Γράφουν ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΡΙΒΑΣ* και ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΑΙΛΑΣ*
Η «απρόβλεπτη» Τουρκία, δεν είναι και τόσο απρόβλεπτη τελικά. Ίσως βέβαια να αποτελεί τρόμο και μόνο να σκεφτούμε τι εννούν ορισμένοι κύκλοι σε Αθήνα και Κύπρο ως «απρόβλεπτο».
Μιλούμε σίγουρα για έναν κύκλο ανθρώπων που είναι αρκετά ευρύς και περιλαμβάνει από ακαδημαϊκούς και δημοσιογράφους, μέχρι αξιωματούχους και ενεργούς ιθύνοντες. Το Αιγαίο βράζει γιατί η Τουρκία είναι εγκλωβισμένη και αρκετά στρατηγικά (θεωρητικά με εμπειρική επαλήθευση) υποδείγματα, μας λένε πως όταν κάποιος βρίσκεται –χυαδαϊστί- στο κλουβί, παριστάνει τον «ελεύθερο και ωραίο». Είναι άραγε υπερβολές όλα αυτά; Ας τα εξετάσουμε.
Τι είχες Γιάννη μου, τι είχα πάντα.
Η Τουρκία τον τελευταίο μήνα έχει αρχίσει τα «βαφτίσια». Ξεκινώντας από Λωζάνες και αναθεωρήσεις (ευχάριστο θα ήταν αλλά πολύ ευχάριστο για να είναι αληθινό) μέχρι νέα και παλιά ονόματα για έναν ακαθόριστο αριθμό νησιών, μια σωστή και κανονική αναθεώρηση του χάρτη του Αιγαίου και της επικράτειας Ελλάδος και Κύπρου. Ας δούμε την «απρόβλεπτη» στάση της Τουρκίας η οποία, όχι μόνο απρόβλεπτη δεν είναι αλλά πάντα, προσκυνά τη στρατηγική του ελάσσονος ρίσκου, όποιον και αν έχει στην εξουσία και αυτό, γιατί ο πρωτογενής στόχος της υψηλής στρατηγικής της Τουρκίας, είναι η εσωτερική συνοχή. Σκεφτείτε τι θέση παίρνει αυτός ο στόχος, όταν απειλείται.
Η Τουρκία άκουσε από επίσημα αμερικανικά χείλη δύο λέξεις που απειλούν μόνο και μόνο ως φράση τον πρώτο στόχο της υψηλής της στρατηγικής «Ανεξάρτητο Κουρδιστάν». Βαρύγδουπο στη διπλωματική γλώσσα, όταν ακόμη και ένα αυτόνομο Κουρδιστάν φαντάζει δύσκολο να συμβεί βραχυπρόθεσμα εκτός και αν…υπάρξουν επιταχυντές εξελίξεων. Στη Μέση Ανατολή, το «νεκροταφείο» των θεωριών και των προβλέψεων, κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος. Η Τουρκία βρίσκεται λοιπόν σε μια ακόμη πιο δεινή θέση στη Συρία καθώς οι εξελίξεις έχουν εκεί παγώσει –μολονότι είναι εμπόλεμες- λόγω της μετάβασης της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Το άγνωστο και το απρόβλεπτο, τρομάζουν την Τουρκία που έχει «καλομάθει» εκ του ασφαλούς να είναι το «χαϊδεμένο» παιδί της Δύσης. Αμέσως μετά, ο Ερντογάν δέχτηκε ηχηρό χαστούκι και από την Καγκελάριο Μέρκελ η οποία έστω και με καθυστέρηση ενός έτους, έχει καταλάβει πως με το τουρκικό κράτος (βαθύ ή ρηχό, ισλαμόφιλο ή κεμαλικό) συμφωνία δεν μπορείς και εύκολα να κάνεις.
Οι δικοί μας κύκλοι οι οποίοι πίστευαν σε «έντιμους διαλόγους» και σε «φιλικές σχέσεις» με την Τουρκία, μην κατανοώντας οτι για να γίνουν αυτές οι σχέσεις φιλικές, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η αποδοχή από ελληνικής πλευράς όλων των τουρκικών «γκρίζων αξιώσεων», σήμερα είναι μάρτυρες μιας ευρω-τουρκικής διαπραγμάτευσης που ξεγυμνώνει τον τρόπο λειτουργίας του τουρκικού κράτους στις διεθνείς του υποθέσεις.
Δε χορταίνουμε από μπλόφες και κόλπα: Καμία αλεπού στο παζάρι, μόνο ένας «περιφερειακός ζήτουλας».
Κάποτε, στην Αρχαία Σπάρτη (ένα από τα πιο σοβαρά κράτη-μορφώματα-μονάδες που πέρασαν από την ιστορία σε αποτελεσματικότητα λειτουργίας) δίδασκαν τους εισερχόμενους στην «Αγωγή» τις «τέχνες και απάτες». Πρόκειται ουσιαστικά για τον πυρήνα της στρατηγικής που είναι η τέχνη της εξαπάτησης, η δημιουργία απρόβλεπτων καταστάσεων. Η Τουρκία πηγαίνει εδώ και δεκαετίες από τη μία μπλόφα στην άλλη με εμάς, μονίμους δέκτες. Μια στο οτι πιστέψαμε πως η Τουρκία ήθελε «ευρωπαϊκή προοπτική», μία στο οτι η Τουρκία έχει κάθε στιγμή την επιλογή να μας κάνει μια «χαψιά» μέσω πολέμου κ.α.
Γιατί τώρα;
Σήμερα, η Τουρκία στήνει πολεμικό σκηνικό στο Αιγαίο για τρείς απλούστατους λόγους:
Η Ελλάδα, απεναντίας, στήριξε τα «όσα είναι να πάρει η Τουρκία πρέπει να τα πάρει από την Ε.Ε» και διαχώρισε το ζήτημα του Κυπριακού, ελπίζοντας (κακή λέξη στα ελληνο-τουρκικά) «κατανόηση» από την Άγκυρα. Έτσι η Άγκυρα δείχνει τη μόνη κατανόηση που δείχνει εδώ και δεκαετίες, την κατανόηση του περιφερειακού «ζήτουλα» που επιβουλεύεται οτιδήποτε θεωρεί δικό της και τελευταίον καιρό, όλο και περισσότερο πράγματα τα θεωρεί κτήματά της! Η Τουρκία πάει στο Καστελόριζο λοιπόν, θέτει θέματα Αιγαίου, στέλνοντας μήνυμα στην Αθήνα να μην υποστηρίξει τη Λευκωσία. Πηγαίνει στο σημείο πνιγμού της θαλάσσιας συνέχειας μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου, στο Καστελόριζο. Εμείς, αναμένουμε την «καλή θέληση» του τουρκικού κράτους!
Η ήττα της Τουρκίας στη Συρία, σύμφωνα με τον Ερντογάν, μπορεί να γίνει θρίαμβος αν δείξει στους δρώντες της περιοχής πως αν δεν πάρει «κομμάτι» της Συρίας και πως αν δε βοηθηθεί στο Κουρδικό, θα πάει να παίξει με τη νατοϊκή συμμαχία. Το ΝΑΤΟ, το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε τώρα να δει, είναι να επωφεληθεί η Ρωσία από έναν ισχυρό τρυγμό εντός της νατοϊκής συμμαχίας. Η Τουρκία λοιπόν, απειλεί την Ελλάδα και κοιτάει Λωζάνες αφού η συμφωνία που ήθελε προς όφελός της να αναθεωρήσει ,(Sykes Picot) πάνε κυριολεκτικά πολύ άσχημα για την Τουρκία.