Η Κυπριακή Δημοκρατία του 2017 σε διεθνές επίπεδο πέτυχε να αφήσει πίσω της το παρελθόν




Του Νίκου Χριστοδουλίδη

Το αποτέλεσμα στο Κραν Μοντανά, παρά την εποικοδομητική μας προσέγγιση, δεν οδήγησε, δυστυχώς, στον επιδιωκόμενο στόχο που δεν ήταν άλλος από τον τερματισμό της κατοχής και την επανένωση της πατρίδας μας.

Πέραν άλλων θέσεων και προσεγγίσεων, η εμμονή της Τουρκίας σε εγγυητικά και παρεμβατικά δικαιώματα, μόνιμη στρατιωτική παρουσία στην Κύπρο, μη επιστροφή της Μόρφου και στην ανάγκη να καταστεί η λύση πρωτογενές δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εμπόδισαν την επίτευξη του πολυπόθητου στόχου.

Η ανεπιθύμητη κατάληξη ενός κύκλου διαπραγματεύσεων, που ξεκίνησε πριν δυόμισι περίπου χρόνια, είναι λογικό να προκαλεί απογοήτευση και αισθήματα πικρίας στον καθένα από μας που αντιλαμβάνεται το απαράδεκτο της παρούσας κατάστασης πραγμάτων, την ανάγκη ανατροπής των τετελεσμένων της κατοχής και της επανένωσης της Κύπρου. Ουδείς αμφισβητεί ότι η προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, όπως επίσης των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κράτος Μέλος της οποίας είναι η Κυπριακή Δημοκρατία και θα συνεχίσει να είναι μετά από μια ενδεχόμενη λύση, πρέπει να συνεχιστεί.

Ταυτόχρονα, κανείς που έχει ασχοληθεί στοιχειωδώς με την ιστορία των διαπραγματεύσεων του Κυπριακού δεν μπορεί να παραγνωρίσει ότι τους τελευταίους 30 μήνες της διαπραγματευτικής διαδικασίας προέκυψαν, για πρώτη φορά, τόσο σε θέματα ουσίας όσο και σε θέματα διαδικασίας, σημαντικότατες εξελίξεις προς όφελος του συνόλου του Κυπριακού λαού που επηρεάζουν κατά τρόπο θετικό και τη μορφή και το περιεχόμενο μιας ενδεχόμενης λύσης του Κυπριακού προβλήματος. Ανάμεσα σε άλλα, για πρώτη φόρα:

Μέσα από συντονισμό και στοχευμένες ενέργειες με την Ελληνική Κυβέρνηση αναδείχθηκε η σημασία και συζητήθηκε με την Τουρκία το Κεφάλαιο της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων. Ήταν μέσα σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο που ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών αναφέρθηκε δημόσια όχι απλά στην ανάγκη μετατροπής της Κύπρου σε ένα φυσιολογικό κράτος αλλά και στο γεγονός ότι η πρόοδος στο εν λόγω Κεφάλαιο είναι εκείνη που θα κρίνει το τελικό αποτέλεσμα της προσπάθειας επίλυσης του Κυπριακού.

Έγινε ανταλλαγή χαρτών για τις περιοχές υπό εδαφική αναπροσαρμογή εντός συμφωνημένου πλαισίου απόκλισης.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση συμμετείχε ενεργά στις διεργασίες που αφορούσαν τόσο τις εσωτερικές όσο και τις διεθνείς πτυχές του Κυπριακού. Έγινε πλέον σαφές ότι η συμβατότητα της λύσης με το Ευρωπαϊκό κεκτημένο είναι εκ των ων ουκ άνευ.

Διεθνείς Οικονομικοί Οργανισμοί ασχολήθηκαν εκτεταμένα τόσο για θέματα που άπτονται του Κεφαλαίου της Οικονομίας όσο και για θέματα που άπτονται γενικότερα της οικονομικής πτυχής της λύσης που ουσιαστικά αγγίζει όλα τα Κεφάλαια των διαπραγματεύσεων αλλά και τη βιωσιμότητα του επανενωμένου κράτους.

Συζητήθηκαν εν εκτάσει θέματα που άπτονται της πρώτης μέρας της λύσης έτσι ώστε στο ενδεχόμενο μιας τέτοιας εξέλιξης το σύνολο του Κυπριακού λαού να μπορεί να βιώσει αμέσως τα οφέλη της επανένωσης.

Επαναβεβαιώθηκε μια εκ των βασικών αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που αφορά το ατομικό δικαίωμα στην περιουσία όπως και οι προσφερόμενες θεραπείες, ενώ διασφαλίστηκε και το δικαίωμα προσφυγής στο ΕΔΑΔ για όποιο συμπατριώτη μας δεν θα είναι ικανοποιημένος από την τελική διευθέτηση.

