Αναγκαίο το Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, απαραίτητη η αμυντική συνεργασία Κύπρου και Ελλάδας: Ο ρόλος της βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» και της Ναυτικής Βάσης στο Μαρί

Στιγμιότυπο από τον επίσημο εορτασμό του προστάτη της αεροπορίας Αρχαγγέλου Μιχαήλ, στην Αεροπορική Βάση “Ανδρέας Παπανδρέου” στην Πάφο. Φωτογραφία από το κανάλι Alpha της Κύπρου




Του ΓΙΑΝΝΑΚΗ Λ. ΟΜΗΡΟΥ* – Λευκωσία

Με αφορμή την ομιλία του Αρχιεπισκόπου Γεωργίου στην δοξολογία για την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου και σχετική αναφορά του επανήλθε στην επικαιρότητα η ανάγκη αναβίωσης του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού χώρου Κύπρου και Ελλάδας.

Από την εποχή του Θουκυδίδη, δεν αμφισβητήθηκε ούτε κατ’ ελάχιστον ό­τι απαραίτητη παράμετρος μιας αποτελεσματικής εθνικής στρατηγικής εί­ναι η ισχύς. Οι πολιτικές και διπλωματικές προσπάθειες μπορούν να απο­δώσουν, αν στηρίζονται και υποστηρίζονται από την ύπαρξη αμυντικών δυνατοτήτων, ικανών να επιφέρουν ισχυρό ανταποδοτικό πλήγμα.

Το θέμα είναι εξαιρετικά σοβαρό και συνδέεται με τη συνολική στρατη­γική μας. Το ευρύτερο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι αν θα εξα­κολουθήσει η άμυνα να αποτελεί κορυφαία παράμετρο της εθνικής μας στρατηγικής. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε προς εαυτούς και αλλήλους ποια είναι η πολιτική μας. Χρειάζεται λοιπόν άμυνα; Χρειάζεται το Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, όπως είχε εξαγγελθεί και αρχίσει να υλοποιεί­ται τη δεκαετία του 1990;

  • Είναι γεγονός ότι ο μεταδιπολικός κόσμος και οι σοβαρές κοινωνικές, οικονομικές και τεχνολογικές αλλαγές έχουν δημιουργήσει καινούργια δε­δομένα.
  • Στη διεθνή πολιτική σκηνή, στις κοινωνίες, στη διεθνή οικονομία, στην τεχνολογία και στους γεωπολιτικούς συσχετισμούς δυνάμεων. Ως εκ τούτου, και η εθνική μας στρατηγική πρέπει να είναι πολυδιάστατη και πο­λύπλευρη σε σχέση με το παρελθόν.

Είναι επίσης γεγονός ότι η θέση της Ελλάδας στην περιοχή και στην Ευ­ρώπη ισχυροποιείται. Ακόμα και η Κύπρος, παρά τη συνεχιζόμενη τουρκι­κή κατοχή, χάρη στη μεγαλύτερη πολιτική και διπλωματική κίνηση του Ελ­ληνισμού μετά το 1974, δηλαδή τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό μας και την επιτυχή κατάληξη της ευρωπαϊκής μας πορείας, διεκδικεί νέο ρόλο στην περιοχή, ως προκεχωρημένη εμπροσθοφυλακή της Ε.Ε. και κατάλλη­λη βάση για την προώθηση σημαντικών εξωευρωπαϊκών συνεργασιών της προς τα νοτιοανατολικά.

Όμως, αυταπάτες δεν πρέπει να υπάρχουν. Η διαφύλαξη του ρόλου της Ελλάδας και της Κύπρου ως πόλων σταθερότητας, ενταγμένων σε ένα πε­ριφερειακό σύστημα ασφάλειας, προϋποθέτει συγκεκριμένο εθνικό σχε­διασμό και πολιτικές και διπλωματικές κινήσεις που να λαμβάνουν σοβα­ρά υπόψη τη συνεχιζόμενη τουρκική απειλή.

