Κάνουν τα φύκια… μεταξωτές κορδέλες: Η πανάκεια του 21ου αιώνα παράγει από τζιν και κεφτεδάκια έως απορρυπαντικά και «πλαστικά» [videos]
Συλλογή φυκιών για εμπορική εκμετάλλευση Πηγή Origin by Ocean
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η υπερπαραγωγή φυκιών και μικροφυκών φράζει τα νερά από την Καραϊβική έως τη Βαλτική. Καταστρέφει τη θαλάσσια ζωή και τον τουρισμό. Τώρα όμως υπάρχει λύση που μετατρέπει τα φύκια σχεδόν στα πάντα: Από τρόφιμα και ποτά έως καλλυντικά και υποκατάστατα των πλαστικών.
Η Mari Granström λέει ότι ήταν το πάθος της για τις καταδύσεις που άνοιξε τα μάτια της στο συνεχιζόμενο πρόβλημα της ανθοφορίας των τοξικών μικροφυκών στη Βαλτική Θάλασσα.
Η υπερπαραγωγή σημειώνεται όταν μικροσκοπικά κυανοβακτήρια, που ονομάζονται επίσης γαλαζοπράσινα φύκια, ξαφνικά πολλαπλασιάζονται γρήγορα, απλώνονται στην κορυφή του νερού πιθανώς για χιλιόμετρα.
Ονομάζεται επίσης ευτροφισμός, είναι μια μορφή θαλάσσιας ασφυξίας και αποτελεί σημαντική περιβαλλοντική ανησυχία στη Βαλτική Θάλασσα. Μπορεί να εμφανιστεί στο 97% της συνολικής έκτασης της θάλασσας, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Οι ανθοφορίες επηρεάζουν άλλα θαλάσσια ζώα, προκαλώντας ανεπάρκεια οξυγόνου, μειώνοντας την ποιότητα του νερού και εμποδίζοντας το φως.
Τα λιπάσματα γίνονται φύκια
Το πρόβλημα προκαλείται από πάρα πολλά θρεπτικά συστατικά που εισέρχονται στο νερό, συνήθως άζωτο και φώσφορο από τεχνητά λιπάσματα. Αυτά μεταφέρονται στη θάλασσα από τα ποτάμια των γύρω χωρών – Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γερμανία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρωσία και Σουηδία.
Ενώ η χρήση τέτοιων λιπασμάτων έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, η Επιτροπή Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος της Βαλτικής, ο διακυβερνητικός οργανισμός που στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας του νερού στη θάλασσα, λέει ότι «η επίδραση αυτών των μέτρων δεν έχει ακόμη ανιχνευθεί».
Παραγωγή προϊόντων
Πριν από περίπου έξι χρόνια η κ. Granström, Φινλανδή βιοχημικός, αποφασισμένη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα η ίδια. Θα μάζευε τα μικροφύκη και θα τα χρησιμοποιούσε για να φτιάξει συστατικά για μια σειρά από προϊόντα. Εκτός από τα καλλυντικά και τα τρόφιμα για ανθρώπους, τα εκχυλίσματα μικροφυκών μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε απορρυπαντικά, ζωοτροφές, συσκευασίες, ακόμη και ως αντικατάσταση πλαστικών.
Αυτό συμβαίνει καθώς υπάρχει μια αυξανόμενη τάση για τη συγκομιδή φυκιών για τέτοιους σκοπούς, ως αντικατάσταση των συστατικών με βάση το λάδι.
«Είδα με τα μάτια μου -ή ίσως δεν μπορούσα να δω- πώς επηρέαζε το θαλάσσιο οικοσύστημα και αποφάσισα να κάνω κάτι», λέει. «Υπήρξε πάρα πολύ δάχτυλο και όχι αρκετή δράση».
Η κ. Granström λέει ότι εργάστηκε στο έργο ως «χόμπι για μεγάλο χρονικό διάστημα», προτού το 2019 δημιουργήσει μια εταιρεία που ονομάζεται Origin by Ocean (ObO). Είναι η διευθύνουσα σύμβουλος.
Η επιχείρηση, η οποία έχει προσελκύσει τόσο εμπορικές επενδύσεις όσο και κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνεχίζει τώρα με ένα πιλοτικό πρόγραμμα παραγωγής εν όψει του στόχου της να είναι πλήρως λειτουργική έως το 2025-26.
Και από την Καραϊβική
Το ObO συλλέγει τα μικροφύκη στις ακτές της Φινλανδίας, όπου αναρροφάται σε βάρκες και στη συνέχεια διαχωρίζεται από το νερό. Η εταιρεία εισάγει επίσης επεμβατικά φύκια σαργασσού από τη Δομινικανή Δημοκρατία στην Καραϊβική.
Οι απέραντες ανθοφορίες αυτών των φυκιών μαστίζουν αυτήν την περιοχή για πολλά χρόνια. «Υπάρχουν 25 εκατομμύρια τόνοι σαργασσού που ανθίζουν στην Καραϊβική κάθε χρόνο», λέει η κ. Granström.
«Αποτρέπει τους ανθρώπους να ψαρεύουν και βλάπτει τον τουρισμό. Τώρα αγοράζουμε αρκετούς τόνους σάργκασου από τη Δομινικανή Δημοκρατία και αυτός ο όγκος θα αυξηθεί.»
Επιπλέον, η εταιρεία προμηθεύεται ανεπιθύμητα φύκια από τα πορτογαλικά και ισπανικά ύδατα.
Η πιλοτική επεξεργασία του ObO πραγματοποιείται σε μια εγκατάσταση στη βόρεια Φινλανδία. Χρησιμοποιεί μια κατοχυρωμένη με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας τεχνολογία βιοδιυλιστηρίου που ονομάζει «Nauvu» για να διαχωρίσει τα φύκια σε πολλά χρησιμοποιήσιμα υλικά.
Στη συνέχεια πωλούνται σε εταιρείες τροφίμων, καλλυντικών, κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, συσκευασίας και γεωργικών προϊόντων.
Για να βοηθήσει στην ανάπτυξη της επιχείρησης, η ObO συνεργάζεται με έναν από τους επενδυτές της, τον φινλανδικό όμιλο χημικών και βιομηχανικών προϊόντων Kiilto. «Εάν αυτό μπορεί να κλιμακωθεί με επιτυχία εδώ, τότε το ObO μπορεί να αναπαράγει παρόμοιες διαδικασίες σε όλο τον κόσμο», λέει ο Ville Solja, επικεφαλής επιχειρηματικής ανάπτυξης του Kiilto.
Διυλιστήριο φυκιών
Η ObO έχει ήδη σχέδια να δημιουργήσει ένα διυλιστήριο στη Δομινικανή Δημοκρατία.
Σε όλη τη Σουηδία, μια ξεχωριστή επιχείρηση που ονομάζεται Nordic Seafarm δείχνει πόσο ευέλικτο μπορεί να είναι τα φύκια.
«Φτιάχνουμε τζιν και μπύρα με βάση τα φύκια, τοπικά παραγόμενα», λέει ο σκηνοθέτης Fredrik Gröndahl.
Η Nordic Seafarm, η οποία καλλιεργεί τα δικά της φύκια, είναι ένα εμπορικό spin-off από το Seafarm, ένα έργο που χρηματοδοτείται από τη σουηδική κυβέρνηση και βοηθά στην εμπορευματοποίηση της έρευνας για την υδατοκαλλιέργεια.
«Εάν αυτή η αγορά [για τα φύκια] γίνει μεγάλη, και πιστεύουμε ότι θα γίνει, είμαστε έτοιμοι να κλιμακωθούμε», προσθέτει ο καθηγητής Gröndahl, ο οποίος είναι επίσης επικεφαλής του έργου της Seafarm και επικεφαλής του τμήματος βιώσιμης ανάπτυξης, περιβαλλοντικής επιστήμης και μηχανικής στο το KTH Royal Institute of Technology στη Στοκχόλμη.
«Απλά φανταστείτε εάν η Ikea ζητούσε κεφτεδάκια με βάση τα φύκια παγκοσμίως, κάτι που θα μπορούσε να συμβεί.»
Ακόμη και ζωοτροφές
Ο καθηγητής Gröndahl ελπίζει επίσης ότι στο μέλλον τα φύκια θα γίνουν βασικό συστατικό στις ζωοτροφές, για να αντικαταστήσουν το περιβαλλοντικά επιβλαβές ιχθυάλευρο, το οποίο είναι κοινό στις δίαιτες των χοίρων και των πουλερικών. «Τα φύκια είναι επίσης φθηνότερα από τα υπάρχοντα συστατικά καθώς δεν υπάρχει κόστος για τη σίτιση και το πότισμα».
Πίσω στο ObO, η κ. Granström λέει ότι στόχος είναι οι αγοραστές σε όλο τον κόσμο να «διαδραματίσουν ρόλο στον καθαρισμό της Βαλτικής Θάλασσας» αγοράζοντας απλώς μια σειρά καταναλωτικών προϊόντων.
«Θέλαμε να κάνουμε κάτι για να βοηθήσουμε και στα δύο άκρα της διαδικασίας καθαρίζοντας τις θάλασσες, αλλά και κερδίζοντας χρήματα από μια αλλαγή στη συμπεριφορά των καταναλωτών».
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE