Η επιστροφή των γεωτρύπανων στην Ανατολική Μεσόγειο: Νέες περιπτώσεις αντιπαράθεσης με την Τουρκία
FILE PHOTO: Το τουρκικό ερευνητικό σκάφος Oruc Reic. EPA, TOLGA BOZOGLU
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Τo ιταλικό think tank Affari Internazionali δημοσιεύει ανάλυση του Fabio Caffio με θέμα «Η επιστροφή των γεωτρύπανων στην Ανατολική Μεσόγειο» (ημερομηνίας 11 Οκτωβρίου 2022), με αφορμή το τουρκολιβυκό μνημόνιο συνεργασίας στον τομέα των υδρογονανθράκων.
Όπως σημειώνεται, είναι πιθανό το σενάριο να προκύψουν και νέες περιπτώσεις αντιπαράθεσης με την Τουρκία που αφορούν στα θαλάσσια σύνορα και αυτήν την φορά, από την πλευρά της Αιγύπτου.
Όλα εξαρτώνται από τον τόπο όπου θα λάβουν χώρα οι τουρκολιβυκές έρευνες που θεωρητικά θα μπορούσαν να μην αντιστοιχούν σε αμφισβητούμενα χωρικά ύδατα. Προσοχή πρέπει να δοθεί και από άλλες χώρες που δε βρίσκονται σε διαμάχη, όπως η Ιταλία. Ωστόσο, υπογραμμίζεται ότι η χρήση βίαιων μέσων για να ισχυροποιήσει κανείς τα επιχειρήματα του θα ήταν παράνομη.
Η οριοθέτηση Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών αποτελεί τις τελευταίες δεκαετίες ένα γεωπολιτικό όπλο στην Ανατολική Μεσόγειο. Όπως αναφέρεται, η Κύπρος έχει υπογράψει συμφωνίες για τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες με την Αίγυπτο, το Λίβανο και το Ισραήλ, οι οποίες αμφισβητούνται από την Τουρκία, τόσο για φερόμενες παραβιάσεις των δικαιωμάτων της αυτοαποκαλούμενης (και παράνομης) «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου», όσο και για τις θαλάσσιες διεκδικήσεις στα νοτιοανατολικά της.
Ενώ, στη συμφωνία του Νοεμβρίου του 2019 μεταξύ της Άγκυρας και της Τρίπολης, η Αθήνα και η Αίγυπτος «απάντησαν» το 2020 με συμφωνία για τμηματική οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης τους.
Αναφορά γίνεται και στο ζήτημα των «γκρίζων ζωνών», με επίκεντρο το νοτιοανατολικό μέρος της Κρήτης.
Η έναρξη των τουρκολιβυκών ερευνών «θα ρίξει τώρα λάδι στη φωτιά», αν και θα ήταν αναγκαίο να δει κανείς πού θα εγκατασταθούν τα ενεργειακά blocks. Όσο για την εταιρεία στην οποία θα ανατεθεί η έρευνα, πιθανολογείται η τουρκική ΤΡΑΟ.
Οι υπεράκτιες ερευνητικές δραστηριότητες θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη που οριοθετήθηκε από την Τρίπολη το 2009, τα εξωτερικά όρια της οποίας δεν είναι, ωστόσο, αποδεκτά ούτε από την Ελλάδα ούτε από την Αίγυπτο.
Οι οξύνσεις μεταξύ ελληνικών και τουρκικών αρχών που σημειώθηκαν με το ερευνητικό σκάφος Oruç Reis θεωρούνται και πάλι πιθανές, με πιθανή, αυτήν την φορά, την εμπλοκή και των αιγυπτιακών δυνάμεων.
Ο αναλυτής αναφέρεται και στο ενδεχόμενο σύγκρουσης Ελλάδας- Τουρκίας, επισημαίνοντας ότι προς το παρόν δεν έχει βρεθεί νομική λύση στις ελληνοτουρκική αντιπαράθεση. Ως εκ τούτου, οι εντάσεις θα συνεχιστούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, επηρεάζοντας και την εσωτερική κατάσταση στη Λιβύη, προκαλώντας ζημιά και στην οικονομία της.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) θα στηρίξει φυσικά τις ελληνικές διεκδικήσεις, όπως έχει κάνει μέχρι σήμερα στο πλαίσιο του σεβασμού των αρχών που απορρέουν από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, στην οποία η Τουρκία δεν είναι ακόμη συμβαλλόμενο μέρος. Το ΝΑΤΟ, από την άλλη πλευρά, θα παραμείνει εκτός, διατηρώντας έτσι τις ισορροπίες.
Η Ιταλία δεν προβάλλει αξιώσεις σε περιοχές που διεκδικούν η Τρίπολη και η Άγκυρα. Η συμφωνία που είχε συνάψει η Ρώμη με την Αθήνα το 2020 για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης σταματά στο Νότο, σε μια περιοχή που αφήνει ανοιχτή την πόρτα σε μελλοντικές διενέξεις με τη Λιβύη.
Ωστόσο, θα πρέπει να αποφευχθούν καταστάσεις παρόμοιες με εκείνες του του ιταλικού πλωτού γεωτρύπανου Saipem 12000 που απομακρύνθηκε από τις τουρκικές αρχές επειδή βρισκόταν στο οικόπεδο της Κυπριακής ΑΟΖ.
ΠΗΓΗ: Ιταλικό think tank Affari Internazionali – ανάλυση του Fabio Caffio
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE