Ο Αβέρωφ “κάθεται” στην καρέκλα της “πολιτικής ισότητας”: Οι υπόλοιποι, ακόμη ψάχνουν τα πόδια της καρέκλας!
ΣΚΙΤΣΟ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΓΚΟΥΜΑ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του ΝΙΚΟΥ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗ – Νέα Υόρκη
Στο Μάρκετινγκ και τη Σύγχρονη Επικοινωνία, ένα από τα πρώτα και πιο βασικά κεφάλαια αφορά την «στόχευση του κοινού» (Target Marketing) και την «τοποθέτηση» του προϊόντος στο μυαλό του καταναλωτή ή του ψηφοφόρου (Positioning).
Το πρώτο αφορά την γνώση που οφείλει να έχει μια εταιρία, ένας οργανισμός, ένα κόμμα, μια κυβέρνηση, ακόμη και ένας πολιτικός σε σχέση με το κοινό που προτίθεται να αποταθεί. Γνώση, η οποία πηγάζει μέσα από σοβαρή έρευνα, που θα καταδείξει τα «θέλω» και τις «ανάγκες» αυτού του (συγκεκριμένου) κοινού.
Σε σχέση με το δεύτερο, η «τοποθέτηση» αφορά το πόσο καλά έχει καταφέρει ο “πωλητής – αποστολέας” (εταιρία, οργανισμός, κόμμα, κυβέρνηση, πολιτικός) να τοποθετήσει τις απόψεις/θέσεις του στο μυαλό του κοινού. Και όπως συχνά λέω στους φοιτητές μου, “για να επιτύχουμε, δεν ξεκινάμε να κτίζουμε στρατηγική αν δεν γνωρίζουμε πρώτα σε ποιους θα αποταθούμε (target audience)”.
Σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, τα πιο πάνω αποτελούν την επιτυχία ή αποτυχία μιας εκλογικής αναμέτρησης. Αν προστρέξουμε σε πολλές εκλογικές μετά-αναλύσεις αποτυχιών, τα πορίσματα είναι λίγο-πολύ κοινά: «Δεν καταφέρουμε να στείλουμε το μήνυμα», ή «Δεν είχαμε χρόνο να στείλουμε το μήνυμα που επιθυμούσαμε», ή «Λάβαμε τα μηνύματα των ψηφοφόρων», κ.ο.κ..
Μα τα μηνύματα της κοινωνίας και των ψηφοφόρων δεν αλλάζουν μια ή δυο μέρες μετά τις εκλογές. Τα μηνύματα της κοινωνίας είναι εκεί από χθες, σήμερα, και θα είναι και αύριο. Κατ’ επέκταση, το κοινό σημείο που υφίσταται εδώ είναι η έλλειψη ορθής ανάγνωσης ή η άρνηση κατανόησης των πραγματικών αναγκών, που καταλήγουν στο εξής κοινό συμπέρασμα:
«Δεν διαβάσαμε καλά τις ανάγκες του λαού και τις διάφορες ομάδες αυτού. Στοχεύσαμε «στην τύχη», ή επιμείναμε στα δικά μας “προϊόντα” (και όπου καθίσει η μπίλια!)». Λογικό η μπίλια να μην “καθίσει”!
Στο πολιτικό μάρκετινγκ υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες “προσανατολισμού”:
- (1) κόμματα που κάνουν έρευνα με απώτερο στόχο να προωθήσουν τις απόψεις τους και να αυξήσουν τα ποσοστά/πωλήσεις τους (Sales Oriented),
- (2) κόμματα που κάνουν έρευνα με απώτερο στόχο να κατανοήσουν τις ανάγκες και τα θέλω της κοινωνίας, σχεδιάζοντας τις προτάσεις τους βάσει αυτών των αναγκών (market-oriented),
- (3) κόμματα και πολιτικοί που χρησιμοποιούν εργαλεία ανάπτυξης σχέσεων με τους ψηφοφόρους, με απώτερο στόχο να αναπτύξουν μακροχρόνια σχέση με αυτούς (Relational), και
- (4) κόμματα και πολιτικοί που συνεργάζονται/συνδημιουργούν με την κοινωνία με στόχο να σχεδιάσουν, αναπτύξουν και προσφέρουν λύσεις, με τους ψηφοφόρους να είναι μέρος αυτής της διαδικασίας (Co-creation).
Για όσους αρέσκονται σε περαιτέρω αναλύσεις, τα πιο πάνω μπορούν να αποτελέσουν τροφή για συζήτηση και σκέψη άπειρων σεναρίων σε Κύπρο, Ελλάδα και οπουδήποτε αλλού στον κόσμο. Σε σχέση με την παρούσα παρέμβαση, η προσπάθεια μου επικεντρώνεται στο να κατανοήσουμε καλύτερα που στέκονται τα κόμματα και οι ηγεσίες τους στο παρών στάδιο (οι βασικοί παίκτες τουλάχιστον).
Ξεκινώντας με το κυβερνών κόμμα και τα όσα έχουν διαδραματιστεί το τελευταίο διάστημα, και ενώ φαίνεται ότι ο κ. Νεοφύτου όλα αυτά τα χρόνια έχει χρησιμοποιήσει τα πιο πάνω εργαλεία (προσανατολισμούς) κατά το δοκούν, το ενδιαφέρον του για την Προεδρία θα τον δυσκολέψει.
Ο λόγος είναι απλός: Δεν θα μπορέσει να κινηθεί με ευελιξία και να «πηδά» από τον έναν “προσανατολισμό” στον άλλο σε ένα διάστημα ενός μόνο χρόνου. Ένας υποψήφιος Πρόεδρος κερδίζει (ή χάνει) έχοντας καταφέρει πρώτα να προσδώσει αξιοπιστία (ή τουλάχιστον χωρίς να αιωρείται, κερδίζει την εμποστοσύνη της πλειοψηφίας του εκλογικού σώματος (ή έστω, αυτών που σηκώνονται από τον καναπέ και πάνε να ψηφίσουν).
Οι κατά καιρούς θέσεις του σε σχέση με το Κυπριακό, ειδικά κατά την Γκραν Μοντανά εποχή (και λίγο μετά), και η άποψη του για την «όποια λύση» έχει μάλλον εδραιωθεί στην κοινωνία της Κύπρου. Μια άποψη που συμβαδίζει με την άποψη του αιώνιου αντιπάλου, ΑΚΕΛ. Κερασάκι στην τούρτα, η αναφορά του «Για να τα πάρω όλα αυτά, χρειάζεται να δώσω στους Τουρκοκύπριους την πολιτική ισότητα» (Υ.Γ. 2). Ένα «πολιτικό προϊόν» που σίγουρα δεν απευθύνεται στην πλειοψηφία του Κυπριακού λαού (η οποία και είναι αναγκαία για να εκλεγεί κάποιος πρόεδρος).
Παρ’ όλο που θα υπάρξουν πολλά «προϊόντα» για κατανάλωση (π.χ., Οικονομία, Παιδεία, Υγεία, κ.λπ.), θεωρώ ότι στις εκλογές του 2023, τα δυο θέματα (προϊόντα) που θα κυριαρχήσουν είναι το «Κυπριακό» και η «διαφθορά». Εκτίμηση μου, σε σχέση με τη διαφθορά, έστω κι αν η αντιπολίτευση “κτύπησε”, “κτυπά” και “θα κτυπήσει”, ο κ. Νεοφύτου θα καταφέρει να τα ρίξει «αλλού» και να βγει «καθαρός» (Υ.Γ. 3). Εκτός κι αν υπάρχουν κρυφά χαρτιά που φυλάνε κάποιοι!
- Εν κατά κλείδι, μένοντας στην ουσία της παρούσας ανάλυσης, ο κ. Νεοφύτου μάλλον έχει «καθαρές» θέσεις στο Κυπριακό. Αν προσπαθήσει να παρεκκλίνει (κάτι που ήταν εύκολο να πράξει ως αρχηγός κόμματος), κάθε στροφή θα του στοιχίζει και μια ψήφο ως υποψήφιος πρόεδρος. Από την άλλη, εμμένοντας στις θέσεις του, αποκλείει την πλειοψηφία του λαού.
Σε σχέση με το ΑΚΕΛ και το ΔΗΚΟ, τα πράγματα είναι αρκετά περίπλοκα (η έτσι φαίνονται τουλάχιστον) και κάθε μέρα που περνά τους στοιχίζει ολοένα και πιο πολύ. Το ΔΗΚΟ εμμένει (με σιωπή) στην υποψηφιότητα του Προέδρου του, ξέροντας ότι κάτι τέτοιο είναι εκτός παράστασης «νίκης».
Την ίδια στιγμή επιμένει σε εντελώς λανθασμένη «τοποθέτηση προϊόντος» (βλέπε πιο πάνω). Ένα «προϊόν» που αποστέλλει ένα εξίσου λανθασμένο μήνυμα: «Θα είμαστε στην εξουσία!». Αν ο κόσμος ήθελε το ΔΗΚΟ στην εξουσία, θα ήταν ήδη εκεί. Ο κόσμος θέλει λύσεις στα όσα τον βασανίζουν. Αυτός/ή που θα πείσει για τις λύσεις θα (πρέπει να) είναι στην κυβέρνηση.
Ένα πολύ μικρό ποσοστό ψηφοφόρων έχει απομείνει που να ασπάζεται τη ρητορική της ηγεσίας του ΔΗΚΟ. Και αυτό το σημείο δεν αφορά μόνο το ΔΗΚΟ αλλά και τον ΔΗΣΥ και το ΑΚΕΛ και την ΕΔΕΚ. Τέτιοες κινήσεις, όχι μόνο δεν προσδίδουν κύρος αλλά αφαιρούν αξιοπιστία και ψήφους.
Κάτι παρόμοιο πράττει και το ΑΚΕΛ: «Να φύγει ο ΔΗΣΥ από την εξουσία». Ο κόσμος αποφάσισε να κρατήσει τον ΔΗΣΥ στην εξουσία παρ’ όλα και τα σκάνδαλα με τη διαφθορά (Υ.Γ. 3).
Πώς γίνεται να συνεχίζεται μια τέτιοια «πολιτική» που δεν φέρει κάποιο αποτέλεσμα για το ίδιο το ΑΚΕΛ; Κι εδώ, αν ο κόσμος δεν ήθελε τον ΔΗΣΥ στην εξουσία, το ΑΚΕΛ και/ή το ΔΗΚΟ θα ήταν ήδη στην εξουσία. Και για το ΑΚΕΛ, τέτοιες κινήσεις, όχι μόνο δεν προσδίδουν κύρος αλλά αφαιρούν αξιοπιστία και ψήφους. Και όπως έχω αναφέρει ξανά, η μονόφθαλμη προσέγγιση των πραγμάτων και η κώφευση στα «θέλω» της κοινωνίας δεν θα οδηγήσουν πουθενά αλλού πέραν των σταδιακά μονοψήφιων ποσοστών, τόσο για το ΔΗΚΟ όσο και για το ΑΚΕΛ.
Σε συνέχεια των πιο πάνω «τάσεων» που προωθούν τα δυο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης, το πρώτο θέμα που τίθεται είναι: «Πάνω σε ποια βάση μπορεί να υπάρξει συνεργασία»; Θεωρώ σχεδόν αδύνατον να καταφέρει το ΑΚΕΛ (ποτέ) να πείσει τη βάση του για υποψηφιότητα Νικόλα Παπαδόπουλου. Είτε θα επαναστατήσουν μια και έξω, είτε απλά θα ενισχύσουν ακόμη περισσότερο την αποχή, κάτι που βολεύει το αντίπαλο στρατόπεδο.
Παράλληλα, πώς το ΔΗΚΟ θα μπορέσει (ποτέ) να πείσει την πλειοψηφία της βάσης του για την «όποια λύση» του ΑΚΕΛ; Έχοντας μάλιστα απέναντι του ένα “δικό” του παιδί, τον Γiώργο Κολοκασσίδη, ο οποίος με ξεκάθαρες θέσεις στο Κυπριακό θα λάβει (ότι κι αν λάβει) από το ίδιο το ΔΗΚΟ;
- Είναι σε αυτό το σημείο που θα ήθελα να υποστηρίξω τον τίτλο της παρούσας ανάλυσης: Τα δυο αυτά κόμματα ακόμη ψάχνουν τα πόδια της καρέκλας που θα ήθελαν να καθίσουν. Το ίδιο είχε πράξει δυο φορές το ΑΚΕΛ με Σταύρο Μαλά (χωρίς να του έχει γίνει μάθημα). Επαναλαμβάνω, πέραν της «ασυμφωνίας χαρακτήρων», κάθε μέρα που περνά (τους) στοιχίζει πολύ.
Πολλές φορές στο παρελθόν απέρριψα να αναλάβω εκστρατείες πολιτικών επειδή περίμεναν το «οκ» του κόμματος τους ή επειδή το σκεφτόντουσαν ξανά και ξανά. Time is money (ο χρόνος είναι χρήμα) λέμε εδώ στις ΗΠΑ. Ο κόσμος θέλει ηγέτες, μπροστάρηδες.
Αν πριν τις εκλογές υπάρχει νωχελικότητα, δισταγμός, ασυμφωνία, κωλυσεργία, κ.λπ., πώς μπορεί ο κόσμος (ψηφοφόρος) να εμπιστευτεί; Και κυρίως, όταν το υποψήφιο άτομο δεν έχει ακόμη «τοποθετήσει» τα προϊόντα του (θέσεις του) στο μυαλό του ψηφοφόρου και να του δώσει χρόνο να σκεφτεί, να μελετήσει, να ζυγίσει;
Την ίδια στιγμή συζητούνται διάφορα ονόματα. Δεν θα αγγίξω το σημείο αυτό χωρίς στοιχεία, χωρίς δεδομένα και έρευνα που θα μου επέτρεπαν να αναλύσω ανάλογα. Τα όσα ανέφερα είναι (κατά την άποψη μου πάντα) τα μέχρι στιγμής δεδομένα. Οτιδήποτε άλλο είναι εικασίες και καμιά επιστήμη δεν μπορεί να αποφασίζει και αναλύει πάνω σε εικασίες αλλά πάνω σε δεδομένα και πράξεις.
Γι’ αυτό θα κλείσω όπως ξεκίνησα και εναπόκειται στον καθένα πώς, που και σε ποιους θα απευθυνθεί. Θα ήθελα όμως να σημειώσω με έμφαση ότι, εν έτη 2022, όπου τα τελευταία είκοσι χρόνια η επικοινωνία γίνεται στο μεγαλύτερο μέρος της μέσα από έναν υπολογιστή ή ένα κινητό, και όπου οι πλείστοι γεννηθέντες πριν και κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο (ψηφοφόροι) έχουν αποδημήσει, η όποια πολιτική «συσπείρωσης» των εναπομείναντων παραδοσιακών ψηφοφόρων των κομμάτων μοιάζει με ναυαγό στις χιονισμένες Άλπεις που ψάχνει βάρκα.
Με όλο τον σεβασμό σε όλους τους φίλους πολιτικούς, πρώτα να βρουν και να συμφωνήσουν ποια «προϊόντα» θέλουν να «πουλήσουν» στον κόσμο και μετά να βρουν τους πωλητές (υποψηφίους). Στο παρόν στάδιο, εκείνο που φαίνεται είναι ότι ο Αβέρωφ Νεοφύτου «κάθεται» στην καρέκλα της «πολιτικής ισότητας», ενώ οι υπόλοιποι ακόμη ψάχνουν τα πόδια της καρέκλας!
Υ.Γ.1: Δεν μπορώ να γνωρίζω αν το ΑΚΕΛ το θεωρεί ως “ευκαιρία” να φθείρει τον ΔΗΣΥ, αφήνοντας παράλληλα τον Αβέρωφ Νεοφύτου να διαπραγματευτεί μια κοινή απόφαση τους για “λύση”. Ούτε και μπορώ να γνωρίζω αν το ΔΗΚΟ θα αποτελέσει το “όχημα” του ΑΚΕΛ (και του ΔΗΣΥ) προς αυτή την κατεύθυνση, με αποτέλεσμα να το ακινητοποιήσουν εντελώς από μελλοντικές αντιδράσεις γι’ αυτή την “λύση”. Άλλωστε, ένας/μια υποψήφιος, που (αυτή τη φορά) δεν θα προέρχεται από τις τάξεις του ΑΚΕΛ, θα αποτελεί το τέλειο άλλωθι για το μεγαλύτερο κόμμα της αντιπολίτευσης. Αυτό είναι κάτι που μόνο η ηγεσία του ΔΗΚΟ μπορεί να μελετήσει και μετρήσει.
Υ.Γ.2: Για να γίνει πιο ξεκάθαρη η θέση του κ. Νεοφύτου, σε προηγούμενη παρέμβαση μου από αυτήν εδώ την στήλη, ενέφερα ότι «άλλο ελευθερία και ισότητα του κάθε πολίτη και άλλο «πολιτική ισότητα» της κάθε μειονότητας, ειδικά σε μια χώρα ΥΠΟ κατοχή, όπου ο κ. Νεοφύτου ζήτησε από τον Κυπριακό λαό να αποδεχθεί τους εγκάθετους της Τουρκίας, του βάρβαρου εισβολέα, να αποφασίζουν ισότιμα για το μέλλον όλης τη Κύπρου. Παρέθεσα μάλιστα το (εντελώς συμπτωματικό) ποσοστό της Αφροαμερικανικής κοινότητας στις ΗΠΑ, το οποία κυμαίνεται στο 18.7% (18% οι Τ/Κ στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας), σημειώνοντας ότι εδώ στις ΗΠΑ δεν τέθηκε ποτέ θέμα πολιτικής ισότητας (Βλ. Μπάρακ Ομπαμα και Καμάλα Χάρις).
Υ.Γ. 3: Στο πρόσφατο παρελθόν, ενώ ο ΔΗΣΥ κτυπήθηκε μεν από σκάνδαλα, η στείρα κριτική της αντιπολίτευσης (και η έλλειψη εναλλακτικών προτάσεων της) τον κράτησαν ζωντανό, συγκρατώντας αναλογικά τα ποσοστά του (ΔΗΣΥ). Σύμφωνα με μελέτη εδώ στις ΗΠΑ, η κριτική χωρίς αποδείξεις και η αρνητική διαφήμιση δεν έχουν κανένα απολύτως αποτέλεσμα (Αντωνιάδης, 2020, Society, Springer US).
*Ο Δρ. Νίκος Αντωνιάδης είναι Associate Professor στην Νέα Υόρκη σε θέματα Επικοινωνίας, Στρατηγικής & Πολιτικού Μάρκετινγκ και Συντάκτης στις εφημερίδες ikypros.com, L.A. Voice και Hellas Journal.
- Τα σχόλια που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα μας εκφράζουν απαραίτητα τους συγγραφείς. Η ιστοσελίδα μας δεν λογοκρίνει τις γνώμες κανενός.
ΟΛΕΣ ΟΙ ΓΝΩΜΕΣ, ΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΕΔΩ ΚΑΙ ΕΔΩ
Ακολουθήστε τη HELLAS JOURNAL στη NEWS GOOGLE