Top UN official in Cyprus, Colin Stewart, spoke at the 19th Economist Summit in Nicosia. Photo via Twitter, UN Cyprus, @UN_CYPRUS
Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ*, Λευκωσία
Η επιθετική στάση των στελεχών της τουρκικής αποσχιστικής οντότητας το περασμένο καλοκαίρι στην Πύλα αποδεικνύει την επιεικώς χοντροκομμένη, άτεγκτη, επεκτατική αντίληψη της Τουρκίας για το κυπριακό και τις επιμέρους διευθετήσεις του προβλήματος.
Ο πραγματικός στόχος της Τουρκίας ήταν η ιδιοποίηση εδαφών εντός της νεκρής ζώνης με σκοπό την απόκτηση στρατιωτικού πλεονεκτήματος και την προώθηση των αποσχιστικών σχεδιασμών.
Η κυπριακή κυβέρνηση δεν θα μπορούσε απλώς να αρκεστεί στο ρόλο της διαμαρτυρόμενης καταγγέλλουσας. Κέρδισε τη διεθνή συμπάθεια, μερικές καταδικαστικές διαδικασίες για την τουρκική προκλητικότητα, αλλά κυρίως κατάφερε να περιορίσει τις αρνητικές συνέπειες και δια μέσου της διπλωματικής οδού να διαβουλεύεται απευθείας με την Τουρκία.
Άλλωστε, η διάνοιξη του δρόμου ήταν αναπόφευκτη, καθότι θέση και των Ηνωμένων Εθνών (Η.Ε.). Ο τουρκικός στόχος για την απόκτηση κάποιου στρατηγικού πλεονεκτήματος δεν επιτεύχθη, η νεκρή ζώνη παρέμεινε υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Εθνών, ενώ μια δύσκολη συγκυρία μετατράπηκε σε ευκαιρία οικοδόμησης μιας κάποιας εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο κοινοτήτων.
Μια δεύτερη ανάγνωση στα ενδότερα της τουρκικής αναθεωρητικής στοχοθεσίας μαρτυρεί την προσπάθεια της Τουρκίας για τη δημιουργία μιας τεχνητής κρίσης με σκοπό την εκβιαστική δημιουργία προϋποθέσεων, οι οποίες θα ανάγκαζαν τα Η.Ε. να συνάψουν κάποια συμφωνία με την αποσχιστική της οντότητα, γεγονός που θα εντατικοποιούσε την τουρκική επιχειρηματολογία προς αναγνώριση μιας δεύτερης, ξεχωριστής πολιτικής οντότητας στην Κύπρο.
Αυτό θα έδινε τη δυνατότητα στην Τουρκία να αμφισβητήσει το ψήφισμα 186 (1964) του Συμβουλίου Ασφαλείας, το οποίο αναφέρεται στη σύσταση και στη δημιουργία της Ειρηνευτικής Δύναμης των Η.Ε. στην Κύπρο. Άλλωστε, η ανανέωση της θητείας της UNFICYP δημιουργεί πάντα χώρο για την έντονη αντίδραση της Τουρκίας.
Εδώ, φυσικά, θα πρέπει να εξεταστεί και η συνέπεια του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) έναντι των εντολών τους, αρκεί μόνο να απαριθμήσουμε μερικά παραδείγματα, όπως η παρενόχληση Ελληνοκυπρίων γεωργών στη νεκρή ζώνη από στελέχη των κατοχικών αρχών, η δημιουργία του γηπέδου τουρκικής ομάδας στα κατεχόμενα ή η επέκταση των εδαφικών ορίων της αποσχιστικής οντότητας εντός της νεκρής ζώνης στην οδό Λήδρας.
Διαφαίνεται, επομένως, μια ακαθόριστη ανεκτικότητα ή ένας άνευ λόγου μετριασμένος συμβιβασμός των Η.Ε. με την τουρκική προκλητικότητα.
Σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία έχασε τον έλεγχο του δρόμου, κέρδισε την κατασκευή του. Η κυπριακή κυβέρνηση ήξερε εξ αρχής ότι η κατασκευή ενός δρόμου που ήδη χρησιμοποιείτο ήταν σχεδόν δεδομένη.
Τα αναπτυξιακά έργα στην περιοχή προσδίδουν ένα στρατηγικό πλεονέκτημα στην πλευρά μας, το οποίο, ωστόσο, καθίσταται υπό συζήτηση, καθώς οι όροι της συναντίληψης παραμένουν απόρρητοι. Η ανάπτυξη της περιοχής θα αποτελέσει ένα δυνητικό εμπόδιο σε μια ενδεχόμενη μετακίνηση τουρκικών στρατευμάτων.
Αυτό, προκαλεί δυσφορία στην τουρκική πλευρά και την οδηγεί στις συνήθεις πρακτικές της περί επιλεκτικής ή καθόλου εφαρμογής των συμφωνιών.
Ωστόσο, η απευθείας διαβούλευση της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) με την Τουρκία, κάτι που διευκόλυνε την παράλληλη διαβούλευση των Η.Ε., μετατρέπει και καθιστά άμεσο συνομιλητή της πλευράς μας την ίδια την Τουρκία κι αυτό είναι κάτι που χρήζει ειδικής επισήμανσης.
* Ειρήνη Σαββίδου
Πολιτικός Επιστήμων, Ερευνήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Επικεφαλής της IS Pegasus Coaching & Consulting Ltd.
ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE