Το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία και η χωρίς θέληση εμπλοκή της Ελλάδας
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Γράφει ο Ανδρέας Τσιλογιάννης*
Το Αιγαίο πέλαγος βρίσκεται για μια ακόμη φορά στο επίκεντρο του παγκόσμιου χάρτη εξαιτίας πολιτικών – αυτή τη φορά – γεγονότων με δραματικές πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία, εξελίξεις που επηρεάζουν άμεσα και τις δυο ακτές του, όπως άλλωστε δήλωσε και Έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας.
Η γειτονική Τουρκία ζει ιστορικές στιγμές μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 16ης Ιουλίου εναντίον του Προέδρου Erdogan και της κυβέρνησης του διορισμένου από τον Erdogan, Bineli Υildirim.
Ομάδα στρατιωτικών, αρχικά, ανακοινώνει πως έχει καταλάβει την εξουσία με την Τουρκία να φλέγεται.
Όσο οι πραξικοπηματίες δεν εδραιώνουν τη θέση τους η πλάστιγα γυρίζει, με τον Erdogan να ανακτά τον έλεγχο τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου 16 Ioυλίου 2016, έχοντας κατορθώσει μέσω online σύνδεσης από κινητό, να στείλει μήνυμα στους πιστούς του, καλώντας τον Τουρκικό λαό να βγει στους δρόμους της Τουρκίας, ώστε να σώσουν τη δημοκρατία.
Το στρατιωτικό πραξικόπημα δεν στέφεται από επιτυχία εξαιτίας παραλείψεων των πραξικοπηματιών, με την Τουρκία να μετρά ήδη τις πληγές τόσο σε ζωές όσο και στην αξιοπιστία της.
Σε ισχύ στη γειτονική Τουρκία βρίσκεται επιχείρηση κάθαρσης του στρατού, της αστυνομίας και του δημοσίου με συλλήψεις πραξικοπηματιών και εκκαθαρίσεις σε όλα τα σώματα.
Σαφέστατα η αποτυχία του πραξικοπήματος – ενδεχομένως να είναι νωρίς να βγουν συμπεράσματα- οφείλεται σε παραλείψεις και στον μη πλήρη έλεγχο του στρατού από τους πραξικοπηματίες.
Μη ξεχνάμε, πως το πραξικόπημα του Τουρκικού Στρατού το 1980 ενάντια στην κυβέρνηση Ετσεβίτ, ο τουρκικός στρατός χρειάστηκε τρία έτη μέχρι να αναλάβει την εξουσία, δίνοντας την αρχηγία στον πραξικοπηματία Κενάν Εβρέν, υπό τις ευλογίες του State Department.
Στις εξελίξεις στη γείτονα που μέχρι και αυτές τις ώρες λαμβάνουν χώρα, η κυβέρνηση του Obama δίνει στήριξη στον Εrdogan αλλά και στη δημοκρατικά εκλεγμένη τουρκική κυβέρνηση.
Δημοκρατικά εκλεγμένη Τουρκική Κυβέρνηση, είναι αυτή του πρώην Πρωθυπουργού Ahmet Davutoğlu και όχι του σημερινού διορισμένου από τον Εrdogan Binali Yildirim.
Από το μεσημέρι του Σαββάτου, στις ιστορικές στιγμές που στη γείτονα συμβαίνουν, ενεργό ρόλο λαμβάνει και η Ελλάδα.
Βρισκόμαστε μέσα σε ένα σκληρό διπλωματικό θρίλερ, καθώς οκτώ (8) Τούρκοι αξιωματικοί με κλεμμένο τουρκικό στρατιωτικό ελικόπτερο προσγειώνονται στην Αλεξανδρούπολη σε παράνομη πτήση και έχοντας παραβιάσει το FIR Αθηνών, ζητούν πολιτικό άσυλο.
Δια στόματος του Τούρκου ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου, η Τουρκική Κυβέρνηση , πριν την όποια αντίδραση της ελληνικής, ζητάει την άμεση επανέκδοση των Τούρκων πραξικοπηματιών όπως από την αρχή ονομάζει τους Τούρκους αξιωματικούς.
Ο Erdogan την Κυριακή 17 Ιουλίου ανακοινώνει σε υποστηρικτές του, πως έπειτα από συνομιλία με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, οι 8 Τούρκοι αξιωματικοί – μετά το πέρας των δεκαπέντε ημερών, χρόνος που απαιτείται για την ολοκλήρωση των προβλεπόμενων διαδικασιών από την ελληνική δικαιοσύνη – θα εκδοθούν στη Τουρκία.
Γίνεται σαφές με την τοποθέτηση του Τούρκου Προέδρου, πως η ελληνική κυβέρνηση δεν θα κάνει δεκτό το αίτημα χορήγησης ασύλου στους 8 Τούρκους αξιωματικούς.
Στην Ελλάδα ξεσπάει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένας πόλεμος γνωμών με νομικούς αλλά και bloggers που ζητούν από την ελληνική κυβέρνηση να σεβαστούν τις διεθνείς συνθήκες και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Καλούν την ελληνική κυβέρνηση να χορηγήσει το άσυλο στους πραξικοπηματίες όπως η Άγκυρα ονομάζει τους στρατιωτικούς, αδιαφορώντας για τις συνέπειες, καθώς ενδεχόμενη επιστροφή, όπως ισχυρίζονται θα σημάνει τον θάνατο αυτών, είτε δια μέσου της θανατικής ποινής που ενδεχομένως θα επανέλθει στην Τουρκία, είτε δια μέσου λαϊκών δικαστηρίων στημένων στους δρόμους και στη γέφυρα του Βοσπόρου, όπως άλλωστε είδαμε στη μετά το πραξικόπημα μέρα.
Στην Αθήνα, ο Αλέξης Τσίπρας, στη συνάντησή του με τον Γάλλο
Πιερ Μοσκοβισί αναφέρεται στα γεγονότα στη γείτονα, λέγοντας πως επηρεάζουν και την Ελλάδα, τονίζοντας πως ο ίδιος στηρίζει την νόμιμα δημοκρατικά εκλεγμένη Τουρκική Κυβέρνηση και τον Πρόεδρο Erdogan.
Στην ουσία, προϊδεάζει πως οι 8 πραξικοπηματίες μετά το πέρας τον εδώ διαδικασιών θα επανεκδοθούν στην Τουρκία με την ελληνική πλευρά να μη κάνει αποδεκτό το αίτημα του ασύλου.
Στους εδώ θιασώτες της χορήγησης ασύλου από την ελληνική κυβέρνηση στους 8 Τούρκους αξιωματικούς, κίνηση που θα μπορούσε κάλλιστα να δημιουργήσει θερμό επεισόδιο με την απέναντι του Αιγαίου ακτή, η απάντηση είναι απλή και έρχεται με μια παραφορά βγαλμένη από το παρελθόν και συγκεκριμένα από το ελληνικό πραξικόπημα της χούντας των συνταγματαρχών το 1967.
Φανταστείτε, τι θα γινόταν στην Ελλάδα αν το πραξικόπημα των συνταγματαρχών της Χούντας δεν είχε πετύχει με τους πραξικοπηματίες να αυτομολούσαν στην Τουρκία ζητώντας πολιτικό άσυλο.
Θα ζητούσε κατ΄ απαίτηση η Ελληνική κυβέρνηση με συμπαραστάτη τον ελληνικό λαό, την έκδοση των αποτυχημένων Συνταγματαρχών στη χώρα ;
Στην Ελλάδα, η κρίση χρέους αλλά και η νοοτροπία του Νεοέλληνα να έχει άποψη για τα πάντα, χωρίς να αναλογίζεται αρκετές φορές το συμφέρον της πατρίδας μας, οδηγεί σε φωνές που ναι μεν είναι συμβατές προς τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά αντίθετες προς την ομαλότητα.
Όντως μέγας γνώστης ο Έλληνας μέσα σε λίγα 24άωρα της πραγματικής εικόνας στην Τουρκία, οδηγείται σε αναπαραγωγή γεγονότων και γνωμών αυθόρμητα, χωρίς να σκέφτεται ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις.
Γνώμες και απόψεις οι οποίες από τη μια πλευρά εξασφαλίζουν τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, αδιαφορώντας την παράμετρο της επικινδυνότητας αλλά και χωρίς να λάβουν υπόψη πως οι 8 συγκεκριμένοι Τούρκοι αξιωματικοί παραβίασαν το FIR Αθηνών, κίνησή που ενδεχομένως έθεταν υπό προϋποθέσεις σε περιπέτεια τη χώρα μας.
