Τα Ιμαλάια ψηλώνουν, το Θιβέτ σκίζεται στα δύο: Η ανηλεής τεκτονική σύγκρουση της ινδικής με την ευρασιατική πλάκα που αλλάζει την Ασία [videos]

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ισχυρός σεισμός 6,4 Ρίχτερ στο βορειανατολικό Αφγανιστάν άγνωστο για την ώρα αν υπάρχουν θύματα- Τον Οκτώβριο σεισμός σκότωσε 1.000 άτομα

Τα πυρηνικά εργοστάσια ευτυχώς γλίτωσαν: Αυξήθηκαν στους 48 οι νεκροί από τα 7,6 Ρίχτερ στην Ιαπωνία * Κατέρρευσαν σπίτια, μαίνονται πυρκαγιές, μάχη για διάσωση επιζώντων

Ο πρωθυπουργός Φουμίο Κισίντα αποκάλυψε ότι οι σεισμοί που έπληξαν την Ιαπωνία προκάλεσαν «πολλά θύματα» και μεγάλες ζημιές: Πέρασε ευτυχώς ο κίνδυνος για τσουνάμι

Το Θιβέτ μπορεί να σκίζεται στα δύο κάτω από τα ανερχόμενα Ιμαλάια, με κομμάτια της ηπειρωτικής πλάκας να… ξεφλουδίζονται σαν το καπάκι ενός κουτιού ψαριού, ανακάλυψαν ερευνητές.

Όπως καταγράφει η Στεφανία Παππά στο Live Science

Σύμφωνα με νέα έρευνα που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Γεωφυσικής Ένωσης και δημοσιεύτηκε ως προεκτύπωση στο διαδίκτυο με προκριθεί από ομοτίμους , αυτό δείχνει ότι η γεωλογία κάτω από την υψηλότερη οροσειρά του κόσμου μπορεί να είναι ακόμη πιο περίπλοκη από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.

Τα Ιμαλάια αναπτύσσονται επειδή δύο ηπειρωτικές τεκτονικές πλάκες, η Ινδική και η Ευρασιατική, συγκρούονται κάτω από την κολοσσιαία οροσειρά. Σε περιπτώσεις σύγκρουσης ωκεάνιων και ηπειρωτικών πλακών, η πυκνότερη ωκεάνια πλάκα γλιστρά κάτω από την ελαφρύτερη ηπειρωτική πλάκα σε μια διαδικασία που ονομάζεται καταβύθιση.

Όταν συγκρούονται δύο ηπειρωτικές πλάκες παρόμοιας πυκνότητας, ωστόσο -όπως συμβαίνει κάτω από τα Ιμαλάια- δεν είναι τόσο απλό να προβλέψουμε ποια πλάκα θα καταλήξει κάτω από την άλλη, και οι γεωεπιστήμονες εξακολουθούν να μην είναι σίγουροι τι ακριβώς συμβαίνει στο Θιβέτ.

Μερικοί υποστηρίζουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της ινδικής πλάκας μπορεί απλώς να γλιστρά κάτω από την ευρασιατική χωρίς να βουτήξει βαθιά μέσα στο μανδύα, μια διαδικασία που ονομάζεται υποεπιμετάλλωση. Άλλοι πιστεύουν ότι ίσως τα βαθύτερα μέρη της ινδικής πλάκας υποχωρούν, ενώ τα πάνω μέρη σφηνώνονται πεισματικά με το μεγαλύτερο μέρος του Θιβέτ.

Η νέα έρευνα υποστηρίζει ότι η απάντηση θα μπορούσε να είναι και οι δύο αυτές εξηγήσεις. Οι ερευνητές βρήκαν στοιχεία ότι η ινδική πλάκα υποχωρεί, αλλά στρεβλώνεται και σκίζεται καθώς το κάνει, με το πάνω μισό να αποκολλάται ή να… ξεφλουδίζει.

«Δεν γνωρίζαμε ότι οι ήπειροι θα μπορούσαν να συμπεριφέρονται με αυτόν τον τρόπο, και αυτό είναι ότι η επιστήμη της στερεάς γης είναι αρκετά θεμελιώδης», δήλωσε στο Science Magazine ο Douwe van Hinsbergen, γεωδυναμικός στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης στην Ολλανδία, ο οποίος δεν συμμετείχε στην εργασία .

Για να έχουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα του τι συμβαίνει κάτω από το Θιβέτ, οι ερευνητές ερεύνησαν τα κύματα σεισμού που ταξιδεύουν μέσα από τον φλοιό στην περιοχή όπου οι δύο πλάκες συγκρούονται.

Ανακατασκεύασαν εικόνες από αυτά τα κύματα που δείχνουν αυτό που φαίνεται να είναι δάκρυα στην πλάκα του φλοιού της ινδικής πλάκας. Κατά τόπους, ο πυθμένας της ινδικής πλάκας έχει βάθος 124 μίλια (200 χιλιόμετρα), ανέφερε το περιοδικό Science.

Σε άλλες, είναι μόλις 100 χλμ. στο κάτω μέρος της πλάκας, υποδηλώνοντας ότι μέρος της έχει… ξεφλουδίσει.

Προηγούμενη εργασία, που δημοσιεύτηκε το 2022 στο περιοδικό PNAS , έδειξε επίσης παραλλαγές στους τύπους ηλίου που αναβλύζει από γεωθερμικές πηγές στην περιοχή. Μια παραλλαγή του ηλίου, γνωστή ως ήλιο-3, βρίσκεται στα πετρώματα του μανδύα, ενώ το ήλιο με χαμηλότερες συγκεντρώσεις ηλίου-3 είναι πιθανό να προέρχεται από τον φλοιό.

Χαρτογραφώντας τις διακυμάνσεις του ηλίου σε πολλαπλές πηγές, οι ερευνητές βρήκαν το όριο όπου οι δύο πλάκες συναντώνται επί του παρόντος ακριβώς βόρεια των Ιμαλαΐων. Τα ευρήματα από αυτές τις γεωχημικές μελέτες υποστηρίζουν τα αποτελέσματα των σεισμικών κυμάτων που υπαινίσσονται μια πλάκα θραύσης, έγραψαν οι ερευνητές.

Η νέα έρευνα μπορεί επίσης να υποδεικνύει περιοχές αυξημένου κινδύνου σεισμού κατά μήκος του ορίου της πλάκας, σύμφωνα με το Science, αν και οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη κατανοήσει πλήρως πώς το σχίσιμο και η παραμόρφωση βαθιά μέσα στον φλοιό μεταφράζεται στη συσσώρευση πίεσης στην επιφάνεια.

Πηγή LiveScience

Τα συντριβάνια διαμαντιών που εκτοξεύθηκαν, 86 εκατ. χρόνια πριν, από μια ηφαιστειακή σχισμή της Αφρικής αποκαλύπτουν τη χαμένη ιστορία των υπερηπείρων της Γης [videos]