File Photo: Πολλοί πρόσφυγες κάνουν λόγο για εκτεταμένη βία και παράνομες επαναπροωθήσεις, γνωστές ως push-back, στα ελληνοτουρκικά σύνορα στην περιοχή του Έβρου. ΑΠΕ-ΜΠΕ,ΝΙΚΟΣ ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ
To oρμητικό ποτάμι του Έβρου είναι το φυσικό σύνορο Ελλάδας-Τουρκίας. Όταν πέφτει ο ήλιος πυκνά σύννεφα καλύπτουν τα νερά του Έβρου, ενώ οι θερμοκρασίες είναι οριακά πάνω από το μηδέν.
Το ειδυλλιακό χειμερινό τοπίο συμπλέκεται όμως με το δράμα των προσφύγων, οι οποίοι καταφθάνουν εδώ αθρόα, επιλέγοντας να διασχίσουν τα επικίνδυνα νερά του Έβρου από το να καταλήξουν σε ένα από τα διαβόητα hot-spot των νησιών, της Λέσβου, της Σάμου ή της Χίου. Πολλοί το πληρώνουν με τη ζωή τους.
Η περιοχή γύρω από τον Έβρο αποτελεί αποκλεισμένη στρατιωτική ζώνη. Μόνο αγρότες της περιοχής έχουν πρόσβαση, για να πάνε στα χωράφια τους.
Η τοπική κοινωνία και οι πρόσφυγες
Από τον Πρώτο Πόλεμο του Περσικού Κόλπου το 1990 οι κάτοικοι του Έβρου συνήθισαν να ζουν με πρόσφυγες, οι οποίοι έφταναν εδώ. Οι ντόπιοι γνωρίζουν καλά ότι στα νερά του μεθοριακού ποταμού πεθαίνουν άνθρωποι. Όπως ανέφερε στη DW η Μαριάνθη Τασούλη από το χωριό Μικρό Δέρειο, οι ντόπιοι πάντα προσέφεραν βοήθεια, τρόφιμα και ρούχα στους πρόσφυγες. Ακόμη και σήμερα, παρά τον φόβο που στο μεταξύ νιώθουν κάποιοι. «Τέσσερις άνδρες απείλησαν τον γιο μου με μαχαίρι και του είπαν να τους μεταφέρει στο επόμενο χωριό» λέει η Μαριάνθη Τασούλη.
«Όλοι εδώ γνωρίζουν τα βαν χωρίς πινακίδες της αστυνομίας και όλοι γνωρίζουν ότι πρόσφυγες έχουν απελαθεί παράνομα» αναφέρει ιδιοκτήτης καφέ από το μεθοριακό χωριό Πραγγί. «Κατάφερα με την τέταρτη φορά να φτάσω στη Θεσσαλονίκη» ανέφερε από την πλευρά του στη DW ένας 19χρονος Αφγανός. «Τις πρώτες δύο φορές η τουρκική αστυνομία με εμπόδισε, την τρίτη φορά οι Έλληνες, με χτύπησαν, κατέστρεψαν το κινητό μου και με έστειλαν πίσω στην Τουρκία».
ΜΚΟ ζητούν απαντήσεις
Τον Δεκέμβριο το περιοδικό Der Spiegel είχε δημοσιεύσει υλικό που τεκμηρίωνε τα αποκαλούμενα «push-back» στην περιοχή του Έβρου. Υπάλληλος της Frontex που περιπολεί στα ελληνοτουρκικά σύνορα, σε άτυπη συνομιλία με τη DW, εκτιμά ότι το υλικό του Der Spiegel είναι αξιόπιστο.
Και η οργάνωση «Βοrder Violence Monitoring Networks», που εξετάζει περιστατικά push-back κατά μήκος της Βαλκανικής οδού, αναφέρει ένα περιστατικό από τον Νοέμβριο του 2019. Δύο Μαροκινοί 25 με 26 ετών διέσχιζαν τον Έβρο με έναν ακόμη άνδρα. Έλληνες αξιωματούχοι φέρονται να έδεσαν με πλαστικά καλώδια χειροπόδαρα έναν εξ αυτών και έπειτα τον έριξαν στο ποτάμι. Ο άνδρας αυτός δεν είναι γνωστό αν ζει ή αν πέθανε, ενώ οι άλλοι δύο επαναπροωθήθηκαν στην Τουρκία.
Η Σέλμα Μέσιτς ζητά την ανεξάρτητη διερεύνηση των υποθέσεων αυτών. Όπως επισημαίνει η ίδια ήδη υπάρχουν πολλά στοιχεία και δεδομένα από ανεξάρτητους οργανισμούς αλλά και θεσμικά όργανα της ΕΕ σχετικά με παράνομες απελάσεις. «Ο τρόπος με τον οποίο γίνονται αυτές οι ενέργειες σε όλες τις αφηγήσεις συμπίπτει», λέει η ίδια υπογραμμίζοντας ότι είναι απίθανο τόσοι πολλοί και διαφορετικοί άνθρωποι να περιγράφουν με παρόμοιο τρόπο παρόμοια περιστατικά.
DW-Φλόριαν Σμιτς, Ευθύμης Αγγελούδης
Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη
Φορτηγά με 40 τόνους βασικών ειδών για πρόσφυγες στέλνουν οι Γερμανοί προς τα ελληνικά νησιά