Ο καιροσκόπος Ερντογάν στο μικροσκόπιο του ΒBC: Τα αιώνια παζάρια, ο ξαφνικός έρωτας για την ΕΕ και γιατί όλοι θα τον κοιτούν με μισό μάτι στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Στις περιπτώσεις της Ελλάδας και της Κύπρου, η σκληρότητα των Βρυξελλών ήταν πρωτοφανής: Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι…

Ο Φινλανδός αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων δεν αποκλείει η Μόσχα να «τεστάρει» το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ: Συνεχείς οι υβριδικές επιθέσεις

Το Κολοσσαίο φωτίστηκε με τη σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας: Η Ρώμη τίμησε τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2004

Αργούν αλλά τον παίρνουν χαμπάρι: Η πρωτοφανής σύνδεση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με την δια συνοπτικών διαδικασιών προσχώρηση της Τουρκίας στην ΕΕ -αίτημα ξεχασμένο επί πολλά χρόνια από τον ίδιο τον Ερντογάν- έχει προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις στον διεθνή Τύπο.

Μία από αυτές προέρχεται από το ΒΒC που αντιμετωπίζει (και αυτό) με έκπληξη -τουλάχιστον- το νέο παζάρι του ισλαμιστή Τούρκου ηγέτη.

Ο Πωλ Ανταμς, διπλωματικός συντάκτης του βρετανικού μέσου σε άρθρο του που τιτλοφορείται What is Turkey’s leader Erdogan up to now?  (Τι σκαρφίζεται τώρα ο Ερντογάν) και αφού διαπιστώνει ότι στον ηγέτη της Τουρκίας αρέσουν τα σκληρά παζάρια η δε απρόβλεπτη συμπεριφορά του έχει γίνει κάτι σαν σήμα κατατεθέν, σημειώνει:

Μετά από μήνες μπλόκου της προσπάθειας της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, με το επιχείρημα ότι η Στοκχόλμη φιλοξενεί Κούρδους μαχητές, ο Ερντογάν στρέφεται ξαφνικά σε ένα εντελώς άσχετο ζήτημα: τη μακροχρόνια προσπάθεια της Τουρκίας για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αφού η Τουρκία δεν μπορεί να ενταχθεί στην ΕΕ, λέει, τότε ούτε η Σουηδία μπορεί να ενταχθεί στη συμμαχία του ΝΑΤΟ.

Σε ό,τι αφορά τους αξιωματούχους της ΕΕ, αυτό δεν είναι βιώσιμο. «Δεν μπορείτε να συνδέσετε τις δύο διαδικασίες», ήταν η απάντηση της εκπροσπώπου Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ντάνα Σπίναντ.

Η Τουρκία υπέβαλε αίτηση για ένταξη στην ΕΕ το 1987, αλλά η στροφή της προς τον αυταρχισμό υπό τον Πρόεδρο Ερντογάν σταμάτησε τη διαδικασία ένταξης.

Τον Νοέμβριο του 2016, καθώς ο Πρόεδρος Ερντογάν κατέστρεφε τους αντιπάλους που κατηγορούσε για συμμετοχή στην απόπειρα πραξικοπήματος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφιζε την αναστολή των ενταξιακών συνομιλιών.

Οι σχέσεις των δύο πλευρών είχαν ήδη επιδεινωθεί λόγω της μεταναστευτικής κρίσης του 2015, με τα μέλη της ΕΕ να κατηγορούν τον Ερντογάν για διπλωματικό εκβιασμό.

Αλλά ως μέλος του ΝΑΤΟ από το 1952, η Τουρκία έχει δύναμη: όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να συμφωνήσουν πριν γίνουν δεκτά οποιαδήποτε νέα μέλη.

Τι θα συζητηθεί στη συνάντηση αυτής της εβδομάδας;

Ο Πρόεδρος Μπάιντεν μίλησε με τον Ερντογάν την Κυριακή, σε μια προσπάθεια της τελευταίας στιγμής να τον πείσει να εγκαταλείψει την αντίθεσή του στην ένταξη της Σουηδίας.

Την παραμονή της συνόδου κορυφής στο Βίλνιους, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ συγκάλεσε συνάντηση μεταξύ του Τούρκου προέδρου και του Σουηδού πρωθυπουργού Ουλφ Κρίστερσον.

Οι περισσότεροι διπλωμάτες πιστεύουν ότι ο Τούρκος ηγέτης χρησιμοποιεί την ισχύ του ως μόχλευση για να αποσπάσει παραχωρήσεις από τη συμμαχία, συμπεριλαμβανομένης πιθανώς της πώλησης αεροσκαφών F-16 από τις ΗΠΑ.

Ένα άλλο μέλος του ΝΑΤΟ (και επί μακρόν αντίπαλος της Τουρκίας), η Ελλάδα θέλει διαβεβαιώσεις ότι η Άγκυρα δεν θα χρησιμοποιήσει αεροσκάφη που προμηθεύονται από την Αμερική για να παραβιάσει την κυριαρχία της.

Αλλά από πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, ο κ. Ερντογάν έπαιξε επίσης τον ρόλο ως ο μόνος ηγέτης του ΝΑΤΟ με επιρροή στη Μόσχα.

Βοήθησε στη διαμεσολάβηση της Πρωτοβουλίας για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας , η οποία επιτρέπει στην Ουκρανία να εξάγει γεωργικά προϊόντα από τα λιμάνια της.

Η Τουρκία βοήθησε να διατηρήσει τη συμφωνία ζωντανή, παρά τις συχνές ρωσικές απειλές για αποχώρηση.

Αλλά η Τουρκία έχει επίσης εξοργίσει επίσης το Κρεμλίνο προμηθεύοντας drones στην Ουκρανία.

Οι Ρώσοι αξιωματούχοι ήταν επίσης εξαγριωμένοι το Σαββατοκύριακο όταν η Τουρκία, σε μια αιφνιδιαστική κίνηση, επέτρεψε σε πέντε πρώην διοικητές της ουκρανικής φρουράς στη Μαριούπολη να επιστρέψουν στο Κίεβο στο τέλος της επίσκεψης του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Και αυτό παρότι οι βάσει των όρων ανταλλαγής των αιχμαλώτων που είχαν συμφωνηθεί , η Ρωσία ανέμενε ότι οι άνδρες αυτοί θα παρέμεναν στην Τουρκία μέχρι το τέλος του πολέμου.

Το τι σημαίνει η στάση του κ. Ερντογάν πριν από τη Σύνοδο Κορυφής είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. Κατά τη διάρκεια των δύο δεκαετιών στην εξουσία του, οι σύμμαχοι και οι αντίπαλοί του περιμένουν μια απροσδόκητη προσέγγιση.

Όμως, επιμένοντας να ενταχθεί στη Σουηδία και ανακατεύοντας τις φιλοδοξίες της Τουρκίας για την ΕΕ -τόσο αργά- ο κ. Ερντογάν μάλλον έχει γίνει κάθε άλλο παρά έχει αγαπητός στους συναδέλφους του ηγέτες στο Βίλνιους.

Με πληροφορίες από BBC

Λευκός Οίκος, Κομισιόν και Βερολίνο απορίπτουν τον εκβιασμό Ερντογάν για ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ με αντάλλαγμα το «ναι» στη Σουηδία: Στον αέρα η ενταξιακή διαδικασία