Το νερό ως πολεμικό όπλο επί 4.000 χρόνια: Συνοριακές συγκρούσεις από τη Μεσοποταμία έως την Αφρική και από την Ουκρανία ως τη Γάζα [videos]
FILE PHOTO People on the beach as Palestinians resort to the use of sea water to bathe and clean their tools and clothes due to the continuing water shortage in the Gaza Strip, on the beach of Deir al-Balah, central Gaza Strip EPA/HAITHAM IMAD
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τους τελευταίους μήνες, ο κόσμος έχει βομβαρδιστεί με αναφορές για επιθέσεις σε μεγάλα φράγματα και μη στρατιωτικά συστήματα ύδρευσης στην Ουκρανία, χρήση νερού ως όπλο κατά τη διάρκεια της βίας στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη, αναταραχές και ταραχές στην Ινδία και το Ιράν λόγω λειψυδρίας και ξηρασίας και συγκρούσεις μεταξύ αγροτών και κτηνοτρόφων στην Αφρική για πηγές γης και νερού.
Οι περιορισμένοι και πολύτιμοι πόροι γλυκού νερού έχουν προκαλέσει βία και θύματα πολέμων και συγκρούσεων.
Κάτοικοι στη Νικόπολη της Ουκρανίας συλλέγουν νερό. Η Ρωσία έχει βομβαρδίσει φράγματα και σχέδια επεξεργασίας νερού στη χώρα.
Το νερό είναι ζωτικής σημασίας για όλα όσα θέλουμε να κάνουμε: μας επιτρέπει να αναπτύσσουμε τρόφιμα, να διευθύνουμε βιομηχανίες και επιχειρήσεις, να μαγειρεύουμε και να καθαρίζουμε τα σπίτια μας και να διαχειριζόμαστε τα απόβλητά μας.
Αν και υπάρχει άφθονο νερό στη Γη, είναι άνισα κατανεμημένο στο χώρο και στο χρόνο, με υγρές και άνυδρες περιοχές καθώς και υγρές και ξηρές εποχές. Αυτές οι ανισότητες οδηγούν σε ανταγωνισμό και διαφωνίες σχετικά με την πρόσβαση και τον έλεγχο του νερού.
Καθώς οι πληθυσμοί και οι οικονομίες αυξάνονται, η πίεση στα περιορισμένα αποθέματα νερού και στα ευαίσθητα οικοσυστήματα που εξαρτώνται από αυτά εντείνεται. Και τώρα, οι κλιματικές διαταραχές που προκαλούνται από τον άνθρωπο επηρεάζουν τον υδρολογικό κύκλο του πλανήτη, επιδεινώνοντας ακραία καιρικά φαινόμενα όπως πλημμύρες και ξηρασίες, αλλάζοντας τα πρότυπα βροχοπτώσεων, το λιώσιμο παγετώνων και χιονιού και οδηγώντας σε υψηλότερες θερμοκρασίες και αυξημένες απαιτήσεις σε νερό.
Μια μακρά ιστορία
Η βία για το νερό έχει μακρά ιστορία. Ο πρώτος γνωστός πόλεμος για το νερό συνέβη πριν από σχεδόν 4.500 χρόνια μεταξύ των αρχαίων πόλεων-κρατών της Umma και του Lagash στη Μεσοποταμία για την πρόσβαση στο νερό άρδευσης από τον ποταμό Τίγρη.
Για περισσότερα από 30 χρόνια, το Ινστιτούτο Ειρηνικού παρακολουθεί και καταγράφει περιστατικά βίας που σχετίζονται με το νερό στη βάση δεδομένων ανοιχτού κώδικα, το Water Conflict Chronology. Μόλις κυκλοφόρησε μια νέα ενημέρωση, η οποία δείχνει ότι η συχνότητα και η σοβαρότητα των συγκρούσεων με το νερό έχουν αυξηθεί απότομα τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με τον αριθμό ρεκόρ των γεγονότων που αναφέρθηκαν το 2022. Η τάση για το 2023 φαίνεται να είναι εξίσου ανησυχητική.
Ο ΟΗΕ κήρυξε επίσημα το ανθρώπινο δικαίωμα στο νερό το 2010 και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο απαιτεί την προστασία της μη στρατιωτικής υποδομής νερού κατά τη διάρκεια συγκρούσεων. Επίσης, απαγορεύει τη χρήση του νερού ως πολεμικού όπλου. Ωστόσο, η βία για το νερό επιδεινώνεται.
