Η έκθεση-“ετυμηγορία” του ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία: Τελικά, δεν σώζεται με τίποτα;
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Στην έκθεση του άρθρου 4 για την ελληνική οικονομία, η οποία θα παρουσιασθεί στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ταμείου στις 6 Φεβρουαρίου και η οποία είναι στη διάθεση του MIGNATIOU, το ΔΝΤ καθιστά σαφές προς τις ελληνικές αρχές ότι η χώρα πρέπει να προχωρήσει σε πρόσθετες μεταρρυθμίσεις προκειμένου να παραμείνει στη νομισματική ένωση.
Ενδεικτικά αναφέρεται πως παρά τη σημαντική πρόοδο στη χαλάρωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών της Ελλάδας η οικονομία δεν έχει ανακάμψει, καθώς η μεταρρυθμιστική ορμή έχει επιβραδυνθεί λόγω της κούρασης που σχετίζεται με το κοινωνικό κόστος της δημοσιονομικής και μεταρρυθμιστικής προσαρμογής.
Το ΔΝΤ προειδοποιεί για το μέλλον της Ελλάδας στη νομισματική ένωση. Όπως αναφέρει στην έκθεση του, «χωρίς μεταρρυθμίσεις η Ελλάδα δεν θα είναι σε θέση να μειώσει το χάσμα ως προς το πραγματικό κατά κεφαλήν εισόδημα σε σχέση με τη ζώνη του ευρώ και θα αναδειχτούν εκ νέου οι ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα της ελληνικής οικονομίας να ευημερήσει και να παραμείνει ανταγωνιστική στο εσωτερικό της ευρωζώνης».
Όπως τονίζεται στην έκθεση, η ελληνική οικονομία παραμένει θεμελιωδώς μη ανταγωνιστική λόγω του αδύναμου επενδυτικού κλίματος και της ανεπαρκούς προόδου στο άνοιγμα της οικονομίας. Ενδεικτικώς η έκθεση που συντάχθηκε από την Ντέλια Βελκουλέσκου αναφέρεται στην αντίσταση των κατεστημένων συμφερόντων που «παρεμπόδισαν την προσαρμογή της χώρας και την αποκατάσταση της εξωτερικής της ανταγωνιστικότητας μέσα στη νομισματική ένωση».
Μάλιστα διατυπώνονται επικρίσεις για το γεγονός ότι οι ελληνικές αρχές δεν διαπιστώνουν την ανάγκη για μείωση των συνταξιοδοτικών δαπανών ή την ανάγκη για μικρότερες εκπτώσεις στο φόρο εισοδήματος.
Ειδικά στο θέμα της μείωσης του αφορολογήτου τo ΔΝΤ δεν κάνει ούτε ένα βήμα πίσω. «Οι φορολογικοί συντελεστές πρέπει να μειωθούν, ενώ η φορολογική βάση πρέπει να διευρυνθεί», λέει το Ταμείο στην έκθεση του άρθρου 4 και προσθέτει πως τα δημόσια έσοδα υστερούν σε σχέση με την υπόλοιπη ευρωζώνη, καθώς οι υψηλοί οριακοί φορολογικοί συντελεστές που εφαρμόζονται σε μια μικρή φορολογική βάση ενθαρρύνουν τη φοροδιαφυγή, αποθαρρύνουν την εργασία και παράσχουν κίνητρα στις επιχειρήσεις να εγκατασταθούν σε γειτονικές χώρεςμε χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές.
Για τις συντάξεις το ΔΝΤ επιμένει στην ίδια επιχειρηματολογία. «Αν και οι πρόσφατες μεταρρυθμίσεις στο ασφαλιστικό σύστημα συνέβαλαν στη εξυγίανση του συστήματος ωστόσο αναμένονται πιέσεις μακροπρόθεσμα από τη γήρανση του πληθυσμού, ειδικά εάν οι συντάξεις για τους σημερινούς συνταξιούχους παραμείνουν σε δυσβάσταχτα υψηλά επίπεδα», τονίζεται στην έκθεση.
Παραλλήλως το ΔΝΤ τάσσεται υπέρ της άρσης της προστασίας της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς, καθώς θεωρεί πως το μέτρο αυτό θα συμβάλει στη μείωση των «κόκκινων» δανείων.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση του άρθρου 4 «αν και οι ελληνικές αρχές τροποποίησαν το νομικό καθεστώς για την ατομική και την εταιρική πτώχευση, αναθεώρησαν τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και επέτρεψαν τις πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων», ωστόσο το νομικό οπλοστάσιο δεν είναι ακόμη πλήρως αποτελεσματικό , καθώς «οι περιορισμοί για την πρώτη κατοικία παραμένουν, η δημιουργία του επαγγέλματος συνδίκου της πτώχευσης έχει καθυστερήσει και το παράγωγο δίκαιο παραμένει σε εκκρεμότητα». Η διατύπωση αυτή αποτυπώνει με σαφήνεια τη θέση του Ταμείου ότι η προστασία της πρώτης κατοικίας πρέπει να παύσει.
Το ΔΝΤ θεωρεί πως είναι απαραίτητες «αποφασιστικές ενέργειες»για την αποκατάσταση τόσο των τραπεζικών ισολογισμών όσο και των λογιστικών καταστάσεων των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, προκειμένου να διευκολυνθεί η επιστροφή σε μια βιώσιμη πιστωτική επέκταση. Υπογραμμίζει δεν πως αν και οι τρέχουσες στρατηγικές των τραπεζών στοχεύουν σε μείωση του συνολικού δείκτη δανείων σε καθυστέρηση στο 48%,42% και 34% από το 2017, το 2018 και 2019 αντίστοιχα αυτή η καθυστερημένη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων δεν είναι σύμφωνη με το φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο και τις αναπτυξιακές παραδοχές της ελληνικής κυβέρνησης.
Ακόμη, το ΔΝΤ εστιάζει στην ανάγκη να επιταχυνθούν οι προσπάθειες για άρση των capital controls, αλλά με προσοχή, ώστε να διαφυλαχθεί η χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
«Το πλαίσιο ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων έχει αντίκτυπο στο κόστος των διεθνών συναλλαγών», σημειώνεται στην έκθεση και προστίθεται πως λόγω των εγκρίσεων που απαιτούνται και της τεκμηρίωσης των αιτημάτων οι καταθέτες χρησιμοποιούν ακριβότερες μεθόδους πληρωμής αντί ανέξοδες ηλεκτρονικές τραπεζικές μεταφορές «με αποτέλεσμα τη σημαντική αύξηση του άμεσου κόστους των διεθνών μεταφορών».
Να σημειωθεί πως το ΔΝΤ στην ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους του έχει διατηρήσει την παραδοχή ότι απαιτούνται 10 δισ. ευρώ για την κάλυψη πιθανών αναγκών υποστήριξης των τραπεζών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι παρά τις διαδοχικές ανακεφαλαιοποιήσεις των τραπεζών οι ισολογισμοί τους παραμένουν ευάλωτοι, με υψηλά επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ τα μισά από τα κεφάλαια των τραπεζών αποτελούνται από αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις που αντιπροσωπεύουν ενδεχόμενες υποχρεώσεις του κράτους.
ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΕΔΩ:
ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΡΕΟΣ ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΑΠΟΠΛΗΡΩΘΕΙ ΠΟΤΕ
Έκθεση ΔΝΤ: Το Ταμείο προειδοποιεί για το μέλλον της Ελλάδας στη Νομισματική Ένωση
ΟΙ ΧΡΗΣΜΟΙ ΤΟΥ ΔΝΤ
ΑΚΟΜΑ:
ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΜΗ ΒΙΩΣΙΜΟ ΤΟ ΧΡΕΟΣ
H «άπιαστη» εκτίμηση του ΔΝΤ για το 2040 – Η «επικίνδυνη» φόρμουλα της κυβέρνησης
Η ανάλυση βιωσιμότητας του ΔΝΤ ναι μεν ξεκαθαρίζει πως το ελληνικό χρέος είναι «εξαιρετικά μη βιώσιμο», ωστόσο την ίδια στιγμή αναφέρει πως το χρέος μπορεί να γίνει βιώσιμο εάν η Ελλάδα καταγράψει διατηρήσιμα πρωτογενή πλεονάσματα άνω του 3% για όλη την περίοδο 2018 – 2040.
