Η δυνητική σημασία του ανθρωπιστικού διαδρόμου από την Κύπρο προς το Ισραήλ: Εξ αρχής οι ξένοι αξιολόγησαν θετικά την πρωτοβουλία της κυπριακής κυβέρνησης

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Βολές κατά Ισραήλ από Σολτς και Μισέλ: «Ανεύθυνη μία χερσαία επίθεση στη Ράφα και απαράδεκτες οι εντολές για απομάκρυνση αμάχων»

Επεισόδια μέχρι την τελευταία στιγμή εξω από την αρένα του Μάλμε: Συλλήψεις διαδηλωτών που επιχείρησαν να εισβάλουν στο χώρο διεξαγωγής του τελικού της Eurovision

Για προσπάθεια ανασύνταξης της Χαμάς στη Βόρεια Γάζα μιλά ο Ισραηλινός στρατός που εντείνει τις επιχειρήσεις του στην Τζαμπαλίγια

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ*, Λευκωσία

Η κυπριακή κυβέρνηση ανέλαβε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία θαλάσσιου διαδρόμου με σκοπό την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στον άμαχο πληθυσμό της Γάζας και από τη θεωρία περνά στην πράξη.

Καταφέρνει να πείσει μερικούς από τους βασικότερους πρωταγωνιστές στην κρίση της Μέσης Ανατολής, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, όπως το Ισραήλ, τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ) και την Αίγυπτο. Η Κύπρος αποκτά την προσοχή διεθνών και περιφερειακών δρώντων με ανόμοια συμφέροντα και διαφορετική ατζέντα.

Ταυτόχρονα, προσδίδει στην υπόληψη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), τη στιγμή που η πολυφωνία για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή καθήλωσε την Ένωση στο ρόλο του απλού παρατηρητή. Η Ε.Ε. αποκτά λόγο και παρουσία σε μια σοβαρή περιφερειακή κρίση δια μέσου της κυπριακής πρωτοβουλίας.

Το ερώτημα που προκύπτει σχετίζεται με τη βαθύτερη στοχοθεσία της Κύπρου και αντανακλάται στον τρόπο με τον οποίο αξιοποιείται μια τέτοια συγκυρία. Η Κύπρος δράττεται της ευκαιρίας προς αναβάθμιση του ρόλου της με όρους αξιόπιστου εταίρου, κυρίως για τους δυτικούς συμμάχους.

• Αυτό που πρέπει να προβληματίσει είναι κατά πόσον η στήριξη, η διαμεσολάβηση ή η διευκόλυνση που προσφέρουν κατά καιρούς οι κυπριακές κυβερνήσεις στη διαχείριση των κρίσεων στην περιοχή, όπως, συνέβη και στην περίπτωση των κρίσεων στο Λίβανο, κεφαλαιοποιείται υπέρ της χώρας.

Υπό τη σκιά ενός πολέμου που φαίνεται ότι θα διαρκέσει, μια σταθερή στρατηγική που δεν θα περιορίζεται στο ρόλο του πρόθυμου διευκολυντή μπορεί να καταστήσει την Κύπρο αξιόπιστο συνομιλητή. Με διαφορετική διατύπωση, η Κύπρος δε χρειάζεται τον τίτλο του κράτους παροχής υπηρεσιών, αλλά, μέσα από μια τέτοια συνθήκη, όπως, η παρούσα, η χώρα χρειάζεται τη διεύρυνση και την εμβάθυνση των συντελεστών ισχύος της.

Αυτή τη στιγμή, η διεθνής συγκυρία επιτρέπει στην Κύπρο να απαιτήσει από τους συμμάχους την εξοπλιστική της ενίσχυση. Η οποιαδήποτε εμπλοκή, αλλά, κυρίως η γεωγραφική εγγύτητα της Κύπρου στη Μέση Ανατολή μπορεί να προκαλέσει μια κάποιου είδους ευαλωτότητα.

Η δυνατότητα για την προστασία αιθέρων και εδαφών περνά μέσα από συστήματα παρακολούθησης και εντοπισμού, αντιαεροπορικά και αντιπυραυλικά συστήματα. Υπενθυμίζεται εν είδει παραδείγματος ότι λόγω της πρότερης κρίσης στη Συρία και της εμπλοκής του ΗΒ, οι Βρετανοί έθεσαν τότε σε λειτουργία ένα ολόκληρο σύστημα αντιαεροπορικής κάλυψης, όχι βεβαίως για να παρέχουν στρατιωτική κάλυψη στην Κύπρο, αλλά για να προστατέψουν τις βρετανικές βάσεις.

Τέτοιους είδους συστήματα χρειάζεται και η Κύπρος, τα οποία θα ενισχύσουν υπάρχουσες δομές έρευνας και διάσωσης που υπηρετούν την περιφερειακή ασφάλεια. Εδώ, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι το ΗΒ διαφοροποιεί τη συνήθη πρακτική, καθώς για τη διοχέτευση της ανθρωπιστικής βοήθειας, οι Βρετανοί χρησιμοποιούν τους λιμένες του κυπριακού κράτους και όχι τις βάσεις.

Από τη μεριά τους, οι ΗΠΑ αξιολόγησαν εξ αρχής με θετικό πρόσημο την πρωτοβουλία της κυπριακής κυβέρνησης εν αντιθέσει με τη συγκρουσιακή πολιτική που επιλέγει η Άγκυρα.

• Πέρα από τη ξεκάθαρη υποστήριξη στη Χαμάς, η Τουρκία προσπάθησε να διαδραματίσει, όπως και στην περίπτωση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, το ρόλο του ουδέτερου διαμεσολαβητή. Ο Τούρκος πρόεδρος διεμήνυε ότι η χώρα του θα δώσει τις λύσεις τόσο στο ζήτημα των ομήρων όσο και στο ζήτημα της κατάπαυσης του πυρός.

Τελικώς, αυτό το ρόλο διαδραματίζει το Κατάρ. Αντίστοιχα, η ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα παρέχεται κατόπιν κυπριακής πρωτοβουλίας. Κάτι τέτοιο συνιστά στρατηγική ήττα για την Τουρκία και στρατηγική νίκη για την Κύπρο. Αυτή είναι και η συνήθης αλληλουχία, ό,τι κερδίζει η Κύπρος, το χάνει η Τουρκία και τανάπαλιν.

Στο πλαίσιο της υπαναχώρησης του στρατηγικού ρόλου της Τουρκίας και της τρέχουσας συνθήκης στη Μέση Ανατολή, η Κύπρος θα πρέπει να θέσει βαθύτερους, εξοπλιστικούς στόχους. Άλλωστε, αυτή τη στιγμή, για τους δυτικούς, η Τουρκία είναι μέρος των προβλημάτων και όχι των λύσεων.

* Ειρήνη Σαββίδου
Πολιτικός Επιστήμων, Ερευνήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Επικεφαλής της IS Pegasus Coaching & Consulting Ltd.

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

50 χρόνια παρουσίας στα ακαδημαϊκά δρώμενα: Ο καθηγητής Γιώργος Κοντογιώργης έχει εμπλουτίσει τη διεθνή βιβλιογραφία της πολιτικής επιστήμης