Οι μεταρρυθμίσεις των άλλων… Το ελληνικό Σύνταγμα χρειάζεται επειγόντως βελτίωση
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Στα μεγάλα θέματα-αγκάθια στις σχέσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας, ο Ερντογάν δεν έκανε ούτε ένα βήμα πίσω: Ο Μητσοτάκης χειρίστηκε επιδέξια το ξέσπασμα του νεοσουλτάνου…
Άλλος ήταν ο λόγος του εκνευρισμού του Ερντογάν με τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας, δεν ήταν η Χαμάς: Η ανάλυση-ανταπόκριση του Μιχάλη Ιγνατίου στο κανάλι Omega (videos)
Του ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ*
Τη Δευτέρα 28.3.2016 διεξήχθη στο Ινστιτούτο Γκαίτε στην Αθήνα μια ενδιαφέρουσα συνταγματική συζήτηση με αφορμή την έκδοση του βιβλίου των Ξενοφώντα Κοντιάδη και Αλκμήνης Φωτιάδου. Η ανθεκτικότητα του Συντάγματος, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2016.
Ομιλητές στην εκδήλωση αυτή ήταν μεταξύ άλλων και οι πρόεδροι της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ Κυριάκος Μητσοτάκης και Φώφη Γεννηματά, που ζήτησαν να ξεκινήσει το ταχύτερο δυνατό η διαδικασία αναθεώρησης του ισχύοντος Συντάγματος, ένα θέμα που βρίσκεται σε εκκρεμότητα, εδώ και σχεδόν δύο χρόνια.
Κατά την περίοδο που διανύουμε οι συνταγματικές και θεσμικές μεταρρυθμίσεις βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όχι όμως και στην Ελλάδα, παρότι το ελληνικό Σύνταγμα χρειάζεται βελτίωση, ίσως και μια «βαθιά τομή». Ηδη στη γειτονική Ιταλία βρίσκεται σε εξέλιξη μια σημαντική αναθεωρητική πρωτοβουλία που θα τεθεί υπό την κρίση του λαού, με συνταγματικό δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί τον Οκτώβριο 2016.
Από τον νόμο συνταγματικής αναθεώρησης που θα υποβληθεί σε δημοψήφισμα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα παρουσιάζουν οι ρυθμίσεις για την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας και τον έλεγχο συνταγματικότητας του εκλογικού νόμου. Ως προς την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας προβλέπεται καταρχήν η πλειοψηφία των δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των μελών του Κοινοβουλίου, από την τέταρτη ψηφοφορία, αρκεί η πλειοψηφία των τριών πέμπτων, ενώ από την έβδομη ψηφοφορία αρκεί η πλειοψηφία των τριών πέμπτων των ψηφισάντων, με επανάληψη των ψηφοφοριών μέχρις ότου επιτευχθεί η πλειοψηφία αυτή. Ως προς το θέμα του ελέγχου συνταγματικότητας του εκλογικού νόμου, προβλέπεται ο προληπτικός έλεγχος συνταγματικότητάς του από το Συνταγματικό Δικαστήριο, αν προσφύγουν ενώπιον αυτού το ένα τέταρτο των βουλευτών ή το ένα τρίτο των γερουσιαστών.
Αξίζει να θυμίσουμε εδώ ότι αντίστοιχη πρόταση για υποχρεωτικό μάλιστα προληπτικό έλεγχο συνταγματικότητας του εκλογικού νόμου -από τον Αρειο Πάγο- είχε υποβληθεί από τους βουλευτές Ι. Ζίγδη, Κ. Μητσοτάκη και Ν. Μπακόπουλο το 1962. Η ιδέα του προληπτικού ελέγχου συνταγματικότητας του εκλογικού νόμου φαίνεται να κερδίζει έδαφος διεθνώς, λόγω της διστακτικότητας των οργάνων της εκλογικής δικαιοσύνης να ανατρέψουν τα αποτελέσματα των εκλογών, έστω και αν αυτά αποτελούν προϊόν ενός αντισυνταγματικού εκλογικού συστήματος.
- Αναπληρωτής καθηγητής στο ΕΑΠ