Άξονας συνεργασιών για Ενέργεια: Προχωρούν οι συζητήσεις με Ισραήλ
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Νέα δυναμική για εκεχειρία στη Μέση Ανατολή και απελευθέρωση των ομήρων: Στο Ριάντ σύνοδος του WEF με παρουσία Μπλίνκεν, παλαιστινίων, ευρωπαίων διπλωματών
Με αφορμή την 20η επέτειο από το ΟΧΙ των Ελλήνων της Κύπρου: Πρόεδρε, κομματάρχες, τώρα θα βροντοφωνάξουμε ΟΧΙ στην τουρκοδιζωνική σας! Δεν θα τουρκέψουμε!
ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Πολλές δράσεις με βασικό κινητήριο άξονα την Ενέργεια αναμένονται να εκδηλωθούν μέσα από συνεργασίες αλλά και συμφωνίες με χώρες της περιοχής.
Η συμφωνία συνεκμετάλλευσης με το Ισραήλ προχωρά, έχει μπει το νερό στο αυλάκι, ενώ είναι προφανές πώς όλα τα δεδομένα συνηγορούν ότι υπάρχει δυνατότητα για ανάπτυξη μιας περιφερειακής συνεργασίας, κυρίως για την Ενέργεια, αλλά και για επιμέρους ζητήματα. Η Κυπριακή Δημοκρατία επιχειρεί να διαδραματίσει τον συνδετικό κρίκο μεταξύ διαφόρων χωρών, παρά το γεγονός ότι αναγνωρίζει τις δυνατότητες λόγω μεγέθους. Αυτή είναι η πρώτη αποτίμηση της Λευκωσίας για την περιοδεία του Προέδρου Αναστασιάδη σε κράτη της περιοχής ενώ πολλά είναι τα βήματα που θα πρέπει γίνουν ώστε να αξιοποιηθούν τα αποτελέσματα.
Είναι προφανές και αυτό διαφάνηκε από τις συζητήσεις που έγιναν, ότι η ανακάλυψη του γιγαντιαίου αιγυπτιακού κοιτάσματος φυσικού αερίου «Ζορ» λειτουργεί ως καταλύτης στην ανάπτυξη των σχέσεων και συνεργασιών μεταξύ των χωρών της περιοχής και ως επέκταση τούτο αυτό επιδρά και στις εταιρείες. Οι κυβερνήσεις έχουν το βάρος της ευθύνης να δημιουργήσουν το κλίμα ώστε να μπορέσουν οι εταιρείες να κάνουν την δουλειά τους.
Πως διαμορφώνεται το σκηνικό και ποια τα επόμενα βήματα;
Πρώτο, το εγχείρημα μετά την ανακάλυψη του Ζορ για αξιοποίηση/εκμετάλλευση, δημιουργεί μια δυναμική για την περιοχή, είναι όμως πολύ μεγάλο και υπάρχει αντίληψη στις χώρες της περιοχής πως θα πρέπει να διαμορφωθεί ένας άξονας συνεργασίας. Σε αυτό θα συμμετέχουν ή απευθείας είτε όχι ( και αυτός είναι και ο ρόλος που μπορεί να παίξει η Κύπρος), η Αίγυπτος, το Ισραήλ, η Κυπριακή Δημοκρατία, η Ιορδανία κ.ά. Στην μεγάλη εικόνα και οι εταιρείες.
Δεύτερο, στις 24-25 Νοεμβρίου στη Λευκωσία θα συνεχισθούν σε τεχνοκρατικό επίπεδο οι συζητήσεις με το Ισραήλ για την επίτευξη συμφωνίας για συνεκμετάλλευση. Παρά τις καθυστερήσεις που έχουν σημειωθεί, λόγω και κάποιων περιπλοκών που σημειώθηκαν στο Ισραήλ, είναι σαφές πως οι δυο κυβερνήσεις θέλουν να προχωρήσουν. Έχει ξεκινήσει ένας δομημένος διάλογος σχετικά με το θέμα και υπάρχει ανταλλαγή γεωλογικών δεδομένων από τον Ιούνιο του 2014.
Τρίτο, υπάρχει το μομέντουμ για να προχωρήσει η Λευκωσία σε νέο γύρο αδειοδότησης. Οι εταιρείες δεν μπορούν να περιμένουν ενώ υπάρχει σαφώς η δυνατότητα να τεθούν και καλύτεροι όροι σήμερα. Αδειοδότηση σημαίνει και γεωτρήσεις εντός των οικοπέδων. Τρυπάνι στη θάλασσα δηλαδή. Για να υπάρξει νέος γύρος αδειοδότησης είναι πολιτική απόφαση και συγκεκριμένα απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας. Είναι σαφές πως ακούγονται φωνές εντός και εκτός Κύπρου που θεωρούν πως ένα τέτοιο βήμα θα επηρεάσει τη διαδικασία για το Κυπριακό. Οι ίδιες αυτές φωνές σώπασαν, πάντως, όταν η Τουρκία μετέφερε νερό στα κατεχόμενα, κίνηση που θεωρήθηκε ως σημαντικό βήμα ενσωμάτωσης. Εν πάση περιπτώσει εάν δεν προκηρυχθεί νέος γύρος αδειοδότησης, λόγω Κυπριακού, τότε το κεφάλαιο της Ενέργειας καθίσταται αιχμάλωτο της διαδικασίας των δικοινοτικών συνομιλιών ενώ θα αποτελέσει ένα σημαντικό στοιχείο για να χαθεί ο επιδιωκόμενος ρόλος που θέλει να διαδραματίσει η Λευκωσία στην περιοχή.
Τέταρτο, είναι σαφές πως στα διμερή γίνονται με όλες τις χώρες βήματα προόδου. Την ίδια ώρα, είναι πρόδηλο πως υπάρχει σε όλους έντονη ανησυχία για την τρομοκρατία και τις δράσεις του Ισλαμικού. Διαπιστώνεται βούληση για ανταλλαγή πληροφοριών και συντονισμό ενεργειών.
Ο παράγοντας Τουρκίας απασχολεί όλες τις χώρες της περιοχής καθώς λειτουργεί ως αποσταθεροποιητική δύναμη, που συστηματικά επιχειρεί να δημιουργήσει προβλήματα σε όλες σχεδόν τις χώρες. Το μη θετικό κλίμα για το καθεστώς της Άγκυρας ευνοεί τη Λευκωσία στους σχεδιασμούς της, είναι όμως προφανές πως η αξιοποίησή του πρέπει να γίνει αμέσως καθώς τα δεδομένα στις διεθνείς σχέσεις αλλάζουν αναλόγως και των συγκυριών.
Στο παζλ των σχέσεων είναι ασφαλώς και η Αθήνα. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός μεταβαίνει στις 25 Νοεμβρίου στο Ισραήλ ενώ ήδη έχει καθοριστεί τριμερή συνάντηση για το τέλος Ιανουαρίου στην Κύπρο. Το Δεκέμβριο θα φιλοξενήσει η Αθήνα τριμερή με την Αίγυπτο ενώ στα πρώτα στάδια συγκρότησης είναι και αυτή με την Ιορδανία.
Ενδιαφέρον για έποικους, εδαφικό από Νετανιάχου
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Βενιαμίν Νετανιάχου, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, κατά τη συνάντηση που είχε την περασμένη Παρασκευή στα Ιεροσόλυμα με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ζήτησε να μάθει για την πορεία των συζητήσεων στο Κυπριακό, θέτοντας ερωτήσεις.
Αυτές οι ερωτήσεις δείχνουν και το πού επικεντρώνεται το ενδιαφέρον του Ισραήλ. Ρώτησε, για παράδειγμα, για το θέμα των εποίκων, για το εδαφικό και παρόλο που δεν το έθεσε ευθέως και για τον ρόλο της Τουρκίας. Είναι προφανές πως οι Ισραηλινοί, από τη στιγμή που επενδύουν στρατηγικά στη σχέση τους με την Κύπρο, ενδιαφέρονται για το περιεχόμενο της λύσης.
Και ο Κινέζος ΥΠΕΞ στο παζλ των επισκέψεων
Στο πάζλ των υψηλών επισκέψεων στην Κύπρο προστίθεται και ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες του «Φ», ο Κινέζος αξιωματούχος αναμένεται στο νησί στις 20-21 Δεκεμβρίου. Σημειώνεται ότι τον περασμένο μήνα βρισκόταν στην Κίνα για επίσημη επίσκεψη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Τις επόμενες ημέρες, πάντως, αρχίζει ο χορός των επισκέψεων από υπουργούς Εξωτερικών μεγάλων χωρών, οι οποίοι με την παρουσία τους θα θέλουν να δηλώσουν την υποστήριξή τους στην εν εξελίξει διαδικασία των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό. Όπως είναι γνωστό, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ Βάλτερ Στάϊνμαγερ αναμένεται στο νησί την ερχόμενη Τρίτη. Το Βερολίνο έχει έντονο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στην περιοχή καθώς και για τα ευρωτουρκικά. Από τις συζητήσεις στο έκτακτο συμβούλιο της Ε.Ε. στη Μάλτα, την περασμένη Πέμπτη, δεν προκύπτει ότι η Γερμανία θα πιέσει για να ανοίξουν ενταξιακά κεφάλαια για την Τουρκία. Δυο ημέρες μετά, στις 19 Ιανουαρίου, φθάνει στο νησί ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, Φίλιπ Χάμμοντ, ο οποίος λόγω του διαχρονικού ρόλου της χώρας του στην Κύπρο, θα έχει πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις στη Λευκωσία.
Στις 2 Δεκεμβρίου αναμένεται στην Κύπρο ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. Η επίσκεψη σαφώς και αφορά τις διεργασίες για το Κυπριακό, άλλωστε η Μόσχα έχει πάντα ενδιαφέρον για τις εξελίξεις. Παράλληλα, όμως, η επίσκεψη θα γίνει με αφορμή τη συμπλήρωση 55 χρόνων διπλωματικών σχέσεων μεταξύ των δυο χωρών. Στα πλαίσια αυτά θα υπογραφούν και σειρά συμφωνία. Είκοσι τέσσερις ώρες μετά, στις 3 Δεκεμβρίου στο νησί θα φθάνει ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Τζο Κέρι, ο οποίος ως γνωστό θα ερχόταν χθες, πλην όμως, η κάθοδος του αναβλήθηκε. Ο κ. Κέρι θα μεταβεί και στην Αθήνα (4 Δεκεμβρίου).