Νάρκες και στο εδαφικό, σημείο αναφοράς η Μόρφου: Διαφορετικές προσεγγίσεις και διαφορές
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Αρκούντως αποκαλυπτική των εκατέρωθεν προθέσεων είναι η συζήτηση στο επίπεδο των διαπραγματευτών των κριτηρίων για το εδαφικό. Όπως πληροφορούμαστε, αν και οι συζητήσεις δεν έχουν ακόμη υπεισέλθει στα βαθιά, καθώς υπάρχει συμφωνία ότι δεν θα αγγίξουν χάρτες πριν την τελική φάση της διαδικασίας, ωστόσο, είναι πρόδηλες οι διαθέσεις και οι επιδιώξεις των εμπλεκόμενων.
Κατά τη διάρκεια συναντήσεων των δυο διαπραγματευτών, όπως πληροφορούμαστε, συζητούνται τα κριτήρια που αφορούν, μεταξύ άλλων, την ακτογραμμή, περιοχές με πυκνό πληθυσμό, με πολιτιστικά και θρησκευτικά χαρακτηριστικά, με παραγωγικότητα. Περαιτέρω, συζητούνται περιοχές ειδικού καθεστώτος, που θα βρίσκονται υπό την ομοσπονδιακή αρμοδιότητα. Η ελληνοκυπριακή πλευρά ενδιαφέρεται για Καρπασία, μαρωνίτικα χωριά, μνημεία και μοναστήρια, ενώ η τουρκική για τη Λεύκα, τη Λουρουτζίνα και ενδεχομένως για περιοχές στην Πάφο. Είναι προφανές πως οι συζητήσεις καλύπτουν τις εκατέρωθεν αντιλήψεις για το τι σημαίνει «ουσιαστική εδαφική αναπροσαρμογή», όπως το θέτει η ε/κ πλευρά.
Όπως συνάγεται από τις καταρχήν συζητήσεις, η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει ως στόχο οι εδαφικές αναπροσαρμογές να περιλαμβάνουν το σχέδιο Ανάν συν επιπρόσθετες περιοχές. Στην αντίπερα όχθη, η τουρκική πλευρά φαίνεται να επιδιώκει όπως επιστραφούν λιγότερα εδάφη από ότι προέβλεπε το σχέδιο Ανάν. Αυτή η προσέγγιση της τ/κ πλευράς συνδέεται και με την τοποθέτησή της για μη επιστροφή της Μόρφου, υποδεικνύοντας πως «τα δεδομένα έχουν αλλάξει επί του εδάφους». Μια θέση που, επίσης, έχει τεθεί από τους Τούρκους είναι αυτή που υποστηρίζει πως η γραμμή στο χάρτη να είναι ευθεία! Μια προσέγγιση που βρίσκει, ως φαίνεται και τα Ηνωμένα Έθνη να συμφωνούν. Στις συζητήσεις των κριτηρίων εκ των πραγμάτων αγγίζουν την σχέση της εδαφικής αναπροσαρμογής με το περιουσιακό και η σημασία του χρονικού ορίζοντα της υλοποίησης των ρυθμίσεων αυτών. Δηλαδή, των εδαφικών αναπροσαρμογών.
Στα πλαίσια αυτά, η τουρκική πλευρά υποστηρίζει πως κανένας δεν θα πρέπει να μετακινηθεί από περιουσία την οποία χρησιμοποιεί (ανεξαρτήτως του χρόνου που είναι χρήστης). Για τους Ελληνοκύπριους που θα επιστρέψουν υπό τη διοίκηση του τουρκοκυπριακού συνιστώντος κρατιδίου παραπέμπουν στην παραχώρηση χαλίτικης γης.
ΤΟ ΝΕΡΟ ΘΑ ΡΕΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΟΥΝΙΟ: Το νερό που μεταφέρεται από την Τουρκία στα κατεχόμενα θα γίνει πραγματικότητα από τον ερχόμενο Ιούνιο. Σε δηλώσεις του στην τουρκοκυπριακή εφημερίδα Γενίντουζεν, ο «υπουργός γεωργίας, φυσικών πόρων και τροφίμων» του κατοχικού καθεστώτος, Ερκούτ Σιαχαλί, αναφέρθηκε στο σχέδιο μεταφοράς νερού από την Τουρκία στο ψευδοκράτος λέγοντας ότι το νερό θα αρχίσει να ρέει τον προσεχή Ιούνιο.
Περαιτέρω, ο αξιωματούχος του κατοχικού καθεστώτος είπε ότι συνεχίζονται οι εργασίες για διανομή του νερού σ’ όλες τις περιοχές, εργασίες που αναμένεται να αποπερατωθούν τον Μάιο και ότι ο στόχος που τέθηκε είναι το νερό να δοθεί αρχικά στην περιοχή Λευκωσίας και Κιόνελι. Αναφερόμενος στο θέμα καθορισμού τις τιμής του νερού, ο Σιαχαλί δήλωσε ότι αυτό θα καθοριστεί με την υπογραφή «πρωτοκόλλου» ανάμεσα στο «τμήμα υδάτων» του ψευδοκράτους και τη Διεύθυνση Υδάτων της Τουρκίας, καταλήγοντας ότι δεν έχει ακόμη καθοριστεί η ημερομηνία υπογραφής του εν λόγω «πρωτοκόλλου».
ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ: Η πολιτική κρίση είναι γεγονός – Να μην επηρεασθούν οι συνομιλίες, λέγει ο Ακιντζί
Ο κατοχικός ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί σχολιάζοντας την αποχώρηση του ΚΕΕ από την “κυβέρνηση”. είπε ότι «ως ‘’Πρόεδρος’’ δεν θέλει κρίση και ατμόσφαιρα χάους» και ότι η σταθερότητα στη διαδικασία των συνομιλιών είναι σημαντική για την ‘’χώρα’’. Σύμφωνα με τον Ακιντζί, η συνεχιζόμενη διαπραγματευτική διαδικασία γίνεται για το μέλλον των Τ/κ και για τις επόμενες γενιές.
“Το τελευταίο πράγμα που επιθυμούμε να έχουμε κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής είναι η κρίση”, ανέφερε και πρόσθεσε ότι ο ίδιος δεν έλαβε κάτι επίσημο σε σχέση με το τέλος του “κυβερνητικού συνασπισμού” και ότι όταν λάβει κάτι τότε θα έρθει σε επαφή με τα κόμματα χωρίς καμία καθυστέρηση. Κάλεσε όλους να κάνουν υπομονή για να γίνει σωστή αξιολόγηση και ότι ως αύριο θα ξεκαθαρίσουν τα πράγματα. Ο λεγόμενος πρωθυπουργός Ομέρ Καλιοντζού είπε ότι οι “υπουργοί” του Κόμματος Εθνικής Ενότητας θα δώσουν τις παραιτήσεις τους σήμερα και στη συνέχεια θα γίνει κομματική συνέλευση.
Ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ) Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, ανέφερε ότι το κόμμα του δεν θα συμμετάσχει σε καμιά κυβέρνηση που δεν έχει ευαισθησία στο οικονομικό πρόγραμμα και το χρηματοδοτικό πρωτόκολλο (με την Τουρκία). Σε γραπτή δήλωση του ο κ. Ταλάτ αναφέρει ότι αυτοί που αποφάσισαν να τερματίσουν την «κυβερνητική συνεργασία», αναλαμβάνουν και την ευθύνη να σχηματίσουν «κυβέρνηση» μέχρι τις «εκλογές». Προσθέτει ότι με την αποχώρησή του το Κόμμα Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ), αφήνει το ΡΤΚ μόνο του στον αγώνα για αντιμετώπιση των προβλημάτων , στο πλαίσιο του οικονομικού προγράμματος και του χρηματοδοτικού πρωτοκόλλου. Ανέφερε ακόμα ότι η δικαιολογία του ΚΕΕ για την αποχώρηση του δεν είναι ικανοποιητική, ωστόσο σέβονται την απόφαση.
Όπως είπε, είναι εφικτό μαθηματικά να σχηματιστεί «κυβέρνηση» με την παρούσα «βουλή» η οποία θα είναι «εκλογική κυβέρνηση» . Το Κόμμα Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) αποφάσισε να αποχωρήσει από την “κυβέρνηση” στα κατεχόμενα, βάζοντας τέλος στο λεγόμενο κυβερνητικό συνασπισμό με το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα (ΡΤΚ). Αυτό ανακοίνωσε ο ηγέτης του ΚΕΕ Χουσεΐν Οζγιουργκιούν ύστερα από τη συνέλευση του κόμματος. Οι λεγόμενοι υπουργοί του κόμματος αναμένεται να υποβάλουν τις παραιτήσεις τους τη Δευτέρα. Ο κ. Οζγιουργκιούν ανέφερε ότι παρά την καλή θέληση και τις προσπάθειες του ΚΕΕ, η ανικανότητα της λεγόμενης κυβέρνησης να καταβάλει του μισθούς Μαρτίου στους δημόσιους υπάλληλου, ώθησε το κόμμα να αμφισβητήσει τη θέση του εντός της διακυβέρνησης. Πρόσθεσε ότι η απόφαση του κόμματος για αποχώρηση από τον συνασπισμό έγινε ύστερα από προσεκτικές διεργασίες. Ανέφερε παράλληλα ότι υπάρχει πιθανότητα σχηματισμού νέας λεγόμενης κυβέρνησης και πρόωρων εκλογών.
Εξάλλου σε δηλώσεις του στον παράνομο Μπαϊράκ ο λεγόμενος πρωθυπουργός, Ομέρ Καλιοντζού ανέφερε ότι το κάθε κόμμα μπορεί να παίρνει τις αποφάσεις του, ωστόσο οι λόγοι που οδήγησαν το ΚΕΕ να λήξει την συνεργασία είναι άκυροι. Όπως είπε, υπάρχουν απαιτήσεις από την Τουρκία για το πρωτόκολλο της οικονομίας που έρχονται σε αντίθεση με τον «κυβερνητικό πρόγραμμα». Είπε επίσης ότι το ΡΤΚ θα αξιολογήσει το θέμα και θα ανακοινώσει τη στάση που θα τηρήσει. Υποστήριξε επίσης ότι η παραίτηση των βουλευτών του Δημοκρατικού Κόμματος επηρέασε επίσης το ΚΕΕ στην λήψη απόφασης.