Το Αβαείο του Ουέστμινστερ δέχεται να επιστρέψει στην Αιθιοπία πλατσικολογημένα «αόρατα» ιερά κειμήλια μετά από 156 χρόνια: Έχει 11 και το Βρετανικό Μουσείο [videos]

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αίσθηση στη Βρετανία από τη δήλωση του δημάρχου του Λονδίνου Sadiq Khan: Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα πρέπει να «μοιράζονται» με την Ελλάδα

Βρετανός βουλευτής, «τελειωμένος» αποικιοκράτης, ξιφουλκεί κατά της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα: Μιλά για «αυτοεξευτελιστικές» διαπραγματεύσεις

Τράπεζα στην Αιθιοπία διαπόμπευσε πελάτες που δεν επέστρεψαν χρήματα που τους πιστώθηκαν μετά από βλάβη 14 εκατ. δολαρίων: Ανάρτησε πανό με το όνομα και τη φωτογραφία τους

Το Αβαείο του Ουέστμινστερ αποφάσισε «επί της αρχής» να επιστρέψει μια ιερή πλάκα στην Αιθιοπική Εκκλησία, αναφέρει άρθρο των Times.

Το ταμπότ, ένα είδος πλάκας που αναπαριστά την Κιβωτό της Διαθήκης, λεηλατήθηκε κατά τη διάρκεια της μάχης των Μαγδάλων το 1868.

Το Αββαείο του Ουέστμινστερ και το Βρετανικό Μουσείο, το οποίο κατέχει 11 τέτοιες πλάκες, έχουν δεχθεί εδώ και αρκετά χρόνια εκκλήσεις από την Αιθιοπία να επαναπατρίσουν τα αντικείμενα. Το αβαείο, το οποίο υπάγεται στη δικαιοδοσία του μονάρχη και όχι της επισκοπής, είχε μέχρι τώρα αρνηθεί. Tα ταμπότ, σημειώνει το άρθρο, θεωρούνται τόσο ιερά από τους Αιθίοπες χριστιανούς που μόνο οι ιερείς επιτρέπεται να τα βλέπουν και δεν έχουν καν εκτεθεί δημόσια.

Η απόφαση θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στο Βρετανικό Μουσείο να επιστρέψει και τα δικά του ταμπότ.

Times [Westminster Abbey open to returning looted Ethiopian treasure]

Στο ίδιο θέμα και άρθρο στην Evening Standard, στο οποίο ο συγγραφέας Andrew Heavens, του οποίου το βιβλίο The Prince and the Plunder εξετάζει τη μάχη των Μαγδάλων και τα επακόλουθά της, δηλώνει ότι η αλλαγή στη στάση του Αβαείου είναι «τεράστια υπόθεση». Αυτό θα ασκήσει πίεση στο Βρετανικό Μουσείο να ακολουθήσει το παράδειγμά του. Τα Ταμπότ είναι περίπτωση διαφορετική από τα Χάλκινα του Μπενίν και τα «Ελγίνεια» Μάρμαρα.

Το αβαείο και το μουσείο έχουν συμφωνήσει ότι τα ταμπότ είναι πολύ ιερά για να μελετηθούν ή να εκτεθούν. Δεν τα κοιτάζουν, δεν τα δείχνουν, δεν τα αγγίζουν και δεν αποκομίζουν τίποτα από αυτά. Τα ταμπότ που φυλάσσονται στο Βρετανικό Μουσείο δεν εκτίθενται και το Μουσείο λέει ότι η «μακροπρόθεσμη φιλοδοξία» του είναι να τα δανείσει σε μια Αιθιοπική Ορθόδοξη Εκκλησία με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο.

Το μουσείο ασχολείται επί του παρόντος με το μακροχρόνιο -και πιο προβεβλημένο- αίτημα επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα -γνωστότερα ως τα «Ελγίνεια Μάρμαρα»- και έχει συζητήσει την επιστροφή τους στην Ελλάδα με αντάλλαγμα άλλα έργα της κλασικής αρχαιότητας, αναφέρεται μεταξύ άλλων.

Η πλάκα, η οποία είναι τόσο ιερή για την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αιθιοπίας που δεν μπορεί να απεικονιστεί, ήταν μέρος μιας έλξης θησαυρού που πήραν Βρετανοί στρατιώτες μετά την εισβολή στο αιθιοπικό φρούριο στη Μαγδάλα το 1868.

Ο συγγραφέας Andrew Heavens, του οποίου το βιβλίο The Prince and the Plunder εξετάζει τη μάχη και τα επακόλουθά της , είπε ότι η αλλαγή στη στάση του Abbey είναι «μεγάλη υπόθεση».

Είπε: «Αυτό θα ασκούσε πίεση στο Βρετανικό Μουσείο να ακολουθήσει το παράδειγμά του.

«Μέχρι τώρα, επέλεξαν να τους κρύψουν. Είναι μια περίεργη κατάσταση. Δεν έχει κανένα απολύτως νόημα να κρατάμε αυτά τα tabots σε κενό στο πίσω μέρος ενός βωμού ή ενός δωματίου στα έγκατα του Βρετανικού Μουσείου».

Η πιθανή επιστροφή του είναι μέρος ενός αυξανόμενου ρεύματος αποκατάστασης που έχει δει δεκάδες τεχνουργήματα να επιστρέφονται στα αρχικά τους σπίτια, συμπεριλαμβανομένων έξι μπρούντζων του Μπενίν που δόθηκαν στη Νιγηρία από το Μουσείο Horniman και δύο κουρεμένες τρίχες από το πτώμα του Αιθίοπα αυτοκράτορα Tewodros που επέστρεψε στην Αιθιοπία από το Μουσείο Εθνικού Στρατού.

