Η Γενεύη θα «κτίσει» την πολυμερή: Η βάση των συζητήσεων παραπέμπει στο χάρτη του σχεδίου Ανάν
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Πάντα δίπλα στον Κυπριακό Ελληνισμό η Νίνα Κασιμάτη: Καλή Ανάσταση, με Ελευθερία και Δικαιοσύνη για την Κύπρο, που παραμένει κατεχόμενη και απειλούμενη…
Αναμένουν φόρμουλα από την Μαρία Άνχελα στη Λευκωσία, αποκαλύπτει ο Φιλελεύθερος: Μετά το Πάσχα οι όποιες εξελίξεις στο Κυπριακό -αν υπάρξουν τελικά…
Του Κώστα Βενιζέλου
Σε ένα τριήμερο στη Γενεύη, που αρχίζει στις 20 Νοεμβρίου, θα επιχειρηθεί να κλείσει το Εδαφικό με συμφωνία σε χάρτη για να περάσει η διαδικασία στην επόμενη φάση, που είναι η πολυμερής διάσκεψη για τα θέματα Ασφάλειας.
Αυτό συμφωνήθηκε κατά την τελευταία ημέρα των πενθήμερων συζητήσεων για το Κυπριακό, που φιλοξενήθηκαν στο ελβετικό θέρετρο του Μοντ Πελεράν. Επιλέγοντας αυτή τη φορά τη Γενεύη και την εκεί έδρα των Ηνωμένων Εθνών, θα επιχειρηθεί να γίνει ένα άλμα στη διαδικασία για να φθάσουν οι διαπραγματεύσεις στην τελική τους φάση, παρόλο που υπάρχουν ακόμη πολλά ανοικτά ζητήματα και εκκρεμότητες. Στην Ελβετία, όπως ανακοινώθηκε, υπήρξε πρόοδος στα τέσσερα κεφάλαια (Διακυβέρνηση, Περιουσιακό, Οικονομία και ΕΕ), ωστόσο εξακολουθούν να υπάρχουν διαφορές και σημαντικά ζητήματα. Ένα από αυτά είναι τα θέματα που αφορούν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων και την επιμονή της τουρκικής πλευράς να διατηρεί το δικαίωμα της αρνησικυρίας, βέτο δηλαδή. Ανοικτό παραμένει και το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας.
Σε ό,τι αφορά το Εδαφικό, στο οποίο όπως ανακοινώθηκε θα επικεντρωθούν οι συζητήσεις στη Γενεύη (έτσι αναφέρθηκε και για το Μοντ Πελεράν αλλά δεν ίσχυσε), σύμφωνα με πληροφορίες επιδιώκεται μια συμφωνία σε πλαίσιο που θα περιλαμβάνει τα κριτήρια. Ενημερωμένες πηγές σημείωναν ότι θα πρέπει να φθάσουν οι πλευρές σε ακτίνα συμφωνίας, αν και κατά μια άλλη εκδοχή είναι πολύ κοντά να το επιτύχουν αυτό.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κατοχικός ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί έχει δείξει διάθεση να διαφοροποιηθεί την τελευταία ημέρα των συνομιλιών πριν να πέσει η αυλαία στο Μοντ Πελεράν, αν και δεν ήταν πολύ συγκεκριμένος στις συζητήσεις. Δεν ήταν συγκεκριμένος αλλά έδειξε διάθεση να συζητήσει κριτήρια που έχουν τεθεί από ελληνοκυπριακής πλευράς, ανέφερε στον «Φ» καλά ενημερωμένη πηγή. Είναι προφανές, εξ ου και τα πολλά διαλείμματα στις συναντήσεις, ότι ο Μουσταφά Ακιντζί έχει όρια και δεν μπορεί να τα ξεπεράσει. Γι’ αυτό και πρέπει να επικοινωνεί και να συνεννοείται με την Άγκυρα (το διαψεύδει, πλην όμως δεν είναι πειστικός).
Σύμφωνα με πληροφορίες, αν και επισήμως στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δεν εισήλθαν σε λεπτομέρειες, είναι προφανές ότι στο παρασκήνιο έγιναν κάποιες διαβουλεύσεις που δείχνουν τις εκατέρωθεν προθέσεις και τα όρια των συνομιλητών. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι εκατέρωθεν τοποθετήσεις κινούνται γύρω από το χάρτη του σχεδίου Ανάν, ίσως με τα ποσοστά να είναι προς τα πάνω για το τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο (γίνεται λόγος για 28,2%-29,2%). Οι ίδιες πληροφορίες σημειώνουν ότι με βάση τις εδαφικές διευθετήσεις που παρασκηνιακά φαίνεται να αναφέρθηκαν, δεν θα ικανοποιηθεί η ελληνοκυπριακή επιδίωξη για επιστροφή 100.000 στην περιοχή που θα ελέγχεται από το ελληνοκυπριακό συνιστών κράτος και που είναι ο στόχος της ε/κ πλευράς. Ακούστηκε ένας αριθμός που κινείται από 70.000 μέχρι 90.000. Η διαφορά των αριθμών είναι μεγάλη (20.000) και είναι προφανές ότι δεν μπορούν ποσώς να εξαχθούν συμπεράσματα.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι η τουρκική πλευρά φέρεται να συζητά το ενδεχόμενο να δημιουργηθούν περιοχές ειδικού καθεστώτος. Εάν αυτό ισχύει, τότε σημαίνει ότι έχει διαφοροποιηθεί καθώς μέχρι και το Μοντ Πελεράν η θέση που διατυπωνόταν ήταν πως η επιδίωξη της ήταν για δυο περιοχές, ενιαίες η μία δίπλα στην άλλη. Σημειώνεται ότι ένα είναι οι περιοχές ειδικού καθεστώτος και διαφορετικό οι περιοχές υπό ομοσπονδιακό έλεγχο.
Σε ό,τι αφορά τη Γενεύη, ενημερωμένη πηγή ανέφερε στον «Φ» ότι οι συζητήσεις θα γίνουν σε δυο τουλάχιστον φάσεις.
Πρώτο, θα επικεντρωθούν οι συζητήσεις στα κριτήρια με στόχο να καταλήξουν σε μια συμφωνία.
Δεύτερο, αυτή η συμφωνία να αποτυπωθεί σε χάρτη.
Όπως συναφώς σημείωναν οι ίδιες πηγές, μπορεί να συμφωνηθεί το ποσοστό αλλά στο χάρτη να υπάρξει διαφωνία με τις περιοχές που θα επιστραφούν. Αν υπάρχει χρόνος τότε θα συζητηθούν και άλλα θέματα πέραν του Εδαφικού, για να καλυφθούν κενά και εκκρεμότητες.
Είναι πάντως πρόδηλο ότι ο στόχος για τους εμπλεκόμενους παραμένει η επίτευξη συμφωνίας (έστω και πολιτικού πλαισίου) εντός του 2016.
ΣΤΟΝ ΤΣΙΠΡΑ ΓΙΑ ΣΥΝΕΝΝΟΗΣΗ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
Η ανάπαυλα μιας εβδομάδας που δόθηκε μέχρι τις συναντήσεις της Γενεύης, προσφέρει τη δυνατότητα αξιολόγησης των δεδομένων που έχουν διαμορφωθεί με τις συζητήσεις στο Μοντ Πελεράν.
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναμένεται ότι θα έχει συνάντηση με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος, Αλέξη Τσίπρα, για ενημέρωση και συζήτηση των επόμενων βημάτων. Θα επιδιωχθεί μετάβαση του Προέδρου στην Αθήνα αυτή την εβδομάδα για διαβουλεύσεις. Η ημερομηνία θα εξαρτηθεί από το πρόγραμμα του Πρωθυπουργού, καθώς όπως είναι γνωστό αυτή την εβδομάδα θα βρίσκεται για επίσκεψη στην Αθήνα, ο απερχόμενος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Μπαράκ Ομπάμα.
Αναμένεται, επίσης, ότι εντός της εβδομάδας θα συγκληθεί και το Εθνικό Συμβούλιο για να ενημερωθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας σχετικά με τα όσα διαδραματίσθηκαν στο Μοντ Πελεράν. Σημειώνεται πως η τουρκική πλευρά είχε ανακοινώσει ότι την ανάπαυλα τη ζήτησε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης για να διαβουλευθεί με την Ελλάδα και το Εθνικό Συμβούλιο.
Κερδίζοντας στα σημεία και τα διαδικαστικά – Τι ισχύσει για να καθοριστεί ημερομηνία για πολυμερή
Η διαδικασία προχωρά σε μια λογική βήμα προς βήμα, με βάση έναν προγραμματισμό, για τον οποίο στο παρελθόν η Λευκωσία αντιδρούσε.
Οι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί χάνονται στις συζητήσεις και υποτάσσεται στον φόβο της απόδοσης ευθυνών. Πριν το Μοντ Πελεράν είχε συμφωνηθεί να συζητηθεί το Εδαφικό και να δοθούν χάρτες. Στη συνέχεια αυτό διαφοροποιήθηκε και στην ατζέντα τέθηκαν κι άλλα θέματα, ουσιαστικά τα πέντε από έξι κεφάλαια, αν και όπως αναφέρθηκε μια ανταλλαγή απόψεων υπήρξε και στο θέμα της Ασφάλειας.
Ημερομηνία για την πραγματοποίηση πολυμερούς διάσκεψης για την Ασφάλεια δεν καθορίστηκε, παρόλο που επέμεινε η τουρκική πλευρά και το ήθελαν πολύ τα Ηνωμένα Έθνη, η ομάδα του κ. Άιντα. Αυτό, όμως, αναμένεται ότι θα επιδιωχθεί να γίνει στη Γενεύη. Η ελληνοκυπριακή πλευρά αναφέρει πως για να καθοριστεί ημερομηνία για την πραγματοποίηση πολυμερούς διάσκεψης πρέπει να υπάρξει συμφωνία στο Εδαφικό και στα άλλα κεφάλαια.
Τι απαντά η τ/κ πλευρά; Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του κ. Ακιντζί, Μπαρίς Μπορτζιού, «μόλις κλείσουν τα κριτήρια, καθοριστεί η ημερομηνία για πενταμερή διάσκεψη, θα περάσουν από κοινού στην εργασία αποτύπωσης των κριτηρίων σε χάρτη». Σαφώς και υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις ως προς το πώς θα προχωρήσει η διαδικασία. Αυτό που θα φανεί είναι ποιας πλευράς η προσέγγιση και επιδίωξη θα ισχύσει.