Έθιμα του Πάσχα σε χωριά της Λίμνης Πλαστήρα και τον Άγιο Νικόλαο στην Κρήτη
H Λίμνη Πλαστήρα. Φωτογραφία μέσω ΑΠΕ-ΜΠΕ ( https://subscriber.amna.gr/anaweb/subscriber/showitem?service=17&listid=NewsList8080&listpage=1&docid=27043685)
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Σε όλοι την Ελλάδα αναβιώνουν τοπικά πασχαλινά έθιμα, δίνοντας μια ξεχωριστή πινελιά στην κάθε περιοχή.
Ζωντανά παραμένουν τα πασχαλιάτικα έθιμα στα χωριά της Λίμνης Πλαστήρα, δίνοντας χρώμα στις μέρες αυτές.
Στα περισσότερα χωριά αναβιώνει το έθιμο του αφανού, τον οποίο δημιουργούν οι νέοι των χωριών με τους πολιτιστικούς συλλόγους και είναι μια μεγάλη θημωνιά από κέδρα ή κλωνάρια έλατου, στα οποία βάζουν φωτιά την ώρα που ο παπάς δίνει το Άγιο Φως, ψέλνοντας το «Χριστός Ανέστη». Το έθιμο συμβολίζει την Ανάσταση και Ανάληψη του Χριστού στον ουρανό και παραμένει ζωντανό στα χωριά Μορφοβούνι – Μεσενικόλα – Κρυονέρι, Κερασιά, Νεοχώρι κ.α.
Την Κυριακή το απόγευμα, μετά την λειτουργία, περίπου στις 6 μμ στις πλατείες ορισμένων χωριών «στήνουν» τον «διπλό χορό», ο οποίος είναι θρησκευτικός χορός «διπλός και τετρακάγγελος», δηλαδή δύο σειρές για τις γυναίκες που είναι στον εσωτερικό κύκλο και δύο για τους άντρες. Τον χορό ξεκινά πρώτος ο ιερέας κάθε χωριού και το τραγούδι αναφέρεται στην Ανάσταση του Ιησού. Έπειτα ακολουθούν άλλα τραγούδια με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ότι συχνά οι χοροί «διπλώνουν» και γίνονται ένας για κάθε φύλο και όταν ξεδιπλώνουν γίνονται τέσσερις. Το κέρασμα αυτή την ημέρα είναι κρασί και κόκκινα αυγά. Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα μετά τη λειτουργία στην εκκλησία σχηματίζεται πομπή με λάβαρα, εικόνες, εξαπτέρυγα και πλήθος κόσμου που κάνουν τον κύκλο του χωριού ψάλλοντας το Χριστός Ανέστη ξορκίζοντας έτσι το κακό, σύμφωνα με το έθιμο.
Ο δήμαρχος Λίμνης Πλαστήρα Παναγιώτης Νάνος, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Στα χωριά της λίμνης Πλαστήρα το Πάσχα έχει έντονο θρησκευτικό χρώμα και κατάνυξη που δημιουργούν τα έθιμα και η κοινωνική παράδοση. Από την περιφορά τού Επιταφίου στα χωριά τη Μεγάλη Παρασκευή, με επίκεντρο το Νεοχώρι με το δρώμενο «άρατε πύλας», το κάψιμο των αφανών σε όλα τα χωριά την ώρα της Ανάστασης, μέχρι το «διπλό χορό Αγράφων» και τα «Σίγνα». Επίσης, έχει ενδιαφέρον η τοπική κουζίνα με τη μαγειρίτσα και τον οβελία, από ντόπια αμνοερίφια που ξεχωρίζουν για τη νοστιμιά τους. Η λίμνη Πλαστήρα είναι ο απόλυτα εναλλακτικός προορισμός που αξίζει κάποιος να περάσει τις γιορτές εδώ, μέσα στη φύση, κοντά σε μοναστήρια και εκκλησιές. Καλό Πάσχα – Καλή Ανάσταση σε όλους!».
Το κάψιμο του Ιούδα στη λίμνη του Αγίου Νικολάου
Ένα άλλο ιδιαίτερο πασχαλινό έθιμο είναι το κάψιμο του Ιούδα στη μέση της λίμνης του Αγίου Νικολάου, το βράδυ της Ανάστασης. Είναι ένα έθιμο το ταυτισμένο με την περιοχή και που κάθε χρόνο συγκεντρώνει όχι μόνο τους ντόπιους αλλά και τους επισκέπτες της περιοχής, γύρω από την ειδυλλιακή λίμνη.
«Απ’ όσο θυμάμαι και γνωρίζω από τις περιγραφές μεγαλύτερων σε ηλικία ανθρώπων, εδώ και σαράντα χρόνια το έθιμο τηρείται με ευλάβεια και νομίζω ότι πλέον αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικότερα στοιχεία για την περιοχή μας, κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Σαββάτου» ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αντιδήμαρχος Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Δήμου Αγίου Νικολάου Χάρης Αλεξάκης. Επισήμανε ότι από το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου νέοι που έχουν μαζέψει κλαδιά, φτιάχνουν μια αυτοσχέδια πλωτή βάση σαν σχεδία και σε αυτήν τοποθετούν την αγχόνη, από την οποία κρέμεται το ομοίωμα του Ιούδα.
Η σχεδία, με τη βοήθεια κάποιου βαρκάρη μεταφέρεται στο κέντρο της λίμνης και η φωτιά φτάνει από την κορυφή του υψώματος, με τη βοήθεια σχοινιών που επιπλέον κρατούν σταθερή την κατασκευή.
«Είναι μοναδικό το θέαμα το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου όπου ο κόσμος γύρω από τη λίμνη με αναμμένα τα κεριά της Ανάστασης, μοιράζεται το αναστάσιμο μήνυμα και ανταλλάσσει ευχές με γνωστούς αλλά και επισκέπτες» τόνισε ο κ. Αλεξάκης, ο οποίος σημείωσε ότι επί της ουσίας με αυτό το έθιμο, ανοίγει κάθε χρόνο η τουριστική περίοδος.
«Άλλωστε δεν είναι λίγοι οι επισκέπτες είτε από την Ελλάδα είτε από το εξωτερικό που πολύ συνειδητά επιλέγουν αυτές τις ημέρες να επισκεφθούν τον τόπο μας και μας λένε ότι ένας από τους λόγους, είναι και αυτό το μοναδικό έθιμο» κατέληξε ο αντιδήμαρχος Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Δήμου Αγίου Νικολάου.
Με πληροφορίες ΑΠΕ-ΜΠΕ
Τρίκαλα, Ελλάδα