Η μεγάλη ρήξη; Ο Ταγίπ Ερντογάν ήδη αποχαιρέτησε τη Δύση: Η Κύπρος και η Ελλάδα να ενισχύσουν περισσότερο τους δεσμούς με το δυτικό κόσμο και τη Μέση Ανατολή

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Σκληρή κριτική σε Μπάιντεν για την πλωτή προβλήτα της Γάζας: Κοστίζει πολλά ενώ υπήρχε έτοιμο το λιμάνι του Ασντότ σε απόσταση 30 χλμ.

Έκκληση της Αιγύπτου για επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων: Καλεί Ισραήλ και Χαμάς να δείξουν «ευελιξία» για να επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός

Οι σύγχρονοι «Άθλιοι» που ζουν στη Γάζα πληρώνουν για τις αμαρτίες της Χαμάς και της κυβέρνησης του Ισραήλ: Το Βραβείο Πούλιτζερ για τους «κολασμένους» της Παλαιστίνης

Της ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΒΒΙΔΟΥ*, Λευκωσία

Ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή φέρνει μαζί του τη διαμόρφωση των διεθνών σχέσεων ή καλύτερα τις προθέσεις των κρατών με άμεση, έμμεση ή δορυφορική εμπλοκή. Προθέσεις που αφορούν το διεθνές γίγνεσθαι γενικότερα και την πολιτειακή ιδιοσυγκρασία των κρατών ειδικότερα.

Μια τέτοια περίπτωση δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από την Τουρκία του Ερντογάν. Η στήριξή του στη Χαμάς υπήρξε σχεδόν δεδομένη, ωστόσο με τις τελευταίες του δηλώσεις περί ομάδας μουτζαχεντίν και απελευθερωτών ροκανίζει τους τελευταίους, ήδη καχεκτικούς, δεσμούς του με τη Δύση.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η Χαμάς δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση, αλλά ένα απελευθερωτικό κίνημα. Απομακρύνει, δηλαδή, τη χώρα του από τους συμμάχους του Ισραήλ τόσο στο επίπεδο των διεθνών σχέσεων όσο και στο επίπεδο της πολιτειακής οργάνωσης και πιο συγκεκριμένα, από τις αντιλήψεις των δυτικών για το τι εισίν έννοιες όπως η τρομοκρατία ή η ελευθερία, το αυταρχικό κράτος ή το κράτος δικαίου.

Άλλωστε, ο Τούρκος πρόεδρος προκαλεί επανειλημμένως τη Δύση με μια ευρεία θεματολογία που συμπεριλαμβάνει μεταξύ άλλων τα ανθρώπινα δικαιώματα και διεθνή ζητήματα, όπως είναι τα ελλαδοτουρκικά και το κυπριακό, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και η ένταξη νέων συμμάχων στο ΝΑΤΟ.

• Ως προς το τελευταίο, ο Τούρκος πρόεδρος στέλνει νομοσχέδιο στην τουρκική εθνοσυνέλευση, το οποίο αφορά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Εν μέσω των σφοδρών συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή, με δεδομένη την επιθετική του στάση έναντι στο Ισραήλ και τη μητρική φροντίδα στη Χαμάς προσπαθεί να ισορροπήσει ξανά ανάμεσα σε δυο κόσμους: τη Δύση και την Ανατολή, τους ανοιχτούς θεσμούς και το ισλάμ.

Η συζήτηση στην τουρκική εθνοσυνέλευση για την ένταξη της Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία αποτελεί μια καλοστημένη παράσταση, καθώς ο πρόεδρος Ερντογάν ελέγχει πλήρως το σώμα, ανεξαρτήτως απ’ το τι αφήνει να εννοηθεί για τη συμπολίτευση που υποτίθεται δεν ελέγχει ή δεν επηρεάζει. Μετακυλίει, φαινομενικά έστω, την ευθύνη στην εθνοσυνέλευση, η οποία με δική του παραίνεση ή επιβολή, πολύ πιθανόν να απορρίψει τη θετική ψήφο της Τουρκίας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.

Η μετακύλιση την ευθύνης στην εθνοσυνέλευση θα του δίνει διαρκώς ένα επιχείρημα για να αιτείται των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16.

Με άλλα λόγια, ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να στείλει το μήνυμα στους Δυτικούς ότι μπορεί να υπερασπίζεται τη Χαμάς, αλλά προσπαθεί για τις καλές σχέσεις της χώρας του με τη Δύση και όσο για τη Σουηδία, η εθνοσυνέλευση θα έχει απορρίψει το αίτημα, όχι ο ίδιος.

Δύσκολα, ωστόσο, μπορεί να αλλάξει το αποτύπωμα της ευθύτητας με την οποία ο πρόεδρος Ερντογάν στηρίζει τη Χαμάς και επιφωνηματικά συγκρούεται με το Ισραήλ. Δεν αποσυνδέεται απλώς από τη Δύση, την εχθρεύεται, την αποχαιρετά.

Και πού πάει; Επιστρέφει εκεί απ’ όπου δεν έφυγε ποτέ, στην αντίληψη των αυταρχικών δυνάμεων. Με μερικές εξαιρέσεις, όπως η Αίγυπτος, ο διαχωρισμός της Δύσης και της Ανατολής είναι διακριτός. Η Ρωσία του Πούτιν φαίνεται να συνταυτίζεται στην αυταρχικότητα της Ανατολής.

• Στην τελευταία τους επικοινωνία, Πούτιν και Ερντογάν εξέφρασαν τις ανησυχίες τους για τα θύματα στη Γάζα. Φυσικά, για τα θύματα στην Ουκρανία, στη Συρία και αλλού δεν εξέφρασαν ποτέ τις αντίστοιχες ανησυχίες τους.

Το Ισραήλ έχει το δικαίωμα στην αυτοάμυνα, ωστόσο, αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να σκοτώνεται ο άμαχος πληθυσμός ή αυτό με τη σειρά του δεν μετατρέπει τη Χαμάς από τρομοκρατική οργάνωση σε απελευθερωτικό κίνημα. Εδώ είναι που η Δύση θα πρέπει να μεριμνήσει για την ασφάλεια των αμάχων στο πλαίσιο των ανοιχτών θεσμών που διακηρύττει.

Η Κύπρος και η Ελλάδα θα πρέπει να εκμεταλλευτούν τη ρήξη της Τουρκίας με τη Δύση ενισχύοντας τους συνεργατικούς δεσμούς με το δυτικό κόσμο και τη Μέση Ανατολή που μεταξύ άλλων κάτι τέτοιο μπορεί να αποτελέσει ανασταλτικός παράγοντας για την τουρκική προκλητικότητα στην ανατολική Μεσόγειο.

* Ειρήνη Σαββίδου
Πολιτικός Επιστήμων, Ερευνήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Επικεφαλής της IS Pegasus Coaching & Consulting Ltd.

• Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΔΩ, ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ ΕΔΩ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ

ΟΛΑ ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΙΓΝΑΤΙΟΥ ΕΔΩ – ΓΙΑ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΜΥΝΑΣ ΕΔΩ

Η χειρουργική αποκόλληση της κατοχικής Τουρκίας από τη Δύση: Ο αιματηρός τρόπος της επαναχάραξης του διεθνούς σκηνικού και η Κυπριακή Δημοκρατία