Ομιλία της ΠτΔ Κατερίνας Σακελλαροπούλου σε εκδήλωση για τα 90 χρόνια Συμβουλίου της Επικρατείας: Η ανάγκη προσαρμογής στις σύγχρονες απαιτήσεις

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Greek president’s message following midnight Resurrection services

Στο ΣτΕ κρίνεται το μέλλον των μεσαίων και των βραχέων ραδιοφωνικών συχνοτήτων της ΕΡΤ: Η προσφυγή των σωματείων

Προσφυγή στο ΣτΕ για να ακυρωθεί ως αντισυνταγματικό και παράνομο το παλφόν στο περιθώριο κέρδους για το βρεφικό γάλα

Την ανάγκη προσαρμογής του Συμβουλίου της Επικρατείας, και ευρύτερα της Διοικητικής Δικαιοσύνης, στις σύγχρονες απαιτήσεις, με στόχο την υπέρβαση των αγκυλώσεων του παρελθόντος και την απονομή ποιοτικής και επίκαιρης δικαιοσύνης, ανέδειξε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου κατά την ομιλία της στην παρουσίαση του Τόμου «Εννέα δεκαετίες Συμβούλιο της Επικρατείας – Οι οραματισμοί του Ελευθερίου Βενιζέλου και η εξέλιξη του Δικαστηρίου στη διαδρομή του χρόνου».

Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, υποστήριξε ότι «Εκείνο που προέχει είναι η εμπέδωση, από τους ίδιους τους δικαστές του, του κοινωνικού αιτήματος για εντατικοποίηση των προσπαθειών τους προς την κατεύθυνση της απονομής ποιοτικής και επίκαιρης δικαιοσύνης» και πρόσθεσε ότι «Οι δικαστικοί λειτουργοί οφείλουν να συνειδητοποιήσουν ότι είναι μέρος του προβλήματος, αλλά και της λύσης του. Και τούτο, διότι κανένας θεσμός δεν σώθηκε ερήμην του». Μάλιστα, παρατήρησε ότι «Μόνο τότε θα δημιουργηθεί το εύφορο έδαφος, επάνω στο οποίο θα καρποφορήσουν οι μεταρρυθμίσεις, που θα συγχρονίσουν τον βηματισμό του Δικαστηρίου με εκείνον της κοινωνίας και της οικονομίας, όπως ακριβώς επιθυμούσε ο ιδρυτής του».

• Όπως εξήγησε η κυρία Σακελλαροπούλου, το Δικαστήριο οφείλει να έχει πάντοτε ως επίκεντρο τη διατήρηση της θεμελιακής του αποστολής, η οποία καθόρισε τη θεσμική του ταυτότητα και μνήμη, δηλαδή, τον αποτελεσματικό έλεγχο Διοίκησης και Νομοθέτη ως πυρήνα του κράτους δικαίου και υπογράμμισε ότι «Υπό την οπτική αυτή, το σύγχρονο και υπαρξιακό διακύβευμα για το ΣτΕ κινείται σε δύο άξονες: πρώτον, στην υπέρβαση των αγκυλώσεων του παρελθόντος και την υιοθέτηση πολιτικών που καθιστούν την παρεχόμενη έννομη προστασία επίκαιρη και αποτελεσματική και δεύτερον, στην αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων που ενισχύουν τη νομιμοποιητική λειτουργία της απονομής δικαιοσύνης και καλλιεργούν την εμπιστοσύνη των πολιτών προς τους θεσμούς».

Ειδικότερα, ανέφερε, ότι «Την πιο γρήγορη και αποτελεσματική δικαστική προστασία υπηρετεί, την τελευταία δεκαετία, η εισαγωγή στην έννομη τάξη μηχανισμών συγκέντρωσης του ελέγχου, με κυριότερους τους θεσμούς της πρότυπης δίκης και του προδικαστικού ερωτήματος, καθώς και των φίλτρων στην αναιρετική δίκη».

Στο πλαίσιο αυτό, επισήμανε ότι «Στόχος τους, η ταχεία επίλυση των διαφορών χωρίς τη διακινδύνευση της ασφάλειας δικαίου και της ενότητας της νομολογίας» και υπογράμμισε ότι «Η επιτυχία των μηχανισμών αυτών σηματοδοτεί την έναρξη του θεσμικού μετασχηματισμού του Συμβουλίου, από δικαστήριο της διαφοράς μετατρέπεται σε δικαστήριο του νομικού ζητήματος». Υποστήριξε ακόμη ότι «Πρόκειται για έναν ρόλο που ίσως ταιριάζει περισσότερο σε ένα σύγχρονο ΣτΕ, διότι του επιτρέπει να ανταποκρίνεται με ταχύτητα στα νομικά ζητήματα, δίνοντας κατευθύνσεις στον νομοθέτη, στη διοίκηση και στα κατώτερα δικαστήρια, προκειμένου κι αυτά με τη σειρά τους να επιταχύνουν την εκδίκαση των αγόμενων ενώπιόν τους διαφορών».

Παράλληλα, χαρακτήρισε χρήσιμη «την απλοποίηση της δικονομίας του Δικαστηρίου, με τη δημιουργία μικρότερων και πιο ευέλικτων δικαστικών σχηματισμών, την περαιτέρω εισαγωγή μηχανισμών διήθησης των ενδίκων μέσων και την ανάδειξη της προδικασίας ως του κρίσιμου σταδίου, στο οποίο καθορίζονται, σε συνεννόηση με τα διάδικα μέρη, τα κρίσιμα νομικά ζητήματα».

• Συνεχίζοντας, σημείωσε ότι «Η αποϋλοποίηση του φακέλου και η ηλεκτρονική του διακίνηση, καθώς και η ηλεκτρονική επικοινωνία με τη διοίκηση, συμβάλλει στην επιτάχυνση και πρέπει να περιλαμβάνεται στις σχετικές δράσεις». Υπενθύμισε, ότι «Στο πεδίο αυτό το Δικαστήριο έχει να επιδείξει σπουδαίο έργο που εγγυάται ότι θα κινηθεί προς τη σωστή κατεύθυνση, καθόσον είναι ευρέως γνωστό ότι είναι πρωτοπόρο στην ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην άσκηση του δικαστικού έργου, από την υλοποίηση και θέση σε λειτουργία του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος, μοναδικού επιτεύγματος για την εποχή του, μέχρι τη δημιουργία του Ολοκληρωμένου Συστήματος Διαχείρισης Δικαστικών Υποθέσεων Διοικητικής Δικαιοσύνης, με το οποίο η τεχνογνωσία του Δικαστηρίου στα συστήματα πληροφορικής και τεχνολογιών διαχύθηκε στο σύνολο της Διοικητικής Δικαιοσύνης».

Ακολούθως, επισήμανε, ότι «Η εποχή που ο δικαστής μιλούσε αποκλειστικά μέσω των αποφάσεών του έχει παρέλθει» και υποστήριξε ότι «Σε θεσμικό επίπεδο, στις σύγχρονες δημοκρατίες της κοινωνικής δικτύωσης, όπου ο άμεσος δημόσιος έλεγχος και η λογοδοσία απευθείας στους πολίτες αυξάνονται ραγδαία, το Δικαστήριο καλείται να ενισχύσει τη διαφάνεια στη λειτουργία του, να γίνει εξωστρεφές και να επικοινωνεί με τους πολίτες, παρουσιάζοντας τη νομολογία του, ακόμη και εκλαϊκεύοντάς τη, στο μέτρο του εφικτού».

Ειδικότερα, τόνισε ότι «Προς την κατεύθυνση αυτή, το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει ήδη αναπτύξει πρακτικές, όπως η διαπίστευση δημοσιογράφων, οι οποίοι λαμβάνουν ενημέρωση για τις σημαντικές αποφάσεις του Δικαστηρίου σε περίληψη, ενώ προσφάτως, με τον προαναφερθέντα νέο Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων, συνεστήθησαν οργανικές θέσεις δικαστικών υπαλλήλων ΠΕ Δικαστικής Επικοινωνίας και Διεθνών Σχέσεων. Και σε αυτό το πεδίο το Δικαστήριο μπορεί να αντλήσει έμπνευση από την εμπειρία ομοταγών δικαστηρίων άλλων κρατών της Ένωσης, καθώς και του ΔΕΕ».

Επιπλέον, ανέφερε ότι «η λογοδοσία προς την κοινωνία δεν πρέπει να εξαντλείται στον πειθαρχικό έλεγχο των δικαστικών λειτουργών, αλλά να είναι διαρκής και αποτελεσματική, χωρίς να θέτει εν αμφιβόλω την ανεξαρτησία τους, στην οποία όμως δεν θα πρέπει να περιλαμβάνονται ανεξέλεγκτες συμπεριφορές, που κλονίζουν την πίστη των πολιτών στον θεσμό και στην αξία της Δικαιοσύνης. Προς τούτο, η διεθνής βιβλιογραφία και εμπειρία έχουν αναδείξει την αξία του ήπιου δικαίου, με τη θέσπιση κανόνων δεοντολογίας που οριοθετούν τη συμπεριφορά των δικαστών εντός και εκτός των δικαστικών αιθουσών».

Όπως είπε «Χάρτης δεοντολογίας έχει ήδη υιοθετηθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας, χωρίς ωστόσο να έχει αξιοποιηθεί ακόμη στην πράξη» και παρατήρησε ότι «Εξίσου κομβική για τη διαφάνεια, τη λογοδοσία αλλά και την επιτάχυνση είναι πραγματική αξιοποίηση της επιστήμης της στατιστικής».

• Στο πλαίσιο αυτό, τόνισε, ότι «Παρά τις προσπάθειες που έχουν κατά καιρούς γίνει, δεν έχουν ακόμη αξιοποιηθεί πλήρως τα εργαλεία που διαθέτουν τα δικαστήρια, και ειδικά το Συμβούλιο της Επικρατείας» και συμπλήρωσε ότι «Η σύσταση της Επιτροπής Εποπτείας Δικαστικών Στατιστικών στο Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν πρέπει να οδηγήσει το Δικαστήριο σε εφησυχασμό, καθώς Στατιστική δεν σημαίνει απλώς αποτύπωση της απόδοσης του Δικαστηρίου στη βάση δεικτών, αλλά και αξιοποίηση των πορισμάτων αυτής προς την κατεύθυνση της αποδοτικότητας».

Χαρακτήρισε, επίσης, θετικό, το γεγονός ότι «προχωρούν οι διαδικασίες για την εισαγωγή, στη διοίκηση των δικαστηρίων, του εργαλείου διαχείρισης της εκκρεμότητας, που έχει αναπτύξει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης (CEPEJ)» και σημείωσε ότι «Σε κάθε περίπτωση, η έγκαιρη απονομή της Δικαιοσύνης δεν εμπίπτει στην ανεξαρτησία των λειτουργών της, όπως και η διαχείριση του δικαστικού χρόνου δεν ανήκει στην απόλυτη ευχέρειά τους. Η περί του αντιθέτου αντίληψη έχει οδηγήσει σε φαινόμενα καταχρήσεων, τα οποία και πρέπει να εξαλειφθούν».

Σημειώνεται, ότι στον Τόμο «Εννέα δεκαετίες Συμβούλιο της Επικρατείας – Οι οραματισμοί του Ελευθερίου Βενιζέλου και η εξέλιξη του Δικαστηρίου στη διαδρομή του χρόνου», περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις του ομώνυμου Συνεδρίου, που συνδιοργάνωσαν το Συμβούλιο της Επικρατείας και το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος», τον Ιούνιο του 2021.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ
Δήμητρα Κατσιμεντέ

Είμαστε σε ανοικτή επικοινωνία με ΗΠΑ και ΟΗΕ για αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας δια θαλάσσης στη Γάζα ανακοινώνει η κυβέρνηση