Τα λαϊκιστικά κόμμα καταγράφουν πρόσφατα νίκες στην Ιταλία και την Αυστρία ενώ
παγιώνουν την άνοδό τους στην Πολωνία και την Ουγγαρία. Οι ευρωεκλογές του Μαΐου ίσως αποτελέσουν ένα ακόμα ορόσημο – και οι Βρυξέλλες ανησυχούν.
Ο Στιβ Μπάνον, ο πρώην ακροδεξιός σύμβουλος στρατηγικής του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, εξέπληξε πολλούς νωρίτερα φέτος όταν ανακοίνωσε τα σχέδιά του να στηρίξει τους λαϊκιστές ενόψει των ευρωεκλογών τον επόμενο Μάιο.
Ο Μπάνον παρουσίασε τη νέα του πρωτοβουλία, The Movement (Το Κίνημα), ως ένα δίκτυο στήριξης για τα ευρωπαϊκά αντισυστημικά κόμματα και δήλωσε ότι θα διαθέσει το «80%» του χρόνου του για τον σκοπό αυτό.
Το ερώτημα σκιάζει τις ευρωεκλογές του Μαΐου, καθώς κάποιοι προβλέπουν ότι τα ευρωσκεπτικιστικά και δεξιά κόμματα θα λάβουν ποσοστά από 20% έως 30% των ψήφων.
Αυτού του είδους το αποτέλεσμα θα μπορούσε να τους καταστήσει την ισχυρότερη δύναμη στο νέο κοινοβούλιο – εάν ενώσουν τις δυνάμεις τους.
Ενώ η συνεργασία σε τέτοιο βαθμό θεωρείται απίθανη λόγω της διαφορετικής τους ατζέντας, τα mainstream κόμματα εκφράζουν ανοικτά τις ανησυχίες τους.
Οι εκλογές αφορούν την «ψυχή της Ευρώπης», προειδοποιεί ο Φρανς Τίμερμανς, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επικεφαλής υποψήφιος για τους Σοσιαλιστές στην ΕΕ.
Η ΔΙΧΑΣΜΕΝΗ ΔΕΞΙΑ
Ακροδεξιά κόμματα, όπως η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), η ιταλική Λέγκα, το Κόμμα των Ελευθέρων στην Αυστρία, ο γαλλικός Εθνικός Συναγερμός έχουν όλα ξεκαθαρίσει ότι δεν θέλουν την ΕΕ με την παρούσα της μορφή. Στην πραγματικότητα, κάποια δεν θέλουν την ΕΕ καθόλου.
Αυτοί οι πολιτικοί έχουν επίσης ανακαλύψει ότι οι λεκτικές επιθέσεις εναντίον των Βρυξελλών έχουν απήχηση σε πολλούς ψηφοφόρους. Η ρητορική τους περιλαμβάνει προειδοποιήσεις για ένα «ευρωπαϊκό σούπερ κράτος» και τις «επιταγές της ΕΕ».
Για παράδειγμα, οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) –η τρίτη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική παράταξη– έχει πολλούς μετριοπαθείς ευρωσκεπτικιστές κοινοβουλευτικούς και περιλαμβάνει τους Βρετανούς Συντηρητικούς και μέλη του πολωνικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη. Τάχθηκαν υπέρ της αποπομπής μελών του γερμανικού AfD το 2016, τα οποία έκτοτε στράφηκαν σε ένα πιο δεξιό μπλοκ.
Ο Νικολάι φον Οντάρτσα, ειδικός σε ευρωπαϊκά θέματα στο γερμανικό Ινστιτούτο για Διεθνείς Υποθέσεις και την Ασφάλεια, καταδεικνύει δύο λόγους για τους οποίους η ενίσχυση των λαϊκιστικών κομμάτων το 2019 ίσως να έχει όρια.
ΑΛΛΗΛΕΠΙΚΑΛΥΨΗ ΛΑΪΚΙΣΤΩΝ
Σε ό,τι αφορά τον λαϊκισμό, η Ιταλία αποτελεί παράδειγμα του πώς μπορεί να λειτουργήσει η λαϊκιστική διακυβέρνηση, καθώς δύο πολύ διαφορετικά ευρωσκεπτικιστά κόμματα έχουν σχηματίσει συνασπισμό.
Οι διαφορές εντός του κυβερνώντος συνασπισμού στην Ιταλία τονίζουν κάποιες από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι Ευρωπαίοι λαϊκιστές. Όπως σημειώνει η Κάρολιν Κάντερ από το Ίδρυμα Konrad Adenauer στη Ρώμη, και το αντισυστημικό κίνημα των Πέντε Αστέρων και η ακροδεξιά Λέγκα επιτίθενται στις Βρυξέλλες για πολιτικά οφέλη, αλλά υπηρετούν διαφορετικές ομάδες ψηφοφόρων.
Το κίνημα των Πέντε Αστέρων είναι λαϊκιστικό στην κριτική του για τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου και τις μεγάλες επιχειρήσεις αλλά έχει εγκαταλείψει την αντίδρασή του απέναντι στο ευρώ.
Η θέση του Σαλβίνι για τη μετανάστευση διαφέρει από αυτήν κάποιων ακροδεξιών συναδέλφων του στην Ευρώπη, στο ότι ο Σαλβίνι θέλει άλλες ευρωπαϊκές χώρες να δεχθούν περισσότερους μετανάστες – ενώ άλλοι, και ειδικότερα ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, είναι σθεναρά αντίθετοι σε οποιοδήποτε σχέδιο διαμοιρασμού, βάσει του οποίου θα έπρεπε η Ουγγαρία να δεχθεί μετανάστες.
Αυτοί οι λόγοι μπορούν να εξηγήσουν γιατί ο Μπάνον δεν έχει ακόμα δώσει ακόμα πνοή σε ένα ενοποιημένο κίνημα – και γιατί τα περισσότερα ακροδεξιά κόμματα έχουν αντιδράσει χλιαρά στις προσπάθειές του.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Σαλβίνι δήλωσε ότι θεωρεί τον Μπάνον «ενδιαφέρον». «Αλλά η τύχη της Ευρώπης είναι στα χέρια των Ευρωπαίων και όχι στα χέρια κάποιου άλλου», πρόσθεσε.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΚΟΜΙΣΙΟΝ Ο ΜΑΤΕΟ ΣΑΛΒΙΝΙ;
Εάν όντως ενωθούν, οι επιπτώσεις για την ΕΕ θα είναι απρόβλεπτες. Όπως σημειώνει ο Οντάρτσα, μια τέτοια συνένωση δυνάμεων θα μπορούσε να αποτελέσει το μεγαλύτερο μπλοκ στο κοινοβούλιο. Εάν συμβεί αυτό, οι επικριτές της ΕΕ θα έχουν ανέλθει στις υψηλότερες θέσεις στις Βρυξέλλες.
Ο Σαλβίνι έχει ήδη εγείρει την πιθανότητα να γίνει πρόεδρος της Κομισιόν, δηλώνοντας στην εφημερίδα La Repubblica ότι «φίλοι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες το ζητούν αυτό».
«Δεν είχα τον χρόνο να αξιολογήσω την πρόταση», πρόσθεσε. «Είναι ακόμα μακρύς ο δρόμος έως τον Μάιο. Θα δούμε, θα το σκεφθώ.»
ΑΠΕ-ΜΠΕ- dpa Βρυξέλλες, Belgium
Όταν ο Νετανιάχου κτύπησε την Τουρκία εκεί που πονά: Είστε καταχτητές και δολοφόνοι…