Financial Times: Βαλκανικά σύνεφα στις φιλοδοξίες επέκτασης της ΕΕ – Θα επιδεινωθούν οι σχέσεις μεταξύ Βουλγαρίας και Βόρειας Μακεδονίας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Εγώ θα λέω σκέτα …”Μακεδονία”: Επιμένει η δημοφιλής υποψήφια του VMRO για την προεδρία στα Σκόπια, το «βόρεια» δεν το χωράει το μυαλό και η καρδιά της εν λόγω κυρίας!!!

Στη φυλακή δύο υπήκοοι της Βόρειας Μακεδονίας που επιχείρησαν να εισέλθουν παράνομα στην Ελλάδα μεταφέροντας 100αδες πλαστά διαβατήρια ευρωπαϊκών χωρών

Η υποψήφια των εθνικιστών νικήτρια στον πρώτο γύρο των προεδρικών στα Σκόπια: Καθαρή νίκη της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, εκλεκτής του ακροδεξιού VMRO-DPMNE

Στις τριβές που υπάρχουν μεταξύ Βουλγαρίας-Βόρειας Μακεδονίας επικεντρώνεται άρθρο του Tony Barber στους Financial Times, διατυπώνοντας την εκτίμηση ότι αυτές οι εντάσεις πρόκειται να οξυνθούν έτι περαιτέρω.

Αυτό είναι κακό για τη φιλοδοξία της ΕΕ να επεκτείνει τα μέλη της στην ανατολική και νοτιοανατολική Ευρώπη, παρατηρεί ο αρθρογράφος.

Σημειώνεται ότι η περίπτωση της Βόρειας Μακεδονίας ξεχωρίζει λόγω μιας κοντόφθαλμης απόφασης που έλαβε η ΕΕ τον Ιούλιο του 2022, όταν, επιτέλους, έδωσε το πράσινο φως για την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών με τα Σκόπια (η χώρα ήταν αρχικά υποψήφια το 2005).

• Ουσιαστικά, η ΕΕ είπε ότι η Βόρεια Μακεδονία δεν μπορεί να ενταχθεί αν δεν ανταποκριθεί σε ένα αυστηρό σύνολο απαιτήσεων από τη Βουλγαρία, τη γείτονά της, που σχετίζονται με τη γλώσσα, την εθνική ταυτότητα και την ιστορία – ζητήματα στα οποία οι δύο χώρες έχουν μια μακρά και περίπλοκη σχέση.

Η εν λόγω απόφαση όχι μόνο δίνει στη Βουλγαρία ντε φάκτο βέτο επί των ενταξιακών συνομιλιών της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ, αλλά δημιουργεί επίσης ένα τρομερό προηγούμενο για τη μεγαλύτερη διαδικασία διεύρυνσης. Είναι πολύ εύκολο να φανταστεί κανείς, για παράδειγμα, την Κροατία να απαιτεί το δικαίωμα να επιβάλλει όρους βουλγαρικούς στη Σερβία ή η Ουγγαρία στην Ουκρανία.

Οποιαδήποτε χώρα ελπίζει να ενταχθεί στην ΕΕ θα μπορούσε να αποκλειστεί από ένα υπάρχον κράτος μέλος με παράπονα που βασίζονται σε μονόπλευρες αναγνώσεις της ιστορίας και της εθνικής ταυτότητας.

Η ΕΕ θα έπρεπε να είναι έντιμος μεσολαβητής σε τέτοιες διαφορές, αλλά στην προκειμένη περίπτωση έχει ρίξει το βάρος της στη Βουλγαρία. Ποιες είναι οι συνέπειες; Ένα βήμα που απαιτείται από τη Βόρεια Μακεδονία είναι να τροποποιήσει το σύνταγμά της για να αναφέρει τους Βούλγαρους ως έναν από τους «συστατικούς λαούς» της χώρας.

Αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο ερώτημα, δεδομένου ότι η Βουλγαρία δεν αναγνωρίζει τη μακεδονική γλώσσα (θεωρώντας την ως κλάδο της βουλγαρικής) ή την ύπαρξη μακεδονικής μειονότητας στη Βουλγαρία. Ωστόσο, η παρούσα κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας υποκύπτει στις πιέσεις να κάνει την αλλαγή, επειδή επιθυμεί να ενταχθεί στην ΕΕ. Η τροπολογία όμως δεν πέρασε επειδή η κυβέρνηση δεν διαθέτει αρκετά μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

• Τώρα τα πράγματα πρόκειται να πάρουν μια στροφή προς το χειρότερο. Η Βόρεια Μακεδονία θα διεξαγάγει προεδρικές εκλογές την Τετάρτη. Εάν κανένας υποψήφιος δεν κερδίσει οριστικά, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος στις 8 Μαΐου, που συμπίπτει με τις βουλευτικές εκλογές. Φαίνεται πιθανό ότι οι βουλευτικές εκλογές θα κερδίσει το δεξιό εθνικιστικό κόμμα VMRO-DPMNE, το οποίο είναι κατηγορηματικά αντίθετο στη συνταγματική τροποποίηση.

Εν τω μεταξύ, η Βουλγαρία θα διεξαγάγει κοινοβουλευτικές εκλογές στις 9 Ιουνίου – η έκτη τέτοια ψηφοφορία σε τρία χρόνια. Μπορεί να μην υπάρχει ξεκάθαρος νικητής, αλλά το κόμμα που προπορεύεται στις δημοσκοπήσεις είναι το συντηρητικό κόμμα Gerb του πρώην πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ. Είναι βέβαιο ότι οποιαδήποτε κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Μπορίσοφ θα ακολουθούσε σκληρή γραμμή σχετικά με την ανάγκη αλλαγής του συντάγματος της Βόρειας Μακεδονίας.

Εν ολίγοις, η Βουλγαρία και η Βόρεια Μακεδονία ενδέχεται σύντομα να βρίσκονται σε ακόμη μεγαλύτερη διαμάχη σε ένα από τα βασικά ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν προκειμένου να προωθηθεί η διεύρυνση της ΕΕ.

Επισημαίνεται τέλος ότι η συμφωνία των Πρεσπών σηματοδότησε μια σπάνια στιγμή προόδου στην αντιμετώπιση των ιστορικά φορτισμένων προβλημάτων των Βαλκανίων. Αλλά, όπως βλέπει κανείς με τη Βουλγαρία και τη Βόρεια Μακεδονία, υπάρχει ένας διαρκής κίνδυνος οι διαφωνίες της περιοχής σχετικά με την ταυτότητα, την κληρονομιά και τη γλώσσα να γίνουν πιο δύσκολο, όχι πιο εύκολο, να επιλυθούν.

Financial Times [Balkan clouds over EU enlargement]

Κλιμακώνει ξανά τη ρητορική της η Μόσχα: «Οδεύουμε σε σύγκρουση πυρηνικών δυνάμεων» λέει ο Λαβρόφ ενώ η Πολωνία δέχεται μη συμβατικά όπλα στο έδαφός της