Αυτή η αναφορά του ΔΝΤ έχει προκαλέσει σύγχυση στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς ερμηνεύεται ως σύμπραξη του Ταμείου με τους Γερμανούς, ώστε να πιεστεί πρόσθετα η Ελλάδα να πάρει μέτρα που θα οδηγήσουν σε μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα για μεγάλη χρονική περίοδο. Η προσέγγιση αυτή -που την ενστερνίζονται αρκετοί και εκτός Ελλάδος – δεν συνάδει με τις δημόσιες δηλώσεις του ΔΝΤ πως δεν εισηγείται περισσότερη λιτότητα για την Ελλάδα.
Οι προθέσεις του ΔΝΤ θα καταδειχτούν στο προσεχές εκτελεστικό συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στις 6 Φεβρουαρίου. Εάν σε αυτό η ηγεσία του Ταμείου επιμείνει στη σκληρή θέση για πρωτογενή πλεονάσματα 1,5% του ΑΕΠ και μεγάλη ελάφρυνση του χρέους τότε αυτό θα σημαίνει πως το ΔΝΤ αναζητά την πόρτα της εξόδου από το ελληνικό πρόγραμμα. Εάν αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο παραμονής με την προϋπόθεση λήψης πρόσθετων μέτρων, τότε θα είναι ξεκάθαρο πως το Ταμείο έχει συμπράξει με την Γερμανία.
Το μόνον σίγουρο είναι πως αν και ανήμερα του Eurogroup διέρρευσε η ανάλυση βιωσιμότητα τους ελληνικού χρέους του ΔΝΤ οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης όχι μόνον δεν ενοχλήθηκαν, αλλά κάλεσαν την Ελλάδα να πάρει τα μέτρα τώρα, έτσι ώστε να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις του Ταμείου και να επιστρέψει αυτό στο πρόγραμμα.
Να σημειωθεί πως το γεγονός ότι το ΔΝΤ θεωρεί μη βιώσιμο το ελληνικό χρέος, καθιστά απαγορευτικό για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να το χαρακτηρίσει εκείνη βιώσιμο και να εντάξει την Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (QE), το οποίο να σημειωθεί είναι το βασικό συστατικό στο success story της κυβέρνησης.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι από το Μέγαρο Μαξίμου αναζητείται συμβιβαστική φόρμουλα που θα επιτρέψει μείωση αφορολογήτου, μείωση συντάξεων, μέτρα για τις αγορές προϊόντων και στην αγορά εργασίας χωρίς να εκθέτει την κυβέρνηση. Στη βάση αυτή επανέρχεται στο προσκήνιο η εισήγηση της «ρήτρας αυτόματης ακύρωσης» ή του « αντίστροφου κόφτη», που προβλέπει πως η ελληνική κυβέρνηση θα ψηφίσει μεν τα μέτρα, αλλά θα μπορεί να τα ανακαλέσει αν πετύχει το πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.
Για κάποια κυβερνητικά στελέχη, αυτός ο επώδυνος συμβιβασμός -που είναι πιθανόν να της στοιχίσει και σε κοινοβουλευτική δύναμη- θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα συγκεκριμένο «αντίδωρο», ήτοι την παραμετροποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος. Αν και η Γερμανία εξακολουθεί να το απορρίπτει αυτό, ωστόσο η πίεση του ΔΝΤ θα είναι καθοριστική για να υποχωρήσει.
Μπορεί το Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου να έχει οριστεί ως το καταληκτικό ορόσημο για τις αποφάσεις, ωστόσο δεδομένου ότι οι θεσμοί δεν θα επιτρέψουν άμεσα στην Αθήνα, στο καλό σενάριο που οι δύο πλευρές τα βρουν θα απαιτηθεί πρόσθετος χρόνος για να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση και φαίνεται πως θα εισέλθουμε και μέσα στον Μάρτιο.