Οι ρωσικές επιθέσεις στα ουκρανικά συστήματα ενέργειας και ύδρευσης, συμπεριλαμβανομένης της καταστροφής του φράγματος και της δεξαμενής Kakhovka, και οι επιθέσεις σε αγωγούς και εγκαταστάσεις επεξεργασίας νερού, έχουν διακόψει την παροχή νερού σε εκατομμύρια πολίτες και εκατοντάδες χιλιάδες εκτάρια εύφορης γεωργικής γης.
Το Ισραήλ έχει καταστρέψει συστηματικά παλαιστινιακά πηγάδια νερού, δεξαμενές αποθήκευσης και συστήματα άρδευσης στη Δυτική Όχθη, και τώρα διακόπτει την παροχή νερού στη Γάζα, οπότε νοσοκομεία, στρατόπεδα προσφύγων και εκατοντάδες χιλιάδες κατοίκους αναγκάζονται να βασίζονται σε πολύ μολυσμένα ή αλμυρά υπόγεια ύδατα, αυξάνοντας την απειλή ασθενειών που σχετίζονται με το νερό.
Το Ιράν και το Αφγανιστάν έχουν τσακωθεί τους τελευταίους μήνες για τα νερά του κοινόχρηστου ποταμού Χελμάντ, με νεκρούς και από τις δύο πλευρές.
Οι αγρότες στην Ινδία έχουν ξεσηκωθεί λόγω της λειψυδρίας που προκαλείται από την ξηρασία και της εκτροπής του νερού από τα αγροκτήματα στις πόλεις. Στην Υποσαχάρια Αφρική, οι παραδοσιακοί κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε σύγκρουση με τους αγρότες σχετικά με την πρόσβαση σε σπάνιους πόρους γης και νερού.
Η διεθνής κοινότητα και οι τοπικές κυβερνήσεις πρέπει να δράσουν. Διατίθενται μηχανικές, οικονομικές και πολιτικές στρατηγικές για τον μετριασμό των συγκρούσεων στο νερό. Γνωρίζουμε πώς να παρέχουμε ασφαλές νερό για όλους, το οποίο μπορεί να μειώσει τις εντάσεις σχετικά με τη λειψυδρία και την πρόσβαση, και το κόστος για αυτό είναι πολύ μικρότερο από το κόστος της συνεχιζόμενης ένδειας του νερού.
Ο ΟΗΕ έχει θέσει έναν φιλόδοξο στόχο για τις χώρες να διασφαλίσουν ότι το 100% του πληθυσμού τους θα έχει πρόσβαση σε ασφαλές και οικονομικά προσιτό νερό και αποχέτευση μέχρι το 2030. Δυστυχώς, ο κόσμος δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη αυτού του στόχου και οι προσπάθειες και οι επενδύσεις πρέπει να επεκταθούν.
Οι τεχνολογίες και οι πολιτικές που βελτιώνουν την αποδοτικότητα της χρήσης του νερού, περιορίζουν τα απόβλητα και επεκτείνουν την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση του νερού μπορούν να μας επιτρέψουν να καλλιεργούμε περισσότερα τρόφιμα και να ενισχύσουμε τις οικονομίες μας, ενώ καταναλώνουμε λιγότερο νερό και μειώνουμε την υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
Πρέπει να δηλωθεί κατηγορηματικά ότι η επίθεση σε αστικά συστήματα ύδρευσης και η χρήση του νερού ως όπλο είναι εγκλήματα πολέμου.
Επί του παρόντος, 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε λεκάνες απορροής ποταμών που διασχίζουν πολιτικά σύνορα, ωστόσο περισσότερες από τις μισές από τις 310 διεθνείς λεκάνες απορροής του κόσμου δεν έχουν διεθνείς συμφωνίες κοινής χρήσης ή κοινές επιτροπές λεκανών απορροής ποταμών.
Πρέπει να επιταχυνθούν δραματικά οι προσπάθειες για να επιβραδύνουμε και να σταματήσουμε τις κλιματικές διαταραχές που θα επιδεινώσουν τις εντάσεις σχετικά με το νερό.
Με πληροφορίες από theguardian.com/Peter Gleick
Ελλάδα Αθήνα
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE