Θα είναι ο Ομάρ Ματίν, ο δολοφόνος του Ορλάντο ο Γκαβρίλο Πρίντσιπ του 21ου αιώνα;
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Του Ρότζερ Κόεν
Ο Ομάρ Ματίν, ο φονιάς της Φλόριντα που είχε δηλώσει πίστη στο Ισλαμικό Κράτος, μόλις έφερε τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, έβγαλε τη Βρετανία από την Ευρωπαϊκή Ένωση, έσπρωξε την Μαρίν Λεπέν στη γαλλική προεδρία και βύθισε τον πλανήτη σε έναν φαύλο κύκλο βίας.
Ο Ματίν είναι ο Γκαβρίλο Πρίντσιπ των αρχών του 21ου αιώνα. Όπως ο 19χρονος Σερβοβόσνιος εθνικιστής είχε προκαλέσει με τις σφαίρες του τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έτσι και ο 29χρονος αφγανικής καταγωγής Αμερικανός ανάβει τη σπίθα μιας παγκόσμιας οργής.
Όλα αυτά, φυσικά, μπορεί να αποδειχθούν ρητορικά σχήματα. Ο Ματίν δεν έχει αλλάξει ακόμα τον κόσμο. Ίσως και να μην τον αλλάξει ποτέ.
Δεν υπάρχει αμφιβολία, όμως, ότι η μεγαλύτερη μαζική δολοφονία στην αμερικανική ιστορία σημειώνεται σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή. Τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και στην Ευρώπη, η πολιτική και οικονομική δυσαρέσκεια έχει προκαλέσει μια τεράστια αντίδραση εναντίον του στάτους κβο και μια διαφαινόμενη πρόθεση για άλμα στο κενό. Η Ουάσινγκτον και οι Βρυξέλλες έχουν γίνει συνώνυμα της παράλυσης.
Ο Τραμπ και το Brexit, αντίθετα, αντιπροσωπεύουν τη δράση. Για τους οπαδούς τους, ισοδυναμούν με την ιδανική τιμωρία των ελίτ. Πάνω απ’ όλα αυτά -και ουσιαστικά τροφοδοτώντας τα- είναι η κρίση του ισλάμ. Οι Σουνίτες και οι Σιίτες βρίσκονται σε μια βίαιη αντιπαράθεση. Η αδυναμία του ισλάμ να προσαρμοστεί στον σύγχρονο κόσμο οδήγησε στη γέννηση ενός βίαιου αντιδυτικού τζιχαντιστικού κομματιού που προσελκύει ανθρώπους σαν τον Ματίν.
Το γεγονός ότι ο τελευταίος σκότωσε ανθρώπους που χόρευαν σε ένα γκέι κλαμπ δείχνει για άλλη μια φορά ότι το ισλάμ και η σεξουαλικότητα συνιστούν έναν εμπρηστικό συνδυασμό. Τα φιλελεύθερα δυτικά σεξουαλικά ήθη είναι εντελώς ασυμβίβαστα με μια συγκεκριμένη μορφή του ισλάμ. Και η σύγκρουση ανάμεσά τους προκαλεί μια εκρηκτική βία.
Έχουν περάσει 12 χρόνια από τότε που ο Τέο βαν Γκογκ δολοφονήθηκε στο Αμστερνταμ από έναν Ολλανδομαροκινό μουσουλμάνο τζιχαντιστή επειδή γύρισε μία ταινία για τη μεταχείριση των γυναικών στο ισλάμ. Και τώρα, ομοφυλόφιλοι σε ένα κλαμπ του Ορλάντο τίθενται στο στόχαστρο ενός Αμερικανού πολίτη αφγανικής καταγωγής που βρήκε στον ισλαμικό εξτρεμισμό την ιδεολογική απάντηση στα προβλήματά του.
Το να κατηγορήσει κανείς τα 1,6 δισεκατομμύρια μουσουλμάνους του πλανήτη για την κρίση της θρησκείας τους θα ήταν τοξικό. Η σπουδή με την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ επανέλαβε ότι πρέπει να απαγορευθεί η είσοδος των μουσουλμάνων στο αμερικανικό έδαφος δείχνει πόσο διχαστική είναι η πολιτική του. Αλλά και ο Μάικλ Όρεν, πρώην πρεσβευτής του Ισραήλ στις ΗΠΑ, έγραψε στο Twitter, λίγες ώρες μετά το μακελειό, ότι στη θέση του Τραμπ θα έδινε έμφαση στο μουσουλμανικό όνομα του δράστη. «Αυτό αλλάζει τη φυλή» έγραψε, προτού σπεύσει να ανασκευάσει.
Από την άλλη πλευρά, θα ήταν επικίνδυνο να αγνοηθούν ή να υποτιμηθούν η επιρροή της ιδεολογίας του ISIS, ο ρόλος της στην πρόσφατη έκρηξη της βίας από το Παρίσι ως την Καλιφόρνια και η σχέση ανάμεσα σε αυτή την ιδεολογία και την ευρύτερη κρίση του ισλάμ. Ο Ματίν απέδειξε ξανά πόσο ισχυρό είναι το μείγμα του ISIS και της ιδεολογίας της Εθνικής Ένωσης Όπλων. Η Αμερική είναι ο ιδανικός τόπος για «μοναχικούς λύκους» που ασπάζονται την ιδεολογία του Ισλαμικού Κράτους, καθώς έχουν εύκολη πρόσβαση σε όπλα. Παρόλο που οι πιθανές σχέσεις του Ματίν με την τρομοκρατία ερευνήθηκαν δύο φορές τα τελευταία χρόνια από το FBI, ο 29χρονος μπόρεσε να μπει σε ένα κατάστημα όπλων και να αγοράσει όσα όπλα ήθελε. Αυτό, όπως και να το δει κανείς, είναι παράνοια.
Το ημιαυτόματο τουφέκι AR-15 που χρησιμοποίησε ο Ματίν είναι το ίδιο που είχαν χρησιμοποιήσει οι δολοφόνοι του Σαν Μπερναρντίνο. Ο πρώην πρόεδρος της Εθνικής Ένωσης Όπλων, Ντέιβιντ Κιν έχει πει ότι πρόκειται για το όπλο «που αρέσει στους φιλελεύθερους να μισούν». Στην πραγματικότητα, πρόκειται για το όπλο που αποδεικνύει γιατί οι χαλαροί αμερικανικοί νόμοι για τα όπλα κάνουν τις ζωές των Αμερικανών φτηνές.
Ο Πρόεδρος Ομπάμα χαρακτήρισε το μακελειό του Ορλάντο «πράξη τρόμου και πράξη μίσους». Κατέστησε σαφές ότι θεωρεί ανεπαρκείς τους νόμους για την οπλοκατοχή. Ζήτησε αλληλεγγύη. Δεν είπε, όμως, τίποτα για το ISIS ή για το πώς η κατοχή εδαφών στο Ιράκ και τη Συρία ενισχύει τη δύναμη της ιδεολογικής απήχησης των τζιχαντιστών.
Ο Ομπάμα είπε επίσης ότι «το να μην κάνεις τίποτα είναι κι αυτό μία απόφαση». Ναι, το γεγονός ότι η κυβέρνηση Ομπάμα δεν έκανε τίποτα στη Συρία τα τελευταία πέντε χρόνια – επιτρέποντας τη μετατροπή ενός μέρους της επικράτειάς της σε οχυρό των τζιχαντιστών, συμβάλλοντας σε μια μαζική προσφυγική κρίση στην Ευρώπη, υπονομεύοντας το κύρος της Αμερικής και δίνοντας το πράσινο φως στον Πρόεδρο Πούτιν να κομπάζει για τις επιτυχίες του – αποτελεί τη μεγαλύτερη αποτυχία της στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής.
Ο κόσμος έγινε έτσι πολύ πιο επικίνδυνος. Εύχομαι τα καλύτερα, φοβάμαι όμως τη νίκη της πολιτικής του φόβου, τόσο στην Αμερική όσο και στην Ευρώπη.
(Πηγή: The New York Times)
- Ο πολλάκις βραβευμένος Ρότζερ Κόεν ξεκίνησε τη δημοσιογραφική καριέρα του ως freelancer και στη συνέχεια, εργάστηκε στο Reuters. To 1983, εντάχθηκε στο δυναμικό της The Wall Street Journal. Ο Ιανουάριος του 1990 τον βρίσκει στους The New York Times. Από τον Απρίλιο του 1994 έως τον Ιούνιο του 1995 καλύπτει τον πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία ως επικεφαλής του γραφείου της εφημερίδας για τα Βαλκάνια. Το 2002 αναλαμβάνει επισήμως επικεφαλής της κάλυψης διεθνών θεμάτων στους Times, σχεδιάζει και επιβλέπει την κάλυψη του πολέμου στο Αφγανιστάν. Από τα μέσα του 2006 αρθρογραφεί στην εφημερίδα (http://www.nytimes.com/column/roger-cohen). Συνυπογράφει μαζί με τον Κλαούντιο Γκάτι το «In the Eye of the Storm: The Life of General H. Norman Schwarzkopf» (1991) και έχει γράψει τα «Hearts Grown Brutal: Sagas of Serajevo» (1998) και «Soldiers and Slaves: American POWs Trapped by the Nazis Final Gamble» (2005).