Μια αποστολή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) επισκέφτηκε την Αθήνα μεταξύ 21 και 25 Ιανουαρίου 2019 για τις πρώτες συζητήσεις στο πλαίσιο της Μετα-Προγραμματικής Παρακολούθησης (ΜΠΠ) – που συνιστούν μέρος της συνήθους εποπτείας του ΔΝΤ σε χώρες με χρέος προς το ΔΝΤ που υπερβαίνει είτε το ποσό των 1,5 δις σε ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα (SDR) είτε το 200 τοις εκατό τoυ μεριδίου τους.
Οι αποστολές ΜΠΠ εστιάζουν στις αδυναμίες και στους κινδύνους αναφορικά με τη δυνατότητα αποπληρωμής προς το ΔΝΤ. Η αποστολή του ΔΝΤ πραγματοποιήθηκε σε συντονισμό με την Ευρωπαϊκή Επιστροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης. Η ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ελλάδα αναμένεται να επιταχυνθούν περαιτέρω το 2019, ενώ οι ανάγκες χρηματοδότησης του δημόσιου τομέα παραμένουν διαχειρίσιμες.
Για τη διατήρηση της δυναμικότητας της ανάπτυξης, οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες θα πρέπει να εστιάσουν στην αύξηση της παραγωγικότητας και την μείωση των αδυναμιών. Οι προτεραιότητες πολιτικής συμπεριλαμβάνουν τη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου για τη μείωση των άμεσων φόρων, την αύξηση των δημόσιων επενδύσεων και των στοχευμένων κοινωνικών δαπανών, την επιτάχυνση της εξυγίανσης των ισολογισμών των τραπεζών, την ενίσχυση της ελαστικότητας της αγοράς εργασίας και της ανταγωνιστικότητας κόστους. Τα παραπάνω θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν στην άμβλυνση των εντεινόμενων αρνητικών κινδύνων.
Η ανάκαμψη των ιδιωτικών καταθέσεων επέτρεψε την περαιτέρω χαλάρωση των μέτρων ελέγχου των ροών κεφαλαίου (CFM). Εντούτοις, η αύξηση των επενδύσεων παραμένει άτονη, λόγω των υψηλών επιδράσεων βάσης και το -ακόμη- αδύναμο επενδυτικό κλίμα. Μεσοπρόθεσμα, η ανάπτυξη αναμένεται να φτάσει λίγο παραπάνω από το 1 τοις εκατό, καθώς το παραγωγικό κενό κλείνει, παρά τη σταδιακή μείωση των υψηλών στόχων πρωτογενών πλεονασμάτων που έχουν συμφωνηθεί με τους Ευρωπαίους εταίρους. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να παραμείνει περίπου στα ίδια επίπεδα μεσοπρόθεσμα, αφού επιδεινώθηκε το 2018.
Οι στόχοι πρωτογενών πλεονασμάτων αναμένεται να επιτευχθούν και το χρέος αναμένεται να μειωθεί μεσοπρόθεσμα. Ωστόσο, χρειάζεται μια ισχυρή αντίδραση σε όρους πολιτικής για να διασφαλιστεί η ικανότητα αποπληρωμής του χρέους μεσοπρόθεσμα σε περίπτωση πραγματοποίησης σημαντικών αρνητικών κινδύνων.
Οι επενδύσεις και οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας θα μπορούσαν να αποδυναμωθούν από την μεταρρυθμιστική κόπωση (ή την ανατροπή μεταρρυθμίσεων) στο πλαίσιο ενός έτους εκλογών. Οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι προκύπτουν από δικαστικές υποθέσεις σε εξέλιξη, ενώ οι τράπεζες παραμένουν ευαίσθητες σε ό,τι αφορά τις συνθήκες χρηματοδότησης και τις ρυθμιστικές αλλαγές.
Στην αγορά εργασίας, η περισσότερη ευελιξία θα βοηθούσε την άμβλυνση τυχόν αρνητικών επιδράσεων στην ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση από μισθολογικές πιέσεις οι οποίες υπερβαίνουν την αύξηση της παραγωγικότητας και από την κατάργηση του υποκατώτατου μισθού. Αυτά τα μέτρα άμβλυνσης θα πρέπει να συμπεριλαμβάνουν δομικές μεταρρυθμίσεις σε άλλους τομείς (συμπεριλαμβανομένων των αγορών προϊόντων), με στόχο την ενίσχυση της παραγωγικότητας και τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να θέσει ως προτεραιότητα την μείωση των συντελεστών φορολογίας σε μισθούς και κέρδη, η οποία θα χρηματοδοτηθεί από την προγραμματισμένη για την επόμενη χρονιά- διεύρυνση της φορολογικής βάσης στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων. Η αντιμετώπιση πιθανών δημοσιονομικών σοκ από δικαστικές υποθέσεις σε εξέλιξη σχετικά με βασικές συνταξιοδοτικές και μισθολογικές μεταρρυθμίσεις, θα πρέπει να βασιστεί στην προετοιμασία ένος προληπτικού σχεδίου. Η επιτάχυνση των συνεχιζόμενων μεταρρυθμίσεων της ΑΑΔΕ και στον τομέα της δημόσιας οικονομικής διαχείρισης, θα υποστηρίξει περαιτέρω την αποδοτικότητα των δαπανών, θα δημιουργήσει δημοσιονομικό χώρο και θα αμβλύνει τους δημοσιονομικούς κινδύνους.
Οι δημόσιοι πόροι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν προσπάθειες για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε όρους αγοράς, αλλά η αποτελεσματικότητα μιας τέτοιας στρατηγικής σε σχέση με το κόστος θα πρέπει να υπολογιστεί με έναν ολοκληρωμένο τρόπο, ο οποίος θα λαμβάνει υπόψιν την επίδρασή της στους ισολογισμούς των τραπεζών και του κράτους. Αυτά τα βήματα, σε συνδυασμό με άλλες προσπάθειες όπως η βελτίωση της εσωτερικής διακυβέρνησης, θα βοηθήσουν την επαναφορά της κερδοφορίας και τη δημιουργία μαξιλαριών κεφαλαίου και ρευστότητας. Η απελευθέρωση των μέτρων ελέγχου των κεφαλαιακών ροών θα πρέπει να συνεχιστεί σύμφωνα με τον, βασιζόμενο σε προϋποθέσεις, οδικό χάρτη.
Η αποστολή εκφράζει την ευγνομωσύνη της απέναντι στις αρχές και τους λοιπούς συνομιλητές για τις στενές και εποικοδομητικές συζητήσεις.
Βελτίωση των συνθηκών στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα παρατηρεί ο Νικόλαος Καραμούζης