Έχουμε αναλογιστεί, τι θα μπορούσε να συμβεί αν η ελληνική κυβέρνηση πιστεί από τους ισχυρισμούς των Τούρκων αξιωματικών και χορηγήσει εν τέλει άσυλο, αγνοώντας την Τουρκική κυβέρνηση που ήδη έχει χαρακτηρίσει τους συγκεκριμένους ως πραξικοπηματίες ;
Πόσο εφικτή ή όχι στη συγκεκριμένη περίπτωση θα ήταν η δημιουργία ενός θερμού επεισοδίου Τουρκίας – Ελλάδας, βάζοντας το Αιγαίο για μια ακόμα φορά στις φλόγες ;
Πως θα αντιδρούσε ο ίδιος ο Erdogan – έχοντας δεσμευθεί πως οι συγκεκριμένοι αποστάτες θα επιστρέψουν στην Τουρκία – , εάν η Ελλάδα αποφάσιζε να χορηγήσει το πολιτικό άσυλο στους Τούρκους αξιωματικούς ;
Στις δύσκολες αυτές ώρες χρειάζεται ψυχραιμία.
Ο κάθε Έλληνας θα ήθελε να δει την κυβέρνησή του να σηκώνει ανάστημα και να τοποθετηθεί αγνοώντας τις Τουρκικές πιέσεις, έχοντας μοναδικό γνώμονα τις Διεθνείς Συνθήκες και τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Αυτή την ώρα, η ελληνική κυβέρνηση οφείλει με σεβασμό στη δημοκρατία και στις δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις, αλλά αναλογιζόμενη και την έκθεση που κάποιοι επιχείρησαν να βάλουν τη χώρα χωρίς τη θέλησή της, να αποφασίσει με αποκλειστικό γνώμονα το εθνικό συμφέρον, την αποτροπή συνθηκών ικανών που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν θερμό επεισόδιο με τους γείτονες.
Δικαιοσύνη υπάρχει και εφόσον ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να εκδόσει τους συγκεκριμένους αξιωματικούς στην Τουρκία, η οποία με τη σειρά της, ανεξάρτητα από την εκεί διαμορφωμένη κατάσταση, οφείλει να σεβαστεί τα ανθρώπινα δικαιώματα αλλά και να προφυλάξει την ίδια τη ζωή των συγκεκριμένων Τούρκων αξιωματικών με τον ίδιο τρόπο που προφυλάζει και τα συμφέροντά της.
Ο Ερντογάν με τοποθετήσεις κάνει σαφές , εφόσον ψηφιστεί από ην εθνοσυνέλευση πως θα υπογράψει για την κατ` εξαίρεση επαναφορά της θανατικής ποινής στην Τουρκία, για όσους συμμετείχαν στο αποτυχημένο πραξικόπημα. Πράξη που αφορά και τους αξιωματικούς που αυτομόλησαν στην Ελλάδα ζητώντας πολιτικό άσυλο.
Η επαναφορά της θανατικής ποινής έστω και μερικώς στη γείτονα, φέρνει πίσω την πολιτική ζωή της χώρας και στην ουσία τερματίζει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Βέβαια στη συγκεκριμένη δεδομένη στιγμή, η Τουρκική Δημοκρατία θέλει να βρει τα πατήματά της και το τελευταίο πράγμα που την ενδιαφέρει είναι η ευρωπαϊκή προοπτική της.
Σίγουρα όμως, θα πρέπει να πρυτανεύσει η αυτοσυγκράτηση και πάνω από όλα η ελληνική κυβέρνηση να εξασφαλίσει μια ήρεμη συνέχεια, χωρίς τη δημιουργία συνθηκών έντασης οι οποίες θα προσθέσουν επιπλέον προβλήματα στον ήδη ταλαιπωρημένο από την οικονομική κρίση Έλληνα πολίτη.
Επιθυμούμε ή όχι θερμό επεισόδιο με τους γείτονες ;
Γιατί οι συγκεκριμένοι Τούρκοι αξιωματικοί επέλεξαν την Ελλάδα ως χώρα διαφυγής και όχι άλλη γειτονική με την Τουρκία χώρα που και αυτή βρίσκεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση ;
Ας μη βγάλει για μια ακόμα φορά το φίδι από την τρύπα η χώρα μας και γρήγορα να φύγουμε από αυτή τη δύσκολη διπλωματική περιπέτεια που εξωγενείς παράγοντες δημιούργησαν.
Η Τουρκία πρέπει να περπατήσει και μόνη της να βρει ξανά τον βηματισμό στις αρχές που διέπουν τη λειτουργία της δημοκρατίας της, ειδικά τη δεδομένη δύσκολη χρονική κατάσταση που η ίδια διαχειρίζεται στο εσωτερικό της.
- Δημοσιογράφος, [email protected]