Η κλιματική κρίση μετατρέπει το λάδι σε… χρυσάφι: Οδεύει στα €13/λίτρο στα σούπερ μάρκετ – Βάζουν αντικλεπτικά στα ράφια – Ζητούν μείωση του ΦΠΑ
FILE PHOTO: olive oil via pixabay @stevepb/
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η κλιματική κρίση και οι εναλλαγές μεταξύ ξηρασίας και πλημμυρών έχουν πλήξει καίρια την παραγωγή ελαιολάδου στις χώρες της Μεσογείου. Πρωτίστως στην Ισπανία που έχει περίπου το μισό της παγκόσμιας παραγωγής αλλά και στην Ιταλία ενώ φέτος θα πλήξει και την Ελλάδα.
Αυτό έχει ως συνέπεια τη ραγδαία άνοδο στην τιμή πώλησης και φυσικά στα φαινόμενα κλοπών τόσο απ’ ευθείας από τις αποθήκες των παραγωγών όσο και από τα ράφια των σούπερ μάρκετ.
Στα τελευταία, η τιμή παρουσιάζουν συνεχή άνοδο με αποτέλεσμα η τιμή του έξτρα παρθένου να έχει φτάσει ήδη τα 10 ευρώ ανα λίτρο και να οδεύει ολοταχώς προς τα 13 ευρώ, μίνιμουμ
Αντικλεπτικά στα ράφια της Ισπανίας
Ειδικότερα στην Ισπανία η τιμή έχει εκτιναχθεί μέσα σε 9 μήνες από στα 6,91 στα 10,34 ευρώ και αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα περισσότερα σούπερ μάρκετ να βάζουν πλέον αντικλεπτικά συστήματα.
Σύμφωνα με την Δώρα Μακρή, ανταποκρίτρια της ΕΡΤ στην Ισπανία, γίνονται ακόμη και κλοπές ελαιόλαδου και από μεγάλα ελαιοτριβεία, όπως πριν από ένα μήνα στην Κόρδοβα, σε ένα ελαιοτριβείο, όπου έκλεψαν περίπου 60.000 λίτρα. Η τιμή του αποτιμάται γύρω στα 500.000 ευρώ και αυτό έγινε από δεξαμενές που υπήρχαν εκεί και το μετέφεραν με βυτία.
Μεγάλο πρόβλημα και στην Ελλάδα
Παρά το γεγονός ότι η παραγωγή στην Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή τόσο μεγάλα προβλήματα, έχει υπάρξει πάντως σημαντική μείωση, το πρόβλημα μεταφέρεται στη χώρα μας εξ… αντανακλάσεως.
Καθώς πολλοί παραγωγοί πωλούν το λάδι τους στο εξωτερικό σε καλύτερες τιμές και αυτό παρασύρει τις τιμές και στην εγχώρια αγορά.
Ήδη, στη χώρα μας, η τιμή του ελαιολάδου έχει σημειώσει αύξηση της τάξης του 30% μέσα σε ένα χρόνο και αυτό πλήττει ευθέως το τραπέζι της ελληνικής οικογένειας καθώς μεγάλο μέρος των καταναλωτών απλών αναγκάζονται να μειώσουν την κατανάλωσή του. Ενώ όσοι αναζητούν λάδι με μειωμένη τιμή, εκτός τυποποίησης, είναι περισσότερο ευάλωτοι σε νοθευμένα προϊόντα.
Είδος πολυτελείας το λάδι;
Την αύξηση της τιμής έφερε η μειωμένη παραγωγή της εσοδείας 2022/2023 στις μεγάλες ελαιοπαραγωγικές χώρες της Ε.Ε. και κυρίως στην Ισπανία. Η Ισπανία πέρυσι είδε την παραγωγή της να καταρρέει κατά 54% και να συρρικνώνεται από 1,49 σε 0,68 εκατ. τόνους.
Μεγάλη πτώση της παραγωγής κατά 27% παρατηρείται και στην Ιταλία, αλλά και στη Γαλλία και μόνο η Ελλάδα κατέγραψε αύξηση της παραγωγής της και μάλιστα εντυπωσιακή, στο 42%.
Όμως η επόμενη σοδειά που αναμένεται να ξεκινήσει να μαζεύεται τη δεύτερη εβδομάδα του Οκτωβρίου, προβλέπεται πολύ μειωμένη κυρίως λόγω των άκαιρων βροχοπτώσεων την άνοιξη και στις αρχές του καλοκαιριού, οι οποίες μείωσαν την ανθοφορία με συνέπεια να μειωθεί η καρπόδεση.
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης με βάση τα στοιχεία των κατά τόπους υπηρεσιών εκτιμά ότι η φετινή παραγωγή ελαιολάδου δεν θα ξεπεράσει στην Ελλάδα τους 215.000 τόνους (έναντι 339.000 τόνων πέρυσι).
Δεδομένου πάντως ότι τα στοιχεία δείχνουν μειωμένη παραγωγή και φέτος στην Ισπανία (η οποία με τις ποσότητες που παράγει διαμορφώνει την αγορά) η κατάσταση όσον αφορά τις τιμές δεν αναμένεται να αλλάξει τουλάχιστον τον επόμενο χρόνο.
Η παραγωγή λαδιού στην Ισπανία τη φετινή σεζόν έχει περιοριστεί περίπου στους 610.000 τόνους, έναν όγκο κατά 50% και πλέον μικρότερο από τα συνήθη επίπεδα. Εκτός από τη μείωση της παραγωγής στις άλλες σημαντικές παραγωγούς χώρες, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία, πρόβλημα δημιουργεί και η απόφαση της Τουρκίας να διακόψει τις εξαγωγές λαδιού μέχρι την 1η Νοεμβρίου.
Πάντως, ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποίησης Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ) επαναλαμβάνει ότι η Ελλάδα δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα επάρκειας στο ελαιόλαδο. «Ναι μεν οι πρωτοφανείς και συνεχείς αυξητικές τάσεις στις τιμές των τελευταίων μηνών δημιούργησαν αστάθεια στην αγορά και ανησυχία στους καταναλωτές, αλλά η Ελλάδα δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα επάρκειας», επισημαίνει σε ανακοίνωσή του.
Με την εκτίμηση πάντως ότι η φετινή παραγωγή θα είναι μειωμένη και στην Ελλάδα, κάτι που συνεπάγεται περαιτέρω αύξηση της τιμής παραγωγού, εκτιμάται ότι η τιμή λιανικής θα ξεκινάει τους επόμενους μήνες τουλάχιστον από το επίπεδο των 13 ευρώ/λίτρο.
Σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι αυξήσεις στην τιμή λιανικής του τυποποιημένου ελαιολάδου οι εταιρείες του κλάδου ζητούν να μειωθεί προσωρινά ο ΦΠΑ στο επίπεδο του 5%-6% από το 13% που είναι σήμερα. Σημειώνεται ότι στην Πορτογαλία το ελαιόλαδο περιλαμβάνεται στα προϊόντα στα οποία ο ΦΠΑ έχει μηδενιστεί προσωρινά στο πλαίσιο της αντιμετώπισης των πληθωριστικών πιέσεων, ενώ στην Ισπανία έχει μειωθεί στο 5% από 10%, μέτρο που θα ισχύσει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023.
Με αυτά τα δεδομένα, παράγοντες της αγοράς εκφράζουν την άποψη ότι τιμή του λίτρου στα ελληνικά σούπερ μάρκετ θα συνεχίσει με ανοδική πορεία καθώς και τα αποθέματα των εταιρειών τυποποίησης εξαντλούνται και οι νέες αγορές γίνονται με τιμές της τάξης των 8 από τους παραγωγούς αντί των 5 ευρώ που ίσχυε πριν μερικούς μήνες.
Κρούσματα κλοπών ελαιόλαδου άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους και στη χώρα μας. Στην Κρήτη το τελευταίο εικοσιτετράωρο είχαμε δύο περιστατικά: Ένα σε ένα χωριό του Δήμου Μινώα Πεδιάδας κοντά στο Αρκαλοχώρι κι άλλο ένα στο χωριό Βενεράτο, κοντά στο Ηράκλειο.
Ένας τόνος λάδι σήμερα κάνει περίπου 10.000 ευρώ με το ΦΠΑ του. Είναι πάρα πολλά τα χρήματα και κάποιοι μπαίνουν στη διαδικασία σε κάποια μικρά χωριά που οι άνθρωποι βγάζουν το λάδι για το σπίτι τους.
Στην Ελλάδα η υψηλότερη τιμή
Στην Ελλάδα, σε ένα δεκαήμερο και συγκεκριμένα από 1η Σεπτεμβρίου μέχρι και 11 Σεπτεμβρίου, το λάδι ακρίβυνε στο ράφι κατά 8,7% σύμφωνα με τον μέσο όρο.
Την ίδια ώρα, συγκριτικά στοιχεία από Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία και Γαλλία, καταδεικνύουν ότι η Ελλάδα έχει την υψηλότερη τιμή στο λάδι και βέβαια τον υψηλότερο ΦΠΑ.
Με βάση τιμοληψία που έγινε στην Ελλάδα για το δεκαήμερα 1/9-11/9 του 2023 προκύπτει ότι ο μέσος όρος της τιμής του λίτρου στο λάδι έχει φτάσει τα 10,205 ευρώ, δηλαδή, αύξηση της τάξης του 8,7% μέσα σε δέκα ημέρες.
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE