ΑΕΠ, πλεόνασμα και τράπεζες στην ατζέντα των Παρισίων

Παρελθόν

Οι επικεφαλής της τρόικας Πολ Τόμσεν (ΔΝΤ), Ντέκλαν Κοστέλο (Επιτροπή) και Κλάους Μαζούχ (ΕΚΤ) θα ενημερωθούν αρχικά από τον υπουργό Οικονομικών Γκ.Χαρδούβελη, τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Χρ.Σταϊκούρα, τον υπουργό Εργασίας Γ.Βρούτση, τον υπουργό Ανάπτυξης Ν. Δένδια, τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κ.Μητσοτάκη και τον υπουργό Χ. Αθανασίου Δικαιοσύνης, παρουσία των πρωθυπουργικών συμβούλων Στ. Παπασταύρου και Χρ. Λαζαρίδη για το κλείσιμο των εκκρεμοτήτων προηγουμένων μηνών.

Στη βάση αυτή θα γίνει επισκόπηση της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, αλλά και ανάλυση μεγεθών που σχετίζονται με τα φορολογικά έσοδα, τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις, τα ταμειακά διαθέσιμα, την πορεία αποχώρησης εργαζομένων από το Δημόσιο, τα οικονομικά των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και παρεμφερή ζητήματα.

Αν και η πρόοδος της κυβέρνησης στην υλοποίηση των μέτρων που εκκρεμούσαν είναι πολύ μεγάλη, ωστόσο υπάρχουν ακόμη δράσεις «αγκάθια» που δεν έχουν προχωρήσει και τις οποίες αναμένεται να επισημάνει η τρόικα.

Παρόν

Η Αθήνα αναμένεται να παράσχει στους επικεφαλής της τρόικας διαβεβαιώσεις πως πολλά από τα ζητήματα που δεν έχουν προχωρήσει θα δρομολογηθούν στο επόμενο διάστημα μαζί με τα προαπαιτούμενα του Σεπτεμβρίου.

Ωστόσο, από ελληνικής πλευράς διαφαίνεται διάθεση επανεξέτασης κάποιων ζητημάτων που σχετίζονται με τις αλλαγές στο ασφαλιστικό, στο νέο μισθολόγιο στο Δημόσιο, στις ομαδικές απολύσεις, τις νέες παρεμβάσεις σε γάλα, φάρμακα, ψωμί, τη μείωση φορολογικών εκπτώσεων κτλ.

Στα ζητήματα αυτά ΝΔ και ΠΑΣΟΚ (θα εκπροσωπηθεί στο Παρίσι από τους Χρήστο Πρωτόπαπα και Κυριάκο Πιερρακάκη) δεν συμφωνούν απολύτως και στη βάση αυτή ενδέχεται να υπάρξουν αιτήματα για μερική αναθεώρηση των συμπεφωνημένων.

Ενδεικτικά η Χ.Τρικούπη επιμένει να μη συμπεριληφθούν στην ατζέντα αλλαγές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων και στην εργατική νομοθεσία (ομαδικές απολύσεις, ανταπεργία, συνδικαλιστικά δικαιώματα) ενώ αναφορικά με τις 6.500 απολύσεις που απομένουν στο Δημόσιο για το 2014 ζητά να συνυπολογισθούν οι 1.800 συμβασιούχοι που δεν ανανεώθηκαν οι συμβάσεις τους με δικαστικές αποφάσεις, αλλά και οι περίπου 800 υπάλληλοι που είχαν προσληφθεί στο Δημόσιο με πλαστά δικαιολογητικά.

Η ελληνική πλευρά θα καταθέσει στην τρόικα και αιτήματα στοχευμένων φορολογικών μειώσεων εστιάζοντας στις φοροελαφρύνσεις που θα ανακοίνωση ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ και οι οποίες σχετίζονται με τον Ειδικό Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και τη μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για μισθωτούς και συνταξιούχους κατά 50%.

Στη βάση αυτή αναμένεται να τονισθεί πως το κόστος των σχετικών ελαφρύνσεων θα εξασφαλισθεί από μέρος του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2014 (θα ξεπεράσει τα 2,8 δισ. ευρώ).

Το συγκεκριμένο σκέλος της διαπραγμάτευσης δεν αναμένεται να είναι εύκολο καθώς σύμφωνα με πληροφορίες η τρόικα θα επιμείνει στην εξάλειψη των όποιων μελλοντικών δημοσιονομικών κενών και θα ζητήσει από το οικονομικό επιτελείο να παρουσιάσει τα δημοσιονομικά ισοδύναμα με τα οποία θα καλυφθεί το κόστος των δικαστικών αποφάσεων για τα ειδικά μισθολόγια, αλλά και άλλες έκτακτες υποχρεώσεις. ΔΝΤ, ΕΕ και ΕΚΤ θεωρούν πως τα δημοσιονομικά μέτρα που περιλαμβάνονται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής δεν επαρκούν για να κλείσουν το δημοσιονομικό κενό για το 2015 και το 2016 και στη βάση αυτή ήδη έχουν ζητήσει την επέκταση δημοσιονομικών μέτρων που λήγουν στο τέλος του 2014 (π.χ. ειδική εισφορά αλληλεγγύης).

Στο πλαίσιο αυτό οι επικεφαλής της τρόικας θα επιμείνουν να ολοκληρωθούν όλες οι διαρθρωτικές δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, αλλά και οι αλλαγές  στη δημόσια διοίκηση και στην αγορά εργασίας που έχουν ήδη επισημανθεί από ΔΝΤ, ΕΕ  και ΕΚΤ.

Άλλωστε το Παρίσι αποσκοπεί στη «χαρτογράφηση» αυτών των μεταρρυθμίσεων που θα απασχολήσουν τη διευρυμένη σε σύνθεση αποστολή των κλιμακίων της τρόικας στην Αθήνα μετά το Eurogroup της 12ης Σεπτεμβρίου.

Μέλλον

Στη συνάντηση των Παρισίων θα γίνει επισκόπηση των ζητημάτων που σχετίζονται με τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας για την προσεχή διετία, θα εξετασθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης «2021» που επεξεργάζεται η ελληνική πλευρά , αλλά και ευρύτερα θέματα που σχετίζονται με το μελλοντικό ρόλο που θα έχουν το ΔΝΤ, η ΕΕ και η ΕΚΤ στο ελληνικό πρόγραμμα.

Μια σημαντική εκκρεμότητα του ραντεβού των Παρισίων που επηρεάζει αθροιστικά όλες τις επιμέρους παραμέτρους είναι η αναγνώριση των κεφαλαιακών αναγκών των ελληνικών τραπεζών οι οποίες θα προκύψουν από τα τεστ αντοχής της ΕΚΤ.

Αν και ο κ. Χαρδούβελης αναμένεται να ενημερώσει τους Τόμσεν, Κοστέλο και Μαζούχ για τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την εμπροσθοβαρή αναγνώριση του αναβαλλόμενου φόρου των τραπεζών- κίνηση που θα εξασφαλίσει 3 δισ. ευρώ κεφαλαίων στις τράπεζες- η συζήτηση για το ποσό των χρημάτων που θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν μελλοντικά από τα 11 δισ. ευρώ των αδιάθετων κεφαλαίων του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού θα παραμείνει σε εκκρεμότητα έως τα τέλη Οκτωβρίου.

Αρμόδια στελέχη που καλούνται να σχολιάσουν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες στο Παρίσι θα εξετασθεί η σταδιακή αποδέσμευση της Ελλάδας από τη χρηματοδότηση του ΔΝΤ -και ειδικά η κάλυψη μέσω των αγορών και του ESM των κεφαλαίων ύψους 12,5 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στη χρηματοδότηση της Ελλάδας από το Ταμείο στο διάστημα Ιανουαρίου 2015-Φεβρουαρίου 2016 -αναφέρουν πως αυτό το σενάριο σκοντάφτει στο εγχώριο πολιτικό περιβάλλον, στην απροθυμία της Ευρωζώνης να αναλάβει πρόσθετο ελληνικό ρίσκο, αλλά και στο γεγονός ότι παρά την παρουσία του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ στην ηγεσία της Κομισιόν κάποια κράτη της ζώνης του ευρώ δεν θέλουν να μπουν σε πολιτική διαπραγμάτευση για το ελληνικό πρόγραμμα.

Ακόμη, τονίζεται πως μια τέτοια εξέλιξη θα απαιτούσε την επικράτηση άρτιων συνθηκών στην αγορά ομολόγων ώστε να μη βρεθεί αντιμέτωπη η Ελλάδα με δυνητικούς κινδύνους.

Ο πλέον σημαντικός παράγοντας για την αναθεώρηση της έκθεσης βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους είναι η παραδοχή για το ΑΕΠ.

Το πρόγραμμα σήμερα προβλέπει πως το ΑΕΠ της Ελλάδας θα αυξηθεί κατά 2,9% το 2015 κάτι που ωστόσο δεν μπορεί να υποστηριχθεί σήμερα από το διεθνές περιβάλλον (ο ΟΟΣΑ προβλέπει ανάπτυξη 1,9%).

Η αναθεώρηση του μακροοικονομικού σεναρίου αυτομάτως θα οδηγήσει σε αναθεώρηση του στόχου για πρωτογενή πλεονάσματα 3% το 2015 και 4,5% το 2016. Αυτοί οι δημοσιονομικοί στόχοι θα μπορούσαν υπό αυτές τις συνθήκες να επιτευχθούν μόνον με «ειδικά τεχνικά μέσα» και την αρωγή της ΕΕ, ήτοι μέσω της δραστικής μείωσης του ετήσιου βάρους για την πληρωμή τόκων.

Σε διαφορετική περίπτωση οι στόχοι δεν θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ρεαλιστικοί, κάτι που ήδη αναγνωρίζεται από την τρόικα.

Θανάσης Κουκάκης – www.in.gr