“Αντιτουρκικό” μέτωπο με βάση την Αθήνα: Φόρουμ Φιλίας χωρών της Ε.Ε. και του αραβικού κόσμου
Με τη συμμετοχή της Αιγύπτου, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Κύπρου, του Μπαχρέιν, της Σαουδικής Αραβίας και της Γαλλίας διεξήχθηκε στην Αθήνα η πρώτη συνάντηση υπουργών Εξωτερικών του Φόρουμ Φιλίας («Philia Forum»). Φωτογραφία via Twitter, @GreeceMFA
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Την πλήρη ικανοποίησή της για το Κοινό Ανακοινωθέν της πρώτης συνάντησης του Φόρουμ της Φιλίας, που αποτελούν χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του αραβικού κόσμου, εκφράζει η Αθήνα.
Όπως σημειώνουν ελληνικές διπλωματικές πηγές οι συμμετέχουσες χώρες επαναλαμβάνουν την προσήλωση τους στο Διεθνές Δίκαιο, ενώ παράλληλα γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο Δίκαιο της Θάλασσας.
«Η εν λόγω αναφορά αποτελεί δικαίωση των προσπαθειών της χώρας μας να εμπεδωθεί στην περιοχή, αλλά και διεθνώς, η θέση ότι τα ζητήματα που αφορούν την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της Υφαλοκρηπίδας θα πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά στο Δίκαιο της Θάλασσας», σημειώνει η ελληνική πλευρά.
Παράλληλα, οι ίδιες πηγές υπογραμμίζουν ότι μετά την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο, καθώς και την επίτευξη συμφωνίας με την Αλβανία για την παραπομπή του ζητήματος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όλο και περισσότερες χώρες στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου επιθυμούν να προβούν σε σχετικές οριοθετήσεις, στη βάση πάντα του Δικαίου της Θάλασσας.
Επίσης, σημειώνεται η ιδιαίτερη μνεία στην ανάγκη σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών, της ανεξαρτησίας τους, καθώς και η ανάγκη αποχής από πάσα απειλή (casus belli) ή χρήση βίας.
Αν και το ανακοινωθέν δεν κάνει ρητή μνεία σε συγκεκριμένες χώρες ή πρακτικές, πηγές του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών υπογραμμίζουν ότι είναι σαφές ότι οι εν λόγω αναφορές έχουν ως βασικό αποδέκτη την μοναδική χώρα της περιοχής ή οποία συνεχίζει να μην αποδέχεται τις βασικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου, καθώς του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Επίσης, αξίζει να τονιστεί το γεγονός ότι αναγνωρίζεται στην Ελλάδα ο σημαντικός της ρόλος ως γέφυρας μεταξύ από τη μία πλευρά της ευρύτερης περιοχής του Μασρέκ, που καλύπτει τις Αραβικές χώρες από την Αίγυπτο μέχρι και τον Κόλπο, και των Βαλκανίων και της υπόλοιπης Ευρώπης από την άλλη.
Οι διάφοροι τομείς συνεργασίας συμπεριλαμβάνουν όχι μόνο την ενέργεια και την πολιτική προστασία, αλλά και ιδιαίτερα ευαίσθητους τομείς, όπως ο διαθρησκειακός διάλογος και ο πολιτισμός. «Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται το πλαίσιο δημιουργίας ενός αντίβαρου, ιδιαίτερα στις Βαλκανικές χώρες, στην προώθηση ακραίων ιδεολογιών και ενός νεο-οθωμανικού αφηγήματος», τονίζεται.
Τέλος, επισημαίνεται ο ανοιχτός χαρακτήρας της συνεργασίας αυτής, η οποία επιτρέπει την προσθήκη νέων συμμετεχόντων σε προσεχείς συναντήσεις, οι οποίοι, βεβαίως, δεν θα είναι απαραίτητα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή Αραβικές χώρες, αλλά που θα είναι χώρες που έχουν την ίδια προσέγγιση όσον αφορά τις ευρύτερες προκλήσεις της περιοχής.
- Δένδιας στο Φόρουμ Φιλίας: Η Ελλάδα γέφυρα μεταξύ Αν. Μεσογείου και του Κόλπου με τα Βαλκάνια και την υπόλοιπη Ευρώπη
“Φιλοδοξία της Ελλάδας είναι να αποτελέσει μια γέφυρα μεταξύ της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου, με τα Βαλκάνια και την υπόλοιπη Ευρώπη”, υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση του “Φόρουμ Φιλίας” που φιλοξενείται στην Αθήνα με τη συμμετοχή της Αιγύπτου, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, της Κύπρου, του Μπαχρέιν, της Σαουδικής Αραβίας και της Γαλλίας.
“Αυτό που μας ενώνει όλους σήμερα είναι η καταδίκη παράνομων πράξεων, η καταδίκη παράλογων πράξεων, που υποσκάπτουν την ειρήνη και την ασφάλεια”, σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Δένδιας.
“Σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε ένα ανάχωμα στις απειλές, στη βία, στον εξτρεμισμό, στη μισαλλοδοξία, στη διαστρέβλωση της θρησκείας, στον παραλογισμό”.
Όπως τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών, για την εμπέδωση της ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή το βασικό συστατικό που χρειάζεται είναι η ειρήνη, η οποία “απειλείται καθημερινά από ανατρεπτικές και αναθεωρητικές δυνάμεις, που επικαλούνται όχι τη λογική, αλλά τον παραλογισμό”. Και πρόσθεσε:
“Δυστυχώς, η ειρήνη στην περιοχή μας απειλείται καθημερινά από ανατρεπτικές και αναθεωρητικές δυνάμεις, που επικαλούνται μάλιστα όχι τη λογική, αλλά τον παραλογισμό. Για να πετύχουν τους σκοπούς τους οι δυνάμεις αυτές προβαίνουν σε πλήθος παράνομων αλλά και παράλογων ενεργειών, όπως το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Απειλούν ή κάνουν χρήση βίας, καταλαμβάνουν εδάφη άλλων κρατών, υποστηρίζουν ακραίες ομάδες ή ακραίες ιδεολογίες, υποθάλπτουν την τρομοκρατία, αναμιγνύονται στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών, με απώτερο στόχο την ανατροπή μη φιλικών προς αυτές κυβερνήσεων”.
Το “Φόρουμ Φιλίας” από την άλλη πλευρά, ανέφερε ο κ. Δένδιας, αποτελεί το υπόβαθρο για τη δημιουργία συνεργειών σε διάφορους τομείς, όπως η οικονομία, η ενέργεια, οι μεταφορές, ο τουρισμός, ο πολιτισμός, η εκπαίδευση, η πολιτική προστασία, ο διάλογος μεταξύ των θρησκειών.
“Με τη συνάντησή μας σήμερα βάζουμε ένα επιπλέον θεμέλιο για την εμπέδωση της φιλίας, της ειρήνης και της ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή, από τη Μεσόγειο μέχρι τον Κόλπο”.
Υπενθύμισε δε ότι όλες τις συμμετέχουσες χώρες τις συνδέουν κοινές αρχές, που δεν είναι άλλες από αυτές που περιλαμβάνονται στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, δηλαδή την καλή γειτονία, την ειρηνική επίλυση των διαφορών στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.
“Προφανώς δεν αποτελεί σύμπτωση το γεγονός ότι όλες οι χώρες σήμερα εδώ έχουν υπογράψει τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία ως γνωστόν αποτελεί και εθιμικό δίκαιο”, σημείωσε ο υπουργός Εξωτερικών και πρόσθεσε:
“Θα ήθελα να το ξεκαθαρίσω: δεν σκοπεύουμε στη δημιουργία αμυντικής συμμαχίας. Το Φόρουμ δε στρέφεται εναντίον οιουδήποτε. Τείνουμε χείρα φιλίας προς όλες τις κατευθύνσεις μηδενός εξαιρουμένου, με μόνο μία βασική προϋπόθεση: το σεβασμό του Δικαίου και των βασικών αρχών της διεθνούς συμπεριφοράς”.
Ο κ. Δένδιας επεσήμανε ότι το “Φόρουμ Φιλίας” αποτελεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο οι χώρες μπορούν να ανταλλάσσουν απόψεις για κοινές προκλήσεις, όπως παραδείγματος χάριν η αντιμετώπιση της πανδημίας που δε γνωρίζει ούτε σύνορα, ούτε ηπείρους. Συζητήθηκαν ακόμη και άλλα ζητήματα, όπως η Λιβύη και η Συρία, ενώ συμφώνησαν στη δημιουργία ενός δικτύου περιφερειακής συνεργασίας που συνδέει το Μασρέκ με την Ευρώπη.
Ο κ. Δένδιας χαιρέτησε “το θάρρος, το όραμα και τις άοκνες προσπάθειες που καταβάλλουν οι χώρες που εκπροσωπούνται σήμερα εδώ για την προώθηση της ειρήνης και της ευημερίας στην περιοχή”.
“Σπάμε το φαύλο κύκλο που διαρκεί χρόνια. Προσπαθούμε και ανοίγουμε νέους δρόμους ειρήνης και συνεργασίας”, κατέληξε ο κ. Δένδιας.
- ΗΑΕ: Πρέπει να δεσμευθούμε με τον Χάρτη του ΟΗΕ και να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας για την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ευημερία
Στο θέμα του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας αναφέρθηκε η υπουργός Επικρατείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Ρεεμ αλ Χασίμι (Reem Al Hashimy) στις δηλώσεις της μετά το πέρας του Φόρουμ Φιλίας στην Αθήνα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη δέσμευσης με τον Χάρτη του ΟΗΕ.
Η Ρεεμ αλ Χασίμι έστειλε το μήνυμα πως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ενδιαφέρονται και επιθυμούν να τονίσουν την πολιτική κοινή θέληση για να «αντιμετωπίσουμε όλα τα προβλήματα και τις προκλήσεις στην περιοχή και την περιφέρειά μας».
Αναφερόμενη στην ατζέντα των σημερινών συζητήσεων στο Φόρουμ Φιλίας, είπε πως αντηλλάγησαν απόψεις για διάφορες προτεραιότητες και για το πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις και οι παραβιάσεις στη Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ειδικότερα, η υπουργός Επικρατείας των ΗΑΕ προέταξε την ανάγκη συνεργασίας για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων και την οικοδόμηση των βάσεων για τη σταθερότητα, την ειρήνη και την ευημερία των λαών της ευρύτερης περιοχής. Επιπροσθέτως, αναφέρθηκε και στη σημασία της συνεργασίας για «να ξεπεράσουμε την πολύ σημαντική πρόκληση της πανδημίας του κορονοϊού».
Περαιτέρω, ανέφερε πως οι υπουργοί συζήτησαν ακόμα για το θέμα του εξτρεμισμού και για την τρομοκρατία, καθώς και για το πώς πρέπει να ενισχύσουν τη συνεργασία τους για την αντιμετώπιση όλων αυτών των προβλημάτων.
Σε αυτό το πλαίσιο, κατέστησε σαφές πως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι ειρηνική χώρα, προσπαθούν να αποφύγουν τη βία και επιλέγουν τη γλώσσα του διαλόγου και του πολιτισμού.
Κλείνοντας τη συνέντευξη Τύπου ως τελευταία ομιλήτρια, η υπουργός Επικρατείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων ευχαρίστησε τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, «τη φίλη χώρα της Ελλάδας και την ελληνική κυβέρνηση για την πολύ καλή φιλοξενία και υποδοχή».
Η πρώτη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών του Φόρουμ Φιλίας ολοκληρώθηκε και τυπικά με την «οικογενειακή» φωτογραφία.
Σημειώνεται πως στο Φόρουμ Φιλίας, που διοργάνωσε η Ελλάδα, συμμετείχαν η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Κύπρος, το Μπαχρέιν, η Σαουδική Αραβία και η Γαλλία.
Στη συνάντηση, η οποία διοργανώθηκε στο πλαίσιο της προώθησης και εμπέδωσης των πολυμερών δεσμών φιλίας και συνεργασίας μεταξύ χωρών-εταίρων στην ευρύτερη περιοχή που εκτείνεται από τη Μεσόγειο έως τον Περσικό Κόλπο, εξετάστηκαν οι προοπτικές ενίσχυσης της συνεργασίας σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών αντιμετώπισης της πανδημίας Covid-19, καθώς και οι κοινές προκλήσεις ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή.
Δημήτρης Μάνωλης
- Κοινή δήλωση των Υπουργών Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου, της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Βασιλείου του Μπαχρέιν, της Γαλλικής Δημοκρατίας, του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας και της Υπουργού Επικρατείας για τη Διεθνή Συνεργασία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων
Εμείς, οι Υπουργοί Εξωτερικών της Κύπρου, της Αιγύπτου και της Ελλάδας μαζί με τους ομολόγους μας από το Μπαχρέιν, τη Γαλλία, τη Σαουδική Αραβία και την Υπουργό Επικρατείας για τη Διεθνή Συνεργασία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, συναντηθήκαμε στην Αθήνα την 11η Φεβρουαρίου 2021 προκειμένου να ανταλλάξουμε απόψεις επί ζητημάτων κοινού ενδιαφέροντος με σκοπό να ενισχύσουμε περαιτέρω τη συνεργασία μας και να συμβάλουμε στην εδραίωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.
Σε αυτό το πνεύμα, επαναλάβαμε την κοινή μας προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων του Χάρτη του Ηνωμένων Εθνών, των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) της οποίας είμαστε όλοι συμβαλλόμενα μέρη. Υπογραμμίσαμε την ισχυρή μας δέσμευση υπέρ των θεμελιωδών αρχών που κατοχυρώνονται μέσω αυτών, όπως ο σεβασμός της κυριαρχίας, των κυριαρχικών δικαιωμάτων, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας των κρατών, της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών και της απόρριψης της απειλής ή της χρήσης βίας, της μη ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών και της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας.
Αναγνωρίσαμε ότι, σε αυτή την κρίσιμη καμπή, υπό τη σκιά της παγκόσμιας πανδημίας, η ανάγκη για επίδειξη αλληλεγγύης και για συντονισμό των προσπαθειών μας, προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε τον αντίκτυπο της υγειονομικής κρίσης στις οικονομίες μας, καθίσταται ολοένα και πιο επιτακτική.
Σε αυτό το πλαίσιο, εκφράσαμε την ετοιμότητά μας να προωθήσουμε ανταλλαγές προσανατολισμένες σε αποτελέσματα, καθώς και κοινές δράσεις και πρωτοβουλίες σε τομείς όπως η ενέργεια, η καινοτομία, η ψηφιακή οικονομία, η πολιτική προστασία και οι επαφές μεταξύ των λαών. Στο ίδιο πνεύμα, διερευνήσαμε επίσης δυνατότητες περαιτέρω συνεργασίας στους τομείς της επιστήμης, της γεωργίας, της ασφάλειας των τροφίμων, της ακαδημαϊκής εκπαίδευσης και κατάρτισης, του διαθρησκευτικού διαλόγου, του πολιτισμού και του αθλητισμού.
Ανταλλάξαμε επίσης απόψεις σχετικά με μείζονα διεθνή και περιφερειακά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των εξελίξεων αναφορικά με την Ειρηνευτική Διαδικασία στη Μέση Ανατολή, το Κυπριακό, τη Συρία, τη Λιβύη, την Υεμένη και την Ανατολική Μεσόγειο.
Συμφωνήσαμε σε αυτό το σχήμα διαλόγου και συνεργασίας, εφεξής αποκαλούμενο « Φόρουμ Φιλίας – Οικοδομώντας τη Φιλία, την Ειρήνη και την Ευημερία από τη Μεσόγειο έως τον Κόλπο», όντας αποτελεσματικό, αλλά και ευέλικτο και ανοικτό σε άλλες χώρες, της περιοχής και πέραν αυτής, οι οποίες μοιράζονται τις ίδιες προαναφερόμενες αξίες και αρχές.
Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, ΚΥΠΕ/Αδάμος Ζαχαριάδης
Ελλάδα/Αθήνα