Διασφαλίστηκαν για το σύνολο του Κυπριακού λαού οι τρεις βασικές ελευθερίες που άπτονται των θεμάτων εγκατάστασης, διακίνησης και απόκτησης περιουσίας, όπως και οι τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που συνοψίζονται στην ελεύθερη διακίνηση προσώπων, διακίνηση αγαθών, διακίνηση υπηρεσιών και διακίνηση κεφαλαίων.

Συμφωνήθηκε η ανάγκη ύπαρξης μηχανισμού παρακολούθησης εφαρμογής της λύσης για αντιμετώπιση των όποιων ανησυχιών σε σχέση με την ανταπόκριση της Τουρκίας στις υποχρεώσεις της που θα απορρέουν από μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού.

Η επίτευξη των πιο πάνω, όπως και αρκετών άλλων δεδομένων που προέκυψαν μέσα από την τελευταία διαπραγματευτική διαδικασία, ήταν το αποτέλεσμα μιας τιτάνιας προσπάθειας στη βάση συγκεκριμένου σχεδιασμού και στρατηγικής.

Αυτή η στρατηγική ήταν και είναι άμεσα συνυφασμένη και με την εξωτερική πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας που στόχο είχε, ανάμεσα σε άλλα, την επανάκτηση της αξιοπιστίας μας και την αναβάθμιση της διεθνούς υπόστασης του κράτους και, κατ’ επέκταση, την αποστολή μηνυμάτων προς την Άγκυρα που αφορούν τις συνέπειες για την ίδια από τη συνέχιση του απαράδεκτου status quo στο νησί.

Πιο συγκεκριμένα, μέσα από την υλοποίηση ενός στρατηγικού σχεδιασμού προς εξυπηρέτηση και του υπ’ αριθμόν ένα στόχου, δηλαδή της λύσης του Κυπριακού, η Κυπριακή Δημοκρατία του 2017, σε διεθνές επίπεδο πέτυχε να αφήσει πίσω της το παρελθόν.

Με μια εξωτερική πολιτική που δεν είναι πλέον μονοθεματική, η παρούσα διακυβέρνηση έχει μετατρέψει την Κύπρο σε σημείο θετικής αναφοράς και πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή. Η Κύπρος σήμερα είναι ο πιο αξιόπιστος και προβλέψιμος εταίρος και παροχέας ασφάλειας σε μια περιοχή αστάθειας και αβεβαιότητας με ιδιαίτερη γεωστρατηγική σημασία τόσο για τους ισχυρούς δρώντες στο διεθνές σύστημα όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο τρόπος ενάσκησης, λοιπόν, της εξωτερικής μας πολιτικής ήταν καθοριστικός στο να προκύψουν και οι προαναφερθείσες εξελίξεις στο Κυπριακό και να καταστεί αναγκαιότητα το γεγονός ότι μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού για να είναι προς όφελος του συνόλου του Κυπριακού λαού θα πρέπει να ενισχύει ακόμη περισσότερο το ρόλο της χώρας μας στην περιοχή, να αναβαθμίζει περαιτέρω τη γεωστρατηγική της σημασία και την υπόστασή της σε διεθνές επίπεδο, χωρίς τις όποιες εξαρτήσεις από τρίτες χώρες στην άσκηση της εξωτερικής της πολιτικής και χωρίς πρόνοιες και δεδομένα που είτε θέτουν εμπόδια και δυσκολίες στη λειτουργικότητά της ή στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, είτε αποσκοπούν να εξυπηρετήσουν στόχους και επιδιώξεις άλλων χωρών.

Έγινε σαφές ότι το επανενωμένο κράτος θα πρέπει να μπορεί να λειτουργεί ομαλά, σε περιβάλλον ασφάλειας και ευημερίας, κατά τρόπο ανεξάρτητο και ακέραιο έτσι ώστε να μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί τον απαιτούμενο σταθεροποιητικό παράγοντα μιας «δύσκολης» αλλά με μεγάλη γεωστρατηγική σημασία, περιοχής.

Πιο συγκεκριμένα, μέσω της εξωτερικής μας πολιτικής επιδιώξαμε:

>>Πρώτον, την αναβάθμιση των σχέσεων μας με όλα τα γειτονικά κράτη και την καθιέρωση θεσμοθετημένων πλέον και τακτικών συναντήσεων σε όλα τα επίπεδα με στόχο την προώθηση κοινών δράσεων για αντιμετώπιση των προκλήσεων της περιοχής και πάντα προς όφελος των λαών όλων των Κρατών. Μέσα στο ίδιο πλαίσιο αναβαθμίστηκαν και οι σχέσεις μας με όλες τις χώρες του Κόλπου που είχε ως αποτέλεσμα και την ανταλλαγή επισκέψεων στο υψηλότερο επίπεδο και την ίδρυση νέων διπλωματικών αποστολών στην Λευκωσία. Ταυτόχρονα, ήταν μέσα σε αυτό το πλαίσιο που αποστάληκαν και συγκεκριμένα μηνύματα προς την Τουρκία, όπως για παράδειγμα κατά τη διάρκεια των εργασιών του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης. Το αμέσως επόμενο διάστημα έχουν ήδη καθοριστεί νέες Σύνοδοι σε τριμερές επίπεδο όπως και επισκέψεις από ηγέτες χωρών του Κόλπου.

>>Δεύτερο, και άμεσα συνυφασμένο με την πρώτη μας δράση, ήταν η ενεργός πλέον συμμετοχή μας στα τεκταινόμενα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αποδεικνύοντας στην πράξη, από την μια την προστιθέμενη αξία της Κυπριακής Δημοκρατίας για την Ευρωπαϊκή Ένωση και από την άλλη το ρόλο μας ως γέφυρα της Ένωσης με την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Στο ίδιο ευρωπαϊκό πλαίσιο περιλαμβάνεται και η ενεργός συμμετοχή μας στις Συνόδους Κορυφής των μεσογειακών Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που, ας σημειωθεί, η επόμενη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στη Λευκωσία στις 9-10 Οκτωβρίου. Οι εν λόγω εξελίξεις αναπόφευκτα οδήγησαν και σε αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος για το Κυπριακό με την λήψη σημαντικών αποφάσεων είτε από το Συμβούλιο είτε από την Επιτροπή, όπως για παράδειγμα τη μετακίνηση της Ομάδας Δράσης για την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα από τη Διεύθυνση Διεύρυνσης που λανθασμένα τοποθετήθηκε το 2006 στη Γραμματεία της Επιτροπής και την υψηλή εκπροσώπηση και ενεργό συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Διεθνείς Διασκέψεις για το Κυπριακό στην Γενεύη και το Κρανς Μοντανά. Λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας, η Κυπριακή Δημοκρατία αναμένεται να έχει ουσιαστικό ρόλο στις συζητήσεις που θα διεξαχθούν για το εν λόγω θέμα στα προσεχή Ευρωπαϊκά Συμβούλια.

>>Τρίτον, την αναβάθμιση των σχέσεών μας με όλα τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, εμπλουτίζοντας την ημερήσια διάταξη των διμερών συζητήσεών μας και αναδεικνύοντας τη γεωστρατηγική σημασία της χώρας μας όπως επίσης το προβλέψιμο και αξιόπιστο της Κυπριακής Δημοκρατίας το οποίο θα πρέπει να διασφαλιστεί και ενισχυθεί μετά και από μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού. Μέσα στο ίδιο πλαίσιο έγινε ανταλλαγή σημαντικών επισκέψεων και λήφθηκαν αποφάσεις σε μια πλειάδα θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος, ενώ πρόσφατα στην Νέα Υόρκη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε σημαντικές συναντήσεις με ομολόγους του και υψηλούς αξιωματούχους από τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Εξωτερική πολιτική με στοχευμένη στρατηγική

Η εξωτερική πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας κινείται με συγκεκριμένο πλάνο, σχεδιασμό και δράσεις. Η στοχευμένη στρατηγική στα θέματα εξωτερικής πολιτικής, ανάμεσα σε άλλα, αναβάθμισε για πρώτη φορά σε τέτοιο επίπεδο και τη διεθνή υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας, στέλνοντας και τα ανάλογα μηνύματα στην Άγκυρα, και επιτρέποντας να προκύψουν για πρώτη φορά μέσα από τη διαπραγματευτική διαδικασία εξελίξεις που επηρεάζουν θετικά, τόσο σε θέματα ουσίας όσο και σε θέματα διαδικασίας μια ενδεχόμενη λύση του Κυπριακού.

Οι μεγαλόστομες διακηρύξεις και τα συνθήματα άνευ περιεχομένου δεν μπορούν να χαρακτηρίζουν τη διαχείριση σοβαρών θεμάτων όπως η εξωτερική πολιτική και η προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού. Απαιτείται σταθερότητα, σοβαρότητα και στοχοπροσηλωμένες δράσεις. Για να επιτευχθεί ο στόχος απαιτείται μεθοδικότητα, επιμονή και συνέπεια. Με αυτό ακριβώς τον τρόπο θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε.

  • Κυβερνητικός Εκπρόσωπος

Hellasjournal - Newsletter


%d bloggers like this: