Ποίος θα είναι ο ρόλος του ΔΝΤ; Μένει ή φεύγει; Τι προβλέπει το Καταστατικό αν τα “σπάσει” ο Αλέξης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Το πρόβλημα του τουρκικού αναθεωρητισμού και οι υπαρξιακά αναγκαίες στρατηγικές επιλογές της Ελλάδας: Η τουρκική ρητορική προφανώς απάδει από τις έωλες υποσχέσεις της…
Η Ελλάδα αποτελεί πυλώνα σταθερότητας, με αναβαθμισμένο ρόλο: Εξωστρεφής και ενεργητική εξωτερική πολιτική με σύμμαχο τον Απόδημο Ελληνισμό
Του ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ
ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.- Ο ρόλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αναγκαστικά θα αλλάξει –και δεν θα έχει σχέση με το σημερινό-, εάν η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα επιμένει στη διάλυση της Τρόικα, όπως τη γνωρίζουμε σήμερα. Σύμφωνα με πηγή της Ουάσιγκτον, που ενημέρωσε το «Εθνος της Κυριακής» (www.ethnos.gr) και την ιστοσελίδα μας (www.mignatiou.com), αυτή τη φορά το Ταμείο θα βαδίσει αυστηρά με βάση το Καταστατικό του και δεν πρόκειται να παραβεί τις αρχές του.
Στην ουσία, το μήνυμα αφορά την αποφυγή ανάμειξης του ΔΝΤ στα πολιτικά «παιγνίδια» που παίζονται στην Ευρώπη και η πηγή θυμίζει τις διαπραγματεύσεις του 2010, όταν ο Ντομινίκ Στρος Καν παραβίασε το Καταστατικό για να «βολέψει» τους Ευρωπαίους και την Ελλάδα. «Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ξανά», τόνισε η πηγή.
Σύμφωνα με την πηγή:
«Η Τρόικα σχηματίστηκε για να υποστηρίξει τη χώρα σας μέσω ενός προγράμματος προσαρμογής και αντιστοίχων δανείων. Η βάση κάθε δανείου από το ΔΝΤ είναι το MEFP (Memorandum of Economic and Financial Policies). Συνεπώς, αν το Ταμείο παραμείνει στη Τρόικα, θα πρέπει να υπάρχει Μνημόνιο».
Στο Ταμείο δεν φαίνεται να αντιλαμβάνονται τις σκέψεις ή τις ιδέες της Αθήνας, που αφορούν τη συμμετοχή του. «Αν δεν έχει συμφωνήσει σε ένα πρόγραμμα (σ.σ. το ΔΝΤ), απλά δεν γίνεται επιθεώρηση ως τέτοια και ως εκ τούτου δεν χρειάζεται να συμμετάσχει σε μια κοινή διαδικασία ελέγχου, όπως αυτή που αποτελεί η Τρόικα», σημείωσε.
«Από την άλλη πλευρά», υπογράμμισε η πηγή, «το ΔΝΤ είναι ανεξάρτητος διεθνής οργανισμός, στον οποίο η Ελλάδα είναι κράτος μέλος από το 1946. Αν η Ελλάδα δεν χρειάζεται δάνειο από το Ταμείο, τότε η μόνη υποχρέωση είναι να δέχεται τις ετήσιες αποστολές του ΔΝΤ που αξιολογούν την οικονομία (Article IV consultation). Τότε, ΔΕΝ υπάρχει μνημόνιο, αλλά συντάσσεται έκθεση που εγκρίνεται από το Εκτελεστικό Συμβούλιο και η οποία είναι καθαρά συμβουλευτική».
Είναι φανερό ότι ο κ. Τσίπρας έχει επιλογές, εάν επιλέξει να κόψει τα δεσμά από το ΔΝΤ, και να ικανοποιήσει το κομματικό του ακροατήριο. Την ίδια στιγμή, πρέπει να γίνει μάθημα το πάθημα του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος αποφασίζοντας να τερματίσει τη δανειακή σχέση με το ΔΝΤ, δεν υπολόγισε την εκδικητικότητα των αγορών. Για το λόγο αυτό, η πηγή θυμίζει την προσφορά της γενικής διευθύντριας Κριστίν Λαγκάρντ προς την Αθήνα για να υπάρξει «δίκτυ ασφαλείας» μετά την έξοδο από το Πρόγραμμα.
Στην Ουάσιγκτον πιστεύουν ότι το «δίκτυ ασφαλείας» του Ταμείου είναι πολύ πιό ισχυρό από το ευρωπαϊκό και από οποιουδήποτε άλλου οργανισμού, και οι αγορές όχι μόνο δίνουν μεγαλύτερη σημασία, αλλά το αντιμετωπίζουν και με «κάποιο φόβο». Ομως, το «δίκτυ ασφαλείας» προβλέπει τουλάχιστον δύο επιθεωρήσεις το χρόνο και απαιτεί Πρόγραμμα.
Η πηγή πρόσθεσε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να επιλέξει μόνο την τεχνική βοήθεια του Ταμείου, την οποία έχει δικαίωμα να ζητήσει κάθε χώρα-μέλος και μάλιστα χωρίς μνημόνιο. Εχει σημασία, όμως, ότι η πηγή θεωρεί το πρόβλημα καθαρά ευρωπαϊκό, διότι –όπως τόνισε με σημασία- «το Πρόγραμμα του Ταμείου λήγει στις 14 Μαρτίου 2016» και ισχύει μέχρι τότε εκτός αν καταγγελθεί.
Η συνέχιση της συμμετοχής του Ταμείου στο Πρόγραμμα, ακόμα και αν προκριθεί η πρόταση της κυβέρνησης Τσίπρα, δηλαδή ακόμα και αν αλλάξει το σημερινό, που για να συμβεί πρέπει να ακολουθηθούν επίπονες διαδικασίες, προϋποθέτει υποχρεώσεις.
Ενα παράδειγμα είναι οι επί τόπου επιθεωρήσεις, που η νέα ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί να αποφύγει όπως ο διάολος το λιβάνι. Το Ταμείο διεξαγάγει τις διαπραγματεύσεις στις χώρες, στη περίπτωση μας, στην Ελλάδα. Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι γιά να είναι επιτυχημένη μία επιθεώρηση, οι αξιωματούχοι της Αποστολής του ΔΝΤ πρέπει να συναντηθούν με τις τεχνικές επιτροπές, με τους υπουργούς, ανώτερους υπαλλήλους, κα μέλη της κοινωνίας που μπορεί να μην είναι σε θέση να ανταποκριθούν εάν απαιτείται να ταξιδεύσουν στο εξωτερικό. Υπογραμμίζεται επίσης ότι οι αξιωματούχοι του Ταμείου πρεπει να βιώσουν τις αντιδράσεις και τις συζητήσεις που διξάγονται μέσα στη χώρα. Μόνο για λόγους ασφαλείας το Ταμείο αποδέχεται τη μεταφορά των διαπραγματεύσεων σε άλλη χώρα, και αυτό δεν συνέβη ποτέ με το Ελληνικό Πρόγραμμα, αν και υπήρξαν απειλές εναντίον των επικεφαλής της Τρόικα. Οι συναντήσεις στο Παρίσι δεν αποτελούσαν μέρος της επιεθώρησης, όπως παρουσιάστηκε τότε.
Στη διάρκεια της συζήτησης μας με την πηγή, τέθηκε το θέμα της επιχειρούμενης αλλαγής της ονομασίας του Προγράμματος. Μας εξήγησε ότι:
«Ενα πρόγραμμα με «ένα διαφορετικό όνομα», δεν ξέρω τι θα μπορούσε να σημαίνει. Έχουμε διάφορες δανειοδοτικές διευκολύνσεις με ειδικά κριτήρια επιλεξιμότητας, έτσι ώστε οι χώρες να κάνουν αιτήσεις για τη χορήγηση δανείων με βάση τον τύπο που επιθυμούν και που μπορούν να λάβουν εάν πληρούν τα κριτήρια. Το όνομα του Προγράμματος δεν αλλάζει», σημείωσε.