«Ο κόσμος κινείται από τον άνθρωπο, όχι από τα λεφτά, δηλώνει ο καθηγητής Ν. Παπαδόπουλος




Της Άννας Γριμάνη

 INFO
Ο Νίκος Παπαδόπουλος είναι Chancellor’s Professor στο Μάρκετινγκ και Διεθνείς Επιχειρήσεις στο Sprott School of Business του Carleton University στην Οττάβα του Καναδά. Έχει διατελέσει Αντιπρύτανις (Έρευνα), Διευθυντής, και υπεύθυνος του τμήματος Διεθνών Επιχειρήσεων στη σχολή του, και ηγήθηκε στη διεθνοποίησή της εισάγοντας διεθνή προγράμματα, ξεκινώντας τις ανταλλαγές φοιτητών με πανεπιστήμια σε άλλες χώρες, και δημιουργώντας ομάδα μελέτης που ανάπτυξε την έρευνα επιχειρήσεων σε διεθνές επίπεδο.

Η έρευνά του εστιάζεται στην στρατηγική διεθνικής ανάπτυξης, συγκριτικές μελέτες παγκοσμίων συστημάτων αγοράς, και ανάλυση της διεθνούς εικόνας των χωρών, του εθνοκεντρισμού, της ξενοφιλίας, και άλλων παραγόντων που επηρεάζουν τη συμπεριφορά αγοραστών, πωλητών, και πολιτών στην αγορά και γενικότερα στην κοινωνία. Οι μελέτες του περιλαμβάνουν δειγματοληψία σε 91 χώρες με πανω από 42,000 καταναλωτές, επενδυτές, διευθυντές λιανικής πώλησης, και συστηματική ανάλυση μέσων προώθησης, με τη βοήθεια σημαντικών ερευνητικών χορηγήσεων από οργανισμούς όπως το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, το Καναδικό Συμβούλιο Έρευνας στις Κοινωνικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες, και το Ινστιτούτο της Επιστήμης Μάρκετινγκ στην Αμερική.

Το επιστημονικό έργο του περιλαμβάνει 15 βιβλία και περισσότερες από 300 εργασίες και 200 ομιλίες και παρουσιάσεις στα πιο έγκυρα επιστημονικά περιοδικά του τομέα του, συντάκτης (editor) για τη Στρατηγική Διεθνών Επιχειρήσεων του Canadian Journal of Administrative Sciences, και μέλος των Ελεγκτικών Επιτροπών σε εννέα επιστημονικά περιοδικά. Διακεκριμένος Ομιλητής (Keynote Speaker) σε διεθνή συνέδρια στον Καναδά και τις Ινδίες (Royal Bank of Canada, Εμπορικό Επιμελητήριο Ινδιών), Ιταλία (Società Italiana di Marketing), Ελλάδα (Export Summit IV, Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος), και Ουγγαρία, Μεξικό, Αγγλία, και άλλες χώρες. Έχει αναγνωρισθεί με οκτώ βραβεία καλύτερης εργασίας (Best Paper Awards) και σειρά άλλων διακρίσεων στον Καναδά και διεθνώς για το έργο του στη διδασκαλία και την έρευνα.

Η αναγωγή του σε Chancellor’s Professor στο Carleton University το 2008 ήταν “προς αναγνώριση επιστημονικής εργασίας / δραστηριοτήτων εξαιρετικής αξίας”, και το 2016 κέρδισε το Hans B. Thorelli Award “για την μακρόχρονη επίδραση της έρευνάς του” από την American Marketing Association.

  • Γιατί οι Έλληνες διακρίνονται;

Πρώτα-πρώτα, για να μην ξεχνιόμαστε, δεν είναι μόνο οι Έλληνες που διακρίνονται. Σαν παράδειγμα, σε οποιαδήποτε από τις χώρες με έντονη μετανάστευση, όπως Καναδάς, Αμερική, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Αγγλία, διαπρέπουν άνθρωποι από πολλές γωνιές του κόσμου. Οι καλύτεροι συνάδελφοι και φίλοι στη σχολή μου είναι από την Ουγκάντα, Κονγκό, Νέα Ζηλανδία, Ινδίες, Κίνα, και Αμερική, με μόνο δύο γεννημένους στον Καναδά, και όλοι είναι διακεκριμένοι επιστήμονες με διεθνή εμβέλεια. Όλοι οι λαοί έχουν παρόμοια “τεχνικά” χαρακτηριστικά, αλλά ο καθένας φέρνει μέσα του τις ιδιομορφίες της καταγωγής του. Στη δική μας, μικρή γωνίτσα του κόσμου, η ιστορία μάς εφόπλισε με στοιχεία όπως το φιλότιμο, τις έντονες ηθικές αξίες, την έννοια του να “προσπαθούμε πιο πολύ”, ίσως για να μη νιώσουμε ότι προδίδουμε, με κάτι το λιγότερο, τη μεγαλουργία των αρχαίων προγόνων μας. Με δύο λόγια, οι Έλληνες, νομίζω ότι το “παλεύουν” περισσότερο από ορισμένους -όχι όλους!- άλλους λαούς.

  • Πόσο διεθνής είναι η σύγχρονη Ελλάδα;

Όχι και τόσο, ή όσο θα έπρεπε και θα μπορούσε να είναι. Με εξαιρέσεις, η κοινωνία γενικά είναι εγωκεντρική και εσωστρεφής -μια Αγγλική έκφραση που της ταιριάζει είναι ότι εδώ “ατενίζουμε τον αφαλό μας”. Οι δόξες της αρχαιότητας έχουν οδηγήσει σε μια αλαζονική θέση ότι είμαστε “οι καλύτεροι”, ότι “δημιουργήσαμε τον πολιτισμό’’, ότι ‘’η Δύση μας χρωστάει”, και ακόμη ότι “έχουμε τις καλύτερες παραλίες” κ.ά. -ενώ είμαστε μόνο μία χώρα ανάμεσα στις 200+. Κι’ όμως συχνά κοιτάμε τον κόσμο σαν να βλέπουμε κινηματογράφο αντί να συμμετέχουμε ενεργά στα όσα γίνονται. Το θέμα δεν είναι αν είμαστε μέλη της ΕΕ ή τού ΟΗΕ (αυτά είναι εκ των συνθηκών “υποχρεωτικά”), ούτε εάν πάμε διακοπές στη Σιγκαπούρη- αυτό είναι το σινεμά. Το θέμα είναι τί σκέφτεται ο μέσος πολίτης όταν κάθεται στη νησιώτικη παραλία πίνοντας Νεσκαφέ.

  •  To έργο σας και η πρωτοπορία του.

Πίστεψα πάντοτε στην έννοια ότι “ο άνθρωπος δεν είναι νησί”, κι’ έτσι στη διάρκεια των χρόνων οργάνωσα διεθνείς ερευνητικές ομάδες με δεκάδες συναδέλφους, φοιτητές, και φίλους σε πολλές χώρες, που έκανε δυνατή την πρωτοπορία μας στη “συγκριτική” έρευνα σε διακρατικό και διαπολιτισμικό επίπεδο σε τομείς όπως η συμπεριφορά των αγοραστών, εξαγωγέων, επενδυτών, και κρατικών οργανισμών, και τα συστήματα οργάνωσης της αγοράς.

  • Ο πολιτισμικός παράγοντας, σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από οικονομικές πολιτικές.

Πρέπει να έχει την πιο τιμητική θέση, να υπερέχει. Ο κόσμος κινείται από τον άνθρωπο, όχι από τα λεφτά. Όσοι νομίζουν ότι οι οικονομικές κλπ. πολιτικές είναι πιο σημαντικές συχνά αποτυχαίνουν και το αποδίδουν σε αυτές, παρά στο ότι παραμέλησαν τον ανθρώπινο παράγοντα.

  • Η ελληνικότητα είναι συνείδηση ή τρόπος αντίληψης;

Είναι και τα δύο. Συνείδηση για τους Έλληνες, που τους δίνει την “ταυτότητα” της φυλής, το DNA της, και αντίληψη, για τον τρόπο σκέψης όσων ασπάζονται τις βασικές αρχές της ελληνικότητας -είτε είναι Έλληνες είτε όχι.

  • Ποια πρέπει να είναι η δημόσια εικόνα του επιστήμονα;

Η εικόνα -και η πραγματικότητα πίσω από την εικόνα, γιατί το θέμα δεν είναι να δείξουμε κάτι που μέσα δεν υπάρχει- πρέπει να είναι του ανθρώπου που κυνηγάει τη γνώση, δεσμεύεται για να την περάσει σε άλλους, και νοιάζεται βαθιά, δουλεύει σκληρά, για να συνεισφέρει όσο το δυνατόν στην σταδιακή καλυτέρευση της κοινωνίας.

  • Η Ελλάδα σήμερα καινοτομεί;

Όχι. Υπάρχουν αναλαμπές εδώ κι’ εκεί, και κάποιες μικρο-εφευρέσεις από μικρο-επιχειρηματίες -η ανάγκη εμπνέει- αλλά σαν χώρα υστερούμε πολύ. Έχουμε μάθει να “τρώμε από τα έτοιμα”, να οικειοποιούμαστε ξένες καινοτομίες, και κατά τα άλλα περιμένουμε το καλοκαιράκι για να μας έρθουν οι τουρίστες για τ’ αρχαία και τις θάλασσες, ν’ αφήσουν τα λεφτά τους, κι’ έτσι να τη βγάλουμε άλλον ένα χρόνο.

  •  Δέχεται εκείνους που ξεχωρίζουν;

Γενικά, όχι. Μερικοί είναι δουλοπρεπείς (“Κύριε Υπουργέ! Κύριε Καθηγητά!”) ενώ για πολλούς ισχύει το “Εδώ είναι Βαλκάνια! Εγώ ξέρω καλύτερα!”.

  • Τι μπορεί να κάνουν οι επιφανείς Έλληνες του εξωτερικού για την χώρα;

Όχι και πολλά πράγματα *μέσα*, γιατί οι εκτός εκτιμούμε την αξιοκρατία και η σχεδόν παντελής έλλειψή της στην Ελλάδα δεν μας πάει. Αλλά μπορεί πολλά *έξω*, είτε άμεσα -συμμετέχοντας στις δραστηριότητες της διασποράς για τη διάδοση του ελληνισμού- είτε έμμεσα -όντας πρεσβευτές και παράδειγμα των αξιών και ικανοτήτων της φυλής.

  • Η νέα επιχειρηματικότητα συνεπάγεται και μια καινούργια άποψη της κοινωνίας;

Φυσικά. Οι κοινωνίες μεταβάλλονται διαχρονικά εξ’ ορισμού, και οι σύγχρονες αλλαγές έχουν δραματικό μέγεθος και αποτελέσματα (παγκοσμιοποίηση, μετανάστευση, τεχνολογική πρόοδος). Η επιχείρηση που προσφέρει μολύβι και χαρτί σε μια κοινωνία που δουλεύει με κινητά και δορυφόρους δεν θα πάει και πολύ καλά.

  • Η ιδέα που αγαπήσατε.

Η Δημοκρατία. Επιμένει να “αποδεχόμαστε” τους πάντες και τα πάντα όπως είναι κι’ όχι όπως ίσως θα θέλαμε να είναι, κι’ έτσι κάνει τη ζωή δύσκολη! Αλλά εκεί ακριβώς, είναι και η δύναμή της, που την κάνει το καλύτερο πολίτευμα και την καλύτερη ιδέα στον κόσμο.

  • Να μιλήσουμε για τις αξίες σας – ποιες δεν θα διαπραγματευόσαστε;

Εντιμότητα, φιλία, δικαιοσύνη, σεβασμό στα δικαιώματα και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ατόμου, και πάνω απ’ όλα, πίστη στην αξία της νεότητας και την ελπίδα που μας δίνει. Ο προσωπικός μου “εθνικός ύμνος” είναι το τραγούδι του Καναδού ρόκερ Bryan Adams: “18 μέχρι να πεθάνω”!

  • Τι κάνουν οι επιτυχημένοι σε μια αποτυχία;

Μαθαίνουν.

  • Μια νοσταλγία σας. Και η ταινία που είδατε πάνω από μια φορά.

Όταν νιώσω νοσταλγία για κάτι, προσπαθώ να το ξαναζήσω – κι’ έτσι… πάει η νοσταλγία! Και ταινία, το “A Hard Day’s Night” των Beatles. Την είδα 11 φορές όταν πρωτοπαίχτηκε στην Αθήνα το ’64, κι’ έκτοτε άλλες 20+ φορές στην τηλεόραση και με DVD. Είναι ο καλύτερος συνδυασμός, πιστεύω, της παιδικής ανεμελιάς, καταπληκτικής μουσικής, της έννοιας της φιλίας, και κυριότερα της ελπίδας για το μέλλον.

  • Το περιεχόμενο της προσδοκίας που μεγαλώνει με εσάς.

Να ζήσουμε με τη σύντροφό μου, Ιρινέλα, τόσο καλά τα επόμενα χρόνια όσο και τα 49 που έχουμε περάσει μαζί ως τώρα – και τα παιδιά μας, και όλα τα παιδιά, να ζήσουν ακόμα καλύτερα, και τα παιδιά τους (όλα) ακόμα-ακόμα καλύτερα!

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: