Η μιλιταριστική αλληλεξάρτηση και οι ανταγωνισμοί στην Ευρώπη: Το κόστος της σύγκρουσης
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η ασφάλεια μας στην Ευρώπη και οι στρατηγικά αναλφάβητοι: Οι υπαρκτές απειλές από αυταρχικά καθεστώτα μέχρι την παράνομη μετανάστευση και τον τουρκικό επεκτατισμό
Οι επερχόμενοι στην κυβέρνηση βρετανοί Εργατικοί δηλώνουν ήδη ότι θα επιδιώξουν στενότερες σχέσεις με ΕΕ: «Σύμφωνο ασφαλείας» στους κεντρικούς τομείς
ΓΡΑΦΕΙ Ο Τζον Πλέντερ
Αρθρο στην εφημερίδα «Financial Times»
Η ιδέα ότι η οικονομική αλληλεξάρτηση περιορίζει τη μιλιταριστική επιθετικότητα είναι ανθεκτική, αλλά ελλιπής. Καθώς η Βρετανία αποστασιοποιείται από την ΕΕ και οι εθνικισμοί αναγεννιούνται στη «γηραιά ήπειρο», εάν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, θα πρέπει να θέσουμε υπό αμφισβήτηση τον αγαπημένο, αλλά αλαζονικό μύθο ότι είναι το μεγαλόπνοο σχέδιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης εκείνο που έχει κρατήσει μακριά τις διαμάχες εδώ και δεκαετίες…
Ο ισχυρισμός των ιδρυτών της ΕΕ ότι η οικονομική αλληλεξάρτηση εντός πρώτα της ευρωπαϊκής κοινότητας άνθρακα και χάλυβα, και έπειτα της διευρυμένης ΕΕ έχει απαλλάξει την Ευρώπη από τις αρχαίες εσωτερικές της εχθρότητες δεν είναι απλώς ευφάνταστος, αλλά βασίζεται και σε μια παρανόηση της σχέσης μεταξύ οικονομίας και εθνικής ασφάλειας.
Η οικονομική αλληλεξάρτηση ανεβάζει αδιαμφισβήτητα το κόστος της σύγκρουσης. Ωστόσο είναι άλλοι εκείνοι οι παράγοντες που εξηγούν καλύτερα την ειρήνη μετά τον Β’ Παγκόσμιο. Μέσα στο επικίνδυνο πυρηνικό πλαίσιο της εποχής η ύπαρξη ενός κοινού εχθρού κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου συνέβαλε ώστε να έρθουν κοντά Γαλλία και Γερμανία. Η στρατιωτική ομπρέλα των ΗΠΑ συνέβαλε επίσης στο να κατευναστούν οι διακρατικοί ανταγωνισμοί.
Στον σκληρό κόσμο εκτός της ΕΕ δεν υπάρχουν πολλά παραδείγματα που να συνηγορούν υπέρ της άποψης ότι η οικονομική αλληλεξάρτηση βάζει όρια στη μιλιταριστική επιθετικότητα. Οι ρωσικές επεμβάσεις στην Κριμαία και στην Ανατολική Ουκρανία από την άλλη επιβεβαιώνουν το αντίθετο.
Ειδικά στην περίπτωση της Ευρωζώνης η οικονομική αλληλεξάρτηση αποδεικνύεται αιτία αυξημένων τριβών. Απουσία των κατάλληλων υποδομών (κοινής δημοσιονομικής πολιτικής, ολοκληρωμένης τραπεζικής ένωσης, αμοιβαιοποίησης των χρεών), το κοινό νόμισμα έχει πια εξελιχθεί σε έναν μηχανισμό δημιουργίας ενδημικών ανισορροπιών.
Από την ίδρυσή της η ΕΕ έχει αναμφισβήτητα επιτύχει πολλά. Η ενισχυμένη οικονομική αλληλεξάρτηση, ωστόσο, μέσω της νομισματικής ένωσης αποτελεί πλέον συνταγή πολιτικής και οικονομικής αναταραχής. Την ώρα που συλλογίζεται πάνω στην άνοδο του δεξιού λαϊκισμού, η ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ δεν θα πρέπει να ξεχνάει πόσο συχνά στην ευρωπαϊκή ιστορία έχει η ταυτότητα κυριαρχήσει υπερνικώντας το συμφέρον.
www.ft.com