Ποιός Σάντσεθ; Ο πραγματικός πρωταγωνιστής στην πολιτική ζωή της Ισπανίας είναι ο αυτοεξόριστος Καταλανός Carles Puigdemont: Οταν οι συγκυρίες ευνοούν τα outsiders [videos]
FILE PHOTO Catalan leader Carles Puigdemont EPA/OLIVIER MATTHYS
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Παρά τις ραγδαίες, απρόβλεπτες και συχνά απίθανες στροφές που έχει λάβει η ισπανική πολιτική τον τελευταίο καιρό, πολύ λίγοι ειδικοί θα μπορούσαν να προβλέψουν τις σκηνές που διαδραματίστηκαν στο Βέλγιο την Πέμπτη.
Λίγο μετά τις 14:00, ένας 60χρονος Καταλανός πολιτικός και φυγάς από την ισπανική δικαιοσύνη μίλησε σε μια κατάμεστη διάσκεψη στηην ένωση τύπου των Βρυξελλών. Καθώς οι δημοσιογράφοι γεμίζουν με ερωτήσεις που θα έμεναν αναπάντητα, ο Carles Puigdemont φαινόταν να απολαμβάνει τη στιγμή του.
«Μπαίνουμε σε ένα άνευ προηγουμένου στάδιο που πρέπει να διερευνηθεί και να αξιοποιηθεί», είπε. Τα λόγια του δεν ήταν καθόλου υποτιμητικά.
Η συμφωνία της Πέμπτης -στην οποία το αυτονομιστικό, κεντροδεξιό κόμμα Junts του Πουτζντεμόν συμφώνησε να υποστηρίξει τους ισπανούς σοσιαλιστές πίσω στην κυβέρνηση με αντάλλαγμα αμνηστία για όσους είχαν λάβει μέρος στην αποτυχημένη προσπάθεια για την καταλανική ανεξαρτησία που ο ίδιος είχε εγκαταστήσει – ήταν ιστορική.
Το σύμφωνο, αδιανόητο ακόμη και πριν από έξι μήνες, σηματοδοτεί μια νέα πράξη στην πολιτική καριέρα του Πουτζντεμόν, φέρνοντάς τον από την περιφερειακή αυτοεξορία σε έναν από τους πιο απίθανους πρωταγωνιστές στην ισπανική πολιτική σκηνή.
Παρόλο που ο Πουτζντεμόν, πρώην δημοσιογράφος, παραμένει ένας από τα πολλά και ποικίλα «μαύρα πρόβατα» της ισπανικής δεξιάς λόγω του ρόλου του ως αρχιτέκτονα του παράνομου και μονομερούς δημοψηφίσματος του Οκτωβρίου 2017, το πολιτικό του αστέρι φαινόταν να φθίνει.
Αφού εγκατέλειψε την Ισπανία πριν από έξι χρόνια για να αποφύγει τη σύλληψη για το ρόλο του στην αποτυχημένη απόσχιση, αφήνοντας άλλους στο υπουργικό συμβούλιο να αντιμετωπίσουν δίκη και φυλάκιση, επανεμφανίσθηκε στη μικρή βελγική πόλη Βατερλό ως ευρωβουλευτής και ηγέτης αυτού που ονόμασε Καταλανός «Κυβέρνηση στην εξορία». Άλλοι, λιγότερο συμπαθητικά, τον είχαν αντιμετωπίσει ως «εθνικιστή της οπερέτας» και μια δαπανηρή, μικρή φιγούρα.
Ο Quim Torra, ο οποίος διαδέχθηκε τον Puigdemont ως Πρόεδρος της Καταλονίας, απέτυχε να προσελκύσει την αφοσίωση που είχε εμπνεύσει ο προκάτοχός του και γελοιοποιήθηκε επειδή είπε ότι η Καταλονία υπέφερε «μια ανθρωπιστική κρίση».
Τα προηγούμενα, έντονα αντι-ισπανικά tweets του Torra τον στοιχειώνουν επίσης. Λίγα χρόνια νωρίτερα, ο Torra είχε προτείνει ότι «οι Ισπανοί ξέρουν μόνο να λεηλατούν», ισχυρίστηκε ότι η Καταλονία ήταν υπό ισπανική κατοχή από το 1714 και είπε ότι οι Ισπανοί είχαν από καιρό αφαιρέσει τη λέξη «ντροπή» από το λεξικό. Αργότερα ζήτησε συγγνώμη «αν κάποιος προσβλήθηκε από τα tweets».
Με τον Puigdemont στο εξωτερικό και τον πρώην αντιπρόεδρό του, Oriol Junqueras, να φυλακίζεται για τη συμμετοχή του στο αποσχιστικό στοίχημα, άρχισαν να εμφανίζονται όλο και ευρύτερες ρωγμές στο κίνημα ανεξαρτησίας της Καταλονίας. Οι Junts του Puigdemont ήθελαν μια σκληροπυρηνική, υψηλού κινδύνου συνέχιση της προηγούμενης στρατηγικής του, ενώ το πιο ρεαλιστικό κόμμα της Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς της Καταλονίας (ERC) του Junqueras τάχθηκε υπέρ μιας πιο μακροπρόθεσμης και λιγότερο συγκρουσιακής προσέγγισης για τη διασφάλιση της περιφερειακής ανεξαρτησίας.
Μέχρι τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, τα δύο κόμματα είχαν τέτοια αντιπαράθεση που το Junts εγκατέλειψε την περιφερειακή κυβέρνηση συνασπισμού, αφήνοντας την περιοχή στα χέρια της μειοψηφίας του ERC. Σιγά σιγά, το πάλαι ποτέ ενωμένο κίνημα ανεξαρτησίας άρχισε να κατακρημνίζεται και να σταματά.
Ούτε οι προσπάθειες ορισμένων εντός του κινήματος να συνεχίσουν τη δαιμονοποίηση του ισπανικού κράτους βοήθησαν όταν ο Πέδρο Σάντσες έγινε πρωθυπουργός το 2018. Σε αντίθεση με τους συντηρητικούς προκατόχους του – που είχαν εγκλωβίσει το καταλανικό κίνημα ανεξαρτησίας, το αγνόησαν καθώς έφτασε στην κρίσιμη μάζα και στη συνέχεια έστειλαν την αστυνομία να χρησιμοποιήσει βία για να σταματήσει τον κόσμο να ψηφίσει στο δημοψήφισμα του 2017 – ο σοσιαλιστής ηγέτης πρόσφερε καρότα αντί για μαστίγιο
Η ήπια προσέγγισή του, που στόχευε στην επούλωση των καταγμάτων στην καταλανική κοινωνία και στη σχέση της περιοχής με την υπόλοιπη Ισπανία, απέφερε αποτελέσματα, όπως και η αμφιλεγόμενη απόφασή του να δώσει χάρη στον Junqueras και οκτώ άλλους αυτονομιστές ηγέτες προς όφελος της «συνύπαρξης και της αρμονίας». . Το καταλανικό παράρτημα του σοσιαλιστικού κόμματος τερμάτισε πρώτο στις καταλανικές περιφερειακές εκλογές που διεξήχθησαν τον Φεβρουάριο του 2021, παρόλο που το Junts και το ERC συνέχισαν να σχηματίζουν κυβέρνηση.
Αλλά μόνο αφού τερμάτισε δεύτερος στις ατελέσφορες γενικές εκλογές του Ιουλίου -και κάθισε για να κάνει τα εκλογικά μαθηματικά του – ο Sánchez έδειξε ακριβώς πόσο χαλαρός ήταν στα αντάλλαγμα για να κερδίσει την υποστήριξη που χρειαζόταν από το ERC και το Junts.
Το ερώτημα τώρα είναι αν το τελευταίο στοίχημα του Sánchez θα αποδώσει – και πόσο καιρό θα διαρκέσει η νέα αίσθηση πολιτικής ευελιξίας που απέκτησε ο Puigdemont. Η ισπανική δεξιά, και ορισμένοι σοσιαλιστές ψηφοφόροι, είναι απίθανο να συγχωρήσουν τον Σάντσες για αυτό που θεωρούν ως κυνική και ιδιοτελή συμφωνία με τον διάβολο. Το ERC είναι επίσης μάλλον λιγότερο από ενθουσιασμένο που βλέπει τα φώτα της δημοσιότητας να γυρίζουν πίσω στον Πουτζντεμόν και την ασυμβίβαστη πολιτική του.
Όμως, όποια χαρά κι αν νιώθουν ο Πουτζντεμόν και άλλοι με την προοπτική του νόμου αμνηστίας σήμερα, το γεγονός παραμένει ότι ούτε η Ισπανία ούτε η Καταλονία είναι εκεί που βρίσκονταν πριν από έξι χρόνια όταν ο τότε περιφερειακός πρόεδρος ανέβηκε σε ένα αυτοκίνητο και έφυγε κρυφά στο εξωτερικό.
Όταν η πίεση για ανεξαρτησία βύθισε την Ισπανία στη χειρότερη πολιτική κρίση των τελευταίων δεκαετιών, μια έρευνα του Κέντρου Μελετών Γνώμης της καταλανικής κυβέρνησης διαπίστωσε ότι το 48,7% των Καταλανών υποστήριξε την ανεξαρτησία ενώ το 43,6% όχι. Μια άλλη έρευνα, που διεξήχθη από το ίδιο κέντρο τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, υποδηλώνει μια δραματική αντιστροφή , με το 52% των Καταλανών να είναι αντίθετα στην ανεξαρτησία και το 42% να είναι υπέρ.
Με πληροφορίες από theguardian.com
Ελλάδα Αθήνα
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE