Ο Τούρκος Υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ. Photo via Twitter, @tcsavunma
Η σύγχρονη Ιστορία διδάσκει ότι όταν μια δύναμη παραβιάσει τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου χωρίς να υποστεί επιπτώσεις και επιπλέον αποκομίσει οφέλη, τα οποία γίνονται ανεχτά από τη Διεθνή Κοινότητα, ενδέχεται να αποθρασυνθεί και να συνεχίσει τα ανομήματά της.
Σταδιακά η αυταρχική εξουσία έγινε ολοκληρωτική.
Ταυτόχρονα η Ναζιστική Γερμανία κατέστησε ξεκάθαρο ότι ήταν μια αναθεωρητική δύναμη, η οποία δεν αποδεχόταν το statusquo στην Ευρώπη, αναζητώντας ζωτικό χώρο (lebensraum). Μεταξύ των επιχειρημάτων που επικαλείτο ο Χίτλερ για τη νομιμοποίηση της πολιτικής του ήταν οι Γερμανόφωνοι πληθυσμοί εκτός των συνόρων της Γερμανίας. Στην πραγματικότητα όμως ο «ζωτικός χώρος» που επιζητούσε θα εξυπηρετούσε τα ευρύτερα οικονομικά συμφέροντα και τους ηγεμονικούς στόχους της Γερμανίας.
Αλλά φευ! Η Ναζιστική Γερμανία λίγο αργότερα, στις 15 Μαρτίου του 1939, κατέλαβε ολόκληρη την Τσεχοσλοβακία. Οι άλλες χώρες παρακολουθούσαν με αγωνία και αμηχανία, αλλά και πάλι χωρίς αντίδραση.
Η έκρηξη του Δευτέρου Παγκόσμιου Πολέμου ήταν πλέον ζήτημα χρόνου. Αυτό συνέβη όταν ο Χίτλερ επιτέθηκε εναντίον της Πολωνίας. Το τεράστιο κόστος που καταβλήθηκε για τη συντριβή της Ναζιστικής Γερμανίας θα ήταν πολύ λιγότερο εάν οι άλλες δυνάμεις είχαν περιορίσει τον Χίτλερ νωρίτερα. Στη σημερινή συγκυρία ένα μεγάλο μέρος της Διεθνούς Κοινότητας παρακολουθεί με προβληματισμό τα τεκταινόμενα στη Συρία.
Όταν η Τουρκία εισέβαλε στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου 1974 προέβαλε τον ισχυρισμό ότι στόχος της ήταν «η αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης και η προστασία της τουρκοκυπριακής κοινότητας». Μετά την πτώση της Χούντας και του πραξικοπηματικού καθεστώτος στην Κύπρο στις 23 Ιουλίου ο Προεδρεύων Γλαύκος Κληρίδης εισηγήθηκε την επιστροφή στο Σύνταγμα του 1960, αλλά η απάντηση της τουρκικής πλευράς ήταν άμεση: «Είναι πλέον αργά».
Ως εκ τούτου, επαναξιολογώντας τα δεδομένα υπογραμμίζεται ότι η ανοχή που επιδεικνύεται από τους ισχυρούς της γης έναντι του τουρκικού σωβινισμού έχει ενθαρρύνει τους τυχοδιωκτισμούς της Άγκυρας. Η Ελλάδα και η Κύπρος καλούνται με πραγματισμό και χωρίς ψευδαισθήσεις να καταρτίσουν μια ολοκληρωμένη στρατηγική, της οποίας ένας βασικός στόχος να είναι η αποτροπή επιπρόσθετων επιθετικών τουρκικών ενεργειών.
(*) Ο Καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους είναι Πρόεδρος του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων καθώς και του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών και Διακυβέρνησης του Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Η Κυπριακή Δημοκρατία …εορτάζει: Άλλη μια επέτειος με πολλαπλές προκλήσεις για το νησί