Το πρώτο είχε επιστραφεί πριν λίγους μήνες

Μια ιερή πλάκα που κατασχέθηκε από τα βρετανικά στρατεύματα στη μάχη της Μακντάλα, στην Αιθιοπία το 1868, επιστράφηκε τελικά στις 24 Σεπτεμβρίου 2023 σε μια εκκλησία του Λονδίνου. Γνωστές ως tabots, οι ιερές πλάκες αντιπροσωπεύουν συμβολικά την Κιβωτό της Διαθήκης για την εκκλησία της Αιθιοπίας.

Οι Χριστιανοί της Αιθίοπας πιστεύουν ότι τα ταμπότ δεν πρέπει ποτέ να τα βλέπει κανένας άλλος εκτός από τον κλήρο τους, επομένως τα αποθέματα του Βρετανικού Μουσείου είναι κρυμμένα σε μια αποθήκη στο υπόγειο όπου δεν μπορούν να τα δουν ούτε οι ίδιοι οι επιμελητές τους. Είναι αναμφισβήτητα η μόνη εντελώς «αόρατη» συλλογή του μουσείου.

Η επιστροφή του ιδιόκτητου ταμπότ πραγματοποιήθηκε στην εκκλησία της Αγίας Μαρίας του Debre Tsion στο Battersea, στο νοτιοδυτικό Λονδίνο. Η τοποθεσία χτίστηκε ως Αγγλικανική εκκλησία, αλλά κρίθηκε περιττή και αποκτήθηκε από την Αιθιοπική Ορθόδοξη Εκκλησία Tewahedo το 2010.

Η εκκλησία ήταν κατάμεστη για την επιστροφή του ταμπότ, με περίπου 1.500 πιστούς να παρευρίσκονται. Με τον αέρα φορτωμένο με θυμίαμα, το τυλιγμένο ταμπότ παρέλασε σιγά σιγά στην εκκλησία, συνοδευόμενο από κληρικούς, τυμπανιστές και τραγουδιστές. Το εκκλησίασμα έψαλλε και έψαλλε δημιουργώντας μια ηλεκτρική ατμόσφαιρα μεγάλης χαράς.

Όπως απαιτείται, το ταμπότ δεν ήταν ορατό, καθώς ήταν καλυμμένο με ένα περίτεχνο κομμάτι ύφασμα. Όταν παρέλασαν, το κρατούσε ψηλά ένας ανώτερος κληρικός, ντυμένος με ένα περίτεχνο φόρεμα με χρυσά κρόσσια, με μια ασημένια ομπρέλα που κρατούσε πάνω από το ταμπότ. Σύντομα θα επιστραφεί στην Αιθιοπία, όπου αναμένεται να υποδεχθεί με ανάλογη χαρά.

Το ταμπότ εντοπίστηκε σε ηλεκτρονική πώληση από τον Jacopo Gnisci, έναν λέκτορα στο University College του Λονδίνου στην τέχνη του παγκόσμιου νότου, ο οποίος έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Αιθιοπία.

Ο Gnisci προσπάθησε να πείσει τον πωλητή να επιστρέψει το tabot στην Αιθιοπία, αλλά όταν αυτό απέτυχε, το αγόρασε τελικά για να το επιστρέψει με ασφάλεια ο ίδιος. Αρχικά ένιωσε ότι έπρεπε να επιστραφεί διακριτικά, αφού είναι ένα ιερό αντικείμενο που δεν πρέπει να φαίνεται.

Τελικά, ωστόσο, αποφασίστηκε ότι θα ήταν καταλληλότερο να γίνει αυτό ανοιχτά, για να ενθαρρυνθούν άλλοι ξένοι κάτοχοι tabots να προβούν σε παρόμοια δράση. Η αποκατάσταση οργανώθηκε από το Ίδρυμα Scheherazade που εδρεύει στο Λονδίνο, το οποίο έχει βοηθήσει στην επιστροφή άλλων λεηλασμένων αντικειμένων από τη Μακντάλα.

Το Βρετανικό Μουσείο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή ταμπότ στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αν και οι ρυθμίσεις αποθήκευσης είναι εμπιστευτικές, πιστεύεται ότι φυλάσσονται σε μια άκρως ασφαλή αποθήκη στο υπόγειο του συγκροτήματος Bloomsbury, όπως διευθετήθηκε σε συνεννόηση με την Ορθόδοξη Εκκλησία της Αιθιοπίας. Η εφημερίδα Art καταλαβαίνει ότι τα ταμπότ τυλίγονται ξεχωριστά σε ύφασμα και τοποθετούνται σε ένα ράφι καλυμμένο με μωβ βελούδο. Εκεί μπορούν να τους επισκεφθούν οι ιερείς της εκκλησίας.

Ο εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου λέει ότι «η μακροπρόθεσμη φιλοδοξία του είναι να δανείσει τα αντικείμενα σε μια Αιθιοπική Ορθόδοξη Εκκλησία στη Μεγάλη Βρετανία, όπου θα μπορούν να τα φροντίζει ο κλήρος σύμφωνα με τις παραδόσεις τους». Αυτές οι συζητήσεις συνεχίζονται εδώ και αρκετά χρόνια. μακριά χωρίς επιτυχία.

Το μεγαλείο της Magna Graecia ζει έως σήμερα: Από τους πρώτους αποίκους Ευβοείς, στον εκατονταετή εμφύλιο και στη συμμαχία με τους Καρχηδόνιους που έφερε τους Ρωμαίους [χάρτης, videos]