Αποκαλύψεις -βόμβα “Φιλελεύθερου” για παρακολουθήσεις στην Κύπρο: Απόρρητες συμβάσεις της Υπηρεσίας Πληροφοριών
Σύστημα παρακολουθήσεων pixabay.com
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Με αφορμή την 20η επέτειο από το ΟΧΙ των Ελλήνων της Κύπρου: Πρόεδρε, κομματάρχες, τώρα θα βροντοφωνάξουμε ΟΧΙ στην τουρκοδιζωνική σας! Δεν θα τουρκέψουμε!
Απειλεί την Κύπρο ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, που εκτέλεσε παράνομη επίσκεψη στα κατεχόμενα: Προστατεύουμε την (παράνομη) “γαλάζια πατρίδα” χωρίς δισταγμό!!! Ακούει η Αθήνα;
Οι θέσεις ότι γενικότερα το κεφάλαιο των λογισμικών παρακολούθησης στην Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι ανεξέλεγκτο, καταρρίπτονται από απόρρητα έγγραφα που εξασφάλισε ο «Φ» και αποκαλύπτει σήμερα.
Τα ντοκουμέντα αυτά φανερώνουν στοιχεία για τις συμβάσεις που συνήψε η Κυπριακή Υπηρεσία Πληροφοριών με γνωστές εταιρείες ξένων συμφερόντων. Οι τελευταίες έχουν ως αντικείμενο την πώληση συστημάτων/λογισμικών που επιτρέπουν ακόμη και τηλεφωνικές υποκλοπές.
Ταυτόχρονα, τα έγγραφα αποκαλύπτουν και την ασυδοσία που επικρατεί στην Κύπρο γενικότερα σε σχέση με το θέμα των παρακολουθήσεων. Προκύπτει πως υπηρεσίες της Δημοκρατίας αγόραζαν ό,τι καλύτερο υπήρχε στο παζάρι, καταβάλλοντας το ανάλογο αντίτιμο, χωρίς ιδιαίτερο έλεγχο.
Η εφημερίδα μας φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας τη σύνοψη επτά διαφορετικών επιστολών μεταξύ Ιανουαρίου του 2014 και του Ιουλίου του ίδιου έτους. Δηλαδή σε περίοδο επτά μηνών. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, μόνο η ΚΥΠ ζήτησε αποδέσμευση ποσών από ειδικό κονδύλι, που αγγίζουν συνολικά τις 700.000 ευρώ. Επρόκειτο για διάφορα ποσά για αγορά και συντήρηση των εν λόγω συστημάτων. Με άλλα λόγια, ένα αξιοσέβαστο κονδύλι διατίθετο για λογισμικά που εντάσσονταν στον κλάδο των «πληροφοριών».
Οι επιστολές φέρουν την υπογραφή νυν ανώτερου αξιωματικού της Αστυνομίας, ο οποίος τότε ήταν υψηλόβαθμο στέλεχος της Κυπριακής Υπηρεσίας Πληροφοριών. Απευθυνόταν σε αρμόδιο άτομο του Υπουργείου Οικονομικών, ενώ το περιεχόμενο των επιστολών κοινοποιείτο και στο υπουργείο Δικαιοσύνης, αλλά και στο αρχηγείο Αστυνομίας. Όλοι, δηλαδή, ήταν ενήμεροι.
Εννοείται πως και το Τμήμα Τελωνείων είχε γνώση για τα προϊόντα που εισάγονταν. Είναι ενδεικτικό τα όσα καταγράφονται σε μια εκ των επιστολών: «Παρακαλώ όπως δώσετε οδηγίες για αποδέσμευση ποσού ύψους €15.200,00 από το Κεφ… «Αγορά Τηλεπικοινωνιακού Εξοπλισμού», για κάλυψη δαπάνης που αφορά στην καταβολή κατά τον εκτελωνισμό τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού».
Παρακολουθήσεις μέσω κινητών
Τα αιτήματα της ΚΥΠ αφορούν καταβολή δόσεων έναντι συμβολαίων με γνωστές εταιρείες που πωλούσαν ανάμεσα σε άλλα προϊόντα υποκλοπών. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έχουμε ενώπιόν μας, η ΚΥΠ αγόρασε σύστημα από εταιρεία-κολοσσό στον τομέα των παρακολουθήσεων που αρχικά ιδρύθηκε στην αμερικανική ήπειρο και είναι φημισμένη για τα προηγμένα της συστήματα, μεταξύ των οποίων και τεχνολογία παρακολούθησης τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, αλλά και ανάλυσης τηλεπικοινωνιακών δεδομένων. Χρησιμοποιείται από εκατοντάδες υπηρεσίες σε τριψήφιο αριθμό χωρών. Διευκρινίζεται πως τα προϊόντα της δεν έχουν σχέση με το Da Vinci και το Galileo της ιταλικής εταιρείας The Hacking Team που όπως αποκαλύφθηκε από το Wikileaks ενδιαφέρθηκαν να αγοράσουν η ΚΥΠ και η Αστυνομία Κύπρου (υπό το βάρος των αποκαλύψεων είχε παραιτηθεί το καλοκαίρι του 2015 ο τότε διοικητής της ΚΥΠ, Ανδρέας Πενταράς).
Η δεύτερη εταιρεία από την οποία αγόρασε σύστημα η υπηρεσία πληροφοριών της Δημοκρατίας είναι ιταλική και δραστηριοποιείται στον κλάδο εδώ και χρόνια. Παρουσιάζεται ως αυθεντία στις «ηλεκτρονικές παρακολουθήσεις» και στην «εξ αποστάσεως επίβλεψη».
Η τρίτη επιχειρηματική οντότητα δηλώνει ως έδρα χώρα της βορειοδυτικής Ευρώπης και παρουσιάζει τα προϊόντα της ως «όπλα» για εξιχνίαση «υποθέσεων κακουργημάτων».
Τέταρτη εταιρεία που εδρεύει σε παραλιακή πόλη της Κύπρου και η οποία, όπως προκύπτει από τις επιστολές πώλησε σύστημα στην ΚΥΠ, φέρεται πλέον να ειδικεύεται σε συνακροάσεις μέσω κεραιών που δίδουν εμβέλεια στον χειριστή του συστήματος και εντοπισμό/παρακολούθηση της τηλεφωνικής συσκευής του στόχου. Να σημειωθεί πως καμιά εκ των εταιρειών δεν είναι υπό τον Όμιλο Intellexa του Ταλ Ντίλιαν.
«Τηλεπικοινωνιακός…»
Όσο για το λεκτικό που χρησιμοποιείτο στις επιστολές που αποστέλλονταν για λογαριασμό της ΚΥΠ με στόχο την τυπική έκδοση των κονδυλίων για συστήματα υποκλοπών, χρησιμοποιείτο ο γενικός όρος «Αγορά Τηλεπικοινωνιακού Εξοπλισμού». Ωστόσο, οι αναφορές στις συμβάσεις με εταιρείες, δεν άφηναν αμφιβολία για τον εξοπλισμό που αγοραζόταν.
Να σημειωθεί, επίσης, ότι οι συμβάσεις δεν αφορούν μόνο τη νυν κυβέρνηση. Σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις, η σύμβαση συμφωνήθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση το καλοκαίρι και τον χειμώνα του 2012. Οι συμφωνίες αυτές υλοποιήθηκαν εντός της επόμενης διετίας.
Το νομικό πλαίσιο για τις επισυνδέσεις
Όταν αγοράζονταν αυτά τα συστήματα, δεν υπήρχε νομικό πλαίσιο για τις επισυνδέσεις, δηλαδή παρακολουθήσεις τηλεφωνικών συνδιαλέξεων σε πραγματικό χρόνο. Το 2014, ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης, Ιωνάς Νικολάου, δήλωνε με αφορμή καταγγελίες για κυκλώματα χειραγώγησης αγώνων στην Κύπρο, ότι ο Νόμος που θα επέτρεπε τηλεφωνικές παρακολουθήσεις παρουσίαζε κενά.
Τελικά, με τον περί Προστασίας του Απορρήτου της Ιδιωτικής Επικοινωνίας (Παρακολούθηση Συνδιαλέξεων και Πρόσβαση σε Καταγεγραμμένο Περιεχόμενο Ιδιωτικής Επικοινωνίας) (Τροποποιητικό) Νόμο του 2020, επιχειρήθηκε να τεθεί ένας έλεγχος και ένα σωστό πλαίσιο. Ωστόσο, πρόκειται για έναν Νόμο με αναφορές που δεν έχουν ξεκάθαρη ή τουλάχιστον προφανή ερμηνεία.
Είναι ενδεικτικό ότι ο περί ΚΥΠ Νόμος του 2016 προνοούσε τη δημιουργία Τριμελούς Επιτροπής, η οποία θα φρόντιζε να διασφαλίζει τη «νομιμότητα των ειδικών επιχειρησιακών δράσεων της ΚΥΠ, που αφορά θέματα θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Αυτή η τριμελής επιτροπή, όμως, διορίστηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο τέσσερα χρόνια αργότερα (προηγήθηκε εισήγηση του Πρόεδρου της Δημοκρατίας τον Φεβρουάριο του 2020). Κι ασφαλώς, δεν υπάρχει πληροφόρηση για την ακριβή σύνθεση της επιτροπής, το έργο της και τον έλεγχο που κάνει.
Για την κυβέρνηση, πάντως, για το όλο θέμα δεν εκφράζεται ανησυχία. Είναι άλλωστε χαρακτηριστική κυβερνητική θέση που εκφράστηκε 17/8/2022 για παρεμφερές ζήτημα και με αφορμή δημοσίευμα του «Φ» για τη δράση εταιρειών με λογισμικά παρακολουθήσεων: «Στην Κύπρο υφίσταται ένα υγιές νομικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των εταιρειών που ασχολούνται με αυτού του τύπου προϊόντα, το οποίο σε συνεργασία με τη Βουλή των Αντιπροσώπων συνεχώς ενισχύουμε και αναβαθμίζουμε».
Οι επιστολές της ΚΥΠ
⦁ Ιανουάριος 2014: Ζητείτο αποδέσμευση ποσού €15.200 που αποτελούσε φορολογία για «τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό» που εκτελωνίστηκε. «Περισσότερες πληροφορίες μπορούν να σας δοθούν προφορικά», σημείωνε ο υποδιοικητής της ΚΥΠ.
⦁ Ιανουάριος 2014: Ζητείτο από το Υπουργείο Οικονομικών αποδέσμευση του χρηματικού ποσού των €37.360 για «Συντήρηση Τηλεπικοινωνιακού Εξοπλισμού». Αφορούσε σύστημα εταιρείας που πωλεί μεταξύ άλλων λογισμικό παρακολουθήσεων. Το συμβόλαιο είχε υπογραφτεί το καλοκαίρι του 2012.
⦁ Φεβρουάριος 2014: Ζητείτο έγκριση κονδυλίου €28.000 ως δόση συμβολαίου, «για κάλυψη δαπάνης που αφορά την προμήθεια τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού για τις ανάγκες της Υπηρεσίας».
⦁ Μάρτιος 2014: Σε δύο περιπτώσεις ζητήθηκαν δύο κονδύλια €127.500 και €24.225 έναντι σύμβασης για τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό που αγόρασε η ΚΥΠ. Σε μεταγενέστερη ημερομηνία πάλι εντός Μαρτίου (τρίτη επιστολή), ζητήθηκε αποδέσμευση κονδυλίου €428.757 για συμβόλαιο που αφορούσε αγορά προϊόντος κόστους πέραν του ενός εκατομμυρίου ευρώ.
⦁ Ιούλιος 2014: Σε επιστολή σημειωνόταν: «Παρακαλώ όπως δώσετε οδηγίες για αποδέσμευση ποσού ύψους 32.402 “Αγορά Τηλεπικοινωνιακού Εξοπλισμού”, για κάλυψη δαπάνης που αφορά την εξόφληση δύο συμβολαίων σύμφωνα πάντα με τους όρους πληρωμής, όπως φαίνονται πιο κάτω».
Με πληροφορίες από philenews.gr
Κύπρος Λευκωσία
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLEΜε τον Πάπα Φραγκίσκο συναντήθηκε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης: Εκτενής συζήτηση για το Κυπριακό