίνεται η κατάσταση στην περίπτωση του δεύτερου σεναρίου το οποίο προβλέπει ότι οι Έλληνες καταρχάς θα προσέλθουν στις διαπραγματεύσεις μόνο με προτάσεις μισής καρδιάς με την ελπίδα ότι οι άλλοι θα ενδώσουν. Εκείνοι όμως δεν θα ενδώσουν. Κάποτε στη διάρκεια των επόμενων εβδομάδων δεν θα μπορέσουν πλέον να εξοφλήσουν το χρέος τους προς το ΔΝΤ και την ΕΚΤ. Τότε όλα θα εξαρτηθούν από τη συμπεριφορά της ελληνικής κυβέρνησης.

Αν αποδειχτεί καλοπροαίρετη στην περαιτέρω πάροδο της κρίσης, όταν αποφασίσει άμεσα με τους Ευρωπαίους μεταρρυθμιστικές συμφωνίες και έπειτα πετύχει την εξόφληση του χρέους της, θα μπορέσει να ελέγξει το όλο θέμα σύμφωνα με το σενάριο των εμπειρογνωμόνων της Τρόικα. Οι Έλληνες θα πρέπει τότε προσωρινά να καθιερώσουν έλεγχο κυκλοφορίας κεφαλαίου, προκειμένου να εμποδίσουν μια οικονομική αφαίμαξη της χώρας.

Πραγματικά βρώμικα θα είναι τα πράγματα στο χειρότερο σενάριο. Σύμφωνα μ’ αυτή τη θεώρηση οι Έλληνες είναι απρόθυμοι, οι μεταρρυθμιστικές τους προτάσεις δεν επαρκούν καθόλου. Και κάποτε δεν εξυπηρετούν πλέον το χρέος τους. Διαφορετικά από το δεύτερο σενάριο δεν επιστρέφουν μετανιωμένοι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αντ’ αυτού, αρχίζουν να πληρώνουν τους δημοσίους υπαλλήλους τους και τους συνταξιούχους τους με κρατικά ομόλογα, τα επονομαζόμενα IOU. Πρόκειται για την αρχή καθιέρωσης του παράλληλου νομίσματος. Και δήθεν και η αρχή εξόδου των Ελλήνων από την Ευρωζώνη.

Για τους ίδιους τους Έλληνες αυτό θα μπορούσε να καταλήξει σε καταστροφή. Παρατηρητές θεωρούν ότι η αξία αυτών των χρεογράφων θα μπορούσε να πέσει στο άπειρο μέσα σε μια νύχτα. Συνταξιούχοι, δημόσιοι υπάλληλοι και άλλοι που λαμβάνουν χρήματα από το κράτος θα προσπαθούσαν άμεσα να ανταλλάξουν τα ΙΟU με ευρώ. Η κυβέρνηση θα έκλεινε τα μηχανήματα αυτόματης ανάληψης και θα επέβαλε σκληρούς ελέγχους κυκλοφορίας κεφαλαίου.

Όλοι οι αποδέκτες αυτού του νέου δημόσιου χρήματος θα αντιλαμβάνονταν ξαφνικά ότι είναι φτωχοί, επειδή τα εισαγόμενα προϊόντα θα αύξαναν ραγδαία την τιμή τους. Επιχειρήσεις που παίρνουν πρώτες ύλες από το εξωτερικό της Ευρωζώνης δεν θα μπορούσαν να τις πληρώσουν σύμφωνα μ’ αυτό το σενάριο. Αλλά δεν θα είχε μόνο για την Ελλάδα τεράστια ρίσκα αυτό το σενάριο, αλλά και για την Ευρωζώνη.

Ξαφνικά θα υπήρχε το πρωταρχικό παράδειγμα για την έξοδο μιας χώρας από την Ευρωζώνη. Οι επενδυτές θα μπορούσαν να σπεκουλάρουν σε μια νέα κρίση, όποιο και αν ήταν ο επόμενος αδύναμος κρίκος της αλυσίδας. Ανεξάρτητα απ’ αυτό ένα ενδεχόμενο Grexit θα αποτελούσε για τους Αμερικανούς και για τους Κινέζους, τους δύο μεγαλύτερους ανταγωνιστές της Ευρώπης, η απόδειξη ότι οι Ευρωπαίοι δεν είναι σε θέση να επιλύσουν τα προβλήματά τους.

Εντελώς ασαφές είναι το με ποια επιλογή φλερτάρει ο έλληνας Πρωθυπουργός Τσίπρας. Μέχρι τώρα παρόλες τις εκτιμήσεις δεν έλεγε να υποβάλει μια λογική συμφωνία για μεταρρυθμίσεις. Για κείνον το δεύτερο σενάριο θα μπορούσε πολιτικά να είναι καθόλα κατάλληλο. Μέχρι το τέλος του δεύτερου προγράμματος βοήθειας δεν παρουσιάζει καμία λογική πρόταση με την ελπίδα ότι κυρίως θα αναγκάσει την Angela Merkel να γονατίσει, καθώς για εκείνον η γερμανίδα καγκελάριος αποτελεί την πολιτική ηγέτιδα της Ευρωζώνης. Με εκείνη χρειάζεται μια συμφωνία.