Στην Κύπρο, 45.000 πάνοπλοι Τούρκοι στρατιώτες απειλούν την ιστορική συνέχεια του κυπριακού Ελλη­νισμού, ενώ παραβιάζεται κατ’ εξακολούθησιν η ΑΟΖ της Κυπριακής Δη­μοκρατίας και προαναγγέλλεται ο εποικισμός της Αμμοχώστου.

Τελικό, θεμελιώδες, κορυφαίας και κρίσιμης σημασίας συμπέρασμα: Πρέπει επειγόντως όχι μόνο να μην ακυρωθεί ή επιβραδυνθεί η εθνική στρατηγική της αμυντικής επάρκειας και ετοιμότητας, αλλά, αντιθέτως, να αναβαθμίζεται και να εκσυγχρονίζεται διαρκώς. Επιβάλλεται ταυτόχρονα η διατήρηση του αξιόμαχου της Εθνικής Φρουράς – κληρωτών, μονίμων στελεχών, εφέδρων και εθνοφυλάκων.

Μια ολοκληρωμένη εθνική στρατιωτική στρατηγική, που θα στηρίζεται στην «αμυντική επάρκεια», στην «ευέλικτη αντίδραση» και στην ικανότητα κάλυψης του «Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας και Κύπρου», σε συν­δυασμό με πολυεπίπεδη πολιτική και διπλωματική παρουσία του Ελληνι­σμού στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, είναι η απάντηση στην πρόκληση της σημερινής συγκυρίας και επιταγή που επιβάλλεται από τη συνεχιζόμενη τουρκική απειλή.

Μέσα στις νέες συνθήκες, είναι αδήριτη ανάγκη η πολιτική της αποτρο­πής και της επαρκούς αμυντικής επαγρύπνησης να επανέλθουν ως κορυ­φαίες παράμετροι της εθνικής στρατηγικής του Ελληνισμού.

Η συνεχής ε­νίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων Ελλάδας και Κύπρου, συνδεδεμένη με μια οικονομική αναπτυξιακή στρατηγική, είναι απολύτως απαραίτητες πολιτικές για την αποτελεσματική υπεράσπιση των εθνικών δικαίων. Αν αυτό δεν συμβεί, είναι πολύ πιθανό να βρεθούμε μπροστά σε δυσάρεστες εκπλήξεις.

  • Μέχρι την ώρα της διασφάλισης μιας σταθερής ειρήνης σε Ελ­λάδα και Κύπρο, με κατοχύρωση των εθνικών δικαιωμάτων και συμφερό­ντων, η στρατηγική της αποτροπής, με αξιόπιστη αμυντική ισχύ, αποτελεί επιταγή. Κάθε άλλη αντίληψη και πρακτική θα αποδειχθεί εθνική απερι­σκεψία και συνταγή εθνικού αυτοχειριασμού.

Οι τελευταίες εξελίξεις, με την απροκάλυπτη από πλευράς Τουρκίας ε­πιδίωξη της λύσης «δύο κρατών» και «κυριαρχικής ισότητας», την επιβουλή κατά της Αμμοχώστου, τις προκλήσεις στη γραμμή καταπαύσεως του πυρός, το παράνομο τουρκο-λιβυκό σύμφωνο που παραβιάζει βασικές προβλέψεις του Δικαίου της Θάλασσας και τις συνεχείς προκλήσεις εις βάρος των κυ­ριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, συνηγορούν στην επείγουσα ανά­γκη ισχυροποίησης του κοινού μετώπου Κύπρου και Ελλάδας.

Η δε πρόσφατη δήλωση Ερτογάν για το ότι ήταν λάθος που το 1974 τότε τουρκική ηγεσία δεν κατέλαβε ολόκληρη την Κύπρο καταδεικνύει το αμετάβλητο των τουρκικών στόχων.

Η σύλληψη από τον Ανδρέα Παπανδρέου του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, το 1993, ήταν απλή στην ουσία της, όπως απλό είναι καθετί μεγάλο. Στηριζόταν στην ανάγκη ενιαίας αντιμετώπισης του τουρ­κικού επεκτατισμού. Έτσι, έγινε συνείδηση ότι στην Κύπρο δίνεται η μάχη ολόκληρου του Ελληνισμού και πως, αν η μάχη αυτή χαθεί, θα υπάρξει βα­θύ ρήγμα και στην υπόλοιπη περίμετρο του Ελληνισμού. Ως Υπουργός Ά­μυνας, το 1998, είχα άμεση σχέση με την υλοποίηση του Δόγματος του Ενι­αίου Αμυντικού Χώρου.

  • Η Βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» και η Ναυτική Βάση στο Μαρί

Από την Ελλάδα, ως εθνική στρατιωτική στρατηγική, ετέθη η αμυντική επάρκεια, η ευέλικτη αντίδραση και η ικανότητα κάλυψης του Ενιαίου Α­μυντικού Χώρου Ελλάδας και Κύπρου.

Για τις ανάγκες αυτού είχαν διεξα­χθεί κοινές στρατιωτικές ασκήσεις στον αέρα, στην ξηρά και στη θάλασσα, είχε αναβαθμιστεί ο επιχειρησιακός συντονισμός των δύο Επιτελείων και εί­χε συμπληρωθεί μέχρις ενός ορισμένου σημείου που θα επέτρεπε στην Ελ­λάδα να βοηθήσει στρατιωτικά την Κύπρο.

Ένα έργο σε αυτή την κατεύ­θυνση ήταν και η Αεροπορική Βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο. Και η Ναυτική βάση στο Μαρί, η οποία ωστόσο χρειάζεται αναβάθμιση για να μπορούν να ναυλοχούν Ελληνικά πολεμικά πλοία.

Στο πλαίσιο της αμυντικής μας συμπόρευσης με την Ελλάδα, ως στό­χους των στρατηγικών επιλογών του Ελληνισμού θέσαμε τη δημιουργία αι­σθήματος ασφάλειας στον κυπριακό Ελληνισμό, την ενίσχυση της δια­πραγματευτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ανακο­πή των τουρκικών επεκτατικών βλέψεων σε βάρος της κυριαρχίας, της ε­δαφικής ακεραιότητας και της ανεξαρτησίας της Κύπρου.

Όσον αφορά τις ένοπλες δυνάμεις μας, προτεραιότητές μας ήταν η ενίσχυση της μαχητικής ικανότητας της Εθνικής Φρουράς, με την αναβάθμισή της ως δύναμης α­ξιόπιστης αποτρεπτικής ισχύος. Επιδιώξαμε να αξιοποιήσουμε δυναμικά μια οργανωμένη και ευέλικτη εφεδρεία, καθώς και λαϊκή πολιτοφυλακή.

Όμως, πέρα από τους καθαρά αμυντικούς σκοπούς, η συμπόρευση Ελ­λάδας και Κύπρου υπαγορεύεται και από τη γεωπολιτική μας θέση. Η Ελ­λάδα και η Κύπρος είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και καταβάλλουν προσπάθειες για έναν ενεργητικό και ισότιμο ρόλο στην επιδιωκόμενη νο­μισματική, πολιτική και στρατηγική ολοκλήρωση της Ευρώπης. Μιας Ευ­ρώπης που θα καταστεί έτσι ισχυρό κέντρο αποφάσεων, ικανό να ανταγωνιστεί δημιουργικά τόσο τον αμερικανικό κολοσσό όσο και τις καρα­δοκούσες ασιατικές υπερδυνάμεις.

Όμως, για να είναι η συμμετοχή μας ισότιμη και αποδοτική, πρέπει να στηρίζεται στην πολιτική, οικονομική και αμυντική ισχύ. Ελλάδα και Κύ­προς, ως ακραία φυλάκια της ευρωπαϊκής ηπείρου, μπορούν με αυτή τους την ιδιαιτερότητα, σε συνδυασμό με την ενιαία διατεταγμένη αμυντική ι­σχύ τους, να αναδειχθούν σε πολύτιμες και απαραίτητες χώρες-κλειδιά προς τα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή.

Επομένως, πρέπει επειγόντως όχι μόνο να επανέλθει, αλλά και να ισχυ­ροποιηθεί η εθνική στρατηγική του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώ­ρου, που εκτείνει την παρουσία της Ελλάδας από τον Έβρο μέχρι τα πα­ράλια της Βηρυτού.

Να αξιοποιηθεί πλήρως η Αεροπορική Βάση «Ανδρέ­ας Παπανδρέου» στην Πάφο και να προωθηθεί η αναβάθμιση της Ναυτι­κής Βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης», που θα αποτελέσει κρίσιμο και καθο­ριστικό έργο υποδομής τόσο για την αποτελεσματική λειτουργία του Δόγ­ματος όσο και για την επάνοδο της Ελλάδας σε έναν ζωτικό χώρο επιρρο­ών και διαμόρφωσης πολιτικών ισορροπιών και ισχύος.

  • Ισχυρή παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο

Άλλωστε, είναι αυταπόδεικτο πως, αν ο Ελληνισμός δεν επιθυμεί ένα καθεστώς αυτοπεριορισμού και διαρκούς ομηρείας υπό το καταθλιπτικό βάρος της συνεχώς αναβαθμιζόμενης τουρκικής επιθετικότητας, πρέπει να δηλώσει έργοις την παρουσία του στην Ανατολική Μεσόγειο και ιδιαίτερα στην Κύπρο, όπου νομιμοποιείται απολύτως να το πράξει, τόσο εξ επόψε­ως διεθνούς δικαίου όσο και ζωτικού εθνικού συμφέροντος.

Οι Συνθήκες Εγγυήσεως και Συμμαχίας του 1960 ορίζουν την Ελλάδα ως εγγυήτρια δύναμη, η οποία μαζί με τη Βρετανία και την Τουρκία επω­μίζονται την ευθύνη για τη διατήρηση της ανεξαρτησίας, της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η τουρκική εισβολή του 1974 και η συνεχιζόμενη κατοχή νομιμοποιούν απολύτως την Ελλάδα να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα, περιλαμβανομένων και στρατιω­τικών, για την εξισορρόπηση της κραυγαλέας ανισορροπίας στρατιωτικών εξοπλισμών στο νησί υπέρ των δυνάμεων κατοχής.

Δεν πρέπει να υπάρχει ο παραμικρός δισταγμός για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων της Ελλάδας στην Κύπρο, η οποία άλλωστε έχει συμβατικά δικαιώματα και υποχρεώ­σεις έναντι της νήσου. Οι όποιες παροτρύνσεις και νουθεσίες για αποτρο­πή της παρουσίας της Ελλάδας στην Κύπρο, με το σαθρό επιχείρημα της μη κλιμάκωσης της έντασης, αποτελούν μνημείο υποκρισίας.

  • Η Τουρκία κλιμακώνει την αδιαλλαξία

Όλα αυτά τα χρόνια η τουρκική πλευρά έδειξε εξοργιστική αδιαλλαξία και πλήρη αρνητικότητα. Κλιμάκωσε τις απειλές και την επιθετικότητά της τόσο στο μέτωπο της Κύπρου όσο και στο μέτωπο του Αιγαίου.

Την εμμο­νή του Ελληνισμού σε ειρηνικές διαδικασίες, την προσήλωσή μας στο διε­θνές δίκαιο και την ειλικρινή μας διάθεση για επίλυση των όποιων διαφο­ρών μέσω του διαλόγου, δυστυχώς η Τουρκία τις εξέλαβε ως αδυναμία, γι’ αυτό και επιμένει στην αναχρονιστική της τακτική των απειλών χρήσης βίας.

Πρέπει επιτέλους όλοι να αντιληφθούν ότι η επικράτηση συνθηκών ειρήνης και ασφάλειας στην ευαίσθητη περιοχή μας είναι προς το συμφέ­ρον τόσο της ανθρωπότητας όσο και εκείνων που έχουν στρατηγικά συμ­φέροντα στην ευρύτερη περιοχή.

Αυτά τα συμφέροντα θέτει σε κίνδυνο η Τουρκία, όντας μονίμως πηγή ανωμαλίας και απειλή για τους περισσότε­ρους γείτονές της. Αυτοί που εξακολουθούν να εξευμενίζουν και να παρα­χαϊδεύουν την Τουρκία, σαν να πρόκειται για κανένα άτακτο και επικίν­δυνο παιδί, δυναμιτίζουν τα θεμέλια μιας νέας διεθνούς τάξης πραγμάτων, πιο δίκαιης και σταθερής, με λιγότερες αντιθέσεις και συγκρούσεις.

  • Αδήριτη εθνική και ιστορική ανάγκη

Απέναντι σε όλα αυτά, καθήκον μας είναι η οριστική αποδέσμευσή μας από ψυχώσεις και σύνδρομα εθνικής μειονεξίας και ανημποριάς. Η εθνική αυτοπεποίθηση, μακριά και από σοβινισμούς και από ηττοπαθείς αντιλήψεις, μέσα από μια διαδικασία δυναμικής αφύπνισης και αποκατάστασης του αισθή­ματος εμπιστοσύνης προς τις αστείρευτες δυνάμεις του Ελληνισμού.

Θεμέλιό μας, η ομοψυχία Μητροπολιτικού, Κυπριακού και Απόδημου Ελληνισμού. Όλοι μαζί, όλες οι ζωντανές δυνάμεις του έθνους σε κοινή, α­διάσπαστη πορεία. Το Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, ανεξαρτή­τως ονοματολογίας και λεκτικού προσδιορισμού, δεν πρέπει να θεωρείται φραστικό πυροτέχνημα, αλλά απόσταγμα της συλλογικής σοφίας του Ελ­ληνισμού και της αποφασιστικότητάς του να υπερασπίσει τα συμφέροντά του και να διεκδικήσει τον ρόλο του ως εμπροσθοφυλακής της Ευρώπης και των πανανθρώπινων ιδεωδών.

Χρέος μας, να απορρίψουμε την παγίδευσή μας σε ένα μόνιμο ιστορικό περιθώριο, με ρεαλιστική κατανόηση των δεδομένων και με δημιουργική αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων. Με συνεχώς προτετα­μένο το χέρι προς τους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας, που άμεσα κινδυνεύουν ως οντότητα από το αδηφάγο τουρκικό κράτος.

Η παρουσία της Ελλάδας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου α­ποτελεί αδήριτη εθνική και ιστορική ανάγκη. Η κρίσιμη γεωπολιτική θέση Ελλάδας και Κύπρου, ο μοναδικός πλούτος του πολιτισμού και της Ιστο­ρίας μας, συνδυαζόμενα με τη θέλησή μας να εργαστούμε σκληρά, μεθοδι­κά και προγραμματισμένα για την ισχυροποίησή μας σε όλα τα επίπεδα, μπορούν και πρέπει να δώσουν στον Κυπριακό λαό όχι απλώς την προσ­δοκία αλλά τη βεβαιότητα για ένα ελπιδοφόρο μέλλον.

* Γιαννάκης Λ. Ομήρου
Πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων

  • Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Στην ιστορία της διπλωματίας η Διάσκεψη του Μπούργκενστοκ θα πρέπει να διδάσκεται στις σχολές Πολιτικών Επιστημών ως παράδειγμα προς αποφυγήν: 20 χρόνια από τότε (video)

Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: